Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 147/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 grudnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 31 października 2016 r. odmówił ubezpieczonemu D. Z. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazano, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 19 grudnia 2016 r. ubezpieczony nie został uznany za niezdolnego do pracy.

/decyzja – k. 19 plik II akt ZUS/

D. Z. uznał decyzję za krzywdzącą i w dniu 5 stycznia 2017 r. złożył odwołanie.

/odwołanie – k. 2/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumenty tożsame co w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 3/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca D. Z. urodził się (...) Posiada wykształcenie zawodowe. Z zawodu jest malarzem budowlanym. Pracował jako operator maszyn i urządzeń nawęglania. Obecnie nie pracuje.

/okoliczności bezsporne/

Ubezpieczony posiada wymagane okresy składkowe i nieskładkowe.

/okoliczność bezsporna/

Ubezpieczony w okresie od 29 października 2015 r. do 22 października 2016 r. był uprawniony do świadczenia rehabilitacyjnego.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 31 października 2016 r. ubezpieczony złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek – k. 1 – 3 plik II akt ZUS)

Lekarz orzecznik rozpoznał u ubezpieczonego zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgu szyjnego i lędźwiowego z zespołem bólowym, niewydolność żylną, zaburzenia adaptacyjne z somatyzacją. Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 21 listopada 2016 r. wnioskodawca nie został uznany za niezdolnego do pracy.

/orzeczenie Lekarza Orzecznika – k. 7 plik II akt ZUS, k. 103 – 104 dokumentacji medycznej/

Wnioskodawca w dniu 21 listopada 2016 r. złożył sprzeciw od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS.

/sprzeciw – k. 105 dokumentacji medycznej/

Komisja lekarska rozpoznała u ubezpieczonego zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z okresowymi zaostrzeniami przebiegu, zaburzenia nerwicowe. W ocenie przedmiotowej wnioskodawca krążeniowo – oddechowo wydolny, sprawny ruchowo w normie wiekowo – wagowej, zaburzenia agrawacyjne. W ocenie neurologicznej miernie nasilone objawy korzeniowe obustronnie przy <70 st. bez potwierdzenia w pozycji siedzącej, chód palce pięta sprawny, zniesiony lewy odruch skokowy. W (...) wielopoziomowe zmiany zwyrodnieniowe z wypuklinami zmniejszającymi rezerwę płynową w odcinku szyjnym kręgosłupa. Ubezpieczony jest pod opieką lekarza psychiatry od maja 2016 r. z rozpoznaniem zaburzenia nerwicowe. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 19 grudnia 2016 r. nie uznała wnioskodawcy za osobę niezdolną do pracy.

/orzeczenie Komisji Lekarskiej – k. 8 plik II akt ZUS, opinia lekarska – k. 116 – 118 dokumentacji medycznej/

W konsekwencji powyższego orzeczenia organ rentowy odmówił D. Z. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/decyzja – k. 19 plik II akt ZUS/

U wnioskodawcy rozpoznano zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne całego kręgosłupa bez istotnych deficytów neurologicznych. Ubezpieczony od wielu lat odczuwa bóle całego kręgosłupa i z tego powodu jest leczony i rehabilitowany. Po zabiegach rehabilitacyjnych nie zgłaszał poprawy. Odczuwał także bóle rąk i twarzy. Wnioskodawca leczy się w Poradni Neurologicznej, Ortopedycznej i (...). W badaniu przedmiotowym stwierdzono chód sprawny, nie stwierdzono objawów patologicznych, próby R. prawidłowe. Badaniem neurologicznym nie stwierdzono objawów uszkodzenia układu nerwowego, które pozwoliłyby uznać wnioskodawcę za długotrwale niezdolnego do wykonywania pracy zarobkowej, zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji. Z punktu widzenia neurologicznego wnioskodawca jest zdolny do pracy.

/opinia lekarza biegłego sądowego specjalisty neurologa J. B. – k. 14 – 16/

U ubezpieczonego rozpoznano wielopoziomowe zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa z okresowym zespołem bólowym, przebyty w 2014 r. uraz palca V-go ręki prawej leczony zachowawczo i wygojony z przykurczem w stawie międzypaliczkowym bliższym, bez istotnego upośledzenia chwytności ręki prawej. Ruchomość pozostałych stawów kończyn górnych i dolnych oraz ich siła mięśniowa są prawidłowo zachowane. Nie stwierdzono zaników mięśniowych w kończynach dolnych. W badaniu przedmiotowym stwierdzono u badanego chód prawidłowy, lekkie odchylenie osi kręgosłupa piersiowo – lędźwiowego, talia jest spłycona po stronie lewej. Staje na palcach i piętach. Widoczne są zaawansowane zmiany troficzne skóry stóp i podudzi. Stwierdzone zmiany nie upośledzają funkcji narządu ruchu badanego w stopniu dającym podstawę do orzekania o długotrwałej niezdolności do pracy. Z punktu widzenia ortopedycznego ubezpieczony jest zdolny do pracy.

/opinia lekarza biegłego sądowego z zakresu ortopedii i rehabilitacji dr n. med. E. B. – k. 50 – 53/

U wnioskodawcy rozpoznano zaburzenia neurasteniczne. Ubezpieczony psychiatrycznie zaczął się leczyć od 31 maja 2016 r. Był nerwowy i został skierowany przez lekarza POZ do psychiatry. Stwierdzono u niego zaburzenia nerwicowe. Nie był hospitalizowany z przyczyn psychiatrycznych. Alkoholu nie pije, neguje przewidzenia, myśli samobójcze. W czasie badania chwilami nieco napięty, o orientacji prawidłowej, w kontakcie słownym logicznym. W wyrównanym napędzie, nastroju. Obecnie w badaniu psychiatrycznym nie stwierdzono objawów depresyjnych, psychotycznych, otępiennych. W obrazie klinicznym zaznaczają się zaburzenia nerwicowe o obrazie neurastenicznym, o miernym nasileniu. Badany wymaga leczenia psychiatrycznego. Zaburzenia psychiczne występujące u badanego nie powodują jednak znacznego ograniczenia zdolności do pracy. Z psychiatrycznego punktu widzenia ubezpieczony jest zdolny do pracy.

/opinia lekarza biegłego sądowego specjalisty psychiatry H. K. – k. 72 – 73/

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych neurologa, ortopedy i psychiatry.

W ocenie Sądu opinie biegłych są w pełni wiarygodne. Zostały bowiem sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń wnioskodawczyni w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki przeprowadzonych badań własnych wnioskodawcy. Biegli rozpoznali u ubezpieczonego zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne całego kręgosłupa bez istotnych deficytów neurologicznych, przebyty w 2014 r. uraz palca V-go ręki prawej leczony zachowawczo i wygojony z przykurczem w stawie międzypaliczkowym bliższym bez istotnego upośledzenia chwytności ręki prawej, zaburzenia neurasteniczne.

Biegli uznali, że z powodu naruszenia sprawności organizmu wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy zgodnej z poziomem wykształcenia i kwalifikacji zawodowych.

W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować opinie biegłych, gdyż są one rzetelne, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. W sposób wystarczający obrazują stan zdrowia wnioskodawcy. Opinie są jasne, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z ich treści. Ponadto wszelkie niejasności zostały wyjaśnione przez biegłych w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych. W ocenie Sądu brak jest podstaw do powoływania kolejnych biegłych sądowych.

Sąd oddalił wniosek skarżącego o dopuszczenie dowodu z nowej dokumentacji lekarskiej, z leczenia podejmowanego w okresie po wydaniu spornej decyzji albowiem Sąd w toku postępowania sądowego bada stan zdrowia wnioskodawcy na dzień wydania decyzji. Istota postępowania sądowego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych o rentę z tytułu niezdolności do pracy jest bowiem taka, aby ubezpieczony nie powoływał się w tym postępowaniu na nowe okoliczności dotyczące stanu jego zdrowia, które nie były znane ani lekarzowi orzecznikowi ZUS, ani komisji lekarskiej ZUS, ani organowi rentowemu w chwili wydawania decyzji. Sąd - co do zasady - ocenia zgodność z prawem - w aspekcie formalnym i materialnym - decyzji wydanej przez organ rentowy. Postępowanie dowodowe przed sądem jest jedynie postępowaniem weryfikującym ustalenia dokonane przez organ rentowy, a biegli sądowi nie zastępują lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej ZUS.

Skoro zatem ubezpieczony został poddany kolejnym badaniom lekarskim już po zbadaniu przez Komisję Lekarską ZUS i po wydaniu decyzji, a stan zdrowia w jego ocenie uległ zmianie, to może on złożyć ponownie wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U z 2015 r., poz. 748 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 w/w ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony jeżeli wynosi on łącznie co najmniej 5 lat dla osób u których niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres ten powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem złożenia wniosku o świadczenie lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 58 i ust.4 przepisu powyższego nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny i jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odniesieniu do odwołującego się nie został spełniony warunek niezdolności do pracy. Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności opinii biegłych Sąd ustalił, iż występujące u wnioskodawcy schorzenia powodują, że nie jest on niezdolny do pracy.

U skarżącego stwierdzono zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne całego kręgosłupa bez istotnych deficytów neurologicznych, przebyty w 2014 r. uraz palca V-go ręki prawej leczony zachowawczo i wygojony z przykurczem w stawie międzypaliczkowym bliższym bez istotnego upośledzenia chwytności ręki prawej, zaburzenia neurasteniczne.

Opinie biegłych zostały doręczone zarówno organowi rentowemu, jak i wnioskodawcy z zobowiązaniem do ustosunkowania się do nich i złożenia ewentualnych pytań do biegłych.

Na rozprawie w dniu 16 stycznia 2018 r. ubezpieczony wskazał, że nie zgadza się z opiniami biegłych, że jest zdolny do pracy. Nie wskazał jednak żadnych zarzutów merytorycznych.

Sąd Okręgowy podzielił opinie biegłych specjalistów, uznając, że są one pełne, jasne i nie prowadzą do sprzecznych wniosków. Wskazać należy, że biegli sądowi w sposób nie budzący wątpliwości wyjaśnili wszelkie okoliczności dotyczące stanu zdrowia ubezpieczonego. Wnioski z powyższych opinii sprowadzały się do stwierdzenia, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy zarobkowej.

Opinia biegłego może być oceniona przez sąd i podważona dowodem z innej opinii. Ubezpieczony, jak każda strona w procesie, w myśl art. 6 k.c. winna dowodzić swoich racji, a nie tylko przedstawiać swoje poglądy. W konsekwencji w sprawie nie pojawiły się argumenty, które mogłyby budzić wątpliwość Sądu, co do jednoznaczności wskazanych opinii.

Wskazać w tym miejscu należy, że o nabyciu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy nie mogą przesądzać subiektywne odczucia osoby ubezpieczonej. Również sam fakt stwierdzenia choroby nie jest równoznaczny z nabyciem prawa do renty. Istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi bowiem samodzielnej przyczyny uznania częściowej niezdolności do pracy, choć może wymagać czasowych zwolnień lekarskich. O niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena, czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Jeżeli zatem stan zdrowia nie powoduje naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, brak jest prawa do tego świadczenia ( por. wyrok SN z dnia 12 lipca 2005, sygn. akt II UK 288/04, publ. OSNP 2006/5-6/99; wyrok SN z dnia 1 grudnia 2000 roku, sygn. akt II UKN 113/00, publ. OSNP 2002/14/343; wyrok SA w Szczecinie z dnia 17 marca 2016 roku, sygn. akt III AUa 546/15, LEX nr 2090464).

Reasumując w ocenie Sądu Okręgowego, dopuszczone w postępowaniu rozpoznawczym dowody w postaci opinii biegłych – pozwalają na niebudzące wątpliwości ustalenie, iż stan zdrowia ubezpieczonego, nie pozwalał na przyjęcie całkowitej ani nawet częściowej niezdolności do pracy. Z ustaleń Sądu wynika, że wnioskodawca mimo stwierdzonych u niego schorzeń jest zdolny do wykonywania pracy zarobkowej, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawcy.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy.

K.K.-W.