Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 1293/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie w I Wydziale Cywilnym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Smulewicz

Protokolant: Joanna Puchalska, Laura Głowacka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 czerwca 2017 roku, 26 czerwca 2017 roku oraz 13 września 2017 roku w Warszawie

sprawy z powództwa Skarbu Państwa – Komendanta Stołecznego Policji

przeciwko pozwanemu W. E. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda Skarbu Państwa – Komendanta Stołecznego Policji na rzecz pozwanego W. E. (1) kwotę 900 ( dziewięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 1293/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 grudnia 2016 roku Skarb Państwa – Komendant Społeczny Policji wniósł o zasądzenie od W. E. (1) kwoty 4.401,89 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 11 sierpnia 2016 roku, do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za zniszczenia dokonane w celi Komendy Powiatowej Policji w P. oraz o zwrot kosztów procesu według norm przepisanych.

( pozew k. 3-5)

W dniu 20 marca 2017 roku referendarz sądowy tutejszego sądu pod sygnaturą akt I Nc 4685/16 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał W. E. (2) zapłatę kwot w całości zgodnie z żądaniem pozwu.

( nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 20 marca 2017 roku k. 53)

W dniu 14 kwietnia 2017 roku pełnomocnik procesowy W. E. (1) wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

( sprzeciw od nakazu zapłaty k. 57-61)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 sierpnia 2015 roku dokonano zniszczenia pomieszczenia dla osób zatrzymanych Komendy Powiatowej Policji w P., w której we wskazanym czasie przebywał zatrzymany W. E. (1).

( dowód: protokół szkody k. 10, notatka służbowa st. Post. R. B.k. 16v, protokół oględzin k. 17-18, notatka służbowa sierż. sztab. M. G. k. 24v, notatka służbowa podkom. A. A. k. 30, zeznania świadka R. B. k. 93-94).

W związku z dokonanymi zniszczeniami przeciwko W. E. (1) w Prokuraturze Rejonowej w Piasecznie toczyło się postępowanie karne w sprawie o czyn z art. 288 § 1 k.k., które zostało zakończone postanowieniem o umorzeniu dochodzenia z dnia 29 lutego 2016 roku, na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 31 § 1 k.k., tj. z uwagi na brak zdolności W. E. (1) do rozpoznania znaczenia czynu oraz brak jego zdolności pokierowania swoim postępowaniem w czasie jego popełniania.

( dowód: kopia postanowienia o umorzenia dochodzenia z dnia 18 lutego 2016 roku k. 41-43).

W. E. (1) prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Nie ma stałej pracy. Jego miesięczne przychody pochodzące z wykonywania pracy w oparciu o umowy zlecenia lub umowy o dzieło wynoszą od ok. 2.100 złotych do 2.500/2.600 złotych netto. Miesięczne wydatki obejmują zaś spłatę raty kredytu w wysokości ok. 1.200 złotych oraz koszty mieszkania i wyżywienia.

( dowód: zeznania W. E. (1) w charakterze strony k. 93-95).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie wymienionych powyżej dokumentów, załączonych do akt sprawy przez strony postępowania, w zakresie w jakim nie zostały skutecznie zaprzeczone przez stronę pozwaną. Sąd uwzględnił również zeznania świadka R. B.oraz W. E. (1) złożone przed sądem w charakterze strony postępowania, które okazały się logiczne, spójne i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd odmówił, natomiast wiarygodności wydrukom z faksu zawierającym informacje pochodzące z Wydziału Inwestycji i Remontów Komendy Powiatowej Policji w P., wedle których powstałą szkodę i koszt koniecznej do przeprowadzenia naprawy, wyceniono na kwotę około 3.700 złotych ( k. 26), kserokopii protokołu szkody sporządzonemu przez Komendę Stołeczną Policji w P. w dniu 7 października 2015 roku, określającego wysokość szkody na poziomie 4.401,83 złotych ( k. 10), jak również kserokopiom kosztorysu budowlanego złożonego do akt sprawy przez stronę powodową, celem wykazania kosztów naprawy powstałych szkód ( k. 71-72).

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury, niepoświadczona podpisem strony kserokopia, nie jest bowiem dokumentem, a moc dowodowa kserokopii uzależniona jest od uprzedniego poświadczenia zgodności kserokopii z oryginałem (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 1994 r., III CZP 37/97, wyrok SN z dnia 10 lipca 2009 r., II CSK 71/09, wyrok SN z dnia 29 kwietnia 2009 r., II CSK 557/08). Jednocześnie Sąd zważył, że uznanie niepoświadczonej za zgodność z oryginałem kserokopii za podstawę ustaleń faktycznych, mimo powyższego stanowiska, byłoby co do zasady możliwe, o ile przemawiałby za tym pozostały materiał dowodowy lub gdyby prawdziwości informacji wynikających z kserokopii nie przeczyła strona przeciwna. Okoliczności te nie miały miejsca w przedmiotowej sprawie. W toku postępowania strona pozwana zakwestionowała, bowiem prawidłowość sporządzenia i wiarygodność wskazanych wydruków i kserokopii kosztorysu budowlanego przedstawiającego koszty poniesione w związku z usunięciem skutków zdarzenia z dnia 24 sierpnia 2015 roku, niepoświadczonych za zgodność z oryginałem. Do materiału dowodowego nie został przedłożony ponadto, żaden inny dokument przemawiający za uznaniem prawdziwości danych związanych z zakresem i wysokością powstałej szkody. Ponadto, Sąd zważył, że okoliczność, jaka w zamierzeniu powoda miała zostać wykazana poprzez przedłożone kserokopie i wydruki, tj. wysokość poniesionej szkody, miała kluczowe znaczenie dla wydania ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie. Konieczna była, wobec tego rygorystyczna ocena wiarygodności dowodów przedłożonych w tym zakresie przez stronę postępowania, dowodzącą powyższej okoliczności. Mając powyższe na uwadze, Sąd odmówił wiarygodności dowodowej przedłożonej kserokopii i nie uznał jej za wystarczającą podstawę do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd oparł się również na przepisie art. 229 k.p.c. i art. 230 k.p.c. i uznał za udowodnione zgodne twierdzenia stron oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zasadność żądania sformułowanego w pozwie Sąd ocenił w oparciu o przepis art. 415 k.c., zgodnie z którym, ten, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Przywołany przepis statuuje deliktową odpowiedzialność odszkodowawczą, której przesłankami jest fakt powstania szkody pozostającej w adekwatnym związku (art. 361 k.c.) z działaniem osoby, która doprowadziła do jej powstania oraz zawiniony charakter działania, które spowodowało szkodę.

W trakcie postępowania niekwestionowany przez strony był fakt powstania szkody w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych Komendy Powiatowej Policji w P., w czasie, w którym przebywał w nim pozwany.

W świetle przedstawionego materiału dowodowego nie ulegało wątpliwości Sądu, że przyczyną powstania szkody było zachowanie się pozwanego, które pozostawało w adekwatnym związku przyczynowym z powstałą szkodą.

Wątpliwości wzbudzała jednakże możliwość przypisania winy pozwanemu. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury i doktryny, wina łączy się z koniecznym wystąpieniem dwóch elementów: obiektywnego, czyli bezprawności zachowania rozumianego, jako działanie sprzeczne z określoną normą prawną lub z zasadami współżycia społecznego, oraz elementu subiektywnego, umożliwiającego postawienie zarzutu z punktu widzenia powinności i możliwości przewidywania szkody oraz przeciwdziałania jej wystąpieniu. Możliwość przypisania winy sprowadza się zatem, do oceny stanu psychicznego sprawcy względem popełnianego czynu, jak i względem istniejącej normy.

W ocenie Sądu nie budziło wątpliwości, że zniszczenia dokonane w pomieszczeniu zatrzymań było działaniem bezprawnym. Jednocześnie w ocenie Sądu strona powodowa skutecznie wskazała na okoliczności, które uniemożliwiły przypisanie pozwanemu winy w znaczeniu subiektywnym. Powołała się przy tym na wskazywane powyżej postanowienie o umorzeniu dochodzenia toczące się w związku z rozpatrywanym również w niniejszej sprawie zachowaniem pozwanego, które zostało oparte na stwierdzonym braku jego poczytalności w trakcie czynu. W odpowiedzi na twierdzenia pełnomocnika pozwanego o braku jego winy i niemożliwości przypisania mu odpowiedzialności za powstałą szkodę, powód powołał się na treść przepisy art. 428 k.c., zgodnie z którym – gdy sprawca z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego nie jest odpowiedzialny za szkodę, a brak jest osób zobowiązanych do nadzoru albo gdy nie można od nich uzyskać naprawienia szkody, poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody od samego sprawcy, jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i sprawcy, wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego. Tym samym, należało uznać, że powód w istocie przyznał, że w momencie powodowania szkody stan psychiczny pozwanego nie pozwalał na stwierdzenie jego winy, warunkującej jego odpowiedzialność odszkodowawczą.

W niniejszej sprawie nie stwierdzono tym samym wystąpienia przesłanek odpowiedzialności wypływających z treści art. 415 k.c. Roszczenie powoda w ocenie Sądu pozostawało zatem nieudowodnione co do zasady.

Sąd nie stwierdził również, że zastosowanie w niniejszej sprawie miał przywołany powyżej przepis art. 428 k.c. Dyspozycja wskazanego przepisu zezwala, bowiem na obciążenie obowiązkiem naprawienia szkody osoby nieponoszącej odpowiedzialności odszkodowawczej, jedynie w przypadkach, gdy wymagają tego zasady współżycia społecznego, w szczególności z uwagi na porównanie stanu majątkowego poszkodowanego i sprawcy. W ocenie Sądu w realiach niniejszej sprawy powyższa podstawa nie zaistniała, w szczególności nie wskazywała na to sytuacja osobowa i materialna pozwanego, przedstawiona przez pozwanego, której prawdziwości powód skutecznie nie zakwestionował.

Należało mieć ponadto na uwadze, że w toku postępowania, nie udowodniono zakresu ani wysokości dochodzonego świadczenia. Ze względów przedstawionych powyżej, Sąd odmówił wartości dowodowej wyliczeniom wysokości szkody przedłożonym przez powoda. W ocenie Sądu wyliczenia potwierdzone kserokopiami niepoświadczonymi za zgodność z oryginałem zostały skutecznie zakwestionowane przez stronę pozwaną. W materiale dowodowym nie znalazła się, zatem podstawa do uznania zasadności kwoty dochodzonej w pozwie. Tymczasem zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu, zarówno w ujęciu materialnym (art. 6 k.c.), jak i formalnym (art. 232 k.p.c.), to powoda obciążał ciężar dowodowy we wskazanym zakresie. Zgodnie, bowiem z treścią art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Stosownie zaś do przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W świetle powyższego, to strona powodowa ponosiła ujemne skutki braku udowodnienia wskazywanych przez siebie okoliczności, zarówno w odniesieniu do zaistnienia po stronie pozwanego przesłanek ponoszenia odpowiedzialności, jak i co do prawidłowości wskazania należnej wysokości dochodzonego roszczenia.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na wysokość zasądzonych kosztów złożył się koszt zastępstwa procesowego w wysokości 900 złotych, ustalonej na podstawie § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800).