Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2018 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie SSO Elżbieta Zalewska-Statuch

SSR del. Magdalena Kościarz

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2018 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. R. (1)

przeciwko (...) SA w S.

o odszkodowanie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 3 listopada 2017 roku, sygnatura akt I C 979/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach 1 i 2 w ten tylko sposób, że:

a)  w punkcie 1 obniża zasądzoną kwotę z 2737,10 złotych do 855 (osiemset pięćdziesiąt pięć) złotych

b)  punkowi 2 nadaje brzmienie: „znosi wzajemnie między stronami koszty procesu”;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I Ca 12/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Łasku, w sprawie z powództwa P. R. (1) przeciwko (...) S.A.
w S. o odszkodowanie, zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2737,10 zł
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty (pkt 1) oraz kwotę 1054 tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i wnioski:

W dniu 20 maja 2016 roku miał miejsce wypadek komunikacyjny, w wyniku której uszkodzony został samochód marki M. o nr rej. (...), będący własnością powoda.

Sprawca kolizji miał zawartą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
z (...) S.A. w S., obejmującą okresem ubezpieczenia między innymi datę, w której miała miejsce kolizja.

Poszkodowany P. R. (1) zgłosił szkodę pozwanemu. Szkoda zarejestrowana została pod numerem (...).

Pozwany przyjął co do zasady odpowiedzialność za szkodę w pojeździe marki M. o nr rej. (...) i zakwalifikował szkodę w przedmiotowym pojeździe jako szkodę całkowitą. Pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie tytułem szkody całkowitej w kwocie 3150 zł w dniu 17 czerwca 2016 r. oraz na skutek odwołania dopłacił kwotę 150 zł. Ponadto wypłacił kwotę 1900 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu.

Pozwany nie zaoferował pozwanemu wynajęcia pojazdu zastępczego na czas likwidacji szkody.

Poszkodowany, któremu pojazd niezbędny był w codziennym życiu, znalazł ofertę wynajęcia pojazdu zastępczego i telefonicznie ustalał warunki w dwóch firmach. Zdecydował się na wynajęcie pojazdu od firmy (...) sp. z o.o. i wspólnicy Spółki Komandytowej
z siedzibą w Ł. z uwagi na natychmiastową dostępność pojazdu.

Powód zawarł z (...) sp. z o.o. i wspólnicy Spółką Komandytową z siedzibą
w Ł. umowę najmu samochodu osobowego, na podstawie której wynajął samochód osobowy marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Umowa zawarta została
na okres od 21 maja 2016 roku do 3 czerwca 2016 r. Strony ustaliły, że stawka dobowa najmu samochodu zastępczego wynosić będzie 130 złotych netto.

Ostatecznie najem pojazdu trwał 29 dni, czyli do dnia 18 czerwca 2016 r.

Pozwany w okresie najmu pojazdu nie posiadał innego samochodu zdatnego
do użytku.

Sąd, ustalając stan faktyczny, oparł się na dowodach wymienionych w nawiasach.
Sąd nie dał wiary informacjom z (...), ponieważ powód przedstawił dowody,
że samochody wymienione w (...), które figurują jako stanowiące własność powoda, zbył wcześniej innym osobom. Sąd wielokrotnie wcześniej spotkał się z sytuacją, że dane z (...)
są nieaktualne. Pojazdy figurujące w tej bazie jako własność określonych osób, nie są już
w ich posiadaniu.

Sąd, powołując się na art. 822 § 1 k.c., art. 824 § 1 k.c., art. 824 ¹ § 1 k.c., oraz art. 361 § 2 k.c., a także art. 34 – 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2013 roku poz. 392) stwierdził, że powództwo jest zasadne i jako takie w całości zasługuje na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu, w okolicznościach niniejszej sprawy, odpowiedzialność sprawcy kolizji, która miała miejsce w dniu 20 maja 2016 roku, za szkodę wyrządzoną w wyniku tejże kolizji P. R. (2) na podstawie art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c. nie była kwestionowana. Nie była też kwestionowana wynikająca z tego odpowiedzialność pozwanego za skutki zdarzenia z dnia 20 maja 2016 roku.

Podkreślono przy tym, iż poszkodowanemu należy się zatem zwrot wszelkich celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatków, poniesionych w celu przywrócenia stanu poprzedniego. Do tych celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatków związanych z likwidacją skutków szkody Sąd zaliczył konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego przez powoda. Według Sądu bowiem, poszkodowany może bowiem żądać zrekompensowania uszczerbku majątkowego polegającego na niemożliwości korzystania
z uszkodzonego pojazdu. W jego ramach poszkodowany może żądać pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres, w którym nie było możliwe korzystanie z pojazdu, który uległ uszkodzeniu - uzasadniony okres najmu. Długość okresu uzasadnionego najmu warunkowana jest lojalnym zachowaniem się poszkodowanego wobec ubezpieczyciela, a dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego nie może przekraczać cen występujących na rynku lokalnym
w miejscu, w którym użytkowany był uszkodzony pojazd.

Zwrócono także uwagę, iż odszkodowanie mające na celu zrekompensowanie szkody związanej z najmem pojazdu zastępczego w przypadku uznania, że szkoda w pojeździe jest szkodą całkowitą przysługuje poszkodowanemu co do zasady za okres od dnia zniszczenia pojazdu do dnia, w którym poszkodowany mógł nabyć analogiczny pojazd nie dłużej jednak niż za czas do daty wypłaty odszkodowania, co w okolicznościach sprawy niniejszej nastąpiło w dniu 17 czerwca 2016 roku. Z chwilą wypłaty odszkodowania poszkodowany uzyskuje środki pozwalające na nabycie innego pojazdu w miejsce uszkodzonego.

W okolicznościach sprawy niniejszej Sąd uznał, że wynajęcie samochodu zastępczego przez powoda było uzasadnione i celowe, stwierdzając jednocześnie, że w dzisiejszej dobie, powszechnej motoryzacji, samochód nie jest dobrem luksusowym, a korzystanie z tej formy transportu nie może być traktowane jako zbytek. Poszkodowany ma prawo dysponować sprawnym pojazdem niezależnie od tego, czy jego własny pojazd wykorzystywany
był do prowadzenia działalności gospodarczej, czy też poszkodowany użytkował
go do zaspokojenia swoich podstawowych potrzeb życiowych.

Zdaniem Sądu fakt, że powód był w dniu 20 maja 2016 roku oraz jest właścicielem pojazdu sam w sobie potwierdza, że jest on jemu potrzebny. Okoliczności te nie wymagają przeprowadzenia żadnego szczególnego postępowania dowodowego. Oczywistym jest bowiem, że posiadacz pojazdu samochodowego wykorzystuje go do codziennego użytku. Sam fakt wykorzystywania pojazdu do codziennych czynności życiowych, w aktualnej sytuacji społeczno- gospodarczej, uzasadnia korzystanie przez poszkodowanego z pojazdu zastępczego. Niezależnie od intensywności tego użytkowania własny pojazd ułatwia codzienne funkcjonowanie, podnosi komfort życia, pozwala na oszczędność czasu.

Sąd zwrócił uwagę również, iż poszkodowany nie był jednocześnie właścicielem innego sprawnego pojazdu, który mógłby wykorzystywać bezpośrednio po zdarzeniu z dnia 20 maja 2016 roku, dlatego też wynajął pojazd zastępczy, który niezbędny był mu
w codziennym życiu.

Sąd podkreślił przy tym, iz pozwany nie wykazał, że okres wynajmu pojazdu zastępczego był nieuzasadniony, podnosząc, że poszkodowany zwrócił pojazd zastępczy bezpośrednio po wypłacie odszkodowania.

Zrozumiałym jest zdaniem Sądu, że poszkodowany, który nie posiadał środków
na zakup nowego samochodu po kolizji z dnia 20 maja 2016 roku, oczekiwał z decyzją
o zakupie pojazdu na wypłatę odszkodowania przez pozwanego.

Sąd wskazał ponadto, iż wyłącznie pozwany ponosi odpowiedzialność za to,
że ostatecznie koszty wynajmu pojazdu przez poszkodowanego przekroczyły wysokość odszkodowania wypłaconego tytułem uszkodzenia pojazdu. Poszkodowany nie miał wpływu na czas trwania postępowania likwidacyjnego.

Pozwany nie wykazał również – w ocenie Sądu – że stawka dobowa wynagrodzenia za najem pojazdu zastępczego określona w umowie zawartej przez powoda z M. & W.
sp. z o.o. i wspólnicy Spółką Komandytową z siedzibą w Ł. na kwotę 130 zł netto jest wygórowana. Pozwany nie zakwestionował w sposób skuteczny zasadności przyjęcia tejże stawki, nie wykazał, że istniała możliwość wynajęcia przez poszkodowanego samochodu
za niższą stawkę dobową oraz, że stawka za którą poszkodowany wynajął samochód zastępczy odbiega od rynkowych stawek wynajmu pojazdów.

Następnie Sąd omówił kwestię inicjatywy dowodowej stron procesu oraz wskazał,
że nie sposób wymagać od poszkodowanego poszukiwania najtańszej oferty na rynku
i korzystania tylko z takiej oferty, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że utrata możliwości korzystania z samochodu w wyniku kolizji następuje w sposób niespodziewany, zaś potrzeba zapewnienia sobie środka transportu na okres likwidacji szkody musi być zaspokojona niemalże natychmiast. Wystarczające jest jeżeli wybrana oferta odpowiada średniej rynkowej wartości tego typu usług.

Sąd podniósł, że poszkodowany przed zawarciem umowy najmu pojazdu z powodem poszukiwał pojazdu zastępczego i telefonicznie ustalał warunki w innej firmie. Ostatecznie zdecydował się na wybór oferty powoda z uwagi na natychmiastową dostępność pojazdu zastępczego. Na okoliczność wysokości stawek najmu samochodów pozwany i powód przedstawili szereg ofert najmu pojazdów. Oferty te wahają się w kwotach od 119 zł/doba
– 139 zł/dobę, ale w zależności od firmy do kwoty tej należy doliczyć dodatkowe opłaty
za dostarczenie pojazdu i jego odbiór, przekroczenie limitu kilometrów i inne bliżej
w ofertach nie opisane.

Sąd, biorąc pod uwagę, że żadna z firm, których oferty zostały przedstawione,
nie ma siedziby w Ł. stwierdził, że po doliczeniu dodatkowych opłat stawka najmu
za dobę jest zbliżona do stawki, jaką faktycznie zapłacił powód w firmie (...) sp. z o.o. i wspólnicy Spółką Komandytową z siedzibą w Ł..

Mając na względzie okres najmu przez poszkodowanego pojazdu zastępczego oraz dzienną stawkę umówionego czynszu najmu Sąd ustalił, że poszkodowanemu przysługuje odszkodowanie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego po zdarzeniu z dnia 20 maja 2016 roku w kwocie 4637,10 zł to jest za okres 29 dób (od 21 maja 2016 roku do 18 czerwca 2016 roku) przy przyjęciu stawki najmu w kwocie 130 zł netto (159,90 zł brutto) złotych
za dobę i dlatego wobec wypłacenia przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego kwoty 1900 zł, Sąd zasądził pozostałą część odszkodowania w wysokości 2737,10 zł.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. - od dnia 24 sierpnia 2016 roku
do dnia zapłaty, czyli od dnia zajęcia ostatecznego stanowiska przez ubezpieczyciela.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając
od pozwanego na rzecz powoda z tego tytułu kwotę 1054 zł, ustalając wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powoda na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 roku poz. 1800 ze zm.).

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, zaskarżając go w całości, zarzucając:

1.  istotne naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, a zwłaszcza art. 230 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę dowodów w postaci przesłuchania powoda, dokumentacji zgromadzonej w aktach szkody , w tym listu e-mail z dnia 20.05.2016 r., protokołu szkody z 27.05.2016, umowy kupna uszkodzonego pojazdu, oświadczenia firmy partnerskiej wynajmującej pojazdy zastępcze w konsekwencji błędne ustalenie,
że powód nie otrzymał w dniu szkody oferty wynajęcia pojazdu zastępczego
ze stawką 95 zł brutto, że poszkodowany swym zachowaniem zwiększył szkodę poprzez wynajęcie pojazdu za rażąco zawyżoną cenę i za nieuzasadniony okres czasu, pomięcie wartości rynkowej pojazdu uszkodzonego i błędne ustalenie,
że powód nie miał środków na zakup kolejnego pojazdu

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego :

– art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 6 k.c. przez niewłaściwe zastosowanie i uznaje,
że najem pojazdu zastępczego po 9 czerwca 2016 r. pozostawał w normalnym związku przyczynowym, ze szkodą,

- art. 354 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 826 § 1 k.c. i art. 362 k.c. poprzez ich niezastosowanie i nieuwzględnienie przyczynienia się poszkodowanego
do zwiększenia rozmiaru szkody przez wynajem pojazdu zastępczego za stawkę zawyżoną oraz korzystanie z pojazdu zastępczego ponad okres uzasadniony likwidacją szkody, aż do wypłaty odszkodowania, mimo wiedzy o szkodzie całkowitej.

W oparciu o te zarzuty skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powoda kosztami procesu za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się częściowo uzasadniona.

Z uwagi na to, że do naruszenia przepisów prawa materialnego może dojść jedynie
w razie poczynienia prawidłowych ustaleń faktycznych (błąd subsumcji) w pierwszej kolejności należało odnieść się do zarzutów dotyczących obrazy przepisów procesowych.

Granice oceny dowodów wyznaczają trzy czynniki: logiczny, ustawowy oraz ideologiczny, przez który rozumie się poziom świadomości prawnej sędziego, czyli znajomość przepisów, doktryny i orzecznictwa, a także informacje dotyczące różnych faktów życia społecznego, kultura prawna oraz system pozaprawnych reguł i ocen społecznych,
do których odsyłają przepisy obowiązującego prawa (wyr. SN z 20.8.2002 r., II UKN 555/01, L.). Sąd ma obowiązek wyprowadzenia z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych. Reguła ta, współokreślająca granice swobodnej oceny dowodów, nie będzie zachowana, jeżeli wnioski wyprowadzone przez sąd przy ocenie istnieje logiczne powiązanie wniosków z zebranym w sprawie materiałem dowodowym dowodów nie układają się w logiczną całość zgodną z doświadczeniem życiowym, lecz pozostają ze sobą
w sprzeczności, a także gdy nie (wyr. SN z 9.12.2009 r., IV CSK 290/09, L.).

Sąd drugiej instancji ma nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia
na nowo całego zebranego w sprawie materiału, oraz dokonania jego własnej, samodzielnej
i swobodnej oceny, w tym oceny zgromadzonych w postępowaniu przed sądami obu instancji dowodów.

Odnosząc powyższe rozważania do rozpoznawanej sprawy należy podzielić zarzuty apelującego, że Sąd Rejonowy dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, dopuścił się naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez: brak istotnych ustaleń
z powodu pominięcia niektórych dowodów oraz bezrefleksyjnego dania wiary zeznaniom powoda, co do konieczności wynajęcia pojazdu zastępczego w wybranej przez niego firmie.

W tym miejscu należy poczynić w trybie art. 382 k.p.c. dodatkowe ustalenia,
że w powód zgłosił szkodę w dniu wypadku 20.05.2016 r. i podał ubezpieczycielowi
do kontaktu adres e-mailowy „biuro@scigajmysie.pl o godzinie 10.55. W tym samym dniu
o godzinie 13 otrzymał informację o możliwości wynajmy pojazdu zastępczego wraz
z pokryciem kosztów z wyszczególnieniem kosztów wynajmu. Z treści emaila wynika,
ze stawka za dobę wynajmu pojazdu z klasy, który wynajął to 95 zł brutto. Podobną informację uzyskał w dniu 27 maja 2016 r. (d. korespondencja - k 39, 40, 41).

W tych okolicznościach nie sposób zgodzić się z sadem pierwszej instancji,
że wynajęcie przez powoda dnia następnego 21 maja 2016 r. pojazdu zastępczego za cenę
160 zł brutto było ekonomicznie uzasadnione. Całe rozważania dotyczące stawki rynkowej pojazdu wynajętego przez powoda także nie są uzasadnione, ponieważ nie można zgodzić się z Sądem pierwej instancji, że pozwany współpracował z firmami, które wymagały dodatkowych kosztów, czy zgłaszały warunki, które były trudne do spełnienia. Uszło uwadze Sądu, że to nie powód miał pokrywać koszty wynajmu, a z treści pisma pozwanego wynika wprost, że to on pokrywa koszty wynajmu.

Chybiony jest natomiast zarzut apelującego, że czas wynajmu pojazdu zastępczego został określony przez Sąd nieprawidłowo, że winien on skończyć się w dniu 9 czerwca 2016 kiedy powód otrzymał informację o szkodzie całkowitej, a nie w dniu wypłaty odszkodowania. Z treści maila o możliwości zapewnienia samochodu zastępczego wynika,
że w przypadku szkody całkowitej najem kończy się wraz z likwidacją szkody. Błędne jest rozumowanie pozwanego, że dotyczy to informacji o szkodzie całkowej, ponieważ likwidacja szkody kończy w dniu wypłaty odszkodowania, a nie informacji o sposobie likwidacji szkody. Dlatego też należy uznać, że czas wynajmu pojazdu zastępczego to jest 29 dni został określony prawidłowo.

Trafny jest także zarzut naruszenia prawa materialnego art. 361 § 1 k.c. w zw.
z art. 354 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 826 § 1 k.c. polegający na przyznaniu powodowi zawyżonego odszkodowania. Sąd Rejonowy dokonuje prawidłowej wykładni tego przepisu wskazując, że poszkodowanemu należy się zwrot kosztów celowych i ekonomicznie uzasadnionych, jednak błędnie uznaje, że stawka dzienna najmu pojazdu zastępczego wynajęta przez powoda odpowiada stawce rynkowej.

Kwestia wysokości kosztów pojazdu zastępczego była przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego co najmniej dwukrotnie, ale w najnowszej uchwale z 24 sierpnia 2017 stwierdził III CZP 20/17 stwierdził, że wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Z uzasadnienia uchwały wynika jednoznacznie, że Sąd Najwyższy dostrzegał od początku potrzebę utrzymania ochrony interesów poszkodowanego w rozsądnych granicach. Kierując się sformułowanymi wskazówkami w poprzedniej uchwale, stwierdził, że nie mogą być uznane za celowe
i ekonomicznie uzasadnione wydatki, które nie są konieczne do wyeliminowania negatywnego następstwa majątkowego w postaci utraty możliwości korzystania
z uszkodzonego (zniszczonego) pojazdu, gdyż następstwo to może być wyeliminowane
- bez uszczerbku dla godnych ochrony interesów poszkodowanego - w inny, mniej uciążliwy dla dłużnika sposób. Jeżeli zatem ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu
- we współpracy z przedsiębiorcą trudniącym się wynajmem pojazdów - skorzystanie
z pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu), zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu, koszty te - w zakresie nadwyżki - będą podlegały indemnizacji tylko wtedy, gdy wykaże szczególne racje, przemawiające za uznaniem ich
za „celowe i ekonomicznie uzasadnione”. Jeżeli istotne warunki wynajmu proponowanego przez ubezpieczyciela (we współpracy z przedsiębiorcą wynajmującym pojazdy) czynią zadość potrzebie ochrony uzasadnionych potrzeb poszkodowanego, nie ma podstaw,
by obciążać osoby zobowiązane do naprawienia szkody wyższymi kosztami związanymi
ze skorzystaniem przez poszkodowanego z droższej oferty. Odstępstwa od tej reguły
nie uzasadniają drobne niedogodności o charakterze niemajątkowym, które mogą wiązać się np. z koniecznością nieznacznie dłuższego oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego proponowanego przez ubezpieczyciela.

Poniesienia wyższych kosztów nie uzasadnia również sama przez się prostota skorzystania z oferty najmu złożonej przez przedsiębiorcę prowadzącego warsztat naprawczy, w którym uszkodzony pojazd ma być naprawiany. Konieczność dodatkowego kontaktu
z ubezpieczycielem - w praktyce zwykle telefonicznego - nie może być uznana
za niedogodność, która uzasadnia poniesienie wyższych kosztów najmu. Co więcej, należy uznać, że w ramach ciążącego na poszkodowanym obowiązku minimalizacji szkody
i współdziałania z dłużnikiem (ubezpieczycielem) mieści się obowiązek niezwłocznego zasięgnięcia informacji co do tego, czy ubezpieczyciel może zaproponować poszkodowanemu pojazd zastępczy równorzędny uszkodzonemu (zniszczonemu). Nie ma to nic wspólnego
z koniecznością poszukiwania przez poszkodowanego najtańszej oferty rynkowej najmu,
nie jest bowiem istotne to, czy propozycja ubezpieczyciela jest najtańsza, lecz to, że jest przez niego akceptowana.

Za przyjętą interpretacją przemawia nie tylko powołana w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 17 listopada 2011 r. (III CZP 5/11) zasada proporcjonalności, nakazująca uwzględnić godne ochrony interesy poszkodowanego i dłużnika, ale także ogólniejszy wzgląd na racjonalność ekonomiczną rozwiązań prawnych. Trudno bowiem pominąć,
że proponowanie przez ubezpieczycieli (we współpracy z innymi przedsiębiorcami) pojazdów zastępczych jest - ze względu na efekt skali i związaną z tym efektywność kosztową
- rozwiązaniem korzystnym dla ogółu ubezpieczonych, gdyż ogranicza koszty ochrony ubezpieczeniowej (i tym samym wysokość składek). Rozwiązanie takie może sprzyjać także korzystnej dla ubezpieczonych konkurencji w zakresie stawek czynszu najmu. Niesie również pewne korzyści dla samego poszkodowanego, który - korzystając z propozycji ubezpieczyciela - ma zapewnione pełne pokrycie kosztów pojazdu zastępczego, unika związanych z tym sporów i przedłużenia postępowania likwidacyjnego.

Należy też podkreślić, że proponowana wykładnia nie eliminuje ani nie ogranicza przysługującej poszkodowanemu swobody wyboru kontrahenta, od którego najmie pojazd. Sprawia jedynie - ze względu na obowiązek zapobiegania zwiększeniu rozmiarów szkody
- że zawierając umowę na mniej korzystnych warunkach od proponowanych przez ubezpieczyciela, poszkodowany będzie zmuszony ponieść część związanych z tym kosztów.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt rozpoznawaj sprawy należy znać, że koszt pojazdu zastępczego ekonomicznie uzasadniony to 95 zł, ponieważ odpowiada on klasie pojazdu wynajętego przez powoda. Natomiast uzasadniony czas najmu to 29 dni. Łącznie powodowi należałoby się z tego powodu odszkodowanie w kwocie 2755 zł. Mając
na uwadze, że otrzymał już od pozwanego kwotę 1900 zł z tego tytułu, jego roszczenie zasługuje na uwzględnienie tylko do kwoty 855 zł.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił częściowo zaskarżony wyrok obniżając zasadzoną na rzecz powoda kwotę. W pozostałym zakresie apelacja jako nieuzasadniona podlegało oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu za obie instancje orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., znosząc je wzajemnie mając na uwadze wysokość kosztów poniesionych przez obie strony oraz fakt, że powód wygrał sprawę co do zasady.