Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2018 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: sekr. sąd. Barbara Salamondra

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 stycznia 2018 roku

sprawy z powództwa H. W.

przeciwko Z. W.

o alimenty

1.  zasądza od Z. W. na rzecz H. W. alimenty w kwocie po 100 (sto) złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk powódki H. W. poczynając od dnia 04.12.2017 r.,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

4.  znosi wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego;

5.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 205/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 29 listopada 2016 roku (data wpływu do Sądu) H. W. wniosła o zasądzenie od pozwanego Z. W. alimentów na jej rzecz w kwocie po 250 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych) miesięcznie płatnych z góry do dnia 10 – tego każdego miesiąca wraz z odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia płatności którejkolwiek z rat. Na uzasadnienie zgłoszonego żądania powódka wskazała, że obecnie ponownie znajduje się w niedostatku i nie ma możliwość samodzielnego zaspokojenia swoich potrzeb, jak również na fakt rozwodu orzeczonego z wyłącznej winy Z. W.. Sytuacja powódki ciągle się pogarsza wobec pogarszającego się stanu zdrowia. Do niedawna H. W. posiłkowała się w bieżącym utrzymaniu ratą spłaty z podziału majątku wspólnego w kwocie 250 zł miesięcznie, której od kilku miesięcy nie otrzymuje. Powódka jako osoba niezdolna do pracy pobierała rentę rolnicza, obecnie pobiera emeryturę rolniczą w kwocie 924,37 zł netto. Leczy się systematycznie w takim zakresie, w jakim pozwalają jej na to środki finansowe. Pozwany Z. W. od 2011 r. pobiera rentę strukturalną w wyższej kwocie. Nadużywa on alkoholu, zajmuje 4-pokojowe mieszkanie, utrzymuje samochód.

(pozew – k. 2 – 7)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podniósł, że wyrokiem z dnia 13 stycznia 2016 r. Sąd Rejonowy w Łowiczu w sprawie o sygn. akt III RC 136/15uchylony został obowiązek alimentacyjny pozwanego wobec powódki. Zwrócił ponadto uwagę, iż również w wysokości świadczeń otrzymywanych przez strony z KRUS nie jest znaczna i pozwala na utrzymanie na podobnym poziomie. Pozwany ma przyznaną rentę strukturalną do marca 2018 r., następnie będzie otrzymywał emeryturę w wysokości około 900 zł. Zakwestionował wydatki powódki w kwocie 35 zł na kulturę oraz 65 zł na kosmetyki. Wydatki pozwanego na bieżące utrzymanie wynoszą około 1.115 zł. Wobec powyższego pozwany nie jest w stanie płacić alimentów na rzecz powódki.

(odpowiedź na pozew – k. 29 – 30)

Powyższe stanowiska zostały rozwinięte i podtrzymane przez obie strony w dalszym toku postępowania, zarówno w składanych pismach procesowych, jak i na rozprawie przed Sądem.

(pismo powódki – k. 57 – 58; pismo pozwanego – k. 76 - 77; e-protokół z rozprawy z dnia 31.01.2018 r. 00:01:29 – k. 84)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 10 sierpnia 2009 roku, wydanym w sprawie XIII RC 139/09, Sąd Okręgowy w Łodzi XIII Wydział Cywilny z siedzibą w S. orzekł separację związku małżeńskiego pomiędzy H. W. a Z. W.. Wyrokiem z dnia 22 maja 2009 roku Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich w sprawie III RC 42/09 orzekł o ustanowieniu rozdzielności majątkowej z dniem 1 grudnia 2008 roku pomiędzy H. W. a Z. W.. Wyrokiem z dnia 12 października 2010 r. Sąd Rejonowy w Łowiczu w sprawie III RC 127/10 zasądził od Z. W. na rzecz jego żony H. W. alimenty w kwocie po 250 zł.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego z dnia 10 sierpnia 2009 roku – k. 5, wyrok Sadu Rejonowego z dnia 22 maja 2009 roku – k. 6, wyrok Sądu Rejonowego w Łowiczu z dnia 12 października 2010 r. – k. 23 – wszystkie z akt sprawy III RC 127/10)

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi I Wydział Cywilny z dnia 24 kwietnia 2012 roku w sprawie I C 1701/11 został orzeczony pomiędzy stronami rozwód z wyłącznej winy powoda. Wyrokiem z dnia 13 stycznia 2016 r. Sąd Rejonowy w Łowiczu w sprawie III RC 136/15 uchylił z dniem 13 stycznia 2016 roku obowiązek alimentacyjny Z. W. wobec jego byłej żony H. W..

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego z dnia 24 kwietnia 2012 roku – k. 189 z załączonych akt sprawy I C 1701/11, wyrok Sądu Rejonowego z dnia 13 stycznia 2016 roku – k. 98 z załączonych akt Sądu Rejonowego w Łowiczu o sygn. akt III RC 136/15)

H. W. na mocy orzeczenia lekarza rzeczoznawcy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 9 kwietnia 2010 roku uznana została za całkowicie, okresowo niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. Stwierdzono u powódki dolegliwości bólowe w odcinku szyjnym i lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa, spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi oraz dyskopatią wielopoziomową, a ponadto bóle i zawroty głowy, bóle w klatce piersiowej z powodu choroby niedokrwiennej serca i nadciśnienia tętniczego.

(dowód: wypis z treści orzeczenia lekarza rzeczoznawcy KRUS – k. 4 z załączonych akt Sądu Rejonowego w Łowiczu o sygn. akt III RC 136/15)

W dacie orzekania przez Sąd Rejonowy w Łowiczu o uchyleniu alimentów na rzecz powódki H. W. miała 60 lat, z zawodu była rolnikiem. W związku z przekazaniem gospodarstwa rolnego synowi otrzymywała rentę rolniczą w wysokości 934,57 zł netto. Otrzymywała 255,73 zł miesięcznie od powoda tytułem spłaty kwoty 15.343,80 zł, jako udziału w majątku wspólnym byłych małżonków w 60 ratach. Weszła w posiadanie majątku ruchomego o wartości 34.610 zł oraz otrzymała środki finansowe z rachunku (...) w Ł. w wysokości 4.208,80 zł.

Korzystała z publicznej służby zdrowia, leczyła się u neurologa, okulisty, ortopedy, psychiatry. Miała problemy z kręgosłupem oraz kończynami dolnymi i górnymi. Stan zdrowia pozwanej nie pozwalał jej pracować. Mieszkała we wschodniej części budynku będącego własnością syna, z oddzielnym wejściem. Zajmowała pokój z kuchnią oraz łazienką. Uiszczała opłaty związane z utrzymaniem mieszkania, pomagając w ten sposób synowi. Na koszty utrzymania pozwanej składały się następujące pozycje: energia elektryczna - 90 zł, gaz – 30 zł, żywność – 250 zł, opał – 70 zł, środki higieny 60 zł, środki czystości 60 zł, ubranie – 80 zł, leki – 320 zł, telefon – 250 zł, usługi medyczne – 180 zł. Koszt utrzymania pozwanej wynosił miesięcznie 1.184,57 zł.

(dowód: dokumenty z załączonych akt sprawy III RC 136/15)

Z. W., miał 61 lat, z zawodu był rolnikiem. Od lutego 2011 r. otrzymywał rentę strukturalną w wysokości 1.115 zł miesięcznie. Leczył się na kręgosłup i miał zmiany zwyrodnieniowe. Do czasu drugiego wylewu pracował w gospodarstwie u syna. Pierwszy wylew miał w 2010 roku. Drugi wylew miał 13 maja 2015 roku, od tego czasu nie mógł pracować. Po opuszczeniu szpitala pomagała mu siostra. Zespół do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności przy (...) w Ł. orzekł mu lekki stopień niepełnosprawności. Był uzależniony od alkoholu, nie pije. Leczył się u neurologa w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Mógł liczyć na pomoc siostry, szwagra, bądź kuzyna. Był samodzielny w czynnościach dnia codziennego, sam jeździł 3 km do S., co drugi dzień, po zakupy. Mieszkał sam w wydzielonej części domu syna, do której przysługuje mu służebność mieszkania. Zajmował cztery pokoje, kuchnię i łazienkę.

Na miesięczne koszty utrzymania powoda składały się następujące pozycje: 250 zł – alimenty na żonę, 255 zł – spłata z majątku wspólnego, 10 zł – leki, 60 zł – telefon, 40 zł – środki higieny, 30 zł – gaz, 100 zł – utrzymanie samochodu, 34 zł – opłata za TV oraz w pozostałym zakresie wyżywienie – 231 zł.

Po podziale majątku wspólnego przypadły mu w udziale maszyny i narzędzia, na łączną kwotę około 33.000 zł, jak również środki zgromadzone na rachunku bankowym w wysokości 8.417,61 zł. Część tego majątki spieniężył między innymi ciągnik po rodzicach i oddał pieniądze siostrze. Ciągnik i przecinarkę podarował drugiemu synowi.

(dowód: dokumenty z załączonych akt sprawy III RC 136/15 )

Obecnie H. W. ma 62 lata, jej zawód wyuczony to dziewiarz, pracowała w gospodarstwie rolnym. Nadal mieszka w domu przepisanym na syna D.. Zajmuje mieszkanie z oddzielnym wejściem, składające się z pokoju, kuchni, łazienki i spiżarni. Nie ponosi opłat z tytułu utrzymania mieszkania.

Utrzymuje się z emerytury rolniczej w kwocie 934,37 zł netto miesięcznie. Nie otrzymuje od kilku miesięcy kwoty około 250 zł tytułem spłaty z majątku wspólnego byłych małżonków. Pozwany spłacił na jej rzecz kwotę 15.000 zł w 60 ratach. Ostatnią ratę zapłacił w maju 2017 r. Spłatę spożytkowała na bieżące utrzymanie.

Miesięczny koszt utrzymania powódki wynosi 1.215 zł i składają się na niego następujące pozycje: 450 zł – żywność, 65 zł – środki higieny i kosmetyki, 75 zł – środki czystości, 60 zł – ubranie, 280 zł – leki, 25 zł – telefon, 40 zł – gaz, 120 zł – usługi medyczne, 65 zł – komunikacja, 35 zł – kultura. H. W. kupiła pralkę automatyczną na raty, które spłaca dzięki pomocy dzieci. Wcześniej prała w pralce wirnikowej. Aktualnie nie pozwala jej już na to stan zdrowia. Powódka coraz więcej wydaje na leki i leczenie z uwagi na pogarszający się stan zdrowia. Zdarza się, że korzysta z leczenia odpłatnego z uwagi na długie okresy w oczekiwaniu na termin wizyty u lekarza specjalisty. Zażywa leki na depresję, przeciwbólowe, na stawy, kręgosłup, ponadto często choruje z uwagi na astmę. Nie posiada samochodu i korzysta z komunikacji autobusowej lub pomocy syna D. w tym zakresie. Stan zdrowia powódki nie pozwala jej jeździć na rowerze, z uwagi na chory kręgosłup. Drugi syn Ł., pracujący we W., przekazuje matce na utrzymanie 300 zł, sam nie ma jeszcze rodziny i dobrze zarabia. W okresie trwania małżeństwa nie musiała pożyczać pieniędzy i korzystała z leczenia odpłatnego w razie potrzeby.

(dowód: kopia decyzji Prezesa KRUS – k. 13; wyniki badań – k. 14-16; zaświadczenie lekarskie – k. 17; F. Vat – k. 17v; historia choroby z przychodni (...) – k. 59 – 67; paragon – k. 68; zeznania powódki H. W. e-protokół z dnia 31.01.2018 r. 00:03:09 – k. 84v – 85)

Z. W., ma 65 lat, z zawodu jest rolnikiem. Pracował również jako cieśla. Od 18 lutego 2011 r. do 31 marca 2018 r. otrzymuje rentę strukturalną w wysokości 1.115 zł miesięcznie. Pomagał leżącemu koledze, jeździł do niego codziennie. Nie korzysta z produktów rolnych z gospodarstwa syna. Leczy się na kręgosłup i ma zmiany zwyrodnieniowe biodra. Jest po dwóch wylewach, pierwszy miał w 2010 r., drugi - 13 maja 2015 r., od tego czasu nie mógł pracować. Może liczyć na pomoc siostry i szwagra, u których jada posiłki. Zespół do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności przy (...) w Ł. orzekł mu lekki stopień niepełnosprawności. Jest uzależniony od alkoholu i nikotyny. Na tytoń wydaje około 30 zł miesięcznie. Leczył się u neurologa w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Leczy się w związku z miażdżycą kończyn dolnych, jak również kamicą nerkową.

Pozwany nie ponosi kosztów utrzymania domu, które pokrywa jego syn D. W.. Mieszka sam w wydzielonej części domu syna, do której przysługuje mu służebność mieszkania. Zajmuje cztery pokoje, kuchnię, spiżarnię i łazienkę.

Z. W. wskazał, że jego miesięczny koszt utrzymania wynosi około 1.115 złotych, na co składają się następujące pozycje: 40 zł – środki higieny, 40 zł – odzież, 170 zł – leki, 50 zł – telefon, 45 zł – gaz, 100 zł – wizyty u lekarzy, 110 zł – utrzymanie samochodu, 100 zł – składka KRUS, 50 zł – zakup pralki i deski do prasowania na raty, 10 zł – wywóz śmierci, 400 zł - wyżywienie. Leczy się w ramach ubezpieczenia zdrowotnego oraz prywatnie. Otrzymał skierowanie do chirurga naczyniowego.

(dowód: kopia decyzji o przyznaniu renty strukturalnej – k. 33-34; historia choroby z przychodni (...) i wyniki badań – k. 35-40, 44-52; karty informacyjne leczenia szpitalnego – k. 41 – 43; pismo z KRUS – k. 89; zeznania pozwanego Z. W. e-protokół z dnia 31.01.2018 r. 00:32:19 – k. 85v – 86)

Sąd uznał za wiarygodny materiał dowodowy w postaci dowodów z dokumentów oraz zeznań stron. Dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony, potwierdzają i precyzują podawane przez strony fakty, nie budzą wątpliwości co do swej wiarygodności. Zeznania powódki i pozwanego w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy były spójne, wzajemnie się uzupełniały, znajdowały odzwierciedlenie w treści dokumentów.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jest częściowo zasadne, tj. do kwoty 100 złotych miesięcznie płatnych na rzecz H. W., w pozostałej części zostało oddalone.

Żądanie zgłoszone przez powódkę znajduje oparcie w treści art. 60 § 2 k.r.o.

W świetle Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonek rozwiedziony może żądać środków utrzymania (alimentów) od drugiego rozwiedzionego małżonka na zasadach określonych w art. 60 k.r.o. Świadczenia alimentacyjne między rozwiedzionymi małżonkami stanowią kontynuację powstałego przez zawarcie małżeństwa obowiązku wzajemnej pomocy w zakresie utrzymania i trwają mimo rozwodu, aczkolwiek w postaci zmodyfikowanej na zasadach przewidzianych w art. 60 k.r.o. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2001 r., V CKN 445/00, LEX nr 52490).

W okolicznościach niniejszej sprawy zastosowanie miał art. 60 § 2 k.r.o. z uwagi na fakt, iż rozwód miedzy H. W. a Z. W. został orzeczony z wyłącznej winy jednego małżonka. Rozwód między stronami został orzeczony z wyłącznej winy Z. W., zatem Z. W. jest małżonkiem wyłącznie winnym rozkładu pożycia, natomiast H. W. jest małżonkiem niewinnym rozkładu pożycia. Małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia względem małżonka niewinnego obciąża tak zwany szerszy obowiązek alimentacyjny (inaczej nazywany również rozszerzonym obowiązkiem pomocy materialnej pomiędzy takimi małżonkami) określony w art. 60 § 2 k.r.o. Rozszerzony zakres obowiązku małżonka wyłącznie winnego jest swojego rodzaju sankcją za zawinione spowodowanie upadku małżeństwa i pogorszenia losu drugiego małżonka (T. Smyczyński, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2005, s. 140). Zgodnie z treścią art. 60 § 2 k.r.o., jeżeli jeden z rozwiedzionych małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Art. 60 § 2 k.r.o. przewiduje dwie przesłanki roszczenia alimentacyjnego przysługującemu małżonkowi niewinnemu w stosunku do małżonka uznanego za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Po pierwsze, jeden z rozwiedzionych małżonków musi być uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia. Po drugie, rozwód pociągać ma za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego. Przesłanka pierwsza w niniejszej sprawie została spełniona. Z. W. został uznany w prawomocnym wyroku rozwodowym za wyłącznie winnego rozkładu pożycia w związku małżeńskim z H. W.. Spełniona również została druga przesłanka wymagana przez art. 60 § 2 k.r.o. Rozwód orzeczony w 2012 roku pociągnął za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej H. W. - małżonka niewinnego.

Ocena, czy rozwód pociąga za sobą - w rozumieniu art. 60 § 2 k.r.o. - istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego zależy od porównania sytuacji, w jakiej niewinny małżonek znalazł się na skutek rozwodu, z sytuacją, w jakiej znalazłby się, gdyby rozwodu nie orzeczono i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 1999 r., I CKN 1120/99, niepubl.; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 1998 r., III CKN 186/98, LEX nr 83804; uchwała pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42 – pkt XIII). Dla oceny, czy drugi warunek przewidziany w art. 60 § 2 k.r.o. został spełniony, nie są natomiast istotne ewentualne zmiany, jakie nastąpiły w położeniu materialnym małżonka niewinnego w czasie pomiędzy faktycznym rozejściem się małżonków a orzeczeniem rozwodu, natomiast istotne jest porównanie każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, jakie istniałoby, gdyby rozwód nie został w ogóle orzeczony i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1969 r., II CR 528/68, OSNCP 1969, nr 10 poz. 179; orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1980 r., III CRN 222/80, OSNCP 1981, nr 5 poz. 90; uchwała pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42 – pkt XIII; B. Czech [w:] K. Piasecki (red.) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2009, komentarz do art. 60, teza 17).

Zakładając hipotetyczną sytuację, że rozwód nie byłby orzeczony, a małżonkowie kontynuowaliby pożycie, obecnie uzyskiwaliby oni łącznie miesięczne dochody netto w wysokości około 2.049 zł. Powódka osiąga miesięcznie dochody z emerytury w wysokości około 934 zł, a pozwany ma dochód z renty strukturalnej w wysokości 1.115 zł. Zatem, uwzględniając zasadę równej stopy życiowej małżonków obowiązującą w czasie trwania małżeństwa, na zaspokojenie potrzeb powódki, gdyby małżeństwo trwało, przypadałaby połowa łącznych dochodów stron, a więc kwota około 1.025 zł miesięcznie. Jej miesięczne potrzeby byłyby do tej kwoty pokryte, gdyby rozwodu nie orzeczono. Dziś H. W. faktycznie może zaspokajać swoje potrzeby jedynie do sumy swoich dochodów, a więc do kwoty 934 zł miesięcznie. Porównując więc wielkość środków pieniężnych, jakie powódka miałaby do dyspozycji na zaspokajanie swoich potrzeb, gdyby rozwód nie był orzeczony, do istniejącej obecnie sytuacji, powódka ma miesięcznie o około 100 zł mniej pieniędzy za zaspokojenie swoich potrzeb niż miałaby, gdyby małżeństwo nie zostało rozwiązane przez rozwód. Zatem właśnie wskutek tego, że powódka rozwiodła się ze Z. W., pogorszyła się jej sytuacja życiowa. Gdyby rozwodu nie orzeczono, na zaspokojenie swych potrzeb powódka miałaby o 100 zł więcej miesięcznie niż ma aktualnie. Aby możliwość zaspokajania potrzeb powódki została wyrównana do poziomu, który istniałby, gdyby rozwodu nie orzeczono, pozwany musi uiszczać na rzecz byłej żony tytułem alimentów kwoty po 100 zł miesięcznie. Sąd wziął pod uwagę także fakt, iż oboje byli małżonkowie nie uiszczają kosztów utrzymania mieszkania, które obciążają ich syna. Nie ma ponadto racji bytu argument pozwanego, iż powódka może liczyć na pomoc i wsparcie ze strony pełnoletnich dzieci, gdyż obowiązek alimentacyjne pomiędzy byłymi małżonkami wyprzedza obowiązek pomiędzy dziećmi a rodzicami.

Powódka oceniła swe miesięczne potrzeby na kwotę 1.215 zł. Pozwany sumy tę zakwestionował w zakresie kwoty 100 zł, jednakże nawet po uzyskaniu alimentów od pozwanego H. W. nie będzie w stanie pokryć wszystkich kosztów swojego utrzymania właśnie w zakresie owych kolejnych 100 zł. Wraz z alimentami od pozwanego dysponowała będzie bowiem kwotą 1.034 zł. W ocenie Sądu jednak, uwzględniając treść art. 60 § 2 k.r.o., nie jest zasadne przyznawanie powódce tytułem alimentów od byłego męża większej sumy niż 100 zł miesięcznie, gdyż zasądzenie wyższej kwoty alimentów przewyższałoby możliwości zarobkowe małżonka winnego rozpadu pożycia. Biorąc pod uwagę przedstawione przez powódkę koszty jej utrzymania oraz fakt, iż gdyby rozwodu nie orzeczono, na zaspokajanie własnych potrzeb otrzymywałaby dodatkowo 100 zł miesięcznie, Z. W., jako małżonek wyłącznie winny rozwodu, stosownie do art. 60 § 2 k.r.o., winien przyczyniać się do zaspokajania w odpowiednim zakresie usprawiedliwionych potrzeb powódki jako małżonka niewinnego. Skoro celem instytucji z art. 60 § 2 k.r.o. jest zbliżenie poziomu życia małżonków rozwiedzionych, wskazana kwota będzie konieczna a jednocześnie wystarczająca do zaspokajania w odpowiednim zakresie usprawiedliwionych potrzeb H. W..

Wypada zauważyć, iż między stronami małżeństwo trwało wiele lat – około 37 lat. Sąd Najwyższy, wypowiadając się na temat świadczeń alimentacyjnych w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86 (OSNCP 1988, nr 4, poz. 42), stwierdził, iż z reguły sytuacja wieloletniego trwania małżeństwa sprawia, że uzasadnione jest przyjęcie istnienia „rozszerzonego” obowiązku alimentacyjnego małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia. Nie można bowiem pomijać, że sam wiek małżonka niewinnego i szereg innych okoliczności będą często sprawiać, że małżonek ten nie będzie mógł własnymi siłami wyrównać istotnego pogorszenia własnej sytuacji materialnej, spowodowanego rozwodem. Sąd Najwyższy zaznaczył, iż taka sytuacja dotyczyć będzie częściej kobiet niż mężczyzn. Uwzględniając takie okoliczności zaistniałe po stronie powódki, jak jej wiek, stan fizyczny i psychiczny, liczne dolegliwości chorobowe, w tym spowodowane sytuacją rodzinną, niezdolności do podejmowania pracy, kwalifikacje H. W., nie ulega wątpliwości, iż wskutek rozwodu nastąpiło pogorszenie jej sytuacji materialnej. Zatem w pełni zasadne jest uwzględnienie jej powództwa, choć nie w takim zakresie, jak żądała tego powódka.

W orzecznictwie podkreśla się, iż za oddaleniem powództwa w sytuacji przewidzianej w art. 60 § 2 k.r.o. mogą przemawiać jedynie konkretne, bardzo ważne powody. W okolicznościach niniejszej sprawy brak konkretnych, bardzo ważnych powodów, które przemawiałyby za oddaleniem powództwa w całości. Należy zaznaczyć, iż ustawodawca podkreślił wagę i doniosłość świadczeń alimentacyjnych między rozwiedzionymi małżonkami, zamieszczając w odrębnym przepisie (art. 130 k.r.o.) unormowanie, iż obowiązek jednego małżonka do dostarczania środków utrzymania drugiemu małżonkowi po rozwiązaniu małżeństwa wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych tego małżonka. Rozwiedziony małżonek ma zatem spełniać świadczenia alimentacyjne na rzecz byłego małżonka w pierwszej kolejności, to jest przed wszelkimi krewnymi tego małżonka, w tym także przed jego dziećmi.

Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważania, Sąd zasądził od Z. W. na rzecz jego byłej żony H. W. alimenty w kwocie po 100 zł miesięcznie i ustalił, zgodnie z żądaniem pozwu, że alimenty będą płatne z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. Alimenty zasądzono poczynając od dnia 4 grudnia 2017 roku, to jest od daty doręczenia odpisu pozwu pozwanemu. Wówczas bowiem pozwany został wezwany do niezwłocznego spełnienia świadczenia na podstawie art. 455 k.c. Z chwilą doręczenia odpisu pozwu na pozwanym, jako dłużniku, zaczął ciążyć obowiązek niezwłocznego spełnienia świadczenia – płacenia alimentów na rzecz byłej żony.

Z uwagi na fakt, iż powódka żądała przyznania alimentów w kwocie po 250 zł miesięcznie, Sąd zaś zasądził alimenty po 100 zł miesięcznie, w pozostałej części oddalono powództwo.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. i nie obciążył pozwanego kosztami postępowania, które przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w punkcie, na mocy którego podwyższono alimenty. Rygor natychmiastowej wykonalności jest bowiem nadawany z urzędu bez żadnych ograniczeń w zakresie rat alimentacyjnych płatnych po dniu wniesienia powództwa do sądu.