Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 361/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2018 roku

Przewodniczący Sędzia SA – Jerzy Leder

Sędziowie SA – Hanna Wnękowska ( spr)

SO ( del) - Anna Wierciszewska-Chojnowska

Protokolant – sekr. sąd. Sylwester Leńczuk

przy udziale Prokuratora Leszka Woźniaka

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2018 roku

sprawy z wniosku W. D.

o zadośćuczynienie za krzywdę wynikłą z wykonania decyzji o internowaniu

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 2 sierpnia 2017 roku

sygn. akt VIII Ko 21/17

- wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że podwyższa kwotę zasądzonego zadośćuczynienia do kwoty 50.000 (pięćdziesięciu tysięcy) zł. z ustawowymi odsetkami od kwoty 16.000 (szesnastu tysięcy) zł. liczonymi od dnia dzisiejszego;

- w pozostałej zaskarżonej części wyrok utrzymuje w mocy;

- wydatkami za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

W. D. złożył wniosek o zasądzenie od Skarbu Państwa na jego rzecz kwoty miliona złotych tytułem zadośćuczynienia za krzywdę poniesioną na skutek wykonania decyzji o internowaniu z 12.07.1982 r.

Zaskarżonym wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie zasądzono na rzecz wnioskodawcy kwotę trzydziestu czterech tysięcy złotych, w pozostałej części wniosek oddalono.

Od wyroku tego w części oddalającej wniosek apelację wniósł pełnomocnik W. D. wnosząc o zmianę wyroku poprzez zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kwoty żądanej we wniosku.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja zasługuje na uwzględnienie w niewielkim zakresie.

Zwrócić należy przede wszystkim uwagę, że wskazywane przez skarżącego okoliczności, których Sąd Okręgowy nie uwzględnił miarkując wysokość zadośćuczynienia w postaci ukrywania się i kolejnego pochwycenia - są skutkami decyzji o internowaniu, a nie skutkami jej wykonania.

Tymczasem powszechna jest wykładnia art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. zgodnie z którą zadośćuczynienie przysługuje wyłącznie za krzywdę wynikłą z wykonania decyzji o internowaniu.

Przywołać w tym miejscu należy stanowisko Trybunału Konstytucyjnego, który w uzasadnieniu postanowienia z 2 grudnia 2014 r. SK 7/14, stwierdził że art. 8 ust. 1 ustawy nie pozwala na rekompensatę szkód, jakich doznał uprawniony nie tylko samym wykonaniem orzeczenia, ale także jego wydaniem, co pozwalałoby na objęcie roszczeniem odszkodowawczym skutków wszelkich zdarzeń, jakie dotknęły uprawnionego, pozostających w jakimkolwiek związku przyczynowym w wydanym orzeczeniem.

Takie stanowisko zajął także Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 kwietnia 2014 r. sygn. V K 52/14 stwierdzając, że brak jest podstaw do zasądzenia odszkodowania i zadośćuczynienia za inne niewątpliwe przejawy represji, ale bezpośrednio nie związane z wykonywaniem wydanego orzeczenia lub decyzji.

Nie ulega wątpliwości, że ta bezpośredniość nie musi oznaczać ograniczenia krzywdy wyłącznie do skutków powstałych na skutek fizycznego pozbawienia wolności tylko w czasie jego trwania. Skutki te mogą wykraczać poza moment zwolnienia wnioskodawcy, ale tylko wówczas gdy są jego bezpośrednią konsekwencją np. pogorszenie stanu zdrowia.

Tego typu okoliczności, poza ucieczką wnioskodawcy, jako pominiętych przez Sąd Okręgowy skarżący nie powołał.

Jak już wskazano wyżej podnoszone przez skarżącego ukrywanie się wnioskodawcy a także późniejsze jego zatrzymanie - to konsekwencje wydania decyzji o internowaniu a nie konsekwencje jej wykonania polegającego na przedmiotowym internowaniu .

Za skutek wykonania tej decyzji należało natomiast uznać ucieczkę wnioskodawcy z miejsca internowania, która dokonana została w dramatycznych okolicznościach - co nie zostało uwzględnione przez Sąd Okręgowy przy kształtowaniu wysokości zadośćuczynienia.

Mając na uwadze powyższą okoliczność a także okoliczności uwzględnione przez Sąd Okręgowy i szeroko omówione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku – Sąd Apelacyjny uznał za adekwatne do stopnia pokrzywdzenia wykonaniem decyzji o internowaniu zadośćuczynienie w kwocie 50 000 zł.

Na marginesie tylko należy podnieść, że prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 3.03.2017 r. w sprawie VIII Ko 1/17 zasądzono na rzecz W. D. kwotę 72 000 zł. tytułem zadośćuczynienia za okres wielomiesięcznego tymczasowego aresztowania stosowanego po jego zatrzymaniu w trakcie ukrywania się po ucieczce z miejsca internacji (W. D. wnosił o zasądzenie kwoty 125 000 zł.).

Wyroku tego wnioskodawca nie zaskarżył. Podkreślenia wymaga, że - jak wynika z jego zeznań złożonych w sprawie VIII Ko 1/17 - warunki wielomiesięcznego tymczasowego aresztowania wnioskodawcy były bardzo trudne, znacznie trudniejsze niż w czasie internowania.

W tej sytuacji zasądzone w niniejszym postępowaniu zadośćuczynienie za krzywdę spowodowaną wykonaniem decyzji o internowaniu nie może być uznane za niewspółmiernie niskie.

Z powyższych względów Sąd apelacyjny orzekł jak w wyroku.