Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Cz 2081/16

POSTANOWIENIE

Dnia 10 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Tomasz Pawlik (spr.)

Sędziowie: SO Leszek Dąbek

SR (del.) Łukasz Malinowski

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2017 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa K. S.

przeciwko Towarzystwu (...) p.w. Świętego J.

w K.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Rejonowego w (...)

z dnia 11 października 2016 r., sygn. akt I C 194/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Łukasz Malinowski SSO Tomasz Pawlik SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Cz 2081/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 11 października 2016 r. Sąd Rejonowy odrzucił zażalenie powoda na pkt 1 i 2 postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 31 marca 2016 r..

Sąd Rejonowy wyjaśnił, że postanowieniem z dnia 31 marca 2016 r. przyznano biegłemu wynagrodzenie za: sporządzenie opinii zasadniczej (pkt 1) i za sporządzenie opinii uzupełniającej (pkt 2). Wobec powyższego, po ostatecznym sprecyzowaniu przez powoda, że zażalenie dotyczy pkt 1 i 2 opisanego postanowienia ustalono, że należna opłata od zażalenia wynosi 80 zł. W sytuacji, gdy pełnomocnik powoda uiścił opłatę w wysokości 40 zł, zarządzeniem z dnia 22 września wezwano go do uzupełnienia opłaty o 40 zł w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia zażalenia. W zakreślonym terminie pełnomocnik powoda nie uiścił brakującej części opłaty. Zażalenie jako nieopłacone podlegało zatem odrzuceniu na zasadzie art.397 § 2 w zw. z art.370 k.p.c..

Na opisane postanowienie zażalenie wniósł powód, który zarzucając Sądowi Rejonowemu naruszenie art.22 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wniósł o jego uchylenie. Zdaniem skarżącego Sąd Rejonowy niewłaściwie ustalił wysokość opłaty od zażalenia. Okoliczność, że rozstrzygnięcie dotyczące wynagrodzenia biegłego zawarte zostało w kilku punktach nie oznacza bowiem, że skarżący obowiązany jest uiścić kilka opłat. Wyodrębnienie jednostek redakcyjnych w postaci punktów ma bowiem na celu jedynie zapewnienie przejrzystości postanowienia.

Niezależnie od powyższego, w ocenie skarżącego, brak było podstaw do odrzucenia zażalenia w całości, bowiem wobec uiszczenia opłaty w wysokości 40 zł Sąd Rejonowy winien uznać przynajmniej jeden punkt postanowienia za skutecznie zaskarżony.

Sąd Okręgowy zważył:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Nie było kwestionowane przez skarżącego, że pomimo upływu zakreślonego mu terminu, nie uiścił on ustalonej opłaty od zażalenia w pełnej wysokości. Tym samym nie sposób twierdzić, że Sąd Rejonowy zastosował wadliwie art.397 § 2 w zw. z art.370 k.p.c.. gdyż z przepisu tego wynika, że zażalenie nieopłacone podlega odrzuceniu. Nie był przy tym Sąd Rejonowy zobowiązany i uprawniony do ewentualnego decydowania za skarżącego, którego rozstrzygnięcia ma dotyczyć uiszczona w części opłata.

Zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art.22 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nie mógł być badany w niniejszym postępowaniu zażaleniowym. Przedmiotem badania w tym postępowaniu zażaleniowym mogły być bowiem, poza kwestią czy zażalenie zostało opłacone, jedynie te postanowienia Sądu Rejonowego (zarządzenia Przewodniczącego Sądu), które nie podlegały odrębnemu zaskarżeniu, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy (art.397 § 2 w zw. z art.380). Jak wynika natomiast z art.394 § 1 pkt 9 k.p.c. wymiar opłaty sądowej podlega zaskarżeniu w drodze zażalenia do sądu drugiej instancji.

W tym miejscu wypada zwrócić uwagę, że kwestia zaskarżalności zarządzenia nakładającego na stronę obowiązek uiszczenia opłaty sądowej była już przedmiotem wypowiedzi Sądu Najwyższego. W uchwale z dnia 18.05.2015 r. sygn. akt III CZP 25/15 Sąd Najwyższy wyjaśnił, że na zarządzenie przewodniczącego nakładające na stronę obowiązek uiszczenia opłaty sądowej przysługuje zażalenie (art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c.). W motywach tej uchwały, odrzucając pogląd przeciwny, stwierdzono, że zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie wezwania strony do uiszczenia opłaty od pisma podlegającego opłacie jest aktem dotyczącym „wymiaru opłaty” i w związku z tym jest zaskarżalne zażaleniem na podstawie art.394 § 1 pkt 9 k.p.c.. Przepisy obowiązującej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nie posługują się pojęciem „wymiar opłaty”. Przez pojęcie "wymiar" należy rozumieć "wielkość czegoś wymierzonego, wyznaczonego komuś" (por. „Uniwersalny słownik języka polskiego", pod red. S. Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003). Na gruncie art. 394 § 1 pkt 9"wymiar" odnosi się do opłaty sądowej, przy czym przepis ten nie ogranicza wymiaru opłaty wyłącznie do decyzji sądu; gdyby ustawodawca chciał ograniczyć jego zakres, musiałby to wyraźnie stwierdzić (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 2007 r., III CZP 71/07, OSNC 2008, nr 3, poz. 36). Jeśli sąd lub przewodniczący ustala zarządzeniem rodzaj i wysokość opłaty sądowej należnej od pisma podlegającego opłacie (art. 3 ust. 2 KSCU), a następnie wzywa zobowiązanego do jej uiszczenia (art. 130 § 1 i 1 ( 1) k.p.c.), to niewątpliwie dokonuje „wymiaru opłaty”, co przemawia za zaskarżalnością tego zarządzenia zażaleniem na podstawie art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c.. Rozstrzygnięciem, którego przedmiotem jest wysokość (wymiar) opłaty sądowej, jest bowiem zarządzenie przewodniczącego wzywające stronę do opłacenia pisma i wskazujące kwotę należnej od niego opłaty sądowej. Za dopuszczalnością zażalenia na zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie "wymiaru opłaty" przemawia także art. 95 ust. 2 KSCU, który stanowi, że nie pobiera się opłaty od zażalenia na postanowienie sądu dotyczące wysokości opłaty albo wysokości wydatków. Jeżeli ustawodawca zwalnia od opłaty sądowej stronę wnoszącą zażalenie na wysokość (wymiar) opłaty sądowej, to oznacza, że przewiduje dopuszczalność tego środka odwoławczego.

Sąd Okręgowy w niniejszym składzie podziela w całości przedstawioną powyżej argumentację Sądu Najwyższego. Skoro zatem powód nie podważył w odpowiednim trybie ustalonej przez Sąd Rejonowy wysokości opłaty od zażalenia to nie może obecnie powoływać się na ewentualny błąd przy ustalaniu wysokości tej opłaty.

Z tych wszystkich względów, gdy zażalenie okazało się bezzasadne, na podstawie art.385 w zw. z art.397 § 2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.

SSR (del.) Łukasz Malinowski SSO Tomasz Pawlik (spr.) SSO Leszek Dąbek