Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 12 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie, Wydział VIII Gospodarczy

w składzie :

Przewodniczący: SSO Natalia Pawłowska Grzelczak (spr.)

Sędziowie: SO Anna Górnik

SO Patrycja Baranowska

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2018 r., w S.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa G. O.

przeciwko Miejskiemu Przedsiębiorstwu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 30 października 2017 r., sygn. akt XI GC 1129/17,

postanawia :

uchylić zaskarżone postanowienie;

SSO Patrycja Baranowska SSO Natalia Pawłowska-Grzelczak SSO Anna Górnik

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 30 października 2017 r., Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. zawiesił postępowanie w przedmiotowej sprawie z powództwa G. O. przeciwko Miejskiemu Przedsiębiorstwu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o zapłatę.

U podstaw takiego rozstrzygnięcia legło stwierdzenie, że toczy się inne postępowanie cywilne z powództwa Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przeciwko G. O. o zapłatę oparte o dyspozycję art. 299 ksh (sygn. akt X GC 1441/16). Sąd Rejonowy wskazał, iż po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym w powyższym postępowaniu oraz po jego uprawomocnieniu się i nadaniu mu klauzuli wykonalności zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne na podstawie, którego wyegzekwowano kwotę objętą przedmiotowym sporem. Następnie na skutek przywrócenia terminu został uznany za skutecznie wniesiony sprzeciw G. O., a komornik umorzył postępowanie egzekucyjne. Wobec faktu, iż Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. odmówiła zwrotu wyegzekwowanej należności, G. O. wytoczyła przedmiotowe powództwo o zapłatę wyegzekwowanej kwoty opierając swoje żądanie o dyspozycję art. 405 k.c.

W uzasadnieniu postanowienia o zawieszeniu przedmiotowego postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd Rejonowy wskazał, iż wniosek Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o zawieszenie, zasługiwał na uwzględnienie albowiem podstawą faktyczną i prawną uzasadniającą pobranie i zatrzymanie kwoty dochodzonej niniejszym pozwem jest ustalenie czy G. O. ponosi odpowiedzialność za długi spółki (...), której była prezesem. Sprawa w tym przedmiocie jest w toku i toczy się pod sygn. akt X GC 1441/16, powyższe będzie zatem prejudykatem dla niniejszego postępowania. Zdaniem Sądu Rejonowego uzasadniało to wniosek Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o zawieszenie przedmiotowego postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. albowiem Sąd w niniejszej sprawie nie jest w stanie ustalić, czy kwota objęta pozwem została pobrana bez podstawy prawnej.

Z rozstrzygnięciem tym nie zgodziła się powódka G. O., która złożyła zażalenie wnosząc o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania zażaleniowego. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła naruszenie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. polegające na błędnym przyjęciu, iż rozstrzygniecie niniejszej sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego.

W uzasadnieniu podano, iż od momentu kiedy nakaz zapłaty utracił moc kwota 5 174,10 złotych znajduje się w posiadaniu pozwanej bez podstawy prawnej wobec wezwania pozwanej do jej zwrotu. (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S., że nie zwróci wyegzekwowanej kwoty albowiem korzysta z prawa zatrzymania jest zdaniem G. O. chybiona. Skarżąca wskazała również, iż w toku czynności przedprocesowych tj. po wezwaniu pozwanej spółki do zapłaty (zwrotu) wyegzekwowanej kwoty, pozwane Przedsiębiorstwo nie dokonało jej potrącenia ze swoim roszczeniem o zapłatę skierowanym wobec G. O.. Wówczas dopiero takie oświadczenie o potrąceniu stanowiłoby podstawę do odmowy zwrotu wyegzekwowanej kwoty i tym samym ustalenie powyższego byłoby prejudykatem dla niniejszego sporu. Skarżąca wskazała, iż obecnie pozwana spółka stwarza sytuację, że powódka jeszcze przed prawomocnym wyrokiem w sprawie X GC 1441/16 traktowana jest jako dłużnik.

W odpowiedzi na zażalenie Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosło o jego oddalenie i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego od powódki.

W uzasadnieniu podano, iż Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, iż istotną kwestią dla rozstrzygnięcia przedmiotowego sporu jest ustalenie czy pozwana spółka pobrała od G. O. zasadnie czy też nie pewną kwotę. Podstawą faktyczną i prawną uzasadniającą pobranie tej kwoty jest ustalenie czy G. odpowiada za długi spółki, w której zajmowała stanowisko prezesa. Wskazano również, iż w sprawie X GC 1441/16 zapadło orzeczenie zasądzające od G. O. na rzecz Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 30 222 złotych solidarnie z A. M., o której odpowiedzialności orzeczono prawomocnym nakazem zapłaty. Powyższe zdaniem pozwanej spółki przesądza o odpowiedzialności G. O. za zobowiązania spółki (...) spółki z o.o. i ty samym stanowi podstawę do pobrania kwoty objętej pozwem złożonym w niniejszym postępowaniu. Wobec faktu, iż powyższy wyrok jest jeszcze nieprawomocny zawieszenie przedmiotowego postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. jest uzasadnione zdaniem pozwanej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się uzasadnione.

Nie sposób jednak podzielić stanowiska Sądu I instancji, iż na podstawie okoliczności faktycznych sprawy, istnieją podstawy do zawieszenia postępowania w sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. Wykładnia zacytowanego przepisu została dokonana przez Sąd I instancji nieprawidłowo. Nie można bowiem podzielić stanowiska, iż rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy zależy od wyniku innego postępowania toczącego się pod sygn. akt X GC 1441/17, które będzie stanowiło prejudykat dla niniejszej sprawy.

Przedmiotem niniejszego postępowania jest ustalenie czy kwota, która została pobrana od powódki w toku postępowania egzekucyjnego na podstawie nakazu zapłaty, który utracił moc i obecnie znajduje się w dyspozycji pozwanej spółki winna zostać powódce zwrócona czy też nie, tzn. ustalenie czy pozwana spółka dysponuje powyższą kwotą bez tytułu prawnego. Obowiązkiem Sądu jest zatem ustalenie czy okoliczności, na które powoduje się pozwana spółka tj. prawo zatrzymania znajdują uzasadnienie w okolicznościach przedmiotowej sprawy czy też nie. Okoliczność ta może być przedmiotem samodzielnych ustaleń Sądu bez potrzeby oczekiwania na orzeczenie w sprawie toczącej się pod sygn. akt X GC 1441/17, której celem jest ustalenie czy G. O. odpowiada za długi spółki (...) na podstawie art. 299 ksh. Rację ma skarżąca, że gdyby na etapie przedprocesowym pozwana spółka złożyła oświadczenie o potrąceniu kwoty otrzymanej od Komornika z roszczeniem G. O. o zapłatę (zwrot wyegzekwowanej kwoty) to wówczas postępowanie toczące się pod sygn. akt X GC 1441/17 stanowiłoby prejudykat dla przedmiotowego sporu, bo dopiero prawomocne rozstrzygniecie sporu toczącego się pod sygn. akt X GC 1441/17 dawałoby odpowiedź, czy owe potrącenie było skuteczne. Tymczasem pozwana spółka powołała się jedynie na prawo zatrzymania, które nie ma zastosowania w okolicznościach niniejszego sporu. Na marginesie już tylko dodać należy, iż zarzut potrącenia złożony w postępowaniu toczącym się pod sygn. akt X GC 1441/17 dopiero w zarzutach od nakazu zapłaty pozostaje wątpliwy w kontekście regulacji art. 493 § 3 k.p.c.

W świetle powyższego Sąd I instancji niesłusznie uznał zależność rozstrzygnięcia w sprawie toczącej się pod sygn. akt X GC 1441/17 na rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie o zapłatę, bowiem Sąd I instancji winien we własnym zakresie czynić ustalenia faktyczne, które pozwolą na ocenę zasadności powództwa zgłoszonego w niniejszym sporze.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

SSO Patrycja Baranowska SSO Natalia Pawłowska-Grzelczak SSO Anna Górnik

Sygn. akt VIII Gz 9/18

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

Sędzia