Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie, I Wydział Cywilny,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Bulkowski

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Karolina Mazan – Berent

po rozpoznaniu w dniu 05 lutego 2018 r., w O., na rozprawie,

sprawy z powództwa A. P.

przeciwko K. K.

o wydanie nieruchomości i nakazanie

oraz z powództwa wzajemnego K. K.

przeciwko A. P.

o zapłatę

I.  nakazuje pozwanego K. K., aby w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku wydał powódce A. P. nieruchomość w postaci części działki o numerze ewidencyjnym (...) położonej w miejscowości O. gmina B. o powierzchni ok.8 arów, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...), graniczącej od północy z działkami o numerach ewidencyjnych (...) oraz od wschodu z działką o numerze ewidencyjnym (...), zaś od południa aż do wału oddzielającego ogródki działkowe;

II.  nakazuje pozwanemu K. K., aby w ciągu 7 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku przywrócił nieruchomość opisaną w pkt I do stanu sprzed jej zajęcia, poprzez usunięcie wszelkich nasadzeń, rzeczy ruchomych, śmieci;

III.  oddala powództwo główne w pozostałym zakresie;

IV.  zasądza od pozwanego K. K. na rzecz powódki A. P. kwotę 767 (siedemset sześćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 720 (siedemset dwadzieścia) kosztów zastępstwa procesowego;

V.  oddala powództwo wzajemne;

VI.  zasądza od powoda wzajemnego K. K. na rzecz pozwanej wzajemnej A. P. kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych kosztów procesu z powództwa wzajemnego – kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Tomasz Bulkowski

Sygn. akt I C 4547/17

UZASADNIENIE

Powódka (pozwana wzajemna, dalej określana jako powódka) A. P. wniosła o nakazanie pozwanemu, aby w ciągu 7 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, wydał powódce nieruchomość w postaci części działki gruntu nr (...) położonej w miejscowości O., gm. B., o pow. 8 a, graniczącej od północy z działkami o nr (...) oraz od wschodu z działką o nr (...), a od południa aż do wału oddzielającego ogródki działkowe. Powódka wniosła o nakazanie pozwanemu, aby w ciągu 7 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku w sprawie przywrócił opisaną nieruchomość do stanu sprzed jej zajęcia, w tym w szczególności poprzez usunięcie wszelkich nasadzeń, rzeczy ruchomych, śmieci itp. Pod rygorem wykonania w/w czynności przez powódkę na koszt pozwanego. Powódka zażądała nadto zasądzenia zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że jest właścicielką Gospodarstwa Rolnego (...), w skład którego wchodzi areał wielkości kilkuset ha, w tym opisana w żądaniu pozwu część nieruchomości. Pozwany posiada ogródek działkowy w miejscowości O., sąsiadujący z nieruchomością powódki. Pozwany zajął przylegającą do jego ogródka część nieruchomości powódki i urządził na niej dalszą część własnego ogródka. Pomimo wezwań nie chce wydać nieruchomości powódce. Próba odzyskania władztwa nad nieruchomością zakończyła się wyrokiem Sądu Rejonowego (...) z dnia 25 sierpnia 2017r. w sprawie (...) przywracającym posiadanie na rzecz pozwanego. Pozwany kontynuuje posiadanie gruntu naruszając prawo własności powódki. Dodatkowo rozpoczął zajmowanie kolejnych działek.

Pozwany (powód wzajemny, dalej określany jako pozwany) K. K. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. Złożył jednocześnie powództwo wzajemne domagając się zwrotu nakładów. Z tego tytułu domagał się zasądzenia od powódki na jego rzecz kwoty 5.209 zł tytułem zwrotu kosztu zakupu drzewek i krzewów owocowych, które są nasadzone na posiadanej części działki (...) od 2000 roku do 2015r. Wniósł również o zasądzenie na jego rzecz odszkodowania za zniszczone mienie na posiadanej części działki (...) w kwocie 4.585 zł. Wskazał też, że domaga się zwrotu poniesionych nakładów w okresie jesiennym 2017r. związanych z uprawą i zabiegami agrotechnicznymi na posiadanej części działki (...) w kwocie 2.200 zł.

W sumie pozwany zażądał zasądzenia na jego rzecz kwoty 11.994 zł.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew i pozwu wzajemnego pozwany podał, że nie jest jedyną osobą która użytkuje grunt powódki. W podobnej sytuacji jest 5 innych osób. Pozwany wskazał, że do dnia 12 grudnia 2016r. nie został mu przedstawiony akt notarialny będący dowodem własności nieruchomości powódki, toteż nie wiedział o tym, że jest ona właścicielem. Powódka naruszyła posiadanie pozwanego niszcząc jego drzewka i nasadzenia znajdujące się na zagospodarowanym przez niego terenie. Co do pozostałych istniejących nasadzeń pozwany wskazał, że w związku z jego wykształceniem rolniczym wie, że obecnie krzewy i drzewka nie nadają się do przesadzeń, wobec czego opuszczając grunt powódki niezbędny będzie zwrot aktualnej wartości nasadzeń, dokonywanej przez niego na przestrzeni 15 lat. Podobnie pozwany domaga się zwrotu wartości uszkodzonych świerków (1.050 zł). Dodatkowo pozwany wskazał, że w związku ze zniszczeniem siatki ogrodzeniowej i słupków ogrodzeniowych nie mają one aktualnie żadnej wartości użytkowej, a jedynie złomową. Pozwany żąda zwrotu kosztów ogrodzenia (1535 zł – k. 133). Dodatkowo wskazał na przesunięcie i dewastację pryzmy kompostowej w związku z którą pozwany domaga się odszkodowania w cenie obornika (w sumie 2.000 zł – k. 133). Poniesienie przez pozwanego nakładów w okresie jesiennym 2017r. uzasadnia zwrot kwoty 2.200 zł/1650 zł – k. 133 (uprzątnięcie działki). Na dowód powyższego pozwany złożył do pozwu wzajemnego tabele.

W odpowiedzi na powództwo wzajemne powódka wniosła o jego oddalenie. Zakwestionowała fakty, na których pozwany opierał żądanie. Wskazała, że nie dopuściła się żadnych zniszczeń. Podała też, że siatka ogrodzeniowa pozwanego nie została zniszczona tylko zwinięta. Stała na stanowisku, że żądanie pozwanego jest nieudowodnione.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód K. K. od 1990 r. do 1994 r. pracował w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddział w O. Gospodarstwo Rolne w B. – Zakład Rolny (...).

( bezsporne – potwierdzone dowodem w postaci świadectwa pracy k. 8-9 akt (...))

Za wiedzą i zgodą ówczesnego dyrektora Gospodarstwa Rolnego (...) w latach 90 – tych zagospodarował nieużytek, położony za jego działką o powierzchni około 8 arów, stanowiący własność Skarbu Państwa, a obecnie część nieruchomości należącej do powódki, dla której prowadzona jest księga wieczysta (...). Działka miała być przeznaczona pod uprawę.

(niesporne – dokumenty w postaci protokołów rozpraw zawierających zeznania W. Ż. k. 97v-98 i M. A. k. 98-99, K. K. k. 140-142 – akta sprawy (...))

Podobnie jak K. K. zrobili jego sąsiedzi – J. W., M. A. i H. G.. W pierwszej kolejności pozwany wykarczował krzaki rosnące na zajętej części działki. Początkowo posadził na niej warzywa, a w późniejszym okresie także drzewa owocowe. Ogrodził siatką niezwiązaną trwale z gruntem.

Użytkowany przez pozwanego teren stanowił część obecnej działki nr (...), położonej w miejscowości O., w obrębie J., gmina B., o powierzchni około 8 arów, graniczącą: od północy z działkami o numerach ewidencyjnych (...), od wschodu z działką o numerze ewidencyjnym (...), a od południa aż do wału oddzielającego ogródki działkowe.

(niesporne)

Od października 2003 r. właścicielką nieruchomości gruntowej, położonej w miejscowości O., gmina B., w tym działki gruntu o nr ewidencyjnym 7/2 jest powódka A. P.. Dla wskazanej nieruchomości Sąd Rejonowy (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...)

( odpis KW (...) k. 58-66)

W grudniu 2016 r. pozwana A. P. wystosowała do powoda pismo z wezwaniem do natychmiastowego uprzątnięcia i opuszczenia części działki. W piśmie tym wskazała, iż powód użytkuje ją bezprawnie od 2003 r. nie wnosząc żadnych opłat. Dodatkowo zawarta została informacja, że w dniu 19 grudnia 2016 r. na działkę wjedzie sprzęt, który ma przywrócić ziemię do odpowiedniej kultury rolnej. W piśmie z dnia 19 stycznia 2017 r. powód został zawiadomiony o tym, że w dniu 30 stycznia 2016 r. planowane jest wznowienie znaków granicznych określających granice nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka (...).

( pismo powódki A. P. z dnia 12 grudnia 2016 r. k. 10 oraz zawiadomienie k.11 akt sprawy(...))

W dniu 2 lutego 2017 r. brat powódki B. P. i jej ojciec W. P. weszli na działkę numer (...). Zdemontowali ogrodzeniową siatkę drucianą, zwinęli ją oraz pozostawili ją na posesji. Przesunęli poza teren działki (...) znajdującą się na niej pryzmę kompostową. Powód zawiadomił funkcjonariuszy policji. Od tego dnia pozwani nie przebywali na działce.

(niesporne)

Wyrokiem Sądu Rejonowego (...) z dnia 25 sierpnia 2017r. w sprawie (...)nakazano B. P., W. P. i A. P. aby zaniechali naruszania posiadania przez K. K. części działki, której dotyczy sprawa. Powództwo o przywrócenie posiadania zostało oddalone, albowiem K. K. w dalszym ciągu posiadał nieruchomość.

(niesporne – wyrok i uzasadnienie akt sprawy (...))

Ustalony stan faktyczny był w dużej mierze niesporny. Strony przedstawiły odmienne twierdzenia na temat tego czy pozwany przed 12 grudnia 2016r. wiedział, że właścicielem nieruchomości jest powódka i czy był ustnie wzywany do wydania nieruchomości. Powódka nie przedstawiła dowodów potwierdzających jej twierdzenia, wobec czego Sądu uznał, że powód w dniu 12.12.2016r., kiedy otrzymał wezwanie do wydania gruntu, dowiedział się kto jest jego właścicielem.

Odnośnie zniszczenia ogrodzenia, słupków oraz pryzmy kompostowej pozwany wniósł o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka T. D., jednak ostatecznie strony zgodnie zawnioskowały o dopuszczenie dowodu z dokumentu w postaci protokołu rozprawy w sprawie (...), na której ww. zeznawał, oświadczając iż nie kwestionują treści zeznań. Podkreślić trzeba, że z zeznań ww. osoby nie wynika, aby w czasie zdarzenia w dniu 2 lutego 2017r. doszło do zniszczenia siatki lub słupków ogrodzeniowych. Innych dowodów na potwierdzenie tych okoliczności pozwany nie przedstawił. Z kolei kwestia przesunięcia pryzmy kompostowej nie budziła wątpliwości. Spór dotyczył tylko tego czy w wyniku tego przesunięcia doszło do zniszczenia kompostownika. Okoliczność ta ostatecznie nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia, o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo główne zasługiwało na uwzględnienie niemal w całości.

Podstawę rozstrzygnięcia powództwa stanowił art.222§1k.c., który stanowi, że właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Nie budziło wątpliwości, że powódka jest właścicielką nieruchomości dla której prowadzona jest księga wieczysta (...). Część tej nieruchomości znajduje się w posiadaniu uczestnika, który nie ma żadnego uprawnienia do władania nią.

Uwzględniając powyższe nakazano pozwanemu wydać posiadaną przez niego część nieruchomości.

Sąd uznał, że pozwany przed nabyciem nieruchomości przez powódkę korzystał z niej na zasadzie użyczenia. W toku procesu w sprawie o naruszenie posiadania Sąd ustalił, że na początku lat 90-tych pozwany uzyskał zgodę dyrektora PGR na zajęcie części gruntu obecnie należącego do powódki, z przeznaczeniem na uprawę. Ustalenia powyższe nie były kwestionowane w przedmiotowej sprawie, a strony zgodnie wniosły o dopuszczenie dowodu z dokumentów w postaci protokołów rozpraw. Logicznie jawiły się twierdzenia pozwanego, że samowolnie nie zajął gruntu. Zgodnie z art.710kc przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Pomiędzy pozwanym a właścicielem gruntu doszło w sposób dorozumiany do zawarcia takiej umowy. Właściciel zezwolił bowiem pozwanemu na korzystanie z gruntu, nie oznaczając terminu przez jaki pozwany mógł z niego korzystać, a pozwany nie musiał z tego tytułu wnosić żadnych opłat na rzecz właściciela.

Pozwany najpóźniej w dniu 12 grudnia 2016 roku został wezwany do wydania zajmowanej nieruchomości. Zgodnie z art.715kc jeżeli umowa użyczenia została zawarta na czas nieoznaczony, użyczenie kończy się, gdy biorący uczynił z rzeczy użytek odpowiadający umowie albo gdy upłynął czas, w którym mógł ten użytek uczynić. Pozwany nie ustalił terminu do którego miało trwać użyczenie, wobec czego konieczne było jego wypowiedzenie, do którego zastosowanie miał art.365 ¹kc. Przepis ten stanowi, że zobowiązanie bezterminowe o charakterze ciągłym wygasa po wypowiedzeniu przez dłużnika lub wierzyciela z zachowaniem terminów umownych, ustawowych lub zwyczajowych, a w razie braku takich terminów niezwłocznie po wypowiedzeniu. Użyczenie dotyczyło gruntu rolnego, uczestnik nie wskazywał, aby dokonał zasiewów w okresie zimowym, które mógłby zebrać dopiero latem. Uwzględniając powyższe oraz porę roku kiedy został wezwany do wydania, zwrotu nieruchomości zasadniczo powinien dokonać niezwłocznie, a z całą pewnością do końca lata 2017 roku.

Po zakończeniu użyczenia biorący do używania obowiązany jest zwrócić użyczającemu rzecz w stanie niepogorszonym; jednakże biorący nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania (art.718§1kc). Uwzględniając powyższe sąd nakazał pozwanemu przywrócenie nieruchomości do stanu sprzed zajęcia poprzez usunięcie nasadzeń, rzeczy ruchomych i śmieci.

Sąd oddalił natomiast żądanie zastosowania rygoru wykonania opisanych czynności przez powódkę na koszt pozwanego. Przepisy prawa nie przewidują możliwości nakazania pozwanemu określonego zachowania i zagrożenia rygorem wykonania jej na koszt pozwanego. Zgodnie z art.480§1kc w razie zwłoki dłużnika w wykonaniu zobowiązania czynienia, wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, żądać upoważnienia przez sąd do wykonania czynności na koszt dłużnika. Powódka była reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, który nie sformułował żądania upoważnienia powódki do wykonania czynności na koszt dłużnika. Żądanie zawarte w pkt 2 było sformułowane w sposób niejasny i ogólny, a rzeczą sądu nie jest dociekanie intencji autora pozwu, będącego zawodowym pełnomocnikiem. Sąd uznał zatem, że tak sformułowanego żądania uwzględnić nie można.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu głównego stanowił przepis art.98§1 i 3 kpc w zw. z §7 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800), w którym w sprawach o wydanie nieruchomości rolnych koszty zastępstwa adwokackiego ustalono na 720 zł. Do ww. kwoty należało doliczyć opłatę od pozwu (30 zł) oraz opłatę od pełnomocnictwa (17 zł). Pozwany przegrał proces główny, wobec czego zasądzono od niego całość kosztów procesu na rzecz powódki.

Powództwo wzajemne podlegało oddaleniu w całości.

Powód wzajemny kwoty wskazanej w pozwie dochodził z różnych tytułów. Kwota 5209 zł miała stanowić równowartość kosztów zakupu drzewek i krzewów owocowych, które zostały nasadzone na posiadanej części działki powódki. Roszczenie to nie miało usprawiedliwionych podstaw. Stanowiło ono w istocie żądanie zasądzenia nakładów dokonanych na nieruchomość powódki.

Powtórzyć należy za Sądem Najwyższym (postanowienie z dnia 5 marca 2009 r. sygn.. akt III CZP 6/09), że w sprawie o zwrot nakładów zawsze należy na wstępie ustalić na podstawie jakiego stosunku prawnego czyniący nakłady posiadał nieruchomość i dokonywał nakładów. Jeżeli z właścicielem łączyła go jakaś umowa, należy określić jej charakter oraz to, czy w uzgodnieniach stron uregulowano sposób rozliczenia nakładów. Jeżeli takie uzgodnienia były, one powinny być podstawą rozliczenia nakładów, chyba że bezwzględnie obowiązujące przepisy k.c. normujące tego rodzaju umowę przewidują inne rozliczenie nakładów, wtedy te przepisy powinny mieć zastosowanie, podobnie jak w sytuacji, gdy umowa stron nie reguluje w ogóle rozliczenia nakładów. We wszystkich tych przypadkach do roszczenia o zwrot nakładów nie mają zastosowania przepisy art. 224-226 k.c. ani art. 405 k.c., a jedynie postanowienia umowy stron lub przepisy szczególne regulujące rozliczenie nakładów w danym stosunku prawnym. Jeżeli stosunek prawny, na gruncie którego dokonano nakładów, nie reguluje ich rozliczenia, wówczas, zgodnie z art. 230 k.c., mają odpowiednie zastosowanie przepisy art. 224-226 k.c. Przepisy te mają też zastosowanie wprost, gdy nakłady dokonywane były bez wiedzy czy zgody właściciela, a więc nie na podstawie umowy z nim zawartej. Dopiero wówczas, gdy okaże się, że umowa stron, ani przepisy regulujące dany stosunek prawny nie przewidują sposobu rozliczenia nakładów, jak również nie ma podstaw do stosowania wprost lub odpowiednio art. 224-226 k.c., zastosowanie znajdzie art. 405 k.c., bowiem przepisy art. 224-226 k.c. mają charakter szczególny wobec art. 405 k.c.

W przedmiotowej sprawie sąd doszedł do wniosku, że pozwanego i poprzedniego właściciela nieruchomości (Skarb Państwa), czyli poprzednika powódki łączyła umowa użyczenia. Pozwany za wiedzą i zgodę dyrektora PGR zagospodarował grunt, którego wydania dotyczyła sprawa. Umowa użyczenia jest umową jednostronnie zobowiązującą, w której biorący korzysta z rzeczy cudzej w sposób określony przez użyczającego, a jeżeli dokonuje nakładów na rzecz, to zgodnie z art. 752 w zw. z art. 713 k.c., czyni to nie dla siebie, lecz dla użyczającego, dla jego korzyści i tylko wtedy może żądać zwrotu uzasadnionych nakładów jak osoba prowadząca cudze sprawy bez zlecenia.

Prowadzący cudzą sprawę bez zlecenia powinien w miarę możności zawiadomić o tym osobę, której sprawę prowadzi, i stosownie do okoliczności albo oczekiwać jej zleceń, albo prowadzić sprawę dopóty, dopóki osoba ta nie będzie mogła sama się nią zająć (art.753§1kc). Z czynności swych prowadzący cudzą sprawę powinien złożyć rachunek oraz wydać wszystko, co przy prowadzeniu sprawy uzyskał dla osoby, której sprawę prowadzi. Jeżeli działał zgodnie ze swoimi obowiązkami, może żądać zwrotu uzasadnionych wydatków i nakładów wraz z ustawowymi odsetkami oraz zwolnienia od zobowiązań, które zaciągnął przy prowadzeniu sprawy (art.753§2kc). Z kolie ten kto prowadzi cudzą sprawę wbrew wiadomej mu woli osoby, której sprawę prowadzi, nie może żądać zwrotu poniesionych wydatków i odpowiedzialny jest za szkodę, chyba że wola tej osoby sprzeciwia się ustawie lub zasadom współżycia społecznego (art.754kc). Prowadzący cudzą sprawę jeżeli dokonał zmian w mieniu osoby, której sprawę prowadzi, bez wyraźnej potrzeby lub korzyści tej osoby albo wbrew wiadomej mu jej woli, obowiązany jest przywrócić stan poprzedni, a gdyby to nie było możliwe, naprawić szkodę. Nakłady może zabrać z powrotem, o ile może to uczynić bez uszkodzenia rzeczy (art.755kc)

Powód wzajemny żądając zwrotu wydatków związanych z dokonanymi nasadzeniami powinien zatem wykazać, że wydatki na ten cel były uzasadnione w świetle interesów właściciela i zgodne chociażby z jego domniemaną wolą. W przedmiotowej sprawie sytuacja taka nie miała miejsca. Powód wzajemny wskazywał bowiem, że użyczony grunt miał być przeznaczony na uprawę („Jeśli ktoś się zwrócił do kierownika, to mógł korzystać. W zasadzie pod uprawę to kierownik decydował i przygotowywał pole dla wszystkich (…)” k.140 akt (...)).

Dopiero w późniejszym okresie zostały dokonane nasadzenia drzew i krzewów. Powód wzajemny nie przedstawił dowodów, aby dokonał jakichkolwiek ustaleń z właścicielem, próbował ustalić jaka jest jego wola co do zagospodarowania działki. Nie sposób dać wiary powodowi wzajemnemu, że bezskutecznie czynił próby dokonania ustaleń w tym zakresie. Znając położenie działki mógł ustalić jej numer w ewidencji gruncie a następnie w Starostwie Powiatowym ustalić numer księgi wieczystej. Brak było dowodów potwierdzających, że powód wzajemny aktywnie działał w tym kierunku.

Dodatkowo wskazać trzeba, że skoro według wiedzy powoda wzajemnego nieruchomość miała stanowić własność Skarbu Państwa, to w świetle zasad logiki trudno byłoby przyjąć, iż w interesie właściciela było dokonanie na gruncie nasadzeń krzewów i drzew owocowych. Doświadczenie wskazuje, że Skarb Państwa w taki sposób nie wykorzystuje nieruchomości, których jest właścicielem. Zasadzenie drzew i krzewów stanowiło istotną zmianę sposobu użytkowania nieruchomości, która zdaniem sądu wymagała uzgodnienia z właścicielem.

Przy okazji tych rozważań wskazać warto powody oddalenia żądania zasądzenia 2200 zł tytułem nakładów poniesionych jesienią 2017r. na uprawę i zabiegi agrotechniczne na posiadanej nieruchomości. W świetle przytoczonych wyżej przepisów oczywistym była bezzasadność tego roszczenia. W tym zakresie powód wzajemny działał już ewidentnie wbrew woli pozwanej wzajemnej, która domagała się wydania nieruchomości. W tym czasie doszło już do rozwiązania umowy użyczenia, a powód wzajemny miał pełną świadomość braku podstaw prawnych do władania nieruchomości. Żądanie zasądzenia nakładów dokonanych w tym okresie było zatem sprzeczne z art.754kc w zw. z art.713kc.

Dodatkowo zastrzec warto, że gdyby nawet uznać, że stron nie łączyła umowa użyczenia, ani inna umowa, a pozwany (powód wzajemny) korzystał z nieruchomości bezumownie, to jego roszczenie o zwrot nakładów byłoby tym bardziej nieuzasadnione. Gdyby nawet pozwanego uznać za posiadacza samoistnego w dobrej wierze, co na gruncie niniejszej sprawy jawi się jako mało prawdopodobne, gdyż należałoby przyjąć, że samowolnie zajął nieruchomość, to na gruncie art.226§1kc mógłby żądać zwrotu nakładów użytecznych, ale o ile zwiększają wartość nieruchomości w chwili jej wydania właścicielowi. Nakłady związane z nasadzeniami z pewnością nie należały do koniecznych, a zatem powód wzajemny musiałby przede wszystkim udowodnić, że poprze dokonanie nasadzeń wzrosła wartość nieruchomości. Nota bene roszczenie to musiałoby podlegać oddaleniu jako przedwczesne, gdyż nieruchomość nie została jeszcze wydana właścicielowi i nie wiadomo w jakim stanie zostałaby wydana.

Żądanie zasądzenia odszkodowania w wysokości 4585 zł za zniszczone mienie w czasie zajścia w lutym 2017 roku nie mogło być uwzględnione z dwóch powodów. Po pierwsze pozwaną w sprawie była A. P., zaś zniszczeń w mieniu powoda wzajemnego mieli rzekomo dokonać ojciec i brat pozwanej wzajemnej. Powód wzajemny nie zaoferował dowodów potwierdzających, że wymienieni wykonywali dyspozycje pozwanej wzajemnej dotyczące zniszczenia mienia powoda wzajemnego. Roszczenie o odszkodowanie co do zasady powinno być skierowane do sprawcy szkody. Po drugie roszczenie w tym zakresie nie zostało udowodnione. Dowody zaoferowane przez powoda wzajemnego nie potwierdziły rzekomych uszkodzeń siatki, słupków, drzewek oraz kompostownika. Policjanci będący na miejscu zdarzenia w czasie przesłuchania nie potwierdzili twierdzeń powoda wzajemnego.

Uwzględniając powyższe, skoro roszczenie sformułowane przez powoda wzajemnego nie znajdowało oparcia w przepisach prawa, to oddalić należało wnioski powoda wzajemnego o przeprowadzenie dowodów z opinii biegłych, które miały pozwolić ustalić wysokość szkody spowodowanej w rzekomo zniszczonym mieniu, wartość nasadzeń oraz koszt zabiegów agrotechnicznych. Okoliczności, które miały być udowodnione przy pomocy ww. dowodów nie miały znaczenia z punktu widzenia rozstrzygnięcia.

Na podstawie art.98§1 i 3 kpc od powoda wzajemnego zasądzono koszty procesu z powództwa wzajemnego na rzecz pozwanej wzajemnej. Na zasądzoną kwotę składają się koszty wynagrodzenia pełnomocnika ustalone stosownie do §2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800).

SSR Tomasz Bulkowski