Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II AKa 455/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Robert Kirejew

Sędziowie

SSA Aleksander Sikora (spr.)

SSA Gwidon Jaworski

Protokolant

Bartłomiej Wiench

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Gliwicach Wandy Ostrowskiej

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2017 r. sprawy

1.  M. P. c. M. i B. ur. (...) w M.

oskarżonej z art. 286 §1 kk w zw. z art. 294 §1 kk i art. 270 §1 kk i inne;

2.  M. C. s. A. i K. ur. (...) w J.

oskarżonego art. 286 §1 kk i art. 270 §1 kk w zw. z art. 11 §2 kk i inne

na skutek apelacji prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 9 maja 2017 roku, sygn. akt V K 77/16

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuję Sądowi Okręgowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania

SSA Aleksander Sikora SSA Robert Kirejew SSA Gwidon Jaworski

II AKa 455/17

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 1 grudnia 2017 roku, sporządzane z urzędu w całości.

Wyrokiem z dnia 9 maja 2017 roku w sprawie sygn. akt V K 77/16 Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku, orzekając w trybie art. 387 kpk:

Uznał oskarżoną M. P. za winną popełnienia przestępstwa z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 65 § 1 kk i art. 12 kk i za to na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk przy zast. art. 33 § 1, 2 i 3 kk wymierzył jej karę 3 lat pozbawienia wolności i grzywnę w wysokości 350 stawek dziennych po 60 złotych każda;

Uznał oskarżoną za winną popełnienia ciągu przestępstw z art. 258 § 1 kk i za to z mocy tego przepisu i art. 91 § 1 kk wymierzył jej karę 1 roku pozbawienia wolności;

Uznał oskarżoną za winną popełnienia przestępstwa z art. 284 § 1 kk i za to z mocy tego przepisu wymierzył jej karę 3 miesięcy pozbawienia wolności;

Uznał oskarżoną za winną popełnienia przestępstwa z art. 286 §1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 65 § 1 kk i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 65 § 1 kk przy zast. art. 33 § 1, 2 i 3 kk wymierzył jej karę 2 lat pozbawienia wolności i grzywnę w ilości 200 stawek dziennych po 60 złotych każda;

Na podstawie art. 91 § 2 kk w zw. z art. 86 § 1 i 2 kk orzekł karę łączną 5 lat pozbawienia wolności i łączną grzywnę w ilości 500 stawek dziennych po 60 złotych każda;

Oskarżonego M. C. uznał za winnego popełnienia przestępstwa z art. 286 §1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 65 § 1 kk i art. 12 kk i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 65 § 1 kk przy zast. art. 33 § 1, 2 i 3 kk wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności i grzywnę w ilości 500 stawek dziennych po 150 złotych każda;

Uznał oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 kk i za to z mocy tego przepisu wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

Uznał oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 276 kk i za to z mocy tego przepisu wymierzył mu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności;

Na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 kk wymierzył oskarżonemu karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

Na podstawie art. 60 § 3 i § 5 w zw. z art. 65 § 1 kk wykonanie orzeczonych kar pozbawienia wolności obojgu oskarżonym warunkowo zawiesił, ustalając okres próby wobec M. P. na 8 lat, a wobec M. C. na 7 lat;

Na podstawie art. 73 § 2 kk w zw. z art. 65 § 1 kk oddano oskarżonych w okresie próby pod dozór kuratora sądowego a na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 i 4 kk zobowiązano oskarżonych do informowania kuratora o przebiegu okresu próby i do kontynuowania pracy zarobkowej;

Na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczył oskarżonym na poczet orzeczonych grzywien okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie;

Na podstawie art. 44 § 2 kk orzeczono przepadek dowodów rzeczowych;

Orzeczono o kosztach obrony z urzędu udzielonej oskarżonym oraz o obciążeniu oskarżonych kosztami sądowymi.

Wyrokiem tym objęty był nadto prawomocnie już skazany P. B., co do którego nie wniesiono środka odwoławczego.

Apelację od wyroku wniósł prokurator, zaskarżając orzeczenie o karach jednostkowych i karze łącznej wobec oskarżonych M. P. i M. C. na ich korzyść i zarzucając rozstrzygnięciu w tym zakresie obrazę prawa materialnego, a to art. 60 § 3 i 6 kk poprzez jego niezastosowanie do czynów przypisanych M. P. w punktach 1, 3 i 4 oraz M. C. w punktach 11 i 12 mimo, że z niekwestionowanych ustaleń wynika, że ujawnili oni swój udział oraz udział innych osób w popełnionych przez nich przestępstwach, współpracowali z organami ścigania, a zatem istniał wypadek, który przemawiał za zastosowaniem wobec nich nadzwyczajnego złagodzenia kary za czyny opisane w punktach 1, 2, 3, 11 i 12 wyroku, a następnie innym ukształtowaniem kary łącznej, orzeczonej wobec nich w punktach 5 i 14 wyroku oraz rozstrzygnięć o jej zawieszeniu zawartych w punktach 6 i 15 wyroku. Stawiając ten zarzut prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w odniesieniu do M. P. i M. C. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Gliwicach.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora okazała się uzasadniona, co w konsekwencji spowodowało uwzględnienie sformułowanego wniosku odwoławczego o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Sąd I instancji dopuścił się obrazy przepisu art. 60 § 3 kk, nie stosując nadzwyczajnego złagodzenia kary do czynów przypisanych oskarżonym w punktach 1, 2, i 4 oraz 11 i 12 zaskarżonego wyroku i wymierzając za te przestępstwa kary w ustawowych granicach zagrożenia. Jednocześnie, stosując do warunkowego zawieszenia wymierzonych oskarżonym kar łącznych pozbawienia wolności przepis art. 60 § 5 kk, wskazał Sąd I instancji na to, iż wiąże to orzeczenie z przepisem art. 60 § 3 kk. Sąd Apelacyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę, uwzględniając wykładnię językowa przepisów art. 60 § 3 i 5 kk i mając na uwadze normatywne umiejscowienie przepisu art. 60 § 5 kk pośród całokształtu regulacji dotyczącej nadzwyczajnego złagodzenia kary, stoi na stanowisku, iż warunkowe zawieszenie wykonania kary, o jakim mowa w art. 60 § 5 kk może dotyczyć jedynie takiej kary, bądź takich kar, które zostały wcześniej nadzwyczajnie złagodzone w oparciu o przesłanki zawarte w przepisach art. 60 § 3 kk lub art. 60 § 4 kk. Wskazuje na to jednoznaczne sformułowanie zawarte w początkowej części normy art. 60 § 5 kk brzmiącej: „w wypadkach określonych w § 3 i 4 (…)”. Świadczy to niezbicie o tym, iż intencją ustawodawcy było to, aby szczególna forma warunkowego zawieszenia kary przewidziana w tym przepisie stosowana być mogła jedynie do kar, które wymierzono w warunkach określonych w § 3 i 4 art. 60 kk. W tej sytuacji wymierzenie oskarżonym w niniejszej sprawie kar, które lokowały się w podstawowym zagrożeniu przypisanych im przestępstw, w połączeniu z warunkowym zawieszeniem łącznej kary pozbawienia wolności w oparciu o art. 60 § 5 kk było nieprawidłowe. Tym samym rację ma skarżący, iż naruszono również dyspozycję art. 60 § 6 kk, ponieważ kary wymierzone za poszczególne przypisane oskarżonym przestępstwa winny być nadzwyczajnie złagodzone w sposób regulowany normą tego przepisu, a dopiero następnie, po orzeczeniu kary łącznej, można było zastosować warunkowe zawieszenie wykonania kary, o którym mowa w dyspozycji art. 60 § 5 kk.

Sąd Apelacyjny stwierdził nadto, iż opierając się na dyspozycji art. 440 kpk należało również uchylić wyrok na korzyść oskarżonych w punktach 3 i 13, mimo iż skarżący nie objął tych rozstrzygnięć zakresem zaskarżenia. Takie orzeczenie odwoławcze umożliwi bowiem sądowi ponownie rozpoznającemu sprawę ponowne pełne kształtowanie konsekwencji karnej wobec obojga oskarżonych, z uwzględnieniem możliwości ponownego konsensualnego negocjowania kar jednostkowych oraz kar łącznych. W polu widzenia Sądu I instancji powinno być wówczas to, na co słusznie zwrócił uwagę skarżący, a to, iż w razie sporządzania pisemnego uzasadnienia wyroku, kwestia stosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary do poszczególnych przypisanych oskarżonym czynów, winna być przedmiotem szczegółowych rozważań.

Mając na uwadze przedstawione ustalenia postępowania odwoławczego, Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżony wyrok w całości w odniesieniu do oskarżonych M. P. i M. C. i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania. Rozpoznając sprawę ponownie Sąd I instancji, jeśli taka będzie w dalszym ciągu wola stron, będzie miał dalej możliwość procedowania w trybie art. 387 § 1 kpk, mając na uwadze to, iż wywołane złożeniem przez prokuratora apelacji na korzyść oskarżonych uchylenie wyroku w odniesieniu do dwójki oskarżonych nastąpiło na ich korzyść.

SSA Aleksander Sikora SSA Robert Kirejew SSA Gwidon Jaworski