Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 5/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Iwona Szybka

Sędziowie: SSA Janina Kacprzak

SSA Lucyna Guderska (spr.)

Protokolant: Sekretarz sądowy Aleksandra Białecka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 stycznia 2018 r. w Ł.

sprawy T. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie kapitału początkowego

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu

z dnia 18 listopada 2016 r. sygn. akt V U 677/16

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 5/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 lutego 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. ustalił T. K. kapitał początkowy na dzień 1.01.1999r. na kwotę 75.254,63zł. Przy jego ustaleniu organ rentowy nie uwzględnił do stażu pracy okresu od 1.09.1971r. do 31.08.1974r. podnosząc, że ze złożonych dokumentów nie wynika, by umowa o naukę zawodu została zawarta indywidualnie pomiędzy uczniem a pracodawcą. Organ rentowy odmówił też uwzględnienia odwołującemu T. K. okresu zatrudnienia od 1.10.1989 r. do 30.09.1993 r. wskazując, że w akcie płatnika składek brak jest dokumentów rozliczeniowych.

W odwołaniu od tej decyzji T. K. wniósł o jej zmianę przez ustalenie kapitału początkowego z zaliczeniem powyższych okresów zatrudnienia. Odwołujący podniósł, że załączył świadectwo pracy z firmy (...) potwierdzające zatrudnienie go w latach 1989 – 1993 w tej firmie, zaś jako pracownik nie może ponosić ujemnych konsekwencji niedopełnienia obowiązków w zakresie składek przez tego pracodawcę.

Decyzją z 5 maja 2016r. organ rentowy ponownie ustalił T. K. kapitał początkowy zaliczając do okresu składkowego okres nauki zawodu od 1.09.1971r. do 12.06.1974r. Nie uwzględnił natomiast w stażu składkowym okresu zatrudnienia od 1.10.1989 r. do 30.09.1993 r. w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o.

W złożonym odwołaniu T. K. domagał się zmiany powyższej decyzji i przeliczenia kapitału początkowego z uwzględnieniem okresu zatrudnienia od 1.10.1989 r. do 30.09.1993 r.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Zaskarżonym wyrokiem z 18 listopada 2016r. Sąd Okręgowy w Kaliszu zmienił powyższe decyzje w ten sposób, że ustalił, iż T. K. posiada dalszy okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w M. a potem w P. w okresie od 1 października 1989r. do 30 września 1993r.

Sąd I instancji ustalił, że T. K., rocznik 1956, w okresie od 1.10.1989 r. do 30.09.1993 r. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. Firma ta mieściła się w M., a potem w P.. Była to firma zajmująca się serwisowaniem maszyn numerycznych. Zatrudniała około 15 osób. Odwołujący wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy pracę jako osoba serwisująca maszyny numeryczne w miejscu działania firmy i w terenie.

W świadectwie pracy z dnia 31.05.1994 r. wystawionym przez (...) Sp. z o.o. w P. wskazano, że odwołujący był zatrudniony w tej firmie od 1.10.1989 r. do 30.09.1993 r. na stanowisku elektronik. Świadectwo to podpisał R. O. (1). Na świadectwie brak jest pieczątki imiennej oraz firmowej. W legitymacji ubezpieczeniowej odwołującego się na stronach dotyczących poświadczenia przez pracodawcę zatrudnienia dla celów uprawnień do korzystania ze świadczeń leczniczych, są pieczątki firmy (...) opatrzone datami: 04.01.1990 r., 18.09.1990 r., 09.05.1991 r.

Firma (...) przekształciła się i od 1994 r. działała jako firma (...). Odwołujący nadal w tej firmie pracował, co także znajduje odzwierciedlenie we wpisach w legitymacji ubezpieczeniowej.

Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS okresami składkowymi są okresy ubezpieczenia, natomiast zgodnie z art. 6 ust. 2 tej ustawy za okresy składkowe uważa się również przypadające przed 15 listopada 1991 r. okresy zatrudnienia po ukończeniu 15 lat w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy.

Zdaniem Sądu Okręgowego, odwołujący wykonywał zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie od 1.10.1989 r. do 30.09.1993 r. w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w M., a później w P., co wynika z treści wystawionego przez tego pracodawcę świadectwa pracy. Za pracę otrzymywał wynagrodzenie. W ocenie tego Sądu, brak dokumentów rozliczeniowych co do opłacania składki na ubezpieczenie społeczne przez pracodawcę sprzed 20 lat, nie może obciążać odwołującego jako pracownika.

W myśl art. 174 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2015 r. poz. 748) dla osób urodzonych po 31.12.1948 r., którzy przed 01.01.1999 r. wykazali okres ubezpieczenia, oblicza się kapitał początkowy. Do okresu ubezpieczenia uwzględnia się okresy składkowe i nieskładkowe z art. 6 i 7 cyt. ustawy. Skoro odwołujący wykazał dalszy okres zatrudnienia od 1.10.1989 r. do 30.09.1993 r., powinien on być uwzględniony przy obliczaniu kapitału początkowego.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie jako zasadne podlegało uwzględnieniu, a zaskarżone decyzje zmianie w myśl art. 477 14 § 2 k.p.c.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożył organ rentowy, zaskarżając je w części dotyczącej zaliczenia ubezpieczonemu okresu zatrudnienia po dniu 9 maja 1991r., zarzucając:

- naruszenie art. 233 k.p.c.

- naruszenie przepisów prawa materialnego art.6 ust. l w zw. z art. 174 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części przez oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu apelacji skarżący podniósł, że zgromadzony materiał dowodowy, w szczególności wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej odwołującego się, dają dostateczną podstawę do przyjęcia, że ubezpieczony istotnie zatrudniony był w przedsiębiorstwie (...) w P. od 1 października 1989r. do 9 maja 1991r. Ostatnia adnotacja o zatrudnieniu w legitymacji ubezpieczeniowej nosi bowiem datę 9 maja 1991r., zaś po tej dacie brak jest dalszym wpisów tego pracodawcy aż do dnia 1 lipca 1994r. Brak jest zatem (przy powstrzymaniu się przez Sąd od prowadzenia dalszego postępowania dowodowego) jakichkolwiek dowodów potwierdzających pracę T. K. w firmie (...) po dniu 9 maja 199lr. - poza wyjaśnieniami samego odwołującego.

Zdaniem skarżącego, nie jest uprawnione ustalenie przez Sąd I instancji dalszego po dniu 9 maja 1991 r. okresu składkowego z tytułu wykonywania pracy u tego pracodawcy. W tym też zakresie tym samym doszło do naruszenia art. 233 k.p.c. poprzez zbyt dowolne przyjęcie przez Sąd za udowodnione, że odwołujący się pracę w firmie (...) wykonywał także po dniu 9 maja 1991 r. Naruszenie zaś przepisów proceduralnych stało się przyczyną naruszenia art. 6 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS w związku z art.174 tej ustawy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. należy przede wszystkim stwierdzić, że - zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, sądów powszechnych oraz doktryny - na skuteczne postawienie zarzutu naruszenia tego przepisu nie wystarcza poprzestanie na wyrażeniu odmiennej oceny poszczególnych dowodów oraz przedstawieniu własnej wersji zdarzeń, zdaniem strony prawdziwej, opartej na odmiennej od oceny dokonanej przez Sąd I instancji. Sądowej oceny materiału dowodowego nie wzrusza ani potencjalnie możliwa alternatywna ocena dowodów, czy też brak aprobaty dla oceny dokonanej przez sąd, do zakwestionowania której nie wystarczają także próby wykazania rzekomo właściwej intencji składanych przez świadków zeznań, czy też bezpodstawne zarzucanie dyskryminacji lub wybiórczego traktowania poszczególnych dowodów. Wskazać należy, że z istoty postępowania sądowego wynika konieczność dokonania selekcji poszczególnych dowodów pod względem istotności, a następnie dokonania ich oceny zgodnie z kryteriami wiedzy, logiki, doświadczenia życiowego. Według jednolitego stanowiska judykatury, możliwość zakwestionowania oceny dowodów w postępowaniu apelacyjnym jest ograniczona i sprowadza się do sytuacji, w których skarżący wykaże, że ocena ta była rażąco wadliwa lub oczywiście błędna.

W kontekście powyższych rozważań należy podnieść, że ubezpieczony na potwierdzenie jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w M. w okresie od 1 października 1989r. do 30 września 1993r. złożył nie tylko świadectwo pracy z 31 maja 1994r. oraz legitymację ubezpieczeniową, w której pracodawca ten potwierdził zatrudnienie T. K. w tej firmie w datach 4.01.1990r., 18.09.1990r. i 9.05.1991r., ale też umowę o pracę z 1 października 1989r. zawartą z (...) Sp. z o.o., z której wynika, że został on zatrudniony w tej Spółce na czas nieokreślony w wymiarze pełnego etatu na stanowisku elektronika. Ten ostatni dokument opatrzony jest pieczątką firmową pracodawcy oraz pieczątką i podpisem prezesa tej Spółki R. O. (2). Ponadto w legitymacji ubezpieczeniowej, na kartach 82-83 znajduje się też poświadczenie o zatrudnieniu T. K. w Spółce (...) od 1 października 1989r. na stanowisku specjalisty elektronika, które również zostało opatrzone pieczątką i podpisem prezesa R. O. (2). Treść w/w dokumentów koresponduje ze sobą oraz z zeznaniami samego ubezpieczonego, tak co do okresu jego pracy w tej firmie, jak i zajmowanego stanowiska. Wprawdzie istotnie świadectwo pracy z 31 maja 1994r. nie zostało opatrzone pieczątką prezesa R. O. (2), jednakże organ rentowy nigdy nie kwestionował autentyczności tego dokumentu i złożonego na nim podpisu R. O. (2). W świetle powyższych okoliczności Sąd I instancji uprawniony był przyjąć, że zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdza fakt zatrudnienia T. K. w (...) Sp. z o.o. w okresie od 1 października 1989r. do 30 września 1993r. Tym samym zarzut dokonania oceny materiału dowodowego z naruszeniem art. 233 § 1 k.p.c. należy uznać za chybiony, tym bardziej, że organ rentowy zarówno w uzasadnieniu będącej w sporze decyzji, jak i w toku postępowania przez Sądem nie kwestionował autentyczności złożonego przez ubezpieczonego świadectwa pracy z firmy (...) a podnosił jedynie brak dokumentów rozliczeniowych w aktach tego płatnika. W tej sytuacji, wbrew stanowisku skarżącego, Sąd nie był obowiązany prowadzić z urzędu dalszego postępowania dowodowego, zwłaszcza że twierdzenia wnioskodawcy dotyczące okresu jego pracy w Spółce (...) znalazły potwierdzenie w treści niebudzących wątpliwości dokumentów. Zgodzić się należy przy tym ze stanowiskiem Sądu I instancji, że ubezpieczony nie może ponosić ujemnych konsekwencji ewentualnych nieprawidłowych działań płatnika składek w zakresie prowadzenia dokumentacji rozliczeniowych dotyczących składek na ubezpieczenia społeczne.

W konsekwencji powyższego Sąd Apelacyjny uznał, że w oparciu o prawidłowe ustalenia faktyczne Sąd I instancji dokonał właściwej subsumcji, a to skutkuje uznaniem za chybione apelacyjnych zarzutów obrazy prawa materialnego. Skoro bowiem ubezpieczony był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w M. w okresie od 1 października 1989r. do 30 września 1993r., to okres ten, jako składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, podlega uwzględnieniu przy ustalaniu kapitału początkowego z mocy art. 174 ust. 2 pkt 1 tej ustawy.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny, nie znajdując uzasadnionych podstaw do uwzględnienia apelacji, na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł o jej oddaleniu.