Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 czerwca 2013 r. ( data prezentaty biura podawczego Sądu) powód (...) Sp. z o.o. w W., wniósł o zasądzenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym solidarnie od pozwanych P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G., R. B. i P. B. kwoty 23.159,02 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 06 marca 2013 r. do dnia zapłaty. Ponadto, powód wniósł o zasądzenie od pozwanych na jego rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych przy uwzględnieniu kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód podniósł, że jest w posiadaniu weksla płatniczego wystawionego przez pozwanego P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. a poręczonego przez pozwanych R. B. i P. B., wypełnionego przez powoda wobec nie wywiązania się przez pozwanego pozwaną Spółkę z zawartej z powodem umowy leasingu nr K 147196. Powód wskazał także, że mimo wezwania do wykupu weksla nie spłacono roszczenia, ani nie podjęto w tym zakresie żadnych czynności zmierzających do ugodowego zakończenia sporu.

( pozew – k. 2-3).

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym w dniu 27 czerwca 2013 r. w sprawie o sygn. II Nc 25010/13, tutejszy Sąd nakazał wszystkim pozwanym aby solidarnie zapłacili powodowi kwotę dochodzoną pozwem, tj. kwotę 23.159,02 zł a także kwotę 2.707,00 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 2.417,00 zł tytułem zastępstwa procesowego. Przedmiotowy nakaz zapłaty uprawomocnił się w stosunku do pozwanych P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. i P. B..

( nakaz zapłaty z dnia 27.06.2013 r., sygn. II Nc 25010/13 – k. 18-18v).

Postanowieniem z dnia 03 lipca 2014 r. tutejszy Sąd zawiesił postępowanie w sprawie o sygn. akt II Nc 25010/13 w stosunku do pozwanej R. B..

( postanowienie z dnia 03.07.2014 r., sygn. II Nc 25010/13 – k. 26).

Następnie, postanowieniem z dnia 05 sierpnia 2014 r. tutejszy Sąd podjął postępowanie w sprawie o sygn. akt II Nc 25010/13 w stosunku do pozwanej R. B. i wobec braku informacji co do aktualnego adresu zamieszkania tej pozwanej uchylił wydany w dniu 27 czerwca 2013 r. nakaz zapłaty w stosunku do pozwanej R. B..

( postanowienie z dnia 05.08. 2014 r. – k. 33).

Kolejno, postanowieniem z dnia 11 stycznia 2016 r. wydanym w niniejszej sprawie Sąd m.in. na podstawie art. 144 k.p.c. ustanowił dla pozwanej R. B., której miejsce pobytu nie jest znane, kuratora procesowego w osobie adwokata S. K. (nr wpisu WA- (...)).

( postanowienie z dnia 11.01.2016 r. – k. 63).

W dniu 28 czerwca 2016 r. ( data nadania przesyłki poleconej w placówce pocztowej) w odpowiedzi na pozew, kurator pozwanej R. B. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Nadto kurator pozwanej wniósł o obciążenie powoda kosztami procesu oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa pozwanej przez kuratora, według norm przepisanych, oświadczając zarazem, że koszty te nie zostały dotąd pokryte w żadnej części.

Uzasadniając swoje stanowisko, kurator pozwanej zarzucił, iż powód nie załączył do pozwu dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy leasingu, dokumentów zawierających zestawienie rat leasingowych, dokumentu potwierdzającego wypowiedzenie umowy leasingu oraz deklaracji wekslowej – w związku z czym, nie może podjąć on próby przeciwstawienia się żądaniu pozwu. Kurator pozwanej zarzucił również, że powód nie udowodnił tego, iż doręczył pozwanej wezwanie do wykupu weksla co w rezultacie przekłada się na brak powstania po stronie pozwanej obowiązku zapłaty sumy wskazanej w wekslu, jako poręczyciela wekslowego. Dodał także, iż powód nie przedstawił pełnomocnictwa osoby, która złożyła swój podpis pod wezwaniem do zapłaty weksla, do składania zawartych w danym wezwaniu oświadczeń. W ocenie kuratora pozwanej, weksel został uzupełniony niezgodnie z deklaracją wekslową, a w konsekwencji dochodzone roszczenie jest bezzasadne, w szczególności do wysokości. Pozwany podtrzymywał, że skoro powód nie wykazał z czego wynika zadłużenie pozwanej i jaka jest jego aktualna wysokość nie można zakładać, że weksel jest wypełniony w prawidłowy sposób.

( odpowiedź na pozew kuratora pozwanej R. B. – k. 78-80v).

Do pisma z dnia 10 sierpnia 2016 roku ( data prezentaty) powód dołączył dokumenty w postaci umowy leasingu, deklaracji wekslowej, wypowiedzenia umowy, pełnomocnictwa W. W. , historię wpłat i obciążeń do umowy leasingu , potwierdzenie wysłania i odbioru wezwania do wykupu weksla korzystającemu oraz poręczycielom a także rozliczenie wierzytelności.

( pismo k. 84-96)

W odpowiedzi na powyższe, kurator pozwanej R. B. zakwestionował złożone rozliczenie wierzytelności wskazując, iż powód nie wyjaśnił w jaki sposób wyliczono odszkodowanie a także wartość zagospodarowania o którą pomniejszone zostało odszkodowanie , wskazywał na brak możliwości weryfikacji zamieszczonych prze powódkę kwot. Nadto podtrzymał stanowisko o braku wykazania przez powoda, że zawiadomił pozwaną o dacie płatności weksla listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru . Wskazał, że w deklaracji wekslowej został wskazany adres R. O. 1/2 ( 82-500 O.) podczas gdy w załączonej kopii przedstawienia weksla do zapłaty i kopii rzekomego potwierdzenia odbioru widnienie inny adres (...)( (...)-(...) L.). Nadto kurator pozwanej wskazywał, iż kopia potwierdzenia odbioru „przedstawienia weksla do zapłaty” została przez powoda przedstawiona w bardzo złej jakości, nie pozwalającej na odczytanie daty stempla pocztowego z dnia wysyłki. Podnosił, iż skoro powód nie dokonał w stosunku do pozwanej R. B. prawidłowego przedstawienia weksla do zapłaty świadczy to o braku obowiązku zapłaty sumy wekslowej. Podtrzymywał argumentację o wypełnieniu weksla w sposób nieprawidłowy.

( pismo k. 98-99)

W piśmie z dnia 20 września 2016 roku powód podtrzymał stanowisko w sprawie i argumentował, że ciężar dowodu uzupełnienia weksla niezgodnie z porozumieniem spoczywa na pozwanej pomimo faktu, iż jest reprezentowana przez kuratora. Wskazywał, że poza komentowaniem wyliczeń przedstawionym przez powoda pozwana nie przeprowadza żadnych dowodów ani własnych wyliczeń. Nadto powód podał, że pozwani złożyli powodowi dwie deklaracje wekslowe z wpisaną datą tego samego dnia tj. 27 września 2011 roku - jedna na druku wygenerowanym w dniu 22 września a drugą na druku wygenerowanym 28 września w której adresem dla doręczenia wezwania do wykupu weksla pozwanej wskazano (...) (...)-(...) L. zatem zawiadomienie o wypełnieniu weksla wysłano na adres prawidłowy.

( pismo k. 101-104)

Do zamknięcia rozprawy w dniu 12 grudnia 2016 r. stanowiska procesowe powoda oraz kuratora pozwanej nie uległy zmianom.

( protokół rozprawy z dnia 28.09.2016 r. – k. 114-114v wraz z nagraniem na płycie DVD – k. 115; protokół rozprawy z dnia 12.12.2016 r. – k. 125-126).

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

W dniu 27 września 2011 r. pomiędzy (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. (leasingodawcą) a P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. (leasingobiorcą) reprezentowaną przez Prezesa Zarządu P. B. została zawarta umowa leasingu o numerze K 147196, której przedmiotem był pojazd marki I. (...) o nr podwozia (...). Załącznikiem a jednocześnie integralną częścią umowy leasingu były m.in. ogólne warunki umowy leasingu wprowadzone uchwałą Zarządu (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. z dnia 14 września 2009 r. oraz tabela rat wynagrodzenia, jakie leasingobiorca miał uiszczać. Strony w załączniku nr 1 do umowy leasingu nr K 147196 ustaliły harmonogram rat wynagrodzenia. Wartość przedmiotu leasingu ustalono na kwotę 107.000,00 zł netto powiększoną o podatek od towarów i usług (VAT). Zgodnie z tabelą rat, wynagrodzenie miało być płatne w 48 ratach.

( dowody : umowa leasingu nr (...) – k. 86-86v; załącznik do umowy leasingu nr (...) – k. 87; załącznik nr 1 do umowy leasingu nr (...) – k. 87v-88; ogólne warunki umowy leasingu – k. 88v-89; załącznik nr 3 do umowy leasingu nr (...) – k. 89v-90; załącznik nr 3C do umowy leasingu nr (...) – k. 90v; odpis KRS leasingobiorcy – k. 12-14).

W wypadku niezapłacenia w terminie jakiejkolwiek raty lub jej części wynikającej z umowy leasingu nr K 147196, leasingobiorca zobowiązał się bez dodatkowego wezwania, wpłacić zaległą kwotę wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za każdy dzień zwłoki, licząc od dnia następującego po dacie wymagalności do dnia zapłaty. Leasingobiorca zobowiązany był płacić raty w umówionych terminach, zaś w wypadku dopuszczenia się zwłoki w zapłacie co najmniej jednej raty, leasingodawca miał wyznaczyć korzystającemu dodatkowy termin do zapłaty zaległości. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu, finansujący miał prawo wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym. Ponadto strony określiły zasady rozliczenia umowy w razie wypowiedzenia lub wygaśnięcia umowy leasingu przed upływem podstawowego okresu jej trwania.

( dowody : umowa leasingu nr (...) – k. 86-86v; ogólne warunki umowy leasingu – k. 88v-89).

Wyżej wymienione warunki zostały w całości zaakceptowane przez P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G..

( dowody : umowa leasingu nr (...) – k. 86-86v; ogólne warunki umowy leasingu – k. 88v-89).

Zabezpieczenie roszczeń leasingodawcy (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. wynikających z zawartej przez strony umowy leasingu nr K 147196 stanowił weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, wystawiony przez P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. i poręczony przez Prezesa Zarządu leasingobiorcy P. B. oraz pozwaną R. B..

( dowody : kopia weksla wraz z poręczeniem – k. 17; deklaracja wekslowa – k. 92).

Leasingobiorca P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. podpisał w dniu 27 września 2011 r. deklarację wekslową, w której upoważnił leasingodawcę (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. do wypełnienia weksla w każdym czasie w przypadku naruszenia przez leasingobiorcę (wystawcę weksla) warunków umowy leasingu nr K 147196 na sumę odpowiadającą wszelkim zobowiązaniom finansowym korzystającego wobec finansującego wynikającym z tejże umowy leasingu. (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. miał prawo opatrzyć weksel datą płatności według swojego uznania, zawiadamiając o tym leasingobiorcę (wystawcę) listem poleconym ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru, pod adresem leasingobiorcy (wystawcy) wskazanym w rzeczonej deklaracji wekslowej, tj. ul. (...) lok. 426 w G. (kod pocztowy (...)-(...) G.) – przy czym za prawidłowe doręczenie przyjęto także pismo nie odebrane od kuriera lub awizowane i nie podjęte w terminie albo wysłane na ostatni znany adres, po 14 dniach od wysłania. Jako miejsce płatności weksla wskazano numer rachunku bankowego leasingodawcy (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. w Banku (...) S.A.

Leasingobiorca oraz poręczyciele wekslowi przedstawili leasingodawcy dwa uzupełnione przez siebie formularze deklaracji wekslowej z dnia 27 września 2011 r. Pod każdą z rzeczonych deklaracji wekslowych podpisy złożyli Prezes Zarządu leasingobiorcy oraz poręczyciele wekslowi – P. B. oraz pozwana R. B..

Niemniej jednak w każdym z dwóch formularzy poręczycielka wekslowa R. B. wskazała dwa, różne adresy jej zamieszkania. W pierwszym z nich miejsce zamieszkania wskazała jako O. 1/2 (kod pocztowy 82-500 O.), w drugim z kolei jako (...) (kod pocztowy (...)-(...) L.).

( dowody : kopia weksla wraz z poręczeniem – k. 17; deklaracja wekslowa – k. 92 i k.103 ; odpis KRS leasingobiorcy – k. 12-14).

Pismem datowanym na 04 maja 2012 r. leasingodawca (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. poinformował P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. o wypowiedzeniu ze skutkiem natychmiastowym umowy leasingu nr K 147196 w dniu 04 maja 2012 r. wobec bezskutecznego upływu dodatkowego terminu wyznaczonego do zapłaty zaległych rat leasingowych (wynagrodzenia) i wezwał jednocześnie do natychmiastowej zapłaty kwoty 10.206,55 zł tytułu zaległych rat (kwoty 9.594,45 zł) i odsetek (kwoty 612,10 zł) oraz kwoty 82.707,15 zł tytułem odszkodowania – płatnych do dnia 11 maja 2012 r. oraz dnia 03 czerwca 2012 r., z zastrzeżeniem, że leasingodawca ma prawo do przejęcia przedmiotu leasingu przed tym terminie.

( dowód : pismo leasingodawcy z dnia 04.05.2012 r. stanowiące wypowiedzenie umowy leasingu nr K 147196 – k. 91, kopia potwierdzenia odbioru k. 94).

Przedmiot umowy leasingu nr K 147196, tj. pojazd mechaniczny marki I. (...) o nr podwozia (...), został zagospodarowany przez (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. z dniem 23 sierpnia 2012 roku poprzez dalszy jego leasing za kwotę 76.150,00 zł, która to kwota pomniejszyła wysokość odszkodowania określoną pierwotnie na kwotę 82.707,15 zł i ostatecznie wyniosła 6.557,15 złotych.

Zaległe raty leasingowe (wynagrodzenie), nieuiszczone do daty wypowiedzenia przez (...) Sp. z o. o. z siedzibą w G. wyniosły łącznie kwotę 9.594,45 zł. Odsetki naliczone przez leasingodawcę wskutek opóźnienia w zapłacie wynagrodzenia leasingowego wyniosły kwotę 612,10 zł. Dalsze odsetki według stopy określonej w umowie ( podwójne odsetki ustawowe) ,obliczone początkowo od kwoty 92.301,60 złotych ( zaległe raty+ odszkodowanie ) od dnia 4 maja 2012 roku a następnie od kwoty 16.151,60 złotych, po odjęciu kwoty zagospodarowania przedmiotu leasingu , wyniosły na dzień 19 lutego 2013 roku łącznie 9.981,19 złotych.

( dowody : rozliczenie umowy leasingu nr K 147196 – k. 88; zestawienie wpłat i obciążeń leasingobiorcy – k. 104; umowa leasingu nr K 158606 k. 95-95v; załącznik do umowy leasingu nr K 158606 – k. 96-96v).

Wobec nieuiszczenia przez leasingobiorcę na rzecz leasingodawcy płatności z tytułu zawartej umowy leasingu nr K 147196, w dniu 19 lutego 2013 r. leasingodawca (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. uzupełnił przedmiotowy weksel wystawiony przez (...) Sp. z o. o. z siedzibą w G. na kwotę 23.159,02 zł obejmującą zaległe raty leasingowe, pozostałe do uiszczenia odszkodowanie oraz część umownych odsetek. Termin płatności weksla został wpisany na dzień 05 marca 2013 r. Jednocześnie, w dniu 19 lutego 2013 r. pracownik leasingodawcy (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. upoważniony do podpisywania dokumentów skutkujących powstaniem zobowiązań finansowych powoda – W. W. sporządził pismo zatytułowane „Przedstawienie weksla do zapłaty”, w którym zawarł informację o wypełnieniu weksla i o miejscu, w którym można się zapoznać z treścią weksla , skierowane do wystawcy weksla oraz poręczycieli.

( dowody : kopia weksla wraz z poręczeniem – k. 17; deklaracja wekslowa – k. 92; przedstawienie weksla do zapłaty – k. 11; pełnomocnictwo – k.93-93v; odpis KRS leasingodawcy – k. 4v-10v; zwrotne potwierdzenie odbioru przedstawienia weksla do zapłaty P. B. – k. 94; P. Art Sp. o.o. z siedzibą w G. – k. 94;

Przedstawienie weksla do zapłaty, tj. pismo leasingodawcy z dnia 19 lutego 2013 r. zostało skierowane przez leasingodawcę (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. listem poleconym do poręczyciela wekslowego R. B. na adres (...) (kod pocztowy (...)-(...) L.).

( dowody : potwierdzenie odbioru przedstawienia weksla do zapłaty pozwanej R. B. – k. 94 i k. 120-121).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z przywołanych powyżej dokumentów, co do których Sąd nie powziął wątpliwości co do ich prawdziwości, zgodności z oryginałami i rzetelności.

Wobec braku dowodów przeciwnych, których nie przedstawiła strona pozwana Sąd ustalił wysokość zobowiązania pozwanej R. B. z tytułu przedmiotowej umowy leasingu zgodnie z wyliczeniem przedstawionym przez stronę powodową, o czym w dalszej części uzasadnienia.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się również na dołączonej przez powoda do pisma z dnia 20 września 2016 roku deklaracji wekslowej podpisanej przez R. B., z której wynikało, iż właściwy adres pozwanej do doręczenia jej zawiadomienia o wypełnieniu weksla to (...) (...)-(...) L. , uznając tym samym za niezasadny zarzut kuratora pozwanej jakoby dowód ten winien ulec pominięciu jako spóźniony. Uwzględnienie przedmiotowego dowodu oraz twierdzeń powoda w tej kwestii, w ocenie Sądu, nie powodowało bowiem żadnej zwłoki w rozpoznaniu niniejszej sprawy. W przepisach art. 3 k.p.c. i art. 6 § 2 k.p.c. wskazano, że strony w toku postępowania powinny przedstawiać fakty i dowody bezzwłocznie, mając na uwadze sprawność i szybkość postępowania. Doprecyzowanie tych ogólnych zasad, jak również niektóre skutki ich niezastosowania zostały przewidziane w przepisach art. 207 k.p.c. oraz art. 217 § 2 k.p.c. Zgodnie z art. 217 § 1 k.p.c. strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej. Według § 2 tego przepisu Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Z kolei zgodnie z § 3 tego przepisu Sąd pomija twierdzenia i dowody, jeżeli są powoływane jedynie dla zwłoki lub okoliczności sporne zostały już dostatecznie wyjaśnione. Dopiero w wypadku stwierdzenia, że doszło do opóźnienia w prezentacji twierdzenia lub dowodu, Sąd zobligowany jest do jego pominięcia, z wyjątkiem trzech wypadków, tj. gdy strona wykaże, że nie ponosi winy w opóźnieniu, gdy uwzględnienie spóźnionych twierdzeń lub dowodów nie spowoduje zwłoki w postępowaniu lub gdy wystąpią inne wyjątkowe okoliczności. Dotyczy to także twierdzeń i dowodów, które powinny być zgłoszone w pozwie, w odpowiedzi na pozew, w dalszych pismach przygotowawczych (art. 207 § 5 k.p.c.). W ocenie Sądu, w realiach przedmiotowej sprawy nie sposób uznać, aby wniosek dowodowy z dokumentu, który zarazem został dołączony do pisma procesowego złożonego przed rozprawą w jakikolwiek sposób powodował zwłokę w postępowaniu. Tym samym, w ocenie Sądu, brak było podstaw do uwzględnienia wniosku kuratora pozwanej o pominięcie powyższego dowodu.

Zaznaczenia jednak wymaga, że pomimo przeprowadzenia dowodu z powyższej, drugiej deklaracji wekslowej , Sąd uznał za udowodniony fakt jedynie wysłania zawiadomienia o wypełnieniu weksla pozwanej R. B. ( a nie doręczenia tego pisma pozwanej ) z racji braku prawidłowego zwrotnego potwierdzenia odbioru tego pisma, o czym również w dalszej części uzasadnienia .

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Mając na uwadze materiał dowodowy przedstawiony przez strony procesu na poparcie ich twierdzeń Sąd doszedł do przekonania, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie niemalże w całości, gdyż niezasadne okazało się ono wyłącznie w zakresie żądania odsetek ustawowych.

Bezpośrednio przed zamknięciem rozprawy w niniejszej sprawie poza sporem pozostawało to, że powoda jako leasingodawcę oraz P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. jako leasingobiorcę (wobec której uprawomocnił się nakaz zapłaty z dnia 27 czerwca 2013 r., sygn. II Nc 25010/13) łączyła umowa leasingu nr K 147196 z dnia 27 września 2011 r., której przedmiotem był pojazd mechaniczny marki I. (...) o nr podwozia (...), oraz, że na zabezpieczenie roszczeń powoda wynikających z rzeczonej umowy, leasingobiorca wystawił i wręczył powodowi weksel własny in blanco, który poręczyli P. B. (wobec którego uprawomocnił się nakaz zapłaty z dnia 27 czerwca 2013 r., sygn. II Nc 25010/13) oraz pozwana R. B.. Do weksla tego dołączona została deklaracja wekslowa, zgodnie z którą powód mógł wypełnić tenże weksel na sumę odpowiadającą wysokości zaległości z tytułu rat okresowych leasingu i innych opłat obciążających leasingobiorcę, odsetek umownych za opóźnienie oraz kwoty odszkodowania.

Bezsporne było również to, że wobec niewywiązania się przez P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. z warunków przedmiotowej umowy leasingu, umowa ta została temu podmiotowi wypowiedziana przez powoda, ze skutkiem natychmiastowym, a sam powód w dniu 19 lutego 2013 r. wypełnił wystawiony przez ten podmiot weksel in blanco na kwotę 23.159,02 zł, stanowiącą sumę zaległych rat leasingowych oraz innych opłat i należności wynikających z umowy leasingu.

Poza sporem pozostawał również fakt, iż powód w dniu 19 lutego 2013 r. (data nadania dokumentu zatytułowanego „Przedstawienie weksla do zapłaty”) wezwał P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G., jako wystawcę weksla in blanco do wykupu tego weksla do dnia 05 marca 2013 r. i poinformował o możliwości zapoznania się z oryginałem weksla w miejscu jego płatności.

Wreszcie podkreślić trzeba, że brak było także jakiegokolwiek rozdźwięku między powodem a kuratorem pozwanej, odnośnie tego, iż ani wystawca weksla, ani jego poręczyciele, w tym pozwana R. B., nie wykupili tego weksla we wskazanym przez powoda terminie.

Kurator pozwanej w niniejszym procesie podnosił zarzut wypełnienia weksla niezgodnie z deklaracją wekslową i samą umową leasingu o nr K 147196 z dnia 27 września 2011 r. Podnosił, iż powód nie wykazał na jakiej podstawie ustalił kwotę bazową stanowiącą podstawę wyliczenia odszkodowania. W jego ocenie powód nie wykazał również, w jaki sposób odszkodowanie to zostało wyliczone. Kurator pozwanej zarzucił także, iż powód nie wyjaśnił, w jaki sposób obliczono tzw. wartość zagospodarowania oraz to, że wartość ta odbiega od sum rynkowych. Nadto kurator pozwanej uważał, że nieprawidłowe wypełnienie weksla przez powoda spowodowane było również tym, iż ten nie zawiadomił pozwanej listem poleconym ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru o dacie płatności weksla, wskutek czego doszło do nieprawidłowego przedstawienia weksla do zapłaty.

Zdaniem Sądu wszystkie podniesione przez kuratora pozwanej zarzuty – po ich przeanalizowaniu przez Sąd – nie okazały się wystarczające do oddalenia powództwa wywiedzionego przeciwko pozwanej R. B. o zapłatę kwoty 23.159,02 zł. Odniosły one skutek wyłącznie w zakresie żądania odsetek.

W pierwszym rzędzie zauważyć trzeba, że wystawiony przez P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. weksel in blanco, stanowiący zabezpieczenie roszczeń powoda z rzeczonej umowy leasingu, spełnia wymogi formalne, określone w art. 101 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. nr 37, poz. 282). Treść weksla zawiera bowiem wszystkie niezbędne elementy, tym samym powodowi przysługuje legitymacja do dochodzenia roszczeń z tego weksla. Wymogi formalne spełnia również poręczenie wekslowe udzielone przez m.in. pozwaną R. B., zgodnie z art. 31 Prawa wekslowego, a więc poprzez złożenie przez uprawnioną osobę na wekslu własnoręcznego podpisu. Tym samym powstało uprawnienie powódki do domagania się zapłaty przez pozwaną ( a także drugiego pozwanego – poręczyciela) całości sumy wekslowej. Podstawę odpowiedzialności pozwanych awalistów stanowi zatem, stosowany przez odesłanie z art. 103 ust. 3 - art. 32 ust. 1 Prawa wekslowego, z którego wyłania się zasada samodzielności odpowiedzialności poręczyciela wekslowego. Reguła ta nakazuje oceniać odpowiedzialność poręczyciela weksla, ukształtowaną samym tylko jego podpisem na wekslu złożonym w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego ( vide uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 1995 r., III CZP 66/95; wyrok Tegoż Sądu z dnia 16 czerwca 2010 r., I CSK 481/09) w oderwaniu od odpowiedzialności innych podmiotów, w tym wystawcy weksla własnego ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2011 r., III CSK 254/10).

Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z treścią art. 32 Prawa wekslowego poręczyciele odpowiadają tak samo, jak ten, za kogo poręczyli. Jest to druga z głównych cech zobowiązania wekslowego osób podpisanych na wekslu. Ich zobowiązanie jako poręczycieli jest ważne, chociażby nawet zobowiązanie, za które poręczyli było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej. Zobowiązanie awalisty jest abstrakcyjne, samodzielne i niezależne względem stosunków prawnych ukształtowanych poza treścią wekslu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się również, iż poręczenie wekslowe może być udzielone, chociaż pomiędzy poręczycielem, a wierzycielem wekslowym nie zachodzi stosunek z zakresu prawa cywilnego. Art. 32 Prawa wekslowego nie przesądza jednak o zakresie zarzutów przysługujących poręczycielowi wekslowemu. Zgodnie z poglądem przyjętym w orzecznictwie Sądu Najwyższego poręczyciel, który udzielił poręczenia na wekslu in blanco, może do czasu indosowania weksla przez remitenta powoływać się na wypełnienie weksla niezgodnie z zawartym porozumieniem.

Z dowodów zgromadzonych w sprawie wynika, że powód wypełnił wystawiony przez leasingobiorcę - P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. weksel in blanco zgodnie z złożoną do akt sprawy deklaracją wekslową. Na marginesie warto zauważyć, iż weksel ten mógł zostać wypełniony przez powoda niezależnie od wypowiedzenia umowy leasingu, gdyż wyraźnie zastrzeżono w niej, że uprawnienie takie przysługuje powodowi „w każdym czasie”. Powód wypełnił przedmiotowy weksel własny in blanco na kwotę zadłużenia, stanowiącą sumę zaległych rat leasingowych leasingobiorcy, należne powodowi na podstawie umowy leasingu odszkodowanie pomniejszone o wartości zagospodarowania przedmiotu leasingu za kwotę 76.150,00 zł a także częściowo odsetki umowne .

Podkreślenia wymaga, że przedmiotowy proces ma charakter tzw. procesu wekslowego, w którym siła dowodowa dokumentu weksla jest na tyle duża i znacząca, że na powodzie spoczywa wyłącznie obowiązek wskazania z jakiego tytułu domaga się zapłaty oraz przedstawienia stosownego wyliczenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 09 marca 2011 r., sygn. akt I ACa 122/11), natomiast ciężar wykazania, że weksel został uzupełniony niezgodnie z łączącym strony porozumieniem, a także ciężar udowodnienia innych stawianych zarzutów, spoczywa na dłużnikach wekslowych (por. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 października 2011 r., sygn. akt VI ACa 383/11; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2000 r., sygn. akt V CKN 136/2000; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 13 lipca 2005 r., I ACa 23/2005).

Pozwany (w niniejszej sprawie poręczyciel wekslowy), kwestionując treść o jaką weksel został uzupełniony, musi w rezultacie wykazać za pomocą odpowiednich twierdzeń i dowodów, że stosunek podstawowy, który dany weksel zabezpiecza, nie powstał albo stan rozliczeń stron był inny niż wykazany na wekslu, na zasadzie art. 6 k.c. Brak jest przy tym powodów aby ciężar dowodzenia okoliczności ze stosunku podstawowego, uzasadniających uzupełnienie weksla, przerzucać na wierzyciela wekslowego. Tym bardziej okoliczności takie nie powinny być badane przez Sąd z urzędu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2000 r., sygn. akt V CKN 136/2000, OSNC 2001/6 poz. 89; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 13 lipca 2005 r., sygn. akt I ACa 23/2005).

Odnosząc zaprezentowane wyżej stanowisko judykatury, które Sąd w całej rozciągłości podziela uznać należy, że powód zrealizował ciążące na nim zobowiązanie wynikające z art. 6 k.c. i wykazał zasadność dochodzonego od pozwanej R. B., zabezpieczonego wekslem in blanco, roszczenia z tytułu nienależytego wykonania przez P. Art. Sp. z o.o. z siedzibą w G. umowy leasingu o nr (...). Powód przedłożył bowiem do akt sprawy ważny weksel i przedstawił klarowne wyliczenie, z którego wynika wysokość sumy wekslowej.

Pozwana spółka zalegała z zapłatą rat w wysokości 9594,45 złotych a zatem , stosownie do treści art. 4.7 Ogólnych Warunków umowy leasingu powód był uprawniony do wypowiedzenia umowy leasingu ze skutkiem natychmiastowym co nastąpiło w dniu 4 maja 2012 roku. O tych należności powód naliczał odsetki umowne w wymiarze podwójnych odsetek ustawowych na podstawie art. 4. 6 OWUL. Z uwagi na wypowiedzenie umowy przed upływem podstawowego czasu jej trwania dalsze rozliczenia nastąpiły w oparciu o kwotę bazową, stanowiąca stosownie do art. 4. 9 OWUL równowartość sumy wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat oraz wartości resztowej określonej w umowie , zdyskontowanych stopą WIBOR 3 M tj. kwotę 82 707,15 złotych. Zgodnie z treścią art. 10 . 9 OWUL w przypadku wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym Korzystający zobowiązuje się (...) zapłacić wszelkie zaległe należności wraz z odsetkami wynikającymi z punktu 4. 6. jeżeli kwota netto uzyskana ze sprzedaży przedmiotu leasingu będzie niższa od kwoty bazowej o której mowa w punkcie 4.9 OWUL Korzystający zobowiązuje się zapłacić (...) odszkodowanie nie wyższe niż różnica pomiędzy kwotą bazową a uzyskaną ceną netto sprzedaży przedmiotu leasingu ( ...) powiększoną o odsetki według stopy przewidzianej w ust. 4.6 liczone od kwoty bazowej poczynając od dnia wypowiedzenia umowy do dnia dokonania zapłaty.

Zatem , stosownie do wskazanych przepisów OWUL , stanowiących składnik umowy powód naliczył odsetki – początkowo od całego długu wynoszącego 92 301,60 złotych ( kwota bazowa plus zaległe raty) , następnie, po zagospodarowaniu przedmiotu leasingu za kwotę netto 76 150,00 złotych – od pozostałej do zapłaty kwoty 16.151,60 złotych. Łącznie na dzień wypełnienia weksla należność z tytułu przedmiotowej umowy wyniosła 26 132,79 złotych ( k. 88 rozliczenie umowy leasingu)

W ocenie Sądu, przedstawione przez powoda dokumenty potwierdzające istnienie oraz wysokość zobowiązania ciążącego na wszystkich pozwanych, w tym: umowę leasingu nr K 147196 wraz z harmonogramem rat, które stały się natychmiast wymagalne po wypowiedzeniu umowy, ogólne warunki umowy leasingu jak i rozliczenie wierzytelności wskazują, że roszczenie powoda jest uzasadnione, zarówno co do zasady, jak i wysokości - niezasadne okazało się być wyłącznie żądanie w zakresie odsetek, o czym poniżej.

Tymczasem kurator pozwanej, nie kwestionując ważności samego weksla, nie wykazał, wbrew spoczywającemu na nim w tym zakresie ciężarowi dowodu stosownie do art. 6 k.c., zasadności podniesionych przez niego zarzutów w szczególności zarzutu wypełnienia weksla niezgodnie z porozumieniem. Kurator pozwanej nie udowodnił przede wszystkim tego, że suma wekslowa powinna opiewać na kwotę niższą niż należna powodowi na podstawie przedstawionego przez powoda rozliczenia stosunku leasingu . Nie wykazał, aby powód nieprawidłowo wyliczył należności, czy nie zaliczył wszystkich kwot wpłacanych przez pozwanych na poczet zawartej umowy. Nie wykazał, że pozwana spółka uiszczała raty leasingowe zgodnie z umową. Nie wykazał także, że przyjęta przez powoda kwota zagospodarowania przedmiotu leasingu wynikająca z umowy zawartej w dniu 23 sierpnia 2012 roku , o którą pomniejszone zostały zobowiązania z przedmiotowej umowy, jest kwotą zaniżoną czy nie odpowiadającą cenom rynkowym. W ocenie Sądu, nie ulega wątpliwości, że zarówno wykazanie nieprawidłowości w zakresie rozliczenia umowy leasingu jak i ewentualnego zaniżenia wartości przedmiotu leasingu wymaga wiadomości specjalnych, którymi dysponują wyłącznie biegli sądowi odpowiedniej specjalności. Jednak kurator pozwanej nie złożył żadnych wniosków dowodowych w tym zakresie zatem jego twierdzenia należy uznać za nieudowodnione. Tym samym, w świetle materiału dowodowego zebranego w sprawie należy uznać, że kurator pozwanej nie wykazał, iż weksel został wypełniony niezgodnie z zawartym porozumieniem, co uzasadnia uwzględnienie powództwa co do kwoty należności głównej.

Z kolei mając na uwadze zarzut nieprawidłowego przedstawienia weksla do zapłaty, należy wyjaśnić, że kwestie odnoszące się do przedstawienia weksla do zapłaty reguluje treść art. 38 Prawa wekslowego, zgodnie z którym, posiadacz wekslu, płatnego w oznaczonym dniu albo w pewien czas po dacie lub po okazaniu, powinien przedstawić go do zapłaty bądź w pierwszym dniu, w którym można wymagać zapłaty, bądź w jednym z dwóch następnych dni powszednich.

Kurator pozwanej zaprzeczył temu, iż miało dojść do przedstawienia weksla pozwanej R. B. z tej racji, iż brak jest dowodu na to, że pismo powoda będące wezwaniem pozwanej do zapłaty a zarazem przedstawieniem weksla do zapłaty, zostało pozwanej doręczone.

Wobec powyższego, na mocy art. 6 k.c., to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności, iż doszło do prawidłowego doręczenia pisma zatytułowanego "Przedstawienie weksla do zapłaty" a w rezultacie przedstawienia pozwanej, jako poręczycielowi wekslowemu, weksla do zapłaty.

Podnieść należy, iż Sąd dysponował wyłącznie kserokopią potwierdzenia odbioru przesyłki adresowanej do R. B. na adres (...) (kod pocztowy (...)-(...) L.) natomiast powód, wbrew zobowiązaniu, jakie zostało do niego wystosowane ( k. 116) nie przedstawił do akt sprawy oryginału potwierdzenia odbioru. W ocenie Sądu, zważywszy na treść drugiej deklaracji wekslowej, zawiadomienie o wypełnieniu weksla zostało wysłane przez powoda pod prawidłowy adres pozwanej. Jednak przedstawiona przez powoda kopia potwierdzenia odbioru powyższej przesyłki, na której nie ma podpisu odbiorcy ani też żadnej adnotacji doręczyciela o awizacji przesyłki, żadnej pieczątki urzędu pocztowego oraz adnotacji o zwrocie przesyłki jako niepodjętej w terminie, uniemożliwia uznanie, iż przesyłka ta została pozwanej skutecznie doręczona . Nie wiadomo również, kiedy przesyłka ta została nadana.

Nieprzedstawienie weksla do zapłaty przed wytoczeniem powództwa bądź nieudowodnienie przez powoda daty przedstawienia weksla do zapłaty nie zwalniało jednak wystawcy weksla z obowiązku zapłaty sumy wekslowej, lecz rodziło skutek w postaci utraty możliwości dochodzenia odsetek przez wierzyciela wekslowego od daty płatności weksla (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 04 grudnia 2006 r., sygn. akt VI ACa 518/06; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2010 r., sygn. akt V CSK 461/09). Nie ulega wątpliwości, iż skutek ten należy odnieść do osoby poręczyciela wekslowego.

W rezultacie, do przedstawienia weksla pozwanej R. B., jako poręczycielowi wekslowemu, mogło dojść dopiero w toku niniejszego postępowania sądowego, gdyż złożenie w nim weksla zasadniczo umożliwiłoby dłużnikowi zapoznanie się z jego treścią i wywołałoby taki sam skutek jak okazanie weksla przez jego posiadacza. Tym niemniej, z uwagi na okoliczność, że miejsce zamieszkania pozwanej R. B. do chwili obecnej nie jest znane ( w toku procesu nie zostało dokonane w stosunku do niej żadne skuteczne doręczenie ) a w procesie niniejszym reprezentowana była ona przez kuratora (ustanowionego na jej rzecz właśnie z uwagi na brak możliwości ustalenia przez Sąd jej obecnego miejsca zamieszkania), pozwana poręczycielka wekslowa nie miała faktycznej możliwość zapoznania się ze złożonym wekslem. Kurator ustanowiony w trybie art. 143 kpc i 144 kpc jest kuratorem wyłącznie procesowym, który może podejmować tylko czynności procesowe niezbędne dla ochrony praw strony reprezentowanej natomiast nie jest legitymowany do odbierania w jej imieniu oświadczeń materialnoprawnych. Tym samym , pomimo tego, że kurator ustanowiony dla pozwanej miał możliwość zapoznania się z treścią wypełnionego weksla, fakt ten nie wywołuje materialnoprawnego skutku dla pozwanej w postaci uznania, że weksel został jej przedstawiony do zapłaty.

W konsekwencji, na podstawie powołanych wyżej przepisów prawa Sąd uwzględnił roszczenie powoda co do należności głównej, natomiast oddalił je zakresie żądania zasądzenia odsetek w całości.

Z tych względów, na mocy powołanych przepisów Sąd orzekł jak w punktach I. oraz II. sentencji wyroku.

O kosztach niniejszego procesu orzeczono w punkcie III. sentencji wyroku na podstawie art. 100 zdanie 2 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. Należy zauważyć, że w myśl powołanego przepisu Sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. Z tego względu, iż roszczenie powoda zostało oddalone w zakresie żądania odsetek, zasądzeniu na jego rzecz od pozwanej podlegały poniesione przez powoda wszystkie koszty. Z kolei na koszty poniesione przez powoda w tym postępowaniu złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 1.158,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda będącego radcą prawnym w kwocie 2.400,00 zł, którego wysokość ustalono na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490 j. t. ze zm.) oraz opłata skarbowa od dokumentu pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

Biorąc pod uwagę treść art. 32 Prawa wekslowego statuującego odpowiedzialność poręczycieli i art. 47 Prawa wekslowego, zgodnie z którym wystawca i poręczyciel odpowiadają wobec posiadacza weksla solidarnie Sąd orzekł, jak w punkcie I i III. sentencji wyroku.

Wynagrodzenie kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej Sąd ustalił w oparciu o treść rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej z dnia 13 listopada 2013 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 1476). Zgodnie z § 1 ust. 1 przywołanego rozporządzenia wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej „kuratorem”, nie może przekraczać stawek minimalnych przewidzianych przepisami określającymi opłaty za czynności adwokackie (...). Wynagrodzenie kuratora będącego podatnikiem obowiązanym do rozliczenia podatku od towarów i usług podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług, określoną zgodnie ze stawką tego podatku obowiązującą w dniu orzekania o wynagrodzeniu (§ 1 ust. 3).

Wynagrodzenie kuratora pozwanej R. B., której miejsce stałego pobytu nie jest znane, zostało ustalone w oparciu o stawkę minimalną przewidzianą w § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.) od wartości przedmiotu sporu, która wyniosła 2.400,00 zł, a powiększona o należny podatek od towarów i usług (VAT) w kwocie 552,00 zł.

Stosownie do wyniku sprawy i zastosowanej przez Sąd zasady ponoszenia kosztów procesu (tj. art. 100 zdanie 2 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c.), wydatek poniesiony tymczasowo przez Skarb Państwa - kasę tutejszego Sądu w postaci wynagrodzenia kuratora nieznanej z miejsca pobytu pozwanej należało pobrać od pozwanej R. B. w oparciu o art.113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Zważywszy na powyższe, Sąd orzekł jak w punktach IV. oraz V. sentencji wyroku.