Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Powalska

Protokolant : st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2018 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. H.

przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki M. H. na rzecz pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. kwotę 5400 ( pięć tysięcy czterysta ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 267/17

UZASADNIENIE

W dniu 29 sierpnia 2017 r. (data wpływu) pełnomocnik powódki M. H. wniósł pozew przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty z dnia 30 stycznia 2013 r. wydanego przez Sąd Okręgowy w Łodzi Wydział X Gospodarczy w sprawie o sygn. akt X GNc 1789/12 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 12 lipca 2013 r. w kwocie 86.597,55 złotych stanowiącą kwotę główną wraz z odsetkami od dnia wydania nakazu zapłaty do dnia wytoczenia powództwa- w części oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, a w przypadku zaistnienia przesłanek zgodnych z dyspozycją art. 326 § 1 k.c. w zw. z art. 109 § 2 k.p.c. wniósł o zasądzenie kosztów procesu na rzecz powódki w wysokości dwukrotności stawki minimalnej. W uzasadnieniu podnosiła, iż na poczet długu należnego od niej pozwanej spółce, wierzyciel otrzymał świadczenie w wysokości około 90% od swojej firmy ubezpieczeniowej, co powoduje iż (...) Spółka z o.o. nie ma już legitymacji do dochodzenia przedmiotowej wierzytelności (pozew k. 2-3).

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych, (odpowiedź na pozew k. 29-31).

Postanowieniem z dnia 08 listopada 2017 r. w sprawie o sygn. akt I C 267/17 Sąd Okręgowy w Sieradzu udzielił zabezpieczenia powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu M. S. w sprawie o sygn. akt Km 666/14 z wniosku wierzyciela (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T., na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 30 stycznia 2013 r. wydanego w sprawie o sygn. akt X GNc 1789/12 zaopatrzonego klauzulą wykonalności w dniu 12 lipca 2013 r. do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy, (postanowienie SO w Sieradzu z dnia 08 listopada 2017 r. k. 16).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Pozwana M. (...) Sp z o.o. z siedzibą w T. jako wierzyciel dłużniczki-powódki M. H., zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę ubezpieczenia, mocą której ochroną ubezpieczeniową objęte zostały wszelkie ubezpieczone i prawnie uzasadnione należności przysługujące ubezpieczającemu, jeżeli brak zapłaty wynikał bezpośrednio i wyłącznie z ryzyka handlowego tzn. niewypłacalności dłużnika lub opóźnienia w zapłacie. Z uwagi na niespłacenie ubezpieczonej wierzytelności (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wypłaciła na rzecz wierzyciela M. (...) Sp z o.o. z siedzibą w T. kwotę 18.145,68 euro. Nakazem zapłaty z dnia 30 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w Łodzi Wydział Gospodarczy X GNc 1789/12 nakazał M. H., aby zapłaciła (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w T. kwotę 86.597,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 48.278,74 zł od dnia 24 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty, o kwoty 38.313,81 zł od dnia 22 maja 2012 r. do dnia zapłaty wraz z kwotą 1.082,50 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu oraz kwotę 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniosła w tym terminie sprzeciw. Wskazane orzeczenie zaopatrzone zostało w klauzulę wykonalności w dniu 12 lipca 2013 r. Następnie pozwana (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę powierniczego przelewu wierzytelności (cesja do inkasa), mocą której ubezpieczyciel oświadczył, że przenosi na rzecz ubezpieczającego nabyte na mocy umowy ubezpieczenia wierzytelności w celu ich dochodzenia we własnym imieniu, a na rachunek ubezpieczyciela, (dowód: kserokopia dokumentu wystawionego przez pozwanego k. 6, dowód przelewu k. 40, pismo Ubezpieczyciela z tłumaczeniem k. 42, 43, 44, 45, postanowienie SO w Łodzi z dnia 12 lipca 2013 r. k. 1 akt komorniczych Km 666/14, nakaz zapłaty SO w Sieradzu z dnia 30 stycznia 2013 r. k. 2 akt komorniczych Km 666/14).

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu M. S. na wniosek wierzyciela (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. prowadzi egzekucję na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w Łodzi w dniu 30 stycznia 2013 r. w sprawie o sygn. akt X GNc 1789/12 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 12 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego (przeciwegzekucyjne) przewidziane zostało w przepisie art. 840 § 1 k.p.c., jako środek merytorycznej obrony dłużnika, pozwalający na zakwestionowanie wykonalności tytułu wykonawczego w drodze badania zasadności i wymagalności obowiązku, objętego tym tytułem. Musi być oparte na przyczynach materialnoprawnych, wymienionych w punktach 1 – 3 powołanego przepisu. Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c., dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności, gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym, niebędącym orzeczeniem sądu, albo, gdy kwestionuje przejście obowiązku, mimo istnienia formalnego dokumentu, stwierdzającego to przejście. Na tej podstawie dłużnik może wytoczyć powództwo w celu pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, przez co rozumie się zaprzeczenie przez dłużnika obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela świadczenia, objętego tytułem egzekucyjnym. Przepis art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. stwarza zatem podstawy do zwalczania tytułu wykonawczego w sytuacji kiedy po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub zdarzenia, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane. Rozróżnia się w tym aspekcie zdarzenia zależne od woli stron ( np. spełnienie świadczenia, potracenie) oraz niezależne od woli stron takie jak przedawnienie, niemożność świadczenia wskutek okoliczności za które dłużnik nie odpowiada ( por. uchwała S.N. z dnia 14.10.1993 r., III CZP 141/93, OSNC 1994, Nr 5, poz. 102).

Wnosząc o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności powódka powoływała się na umowę ubezpieczenia, zawartą przez pozwanego z firmą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. i spłatę przez ubezpieczyciela części wierzytelności w kwocie 18.145,68 euro, co zostało przez pozwanego potwierdzone. W związku z powyższym, zdaniem strony powodowej, wierzyciel (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. nie posiada legitymacji do dochodzenia roszczenia w postępowaniu egzekucyjnym, albowiem nie jest już wierzycielem powódki i jedynie ubezpieczyciel w chwili obecnej może dochodzić skutecznie roszczenia, w postaci regresu ubezpieczenia. Zarzut ten nie znalazł jednak potwierdzenia w przeprowadzonych dowodach. Ma wprawdzie rację powódka wskazując, że pozwanemu zostało wypłacone odszkodowanie przez ubezpieczyciela w zakresie części z przysługującej jej wobec M. H. wierzytelności, fakt ten jednak nie spowodował wygaśnięcia zobowiązania lecz jego ewentualne przejście na ubezpieczyciela, zgodnie z treścią art. 828 § 1 k.c. Powyższe nie spowodowało jednak utraty przez pozwanego legitymacji do dalszego egzekwowania należności w postępowaniu egzekucyjnym, gdyż pozwana (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę powierniczego przelewu wierzytelności (cesja do inkasa) mocą której ubezpieczyciel oświadczył, że przenosi na rzecz ubezpieczającego nabyte na mocy umowy ubezpieczenia wierzytelności w celu ich dochodzenia we własnym imieniu, a na rachunek ubezpieczyciela. Na mocy wskazanej umowy ubezpieczyciel przeniósł zatem na rzecz pozwanej spółki wierzytelności przysługujące od dłużników pozwanego (w tym od M. H.) w celu dochodzenia ich we własnym imieniu, a na rachunek ubezpieczyciela. Dla pozycji i odpowiedzialności za dług dłużniczki M. H. wobec (...) Spółka z o.o. kwestia wypłaty odszkodowania nie ma żadnego znaczenia. Należy bowiem pamiętać, iż to wierzyciel zawarł umowę ubezpieczenia , na mocy której ochroną ubezpieczeniową było objęte ryzyko braku zapłaty ze strony m.in. M. H.. Obowiązek ponoszenia kosztów związanych z taką umową obciążał M. (...). Należy zatem wskazać, że relacje na gruncie tej umowy pomiędzy wierzycielem i jego ubezpieczycielem w jakikolwiek sposób nie wpływają na odpowiedzialność dłużniczki istniejącą w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci prawomocnego nakazu zapłaty opisanego szczegółowo wyżej. Z treści cytowanego na wstępie przepisu art. 840 § 1 pkt 2 wynika, że powództwo opozycyjne można oprzeć także na zarzucie zaistnienia zdarzenia, wskutek którego zobowiązanie wygasło. Ma ono zapobiegać niepożądanym w obrocie cywilnym sytuacjom wielokrotnej zapłaty tego samego długu ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 lutego 2017 r. I ACa 1129/16, Lex nr 2256978). Tymczasem nie można uznać, że fakt wypłaty odszkodowania na rzecz wierzyciela spowodował wygaśnięcie zobowiązania pomiędzy stronami. Do momentu zamknięcia rozprawy w przedmiotowej sprawie powódka nie podnosiła bowiem aby (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wystąpiło przeciwko niej z żądaniem zapłaty przedmiotowego długu. W związku z powyższym uznać należało, iż nie zachodzą przesłanki wskazane w treści art. 840 § 1 k.p.c. i orzec jak w pkt 1 sentencji wyroku. Orzeczenie o kosztach w pkt. 2 oparto na przepisach art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądzono od powódki M. H. na rzecz pozwanego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. kwotę 5.400 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego ( § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r., Dz. U. poz. 1800 ze zm).