Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V U 980/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Piotr Leń

Protokolant Rozalia Kłos

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2013 r. w Kaliszu

odwołania Z. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 24 czerwca 2013 r. Nr (...)

w sprawie Z. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o świadczenie przedemerytalne

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 24 czerwca 2013 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje odwołującemu prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 9 kwietnia 2013 r.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24.06.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., odmówił Z. S.prawa do świadczenia przedemerytalnego, argumentując, że nie spełnia wszystkich, ustawowych przesłanek dla uskutecznienia swojego wystąpienia. W szczególności, zauważył organ rentowy, nie wylegitymował się wnioskodawca wymaganym, minimum 40 letnim „stażem pracy”. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za wykazane 33 lata, 8 m-cy i 3 dni. Nie uwzględnił zaś Z. S.okresu pracy wykonywanej od 01.09.1970 r. do 30.10.1976 r. w Zakładzie (...)w N.oraz w Zakładzie (...)w K.(07.07.1995 r. – 16.10.1995 r.), skoro pracodawcy nie zgłosili go do ubezpieczeń społecznych i nie odprowadzili stosownych składek.

Odmówiono również wnioskodawcy uwzględnienia do stażu pracy okresu od 26.02.1991 r. do dnia 13.12.1991 r. w Spółce (...)w K. (1), skoro w wystawionym na powyższą okoliczność zaświadczeniu brak jest imiennej pieczątki osoby je podpisującej.

Z takim rozstrzygnięciem sprawy nie zgodził się Z. S., a czemu dał wyraz w treści odwołania z dnia 22.07.2013 r. Podniósł w nim m.in., że nie miał wpływu na to, że jego byli pracodawcy nierzetelnie wykonywali swoje obowiązki w zakresie zgłoszenia go do ubezpieczeń społecznych. Co się zaś tyczy okresu pracy w spółce (...), to podał, że pracę w tej firmie wykonywał na ternie Republiki Węgierskiej, a „sygnowała” go firma (...)– obecnie (...), która jednakże nie posiada w swoim zakładowym archiwum jego akt osobowych.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu ustalił co następuje :

Z. S.urodził się (...). Ostatnim miejscem jego zawodowej aktywności była Fabryka (...)w Ł.. Pracował tam od 01.07.2000 r. do 15.09.2012 r. Stosunek pracy uległ rozwiązaniu na skutek wypowiedzenie dokonanego przez pracodawca, z powodu likwidacji stanowiska pracy jakie zajmował. Od dnia 19.09.2012 r. pozostaje Z. S.zarejestrowany jako bezrobotny, z prawem do zasiłku. Stosownej treści zaświadczenia wystawił mu Powiatowy Urząd Pracy w K.w dniu 28.03.2012 r. Wniosek o świadczenie przedemerytalne złożył w ZUS dnia 08.04.2012 r. Organ rentowy przyjął za wykazane, że na dzień 15.09.2012 r. udowodnił wnioskodawca „staż pracy” w wymiarze 33 lat, 8 m-cy i 3 dni.

okoliczności bezsporne, a wynikające z akt organu rentowego

W okresie od dnia 01.09.1970 r. do 30.10.1976 r. był Z. S. pracownikiem zakładu (...) w N. ( dowód : zaświadczenie z dnia 30.10.1976 r. k. 7 akt ZUS). Od dnia 07.07.1995 r. do dnia 16.10.1995 r. pracował zaś w zakładzie pracy A. F. w K. ( dowód : świadectwo pracy z dnia 16.10.1995 r. k. 23 akt ZUS).

Organ rentowy nie posiada dokumentów pozwalających na poświadczenie podlegania ubezpieczeniu społecznemu w okresach wyżej wymienionych ( dowód : informacja k. 47 i 73 akt ZUS). W okresie od 26.02.1991 r. do 13.12.1991 r. przebywał wnioskodawca na terenie Węgierskiej Republik Ludowej. Wyjechał tam do pracy będąc pracownikiem spółki (...)i pracował na stanowisku stolarza meblowego ( dowód : rozliczenie k. 15 akt ZUS).

W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy zważył Sąd Okręgowy co następuje :

Z. S. dochodzi prawa do świadczenia przedemerytalnego określonego w art. 2 ust. 1, pkt. 5 ustawy z dnia 30.04.2004 r. „o świadczeniach przedemerytalnych” (Dz. U. Nr 120, poz. 1252, ze zm.). Zgodnie z jego brzmieniem, oraz brzmieniem ustępu 3 tego przepisu, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. Świadczenie to przysługuje po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki ;

1.  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna

2.  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych

3.  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6 miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Poza sporem jest, że Z. S. spełnia wszystkie wymienione wyżej przesłanki, oprócz kryterium w postaci ogólnego – 40 letniego stażu pracy.

Za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa wyżej, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, 10 oraz 11 ustawy z dnia 17.12.1998 r. „o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych” (Dz. U. z roku 2009, Nr 153, poz. 1227, ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 2 pkt. 1 „ustawy emerytalnej” za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15.11.1991 r. okresy zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego – w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w okresach tych pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego : chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.

Wymaga zatem wyjaśnienia kwestia, czy użyte w przepisach art. 6 ust. 2 „ustawy emerytalnej” określenia „okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne”, w odniesieniu do pracowniczego ubezpieczenia społecznego ,oznacza, że warunkiem uznania za okres składkowy okresu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, jest opłacenie przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne pracownika.

Należy zauważyć, że w obecnym stanie prawnym obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, zarówno w części obciążającej pracodawcę, jak i pracownika, spoczywa na pracodawcy – płatniku. Wykonywanie tego obowiązku jest niezależne od pracownika, zatem zaleganie przez pracodawcę ze składkami lub całkowite uchylanie się od jego realizacji powodowałoby brak środków na indywidualnym koncie pracownika, co miałoby wpływa na wysokość jego przyszłych świadczeń. W związku z tym został wprowadzony mechanizm chroniący pracownika przed ujemnymi skutkami zaniedbań płatnika, a określony w art. 40 ustawy z dnia 13.10.1998 r. „o systemie ubezpieczeń społecznych” (Dz. U. z roku 2009, Nr 205, poz. 1585, ze zm.). W trybie tam określonym, dokonuje ZUS na koncie ubezpieczonego uzupełniania kwot składek nieuregulowanych przez płatnika, zaś po jego wyczerpaniu okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w którym pracownika otrzymuje wynagrodzenia, jest traktowany jako okres ubezpieczenia, czyli okres składkowy. Uzależnienie okresu zatrudnienia wykonywanego w poprzednim stanie prawnym, czyli przed dniem 01.01.1999 r., jako okresu składkowego od opłacenia przez pracodawcę składek, kłóciłoby się z zasadą równego traktowania wszystkich ubezpieczonych, a sformułowaną w art. 2a „ustawy systemowej”. Wprowadzałoby także zróżnicowanie pracowników pozostających w zatrudnieniu przed wejściem w życie ustawy z roku 1998, przez nałożenie obowiązku wykazania faktu opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne tylko na niektórych, nie zaś na wszystkich pracowników.

W konsekwencji należy stwierdzić, że dla uznania okresu zatrudnienia wykonywanego przed wejściem w życie „ustawy emerytalnej” za okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 2 pkt. 1 lit a tejże, nie jest wymagane wykazanie opłacenia przez pracodawcę składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne.

Podkreślić należy, że słuszność powyższych rozważań znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego. I tak w wyroku z dnia 06.04.2007 r., wydanym w sprawie II UK 185/06, a opublikowanym w OSNP 2008/9-10/143, Sąd ten przyjął, że dla uznania okresu zatrudnienia wykonywanego przed wejściem w życie ustawy z dnia 17.12.1998 r. „o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych” za okres składkowy, w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt. 2 i art. 6 ust. 2 tej ustawy, nie jest wymagane wykazanie przez osobę ubiegającą się o emeryturę lub rentę opłacania przez pracodawcę składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne.

W konsekwencji powyższych rozważań uznać należało, że sporne okresy pracy Z. S., a wykonywanej w zakładzie pracy R. G. oraz A. F. podlegają zaliczeniu do jego stażu pracy, jako okresy składkowe. Tym samym wykazał on ponad 40 letni „okres uprawniający do emerytury”, w rozumieniu przywołanego wyżej art. 2 ust. 1 pkt. 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych(40 lat, 1m-c i 12 dni).

Zaliczeniu takiemu podlegał również dalszy – sporny okres czasu pracy, a wykonywanej przez niego na rzecz spółki (...) „ od dnia 26.02.1991 r. do dnia 13.12.1991 r.

Zgodnie z brzmieniem przepisu § 22 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.10.2011 r. „w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe” (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności :

1.  legitymacja ubezpieczeniowa

2.  legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Wzmiankowany przepis nie określa warunków formalnych jakim opisane dowody winny odpowiadać, a zwłaszcza te – poza świadectwem pracy. Nie formalizuje zatem rodzaju pieczęci jakimi winny zostać opatrzone.

Dlatego, wbrew stanowisku organu rentowego, Sąd Okręgowy nie widzi podstawa dla kwestionowania prawdziwości przedłożonego przez odwołującego zaświadczenia (rozliczenia) za okres pracy wykonywanej od dnia 26.02 do dnia 13.12.1991 r. li tylko na tej podstawie, że brak na nim imiennej pieczątki osoby je wystawiającej. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w przepisach przywołanego wyżej rozporządzenia, dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami. (patrz m.in. wyrok SN z dnia 02.02.1996 r., II URN 3/95, OSNP 1996/16/239). Powyższe konstatacje pozostają aktualne również w odniesieniu do omawianego dokumentu. Brak pieczątki imiennej osoby go wystawiającej, zważywszy na opatrzenie go w pieczęć zakładową i złożony na niej podpis, nie pozbawia go waloru wiarygodności. Rzeczony dokument podlega ocenie Sądu jak każdy inny środek dowodowy, stosownie do dyspozycji art. 233 k.p.c. Sąd nie widzi podstaw dla kwestionowania jego autentyczności oraz prawdziwości zawartych w nim treści.

Mając na uwadze podniesione wyżej okoliczności, zaskarżoną decyzję należało zmienić i przyznać odwołującemu prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 09.04.2013 r. tj. od dnia następnego po dniu złożenia wniosku. (art. 7 ust. 1 ustawy z roku 2004). Orzeczono w ten sposób na podstawie przepisu art. 477 14 § 2 k.p.c.