Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1347/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 lipca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział
w Ł. stwierdził, że A. S. jako osoba wykonująca umowę zlecenie u płatnika składek Centrum (...) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od dnia l sierpnia 2007 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku, a także określił podstawę wymiaru składek za miesiąc sierpień 2007 roku na wcześniej wymienione obowiązkowe ubezpieczenia społeczne na kwotę 140,- zł oraz na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 121,44 zł. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał,
iż w okresie od dnia l sierpnia 2007 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku A. S. została zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenia przez płatnika (...) obecnie Centrum (...). Z tego tytułu za ww. ubezpieczoną została rozliczona w dokumencie (...) składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w sierpniu 2007 roku. Dalsza analiza zapisów zewidencjonowanych na koncie A. S. wykazała, że we wskazanym okresie nie posiadała innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Jednocześnie od dnia 1 marca 2007 roku posiada prawo do emerytury. Tym samym A. S. w okresie od dnia l sierpnia 2007 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku powinna być zgłoszona z tytułu wykonywania umowy zlecenie u płatnika składek (...)- obecnie Centrum (...) również do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Ponadto wskazano, że od przychodów wypłaconych z tytułu zawartej umowy zlecenie płatnik składek jest zobowiązany obliczyć, rozliczyć i opłacić również składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne w miesiącu, w którym wypłacono A. S. wynagrodzenie za jej wykonywanie (decyzja k. 6-8 akt ZUS).

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 21 sierpnia 2015 roku, za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika, złożył płatnik składek M. M., wnosząc o jej uchylenie i stwierdzenie, iż A. S., nie podlega ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym wypadkowemu w okresie od dnia l sierpnia 2007 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku z tytułu umowy zlecenia u płatnika Centrum (...). Ponadto wniosła o zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego
w sprawie wedle norm przepisanych. W uzasadnieniu podniesiono, że A. S. nigdy nie zawierała z M. M. Centrum (...) umów zleceń. Wskazano, że w dniu 31 grudnia 2007 roku M. M. wniosła aportem całość prowadzonego przedsiębiorstwa do Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w rozumieniu art. 55 1 k.c., w konsekwencji czego spółka ta nabyła przedsiębiorstwo, obejmując całość jej dokumentacji księgowej, ZUS oraz przejmując wszystkich pracowników i współpracowników, a także stając się odpowiedzialną za wszystkie zobowiązania wynikające z dotychczasowej działalności. Wskazano również, iż całość dokumentacji dotyczącej działalności przedsiębiorstwa przejęła spółka. W związku z powyższym odwołujący kwestionuje, aby w okresie o od dnia l sierpnia 2007 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku istniał tytuł prawny do podlegania przez A. S. ubezpieczeniom
z tytułu zlecenia świadczonego na rzecz M. M. Centrum (...). Natomiast jeżeli takowy istniał wskazano, iż wedle wiedzy płatnika składek wynikającej
z oświadczeń zleceniobiorcy, posiadał on w tym okresie inny tytuł ubezpieczenia (odwołanie k. 2-4).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k. 8).

Wyrokiem z dnia 10 marca 1016 roku Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie VIII U 2322/16, oddalił odwołanie o zasądził od M. M. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 180,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (wyrok k.35).

Na skutek złożonej apelacji Sąd Apelacyjny w Łodzi, wyrokiem z dnia 17 maja 2017 roku, w sprawie III AUa899/16 uchylił zaskarzony wyrok i przekazał sprawe do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Łodzi, pozostawiajac temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postepowania za II instancję. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, iż zgodnie z art. 477 11 § 1 kpc Stronami są ubezpieczony, osoba odwołująca się od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, inna osoba, której praw i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja, organ rentowy, wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności i zainteresowany.

§ 2. Zainteresowanym jest ten, czyje prawa lub obowiązki zależą od rozstrzygnięcia sprawy. Jeżeli zainteresowany nie bierze udziału w sprawie, sąd zawiadomi go o toczącym się postępowaniu. Zainteresowany może przystąpić do sprawy w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia zawiadomienia. Do zainteresowanego przepisu art. 174 § 1 nie stosuje się.

Przepis ten, w cytowanej wersji, obowiązuje od 15 stycznia 2015 roku, a zatem obowiązywał w dacie złożenia odwołania. A. S. nie została jednak powiadomiona o toczącym się postępowaniu w tym trybie a jedynie wezwana na rozprawę w charakterze zainteresowanej. Nie stawiła się jednak. Sąd Okregowy powinien dopełnić obowiązku wynikajacego z tego przepisu i jeśli A. S. nie zgłosi swego udziału jako zainteresowana winna zostać przesłuchana w charakterze świadka, który to wniosek złożony zotał w apelacji (wyrok i uzasadnienie k.84-91).

Postanowieniem z dnia 13 lipca 2017 roku A. S. zawiadomiona została o toczącym się postępowaniu oraz pouczona o prawie przystąpienia do sprawy w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia zawiadomienia (postanowienie k.101).

W zakreślonym terminie A. S. nie skorzystała z tego prawa (okoliczność bezsporna).

Postanowieniem z dnia 9 stycznia 2018 roku Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. zawiadomiona została o toczącym się postępowaniu oraz pouczona o prawie przystąpienia do sprawy w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia zawiadomienia (postanowienie k.117).

W dniu 5 lutego 2016 roku spółka zgłosiła swój udział w postępowaniu po stronie wnioskodawczyni (pismo k.131).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący płatnik składek M. M. w spornym okresie na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej prowadziła jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą Centrum (...) z siedzibą w Ł.. W ramach działalności wnioskodawczyni prowadziła Policealną Szkołę (...), Policealną Szkołę Prawa i Administracji (...), Policealną Szkołę Centrum (...), Liceum Ogólnokształcące Trzy Letnie (...) (okoliczność bezsporna).

Centrum (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 5 kwietnia 2006 roku. Głównym wspólnikiem spółki jest M. M., zarząd spółki stanowi prezes W. D., jej prokurentmi są G. S. i małgorzata M.. Przedmiotem działalności tego przedsiębiorcy jest m.in. prowadzenie szkół policealnych, gimnazjów szkół wyższych i innych (informacja z Krajowego Rejestru Sądowego k.138-147).

A. S. w okresie od 1998 roku do 28 lutego 2007 roku była zatrudniona w Zespole Szkół (...) w G., zaś od dnia 1 marca 2007 roku miała ustalone prawo do emerytury (zeznania świadka A. S. – e-protokół z 9 I 2018 roku 00:11:13).

W dniu 12 marca 2007 roku A. S. zawarła z Zespołem Szkół (...) w G. umowę o pracę na czas określony od 12 marca do 22 czerwca 20107 roku w wymairze 15.12/18 etatu z wynagrodzeniem 1.375,- zł (umowa k.115).

W dniu 19 czerwca 2007 roku pomiędzy M. M. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą Centrum (...) siedzibą w Ł. a A. S. została zawarta umowa zlecenia na okres od dnia 19 czerwca 2007 roku do dnia 21 czerwca 2007 roku, której przedmiotem był udział w komisji nadzorującej egzamin zawodowy. Z tytułu wykonania zleconej czynności zleceniobiorcy przysługiwało wynagrodzenie w wysokości 140,- zł brutto. W treści umowy A. S. oświadczyła
m. in., że jest zatrudniona w innym zakładzie pracy na podstawie umowy o pracę, z którego to tytułu osiąga wynagrodzenie w kwocie powyżej minimalnego wynagrodzenia tj. 936,00 zł oraz że jest emerytem (kopia umowy – k. 21).

Płatnik składek wypłacił A. S. wynagrodzenie z tytułu wykonania zlecenia
w sierpniu 2007 roku w wysokości 140,- zł (okoliczność bezsporna).

A. S. została zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenia przez płatnika (...) obecnie Centrum (...) w okresie od dnia l sierpnia 2007 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku. Z tego tytułu za ww. ubezpieczoną została rozliczona w dokumencie (...) składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w sierpniu 2007 roku od podstawy wymiaru 140,- zł. (okoliczność bezsporna).

W dniu 31 grudnia 2007 roku M. M. wniosła aportem całość prowadzonego przedsiębiorstwa do Centrum (...) spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. (okoliczność bezsporna).

M. M. od dnia 1 kwietnia 2013 roku na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą Centrum (...) M. M. (okoliczność bezsporna).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń odwołanie jest nie zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 4 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

W myśl art. 11 ust. 2 powołanej ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym
i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10. Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 12 ust. 1 ustawy).

Z mocy art. 13 pkt 2 wspomnianej ustawy zleceniobiorcy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Z kolei w myśl art. 9 ust. 4a analizowanej ustawy zleceniobiorcy, mający ustalone prawo do emerytury lub renty, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 4b.

Natomiast zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – osoby pozostające w stosunku pracy spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a. W świetle ust. 1 a powołanego artykułu pracownicy, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od minimalnego wynagrodzenia, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b.

Stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 (to jest przychód w rozumieniu przepisów
o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia), jeżeli w umowie określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi,
iż podstawę wymiaru składek ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2.

Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, iż stan sprawy uzasadnia przyjęcie, że A. S., którą w okresie od 12 marca do 22 czerwca 2007 roku łączyła z Zespołem Szkół (...) w G. umowa o pracę a od dnia 19 czerwca 2007 roku do dnia 21 czerwca 2007 roku, łączyła z odwołującym się płatnikiem składek umowa zlecenia, której przedmiotem był udział w komisji nadzorującej egzamin zawodowy i została w okresie od dnia 1 sierpnia 2007 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku zgłoszona z tytułu wykonania tej umowy wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego, nie posiadając w tym okresie innego tytułu do polegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, na mocy art. 9 ust. 4a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (art.6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej).

Jak wyniak z ustaleń sądu w sierpniu 2007 roku A. S. nie posiadała innego tytułu do objęcia jej ubezpieczeniem społecznym niż sporna umowa zlecenia,. W. wcześniejsze tytuły wygasły przed tym okresem, a zatem decyzja organu rentowego jest prawidłowa.

Odnosząc się do podnoszonej przez odwołującą kwestii wniesienia w dniu 31 grudnia 2007 roku aportem całości prowadzonego przedsiębiorstwa przez M. M. do Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w rozumieniu art. 55 1 k.c., w konsekwencji czego spółka ta nabyła przedsiębiorstwo, obejmując całość jej dokumentacji księgowej, ubezpieczeniowej oraz przejmując wszystkich pracowników
i współpracowników, a także w ocenie skarżącej stając się odpowiedzialną za wszystkie zobowiązania wynikające z dotychczasowej działalności wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 55 4 k.c. nabywca (spółka, do której wniesiono aport) przedsiębiorstwa odpowiada za zobowiązania solidarnie ze zbywcą, co oznacza, że mamy do czynienia z przystąpieniem nabywcy ex lege do długu zbywcy. Stroną stosunku zobowiązaniowego jest nadal zbywca, jednak od momentu nabycia przedsiębiorstwa za jego długi wynikające z tego stosunku odpowiada solidarnie nabywca przedsiębiorstwa. Nie następują zatem zmiany podmiotowe
w stosunku zobowiązaniowym zbywcy i wierzyciela. Tym samym po stronie zbywcy istnieje dług i odpowiedzialność, natomiast po stronie nabywcy wyłącznie odpowiedzialność.

Natomiast podnoszona przez odwołującą kwestia oświadczenia przez zleceniobiorcę, iż posiadał w spornym okresie inny tytuł do ubezpieczenia w ocenie Sądu Okręgowego pozostaje bez znaczenia dla ustalenia istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego. Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych, w tym ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, mają bowiem zdaniem Sądu charakter przepisów bezwzględnie obowiązujących, co oznacza, iż w sytuacjach w nich określonych muszą być one stosowane przez organ rentowy i okoliczność złożenia przez ubezpieczoną u płatnika składek oświadczenia niezgodnego ze stanem faktycznym w przedmiocie posiadania innego tytułu do ubezpieczenia, pozostaje bez znaczenia dla ustalenia istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego. Ustalenie bowiem obowiązku ubezpieczenia społecznego nie jest w żadnej mierze od takich oświadczeń zależne.

Podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy, stanowi osiągnięty na podstawie badanej umowy przychód.

Z tych względów, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak
w sentencji.

W przedmiocie kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od M. M. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 330,- złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z obie instancje – stosownie do treści § 11 ust. 2, w zw. z § 2 ust. 2 oraz
§ 12 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu
(tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 490).

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

3 IV 2018 roku.