Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 208/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Jacek Szerer

Protokolant : Magdalena Paruch

po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2017 r. w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spol. s r.o. z siedzibą w P.

przeciwko L. P.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

I.  uznaje za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowę przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącą nieruchomości o KW nr (...);

II.  uznaje za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowę sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącą nieruchomości o KW nr (...);

III.  uznaje za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowę sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep.(...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącą nieruchomości o KW nr (...);

IV.  uznaje za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowę przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącą nieruchomości o KW nr (...);

V.  uznaje za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowę sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącą nieruchomości o KW nr (...);

VI.  uznaje za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowę przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep.(...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącą nieruchomości o KW nr (...);

VII.  uznaje za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowę sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącą nieruchomości o KW nr (...);

VIII.  uznaje za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowę sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 17.10.2014 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącą nieruchomości o KW nr (...);

IX.  uznaje za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowę przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 17.10.2014 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącą nieruchomości o KW nr (...);

X.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda zwrot kosztów procesu w wysokości 24 007 zł., w tym kwotę 10 800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz zwrot kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 1 lutego 2017 r. skierowanym do Sądu Okręgowego w Świdnicy Wydział I Cywilny powód (...) spol. s r.o. z siedzibą w P. wniósł o:

-

uznanie za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowy przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep.(...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącej nieruchomości o KW nr (...),

-

uznanie za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowy sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącej nieruchomości o KW nr (...),

-

uznanie za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowy sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep.(...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącej nieruchomości o KW nr (...),

-

uznanie za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowy przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącej nieruchomości o KW nr (...),

-

uznanie za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowy sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącej nieruchomości o KW nr (...),

-

uznanie za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowy przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącej nieruchomości o KW nr (...),

-

uznanie za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowy sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącej nieruchomości o KW nr (...)

-

uznanie za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowy sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep.(...) z dnia 17.10.2014 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącej nieruchomości o KW nr (...),

-

uznanie za bezskuteczną wobec powoda (...) spol. s r.o. umowy przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 17.10.2014 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś. dotyczącej nieruchomości o KW nr (...).

Ponadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrot kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W uzasadnieniu powództwa powód wskazał, iż przysługują mu względem A. K. (1) wierzytelności wynikające z:

-

zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 29.10.2014 r., sygn. akt: VI GNc 433/14 na kwotę 572 577 (...) utrzymanego w całości wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17.06.2015 r. sygn. akt: VI GC 130/15 wraz z odsetkami ustawowymi, kosztami procesu oraz kosztami postępowania klauzulowego,

-

zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17.12.2014 r., sygn. akt: VI GNc 456/14 na kwotę 560 474 (...) wraz z odsetkami ustawowymi, kosztami procesu oraz kosztami postępowania klauzulowego,

-

zaopatrzonego w klauzulę wykonalności wyroku Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 8.03.2014 r., sygn. akt: V GC 492/15 na kwotę 432 983 (...) wraz z odsetkami ustawowymi, kosztami procesu oraz kosztami postępowania klauzulowego.

Powód podał, iż do dnia dzisiejszego należności nie zostały uregulowane.

W pozwie stwierdzono, iż dnia 23.10.2014 r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu wydał postanowienie o oddaleniu wniosku powoda o ogłoszenie upadłości A. K. (1) na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 p.u.i.n. z uwagi na brak majątku A. K. (1), które to postanowienie zastępuje postanowienie o bezskuteczności egzekucji.

W pozwie wskazano, iż w celu uniknięcia ewentualnej egzekucji A. K. (1) zbył nieruchomości będące przedmiotem postępowania na rzecz pozwanej, która miała świadomość istnienia zobowiązań A. K. (1) względem powoda oraz ich wysokości. A. K. (1) nie posiada obecnie żadnego majątku, z którego powód mógłby zaspokoić swoje roszczenia.

Uzasadniając świadomość dłużnika i pozwanej pokrzywdzenia wierzyciela, powód wskazał, iż podstawą powództwa jest art. 527 § 3 k.c.

W odpowiedzi na pozew z dnia 6.03.2017 r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Pozwana zakwestionowała powództwo w całości co do zasady i co do wysokości roszczenia powoda. Pozwana zaprzeczyła twierdzeniom powoda, zgodnie z którymi pozwana miała świadomość o istnieniu zobowiązań A. K. (1). Wskazała, iż dłużnik jest osobą obcą dla pozwanej. W odpowiedzi na pozew stwierdzono, iż brak jest szczególnego związku między czynnością, której uznania za bezskuteczną wobec siebie żąda powód, a niewypłacalnością dłużnika, o którym mowa w art. 527 § 2 k.c. co wyklucza uznanie powództwa za zasadne. Pozwana stoi na stanowisku, iż czynności odpłatnego zbycia nieruchomości przez dłużnika nie miały wpływu na zdolności powoda do przeprowadzenia skutecznej egzekucji oraz zaspokojenia swoich wierzytelności wskazanych w powództwie.

Ustosunkowując się do odpowiedzi na pozew powód pismem z dnia 30 marca 2017 r. podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie. Wniósł również o zobowiązanie wierzycieli hipotecznych wskazanych w księgach wieczystych wskazanych w pozwie do wskazania wysokości zobowiązań pozostałych do spłaty, zabezpieczonych hipotecznie w działach IV ksiąg wieczystych nieruchomości określonych w treści pozwu. Powód wskazywał również na bliskie relacje pozwanej z dłużnikiem uzasadniające wiedzę pozwanej o istnieniu jego zobowiązań względem powoda. Stanowisko to powód poparł również twierdzeniem, iż pozwana z dłużnikiem pozostaje w stałych relacjach handlowych, w związku z czym, jak wskazał powód, w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie również domniemanie z art. 527 § 4 k.c. Powód wskazał również, iż pozwana jest siostrą żony dłużnika A. K. (1) (na co w piśmie z dnia 11.04.2017 r. przedstawił dowód w postaci aktów stanu cywilnego).

S ą d ustali ł nast ę puj ą cy stan faktyczny:

Powodowi względem dłużnika A. K. (1) przysługują wierzytelności, które wynikają z:

-

zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 29.10.2014 r., sygn. akt: VI GNc 433/14 na kwotę 572 577 (...) utrzymanego w całości wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17.06.2015 r. sygn. akt: VI GC 130/15 wraz z odsetkami ustawowymi, kosztami procesu oraz kosztami postępowania klauzulowego,

-

zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17.12.2014 r., sygn. akt: VI GNc 456/14 na kwotę 560 474 (...) wraz z odsetkami ustawowymi, kosztami procesu oraz kosztami postępowania klauzulowego,

-

zaopatrzonego w klauzulę wykonalności wyroku Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 8.03.2014 r., sygn. akt: V GC 492/15 na kwotę 432 983 (...) wraz z odsetkami ustawowymi, kosztami procesu oraz kosztami postępowania klauzulowego.

Ww. należności nie zostały przez dłużnika uregulowane.

D. ó d:

-

pozew o zapłatę z dnia 20.10.2014 r.

-

nakaz zapłaty Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 29.10.2014 r., sygn. akt: VI GNc 433/14 wraz z wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17.06.2015 r. sygn. akt: VI GC 130/15 wraz z klauzulą wykonalności,

-

nakaz zapłaty Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17.12.2014 r., sygn. akt: VI GNc 456/14 wraz z klauzulą wykonalności,

-

wyrok Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 8.03.2014 r., sygn. akt: V GC 492/15 wraz z klauzulą wykonalności.

Wezwanie do zapłaty z dnia 3.12.2013 r. wystosowane przez powoda do dłużnika odebrała pozwana L. P.. Wezwanie zawierało wyszczególnienie należności powoda względem A. K. (1).

D. ó d:

-

wezwanie do zapłaty A. K. (1) z dnia 3.12.2013 r. wraz z załącznikiem 01 oraz potwierdzeniem odbioru podpisanym przez L. P..

Dnia 23.10.2014 r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu wydał postanowienie o oddaleniu wniosku powoda o ogłoszenie upadłości A. K. (1) na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 p.u.i.n. z uwagi na brak majątku A. K. (1).

D. ó d:

-

postanowienie Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 23.10.201 r. (sygn. VI GU12/14) wraz z uzasadnieniem.

Powód uzyskał przeciwko A. K. (1) nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Legnicy w dniu 13.10.2014 r. sygn. akt: VI GNc 382/14 (nieprawomocny), na podstawie którego wobec A. K. (1) zostało wszczęte postępowanie zabezpieczające u Komornika Sądowego M. M. (sygn. akt: KM 12231/14). Dnia 23.10.2014 r. asesor Komornika Sądowego M. M. przeprowadził czynności terenowe w siedzibie dłużnika A. K. (1), z których został sporządzony protokół. Z przedmiotowego protokołu wynika, iż pozwana L. P. była w ówczesnym czasie pracownikiem dłużnika, ponadto odebrała od asesora dokonującego czynności terenowych zawiadomienie o wszczęciu postępowania zabezpieczającego. Roszczenie nie zostało jednak zabezpieczone z uwagi na brak majątku A. K. (2). Dnia 23.10.2014 r. Komornik Sądowy dokonał zajęcia wierzytelności względem pozwanej. Zawiadomienie o dokonaniu zajęcia odebrała pozwana.

D. ó d:

-

nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Legnicy z dnia 13.10.2014 r. (sygn. akt VI GNc 382/14),

-

protokoły z czynności terenowych z dnia 23.10.2014 r., sygn. KM 12231/14,

-

zawiadomienie o zajęciu wierzytelności względem L. P. z dnia 23.10.2014 r. w postępowaniu zabezpieczającym prowadzonym przeciwko A. K. (1), sygn. akt: KM 12231/14 wraz z potwierdzeniem odbioru przez L. P..

Pomimo toczącego się wobec dłużnika A. K. (1) postępowania zabezpieczającego dłużnik zbył na rzecz pozwanej nieruchomości o nr ksiąg wieczystych:

-

(...) umową przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej rzez Notariusza R. B. w Ś.,

-

(...) umową sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...)z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś.,

-

(...) umową przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep.(...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś.,

-

(...) umową sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...)z dnia 23.01.2015 r. sporządzonej przez Notariusza R. B. w Ś.,

-

(...) umową przeniesienia użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności nieruchomości pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep.(...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. oraz umową sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 23.01.2015 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś.,

-

(...) umową sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...)z dnia 17.10.2014 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś. oraz umową sprzedaży pomiędzy A. K. (1) i L. P. nr Rep. (...) z dnia 17.10.2014 r. sporządzoną rzez Notariusza R. B. w Ś..

D. ó d:

-

Wydruk zupełnej księgi wieczystej KW nr (...),

-

Wydruk zupełnej księgi wieczystej KW nr (...),

-

Wydruk zupełnej księgi wieczystej KW nr (...),

-

Wydruk zupełnej księgi wieczystej KW nr (...),

-

Wydruk zupełnej księgi wieczystej KW nr (...),

-

Wydruk zupełnej księgi wieczystej KW nr (...),

-

akt notarialny - umowa sprzedaży z dnia 23.01.2015 r., rep. (...)

-

Pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ś. z dnia 13.04.2015 r.,

Z protokołu czynności terenowych dokonanych przez asesora komorniczego w siedzibie dłużnika A. K. (1) w dniu 21.12.2016 r. wynika, iż obecnie dłużnik nie posiada żadnego majątku.

D. ó d:

-

protokoły czynności terenowych z dnia 21.12.2016 r., sygn. akt: Km 3715/16

Pozwana wielokrotnie została wzywana do zapłaty przedmiotowej należności, również przez poprzednich pełnomocników powoda, jednakże za każdym razem pozwana odmawiała uiszczenia należności.

D. ó d:

-

wezwanie do zapłaty z dnia 28.10.2014 r.;

-

wezwanie do zapłaty z dnia 18.08.2015 r. wraz z załącznikami;

-

odpowiedź na wezwanie do zapłaty z dnia 26.08.2015 r.;

-

wezwanie do zapłaty z dnia 17.09.2015 r. wraz z załącznikami;

-

wezwanie do zapłaty z dnia 17.09.2015 r. wraz z załącznikami;

-

wezwanie do zapłaty z dnia 17.09.2015 r. wraz z załącznikami;

-

wezwanie z dnia 26.01.2017 r. wraz z dowodem nadania;

-

pismo pozwanej z dnia 6.11.2014 r. - odpowiedź na zajęcie wierzytelności.

Wykaz informacji o czynnościach majątkowych A. K. (1) załączony do pisma Naczelnika Urzędu Skarbowego pozwala na ustalenie wartości nieruchomości o księdze wieczystej nr (...), ustalając jej wartość na 1 200 000 zł.

D. ó d:

-

Wydruk zupełny księgi wieczystej nr (...);

-

Pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ś. z dnia 31.12.2014 r. wraz z załącznikiem w postaci wykazu informacji o czynnościach majątkowych A. K. (1).

Pozwana jest siostrą żony dłużnika A. K. (1).

D. ó d:

-

skrócony odpis aktu małżeństwa A. K. (1) z A. K. (3),

-

skrócony odpis aktu urodzenia L. P..

S ą d zwa ż y ł co nast ę puje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony. Żadna ze stron nie kwestionowała prawdziwości przedstawionych dokumentów, również Sąd nie powziął wątpliwości co do ich prawdziwości. Dokumenty te stanowiły zatem podstawę poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie. Sąd przeprowadził również dowód z przesłuchania pozwanej, jednak nie dał wiary twierdzeniom pozwanej w zakresie jej braku wiedzy na temat sytuacji finansowej dłużnika A. K. (1).

Sąd nie uwzględnił wniosku powoda, aby zobowiązać wierzycieli hipotecznych wskazanych w księgach wieczystych wskazanych w pozwie do wskazania wysokości zobowiązań pozostałych do spłaty zabezpieczonych hipotecznie w działach IV ksiąg wieczystych nieruchomości celem ustalenia aktualnej wysokości zadłużenia. Sąd uznał, iż przeprowadzenie wnioskowanego dowodu jest zbędne w niniejszej sprawie, gdyż w ocenie Sądu zasadne jest twierdzenie, że w przypadku egzekucji ze zbytych przez dłużnika na rzecz pozwanej wierzytelności pozostanie jakakolwiek kwota pozwalająca spłacić powoda. Hipoteki na rzecz podmiotów trzecich zostały ustanowione już kilka lat temu, wobec czego są przynajmniej cześciowo spłacone, a tym samym istnieje realna szansa na zaspokojenie swoich roszczeń przez powoda z przedmiotowych nieruchomości.

Powód dochodzi swoich roszczeń na podstawie art. 527 k.c., który stanowi, iż gdy w skutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeśli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Celem instytucji z art. 527 i nast. k.c. zwanej również skargą pauliańską, jest ochrona interesów wierzyciela na wypadek nieuczciwego postępowania dłużnika, który wyzbywa się składników swego majątku na rzecz osób trzecich z pokrzywdzeniem wierzyciela i w ten sposób stwarza lub pogłębia stan swojej niewypłacalności.

Aby powództwo o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną wobec wierzyciela mogło zostać uwzględnione, powinny zostać spełnione następujące przesłanki:

-

istnienie wierzytelności objętej ochroną,

-

dokonanie czynności prawnej przez dłużnika (w przedmiotowej sprawie A. K. (1)) z pokrzywdzeniem wierzycieli, a przesłanka ta wymaga wykazania, że w skutek danej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem tej czynności,

-

uzyskanie korzyści majątkowej przez osobę trzecią,

-

świadomość dłużnika, że działa z pokrzywdzeniem wierzycieli,

-

wiedza osoby trzeciej o działaniu z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie spełnione zostały wszystkie ww. przesłanki określone w art. 527 k.c. § 1 k.c. Przede wszystkim bezsporne jest, iż wskutek zaskarżonych czynności pozwana L. P. uzyskała korzyść majątkową w postaci prawa własności nieruchomości o następujących numerach ksiąg wieczystych: KW nr (...), KW nr (...), KW nr (...), KW nr (...), KW nr (...), KW nr (...).

Ponadto niekwestionowane było istnienie wierzytelności przysługującej powodowi względem dłużnika A. K. (1). Wykazane to zostało przedłożonymi do pozwu nakazami zapłaty oraz wyrokiem, tj. nakazem zapłaty Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 29.10.2014 r., sygn. akt: VI GNc 433/14 na kwotę 572 577 (...) utrzymanym w całości wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17.06.2015 r. sygn. akt: VI GC 130/15, nakazem zapłaty Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17.12.2014 r., sygn. akt: VI GNc 456/14 na kwotę 560 474 (...), wyrokiem Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 8.03.2014 r., sygn. akt: V GC 492/15 na kwotę 432 983 (...).

Nakazy zapłaty oraz wyrok zostały wydane przed zbyciem przez dłużnika nieruchomości. Dłużnik miał zatem świadomość istnienia swoich długów względem powoda oraz ich wysokości. Pomimo tego dłużnik postanowił wyzbyć się składników swojego majątku, z których powód mógłby zaspokoić swoje roszczenia. Dłużnik działał więc w złej wierze, gdyż zbywając na rzecz pozwanej własność nieruchomości miał na celu takie przesunięcie majątkowe, które uniemożliwiłoby zaspokojenie wierzytelności powoda i chroniło posiadany przez niego majątek.

Sąd uznał, iż istnienie na przedmiotowych nieruchomościach hipoteki na rzecz podmiotów trzecich nie ma większego znaczenia w niniejszej sprawie. Powód miał świadomość istnienia tych hipotek, jednakże uzasadnione jest stwierdzenie, że w przypadku egzekucji ze zbytych przez dłużnika na rzecz pozwanej wierzytelności pozostanie jakakolwiek kwota pozwalająca spłacić powoda. Na tle przedstawionych w niniejszej sprawie dokumentów takie twierdzenie jest w pełni uzasadnione. Hipoteki na rzecz podmiotów trzecich zostały ustanowione już kilka lat temu, wobec czego są przynajmniej cześciowo spłacone, a tym samym istnieje realna szansa na zaspokojenie swoich roszczeń przez powoda z przedmiotowych nieruchomości. Z powyższych względów Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanej, iż jako, że nieruchomości były obciążone hipotekami nie ma podstaw do twierdzenia, że zbycie przedmiotowych nieruchomości pozwoliłoby w jakikolwiek sposób zaspokoić powoda.

Sąd uznał także, iż w niniejszej sprawie wykazano, że na skutek dokonania zaskarżonych czynności faktycznie doszło do pokrzywdzenia wierzycieli, a zatem ziściła się przesłanka przewidziana w art. 527 § 2 k.c. Zgodnie bowiem z powołanym przepisem, czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli w skutek dokonania tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. W niniejszej sprawie zostało wykazane, iż A. K. (1) nie posiada obecnie żadnego majątku, z którego powód mógłby zaspokoić swoje roszczenia. Zatem zaskarżone czynności dłużnika w postaci zbycia nieruchomości na rzecz pozwanej niewątpliwie zostały dokonane z pokrzywdzeniem wierzyciela.

W orzecznictwie sformułowano tezę, iż pokrzywdzenie wierzycieli powstaje na skutek takiego stanu faktycznego majątku dłużnika, który powoduje niemożność, utrudnienie lub odwleczenie zaspokojenia wierzyciela (por. wyrok SN z dnia 28 listopada 2001 r. IV CKN 525/00). Na skutek czynności, których uznania za bezskuteczne wobec siebie domaga się powód, nastąpiło całkowite wyzbycie się majątku dłużnika, gdyż ubyły z niego wartościowe składniki. Czy czynność prawna dłużnika krzywdzi wierzyciela należy oceniać nie według chwili dokonania tej czynności lecz według chwili jej zaskarżenia. Bezspornie dokonanie zaskarżonych czynności w postaci umów sprzedaży nieruchomości powiększało niewypłacalność dłużnika w momencie ich zaskarżenia. Między niewypłacalnością dłużnika, a podjęciem przez niego czynności prawnych zachodzi więc związek przyczynowy, wbrew twierdzeniom pozwanej stojącej na stanowisku, iż brak jest szczególnego związku pomiędzy czynnościami dokonanymi przez dłużnika a zaskarżonymi przez powoda, a niewypłacalnością dłużnika.

W niniejszej sprawie, zgodnie ze stanem faktycznym ustalonym przez Sąd, przeniesieniem na rzecz pozwanej L. P. prawa własności nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości wskazanych szczegółowo w pozwie, dłużnik A. K. (1) wyzbył się wszystkich swoich składników majątku, z których możliwe byłoby przeprowadzenie egzekucji.

Fakt niewypłacalności dłużnika został również udowodniony załączonym do pozwu postanowieniem o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości wydanym przez Sąd Rejonowy w Wałbrzychu dnia 23.10.201 r. (sygn. VI GU12/14).

Ostatnią z przesłanek niezbędną do uwzględniania skargi pauliańskiej jest wiedza osoby trzeciej o działaniu dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli. Kwestia ta była najbardziej sporną między stronami. W ocenie Sądu powód udowodnił, iż pozwana miała świadomość sytuacji finansowej dłużnika, nie tylko jako osoba współpracująca z dłużnikiem, ale również jako osoba bliska dla dłużnika, który jest mężem siostry pozwanej. Powyższy fakt został udowodniony poprzez przedłożenie odpowiednich aktów stanu cywilnego. Wobec okoliczności wskazanych w pozwie oraz należycie przez powoda udowodnionych, Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanej, iż dłużnik był dla niej osobą obcą, natomiast sama pozwana nie miała żadnej świadomości istnienia jakichkolwiek zobowiązań dłużnika względem powoda. Twierdzeniom tym przeczy szereg dowodów wskazanych przez powoda, w tym protokół czynności terenowych przeprowadzanych w siedzibie dłużnika przez Komornika Sądowego, z którego jasno wynika, iż zawiadomienie o wszczęciu postępowania zabezpieczającego w stosunku do dłużnika A. K. (1) Komornik Sądowy wręczył pozwanej, która była obecna podczas dokonywania czynności terenowych. Już sam ten fakt powinien wzbudzić u pozwanej chociażby podejrzenia, iż sytuacja finansowa dłużnika nie jest klarowna. Sąd nie dał więc wiary twierdzeniom pozwanej, iż „tylko przebywała” w chwili przyjazdu Komornika Sądowego w siedzibie dłużnika, podczas gdy przeprowadzane były przez Komornika czynności terenowe w stosunku do dłużnika. Omawiana obecnie ostatnia przesłanka wiedzy osoby trzeciej o działaniu dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli jest istotna z punktu widzenia art. 527 § 3 k.c., zgodnie z którym jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. W ocenie Sądu, niezależnie od okoliczności wskazanych powyższej, tj. udowodnienia przez powoda bliskich relacji między pozwaną a dłużnikiem, w niniejszej sprawie zachodzi domniemanie, iż pozwana wiedziała, iż A. K. (1) działał z pokrzywdzeniem wierzycieli. Bliskie relacje pozwanej z dłużnikiem zostały bowiem udowodnione przez przedłożenie odpowiednich dowodów zarówno do pozwu jak i dalszych pism procesowych. Zgodnie z ugruntowanym już orzecznictwem sądów powszechnych: „wprawdzie ustawodawca nie określił, jakiego typu relacje muszą zaistnieć, by można było mówić o "bliskich stosunkach", jednakże zgodnie wskazuje się, że mogą one wynikać (poza więzami rodzinnymi) z więzi uczuciowych, przyjacielskich, towarzyskich czy nawet majątkowych. Domniemanie ustanowione w art. 527 § 3 k.c. może być zastosowane względem każdej osoby, o ile w konkretnym przypadku stopień wzajemnych powiązań zachodzących z tytułu więzi rodzinnych, przyjaźni, wdzięczności, wspólnych interesów itp. pozwala uznać, że są to stosunki bliskie” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 11.03.2015 r., sygn. akt: I ACa 878/14).

Reasumując, z uwagi na fakt, iż w niniejszej sprawie doszło do realizacji wszystkich przesłanek skargi pauliańskiej na podstawie art. 527 k.c. należało orzecz jak w punktach 1-9 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie. Pozwaną należało uznać za stronę przegrywającą proces, co skutkowało obowiązkiem zwrotu powodowi kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 10 800 zł. Koszty opłaty od pozwu wynosiły 13 190 zł. Kwotę tą w całości uiścił powód, w związku z czym zasądzono jak w pkt. 10 sentencji wyroku.