Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. I C 903/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 czerwca 2017 roku powód P. C. A. Ś., M. Ś.&W. H. Sp. j. wystąpił przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. o zapłatę. Powód domagał się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 1510 zł tytułem częściowego odszkodowania z ustawowymi odsetkami od tej kwoty od dnia 13 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska powód wskazał, że w wyniku kolizji uszkodzeniu uległ pojazd Ł. N. i E. N.. Powód nabył wierzytelność wynikającą z tego zdarzenia (k. 1-3).

W odpowiedzi na pozew (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powoda kosztami procesu według norm przepisanych, w tym kosztami zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany podniósł, że już wypłacił poszkodowanemu stosowne odszkodowanie i nie znajduje podstaw do jego podwyższenia, bowiem istotne są rzeczywiste koszty naprawy (k. 18, 19).

Sąd ustalił co następuje:

Ł. N. i E. N. byli właścicielami samochodu marki F. model (...) C- M. wersja 1,6 (...) nr rej. (...). Dnia 13 maja 2016 roku w K. gmina U. kierujący samochodem marki N. nr rej. (...) M. Z. uszkodził podczas nieprawidłowo wykonywanego manewru parkowania pojazd marki F. model (...) C- M. wersja 1,6 (...) nr rej. (...). Samochód N. nr rej. (...) był ubezpieczony w (...) S.A. polisa OC nr polisy (...). (...) S.A. przyjął odpowiedzialność gwarancyjną za to zdarzenie.

(dowód: akta szkody – k.29, w tym zgłoszenie szkody, oświadczenie sprawcy szkody; zeznania świadka Ł. N. – k. 37, 38; uzasadnienie pozwu – k. 2; odpowiedź na pozew z dnia 18 sierpnia 2017 roku– k.18, 19; okoliczność bezsporna)

W wyniku tego zdarzenia w samochodzie F. nr rej. (...) uszkodzeniu uległy reflektor przedni lewy, okładzina zderzaka przedniego, chlapacz tylny lewy, lampa odblaskowa tylna lewa, błotnik tylny lewy, zderzak tylny, obręcz koła tylnego lewego.

(dowód: akta szkody – k.29; kosztorys E. nr (...) – k. 10-13; protokół szkód w pojeździe –k. 25, 27; kosztorys E.’s nr 570 -k.25v, 26; opinia biegłego T. W. z dnia 8 stycznia 2018 roku – k. 67-106)

Ł. N. zgłosił szkodę w (...) S.A.. (...) S.A., po wymianie pism i uzupełnieniu dokumentów, dokonał oszacowania szkody w dniu 18 maja 2016 roku i dnia 17 lipca 2016 roku. W dniu 25 lipca 2016 roku (...) S.A.. podjął decyzję o wypłacie odszkodowania w kwocie 1.778,06 zł za szkodę i przekazał ją poszkodowanemu.

(dowód: pismo z dnia 25 lipca 2016 roku – k. 24; protokół szkody w pojeździe wraz z wyceną – k. 25, 26, 27; akta szkody – k. 29; zeznania świadka Ł. N. – k. 37, 38; uzasadnienie pozwu – k. 2; odpowiedź pozwanego na pozew – k. 18, 19)

Dnia 14 czerwca 2017 roku Ł. N. i E. N. zawarł z firmą (...) Sp. z o.o. umowę przeniesienia wierzytelności z tytułu szkody powstałej dnia 13 maja 2016 roku w pojeździe marki F. nr rej. (...) likwidowaną przez (...) S.A. Następnie firma (...) Sp. z o.o. zawarła dnia 16 czerwca 2017 roku umowę cesji tej samej wierzytelności na rzecz firmy (...).Ś., M. Ś.&W. H. Sp. j.

(dowód: umowa cesji z dnia 14 czerwca 2017 roku – k. 7; umowa cesji z dnia 16 czerwca 2017 roku – k. 6; KRS nr (...) – k. 8; KRS nr (...) – k. 9)

Właściciel samochodu marki F. nr (...) Ł. N. częściowo naprawił w 2017 roku uszkodzony pojazd przy użyciu części oryginalnych. Koszt naprawy samochodu opisanego wyżej i przywrócenia go do stanu sprzed wypadku przy użyciu części oryginalnych producenta wynosi 3.547 zł netto i 4.362,81 zł brutto. Używając oryginalnych części zamiennych oraz zamienników ocechowanych indeksami jakości (...) koszt ten wyniósłby odpowiednio 3.224,42 zł netto i 3.966,04 zł brutto. Gdyby natomiast użyć prócz części oryginalnych również zamienników ocechowanych indeksami jakości P koszt naprawy wyniósłby 3.143,62 zł netto i 3.866,65 zł brutto. Realna wartość brutto samochodu F. (...) o nr rej. (...) w stanie nieuszkodzonym na dzień szkody przed jej zaistnieniem wynosiła 12.200 zł.

(dowód: opinia biegłego rzeczoznawcy T. W. z dnia 8 stycznia 2018 roku – k. 67-106)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, zeznań świadka Ł. N. (k.37, 38) oraz na podstawie opinii biegłego rzeczoznawcy T. W. z dnia 8 stycznia 2018 roku (k. 67-108).

Przedłożone w niniejszym postępowaniu dokumenty należy uznać za wiarygodne w całości, albowiem zostały sporządzone przez osoby do tego upoważnione, w zakresie swych kompetencji. Żaden z uczestników nie kwestionował ich mocy dowodowej, choć różnie przez strony były oceniane pod względem skutków prawnych.

Sąd uwzględnił w całości zeznania świadka Ł. N., bowiem jego relacja znajdowała potwierdzenie w złożonych dowodach zawartych w aktach szkody i opinii biegłego rzeczoznawcy. W znacznej części zeznania te potwierdził sam pozwany. Podkreślić należy, iż szkoda zaistniała i została zgłoszona w 2016 roku, natomiast Ł. N. samochód naprawiał w 2017 roku i miał wówczas do dyspozycji jedynie odszkodowanie w kwocie 1.778,03 zł wypłacone przez pozwanego. Jednak naprawy dokonał z zastosowaniem części oryginalnych. Świadek na dzień przesłuchania nie dokonał jeszcze naprawy, zatem jakiekolwiek porównanie wydanych przez niego środków z wysokością zgłoszonego roszczenie nie jest możliwe. Jednak biegły T. W. jednoznacznie oszacował wartość takiej naprawy przy użyciu części oryginalnych na 4.362,81 zł brutto.

Sąd uwzględnił w całości opinię biegłego rzeczoznawcy T. W. z dnia 8 stycznia 2018 roku. Opinia miały na celu ustalenie kosztów przywrócenia pojazdu marki F. nr rej. (...), uszkodzonego w wypadku z dnia 13 maja 2016 roku do stanu sprzed wypadku i to zarówno kosztów rzeczywistych poniesionych przez Ł. N. jak i hipotetycznych w różnych wariantach, w zależności od jakości i ceny użytych części. Biegły oszacował też wartość samochodu. Opinia zostały wydane na podstawie analizy akt sprawy, oględzin przedmiotowego samochodu oraz akt szkody złożonych przez pozwanego. Opinia zostały sporządzone zgodnie z tezami dowodowymi Sądu. Powód i pozwany nie kwestionowali treści opinii.

Sąd zważył co następuje:

Powód P. C. A. Ś., M. Ś.&W. H. Sp. j. w niniejszym procesie domagał się zapłaty od pozwanego kwoty 1.510 zł tytułem częściowych kosztów przywrócenia samochodu osobowego marki F. nr rej (...) do stanu sprzed kolizji.

Zgodnie z art. 509§1 i §2k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba ze sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenia o zaległe odsetki.

W niniejszej sprawie powód wykazał, iż umową cesji wierzytelności z dnia 14 i 16 czerwca 2016 roku nastąpiło przeniesienie przez Ł. N. i E. N. na P. C. A. Ś., M. Ś.&W. H. Sp. j. wierzytelności wobec pozwanego opisanej wyżej wraz z należnościami ubocznymi. Pozwany faktu tego nie kwestionował.

Zgodnie z art. 415 k.c. za szkodę odpowiada osoba, której zawinione zachowanie jest źródłem powstania szkody. Jest to podstawowa zasada odpowiedzialności, oparta na winie sprawcy szkody. Odpowiedzialność deliktowa, o której stanowi powołany przepis jest specyficznym reżimem odpowiedzialności cywilnej, której źródłem jest czyn niedozwolony. W następstwie tego czynu, powstaje zobowiązanie między sprawcą a poszkodowanym, którego treścią jest albo restytucja, albo zapłacenie odszkodowania.

Określenie wartości odszkodowania odbywa się na zasadzie z art. 363 § 1 k.c., zgodnie z którym poszkodowanemu przysługuje prawo wyboru rodzaju naprawienia szkody. Jednakże w przypadku, gdy przywrócenie stanu poprzedniego byłoby niemożliwe albo pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności czy koszty, roszczenie poszkodowanego należy ograniczyć do świadczenia pieniężnego. Z uwagi na kompensacyjny charakter odszkodowania, nie może być ono źródłem wzbogacenia. Dokonując wyboru poszkodowany kształtuje treść stosunku prawnego, jest zatem związany oświadczeniem złożonym dłużnikowi, z którym ten mógł się zapoznać. Związanie wierzyciela dokonanym wyborem następuje w wypadku, gdy zdecydował się on na naprawienie szkody w formie rekompensaty pieniężnej (vide. Kodeks cywilny. Komentarz. pod red. E. Gniewka, Wydawnictwo C.H.Beck ,Warszawa 2010 r. źródło: Legalis, komentarz do art. 363).

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przedmiotem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest odpowiedzialność ubezpieczającego za szkody wyrządzone osobom trzecim. Ubezpieczyciel odpowiadający na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej odpowiada za szkodę jak sprawca. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w ramach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego wyznaczona jest – zarówno co, do zasady jak i granic – odpowiedzialnością tego posiadacza lub kierowcy ( vide. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003, sygn. akt. III CZP 32/03, publ. LEX nr 78592). Kwestia zasad naprawy szkody spowodowanej uszkodzeniem bądź zniszczeniem pojazdu mechanicznego była wielokrotnie przedmiotem orzeczeń Sądu Najwyższego. Na tej podstawie, za ugruntowany należy uznać pogląd iż co do zasady zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu (vide. uchwała Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt. III CZP 80/11, publ. OSNC 2012/10/112). „Przywrócenie stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu wiąże się z reguły z koniecznością wymiany niektórych jego elementów, które uległy zniszczeniu. Niejednokrotnie części samochodu, uszkodzone w czasie zdarzenia wyrządzającego szkodę, były już eksploatowane. Rodzi się wtedy pytanie, na czym ma polegać przywrócenie do stanu sprzed wyrządzenia szkody, a w szczególności, czy przywrócenie do stanu poprzedniego wyłącza użycie części nowych, a konieczne jest zamontowanie części o takim samym stopniu zużycia, jaki miały przed zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Z punktu widzenia zakładu ubezpieczeń sprowadza się to do pytania, czy kwota którą ma wypłacić poszkodowanemu może być zmniejszona o tyle, o ile mniejsza jest wartość części starych od wartości części nowych, które mają je zastąpić w trakcie naprawy, niezależnie bowiem od tego, czy poszkodowany sam organizuje naprawę pojazdu, czy też naprawa jest dokonywana w autoryzowanym zakładzie, wysokość odszkodowania wypłacanego przez ubezpieczyciela powinna być ustalana z uwzględnieniem wszystkich ekonomicznie uzasadnionych i celowych wydatków niezbędnych do przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu. Przed wszystkim należy zauważyć, że chodzi o przywrócenie do stanu sprzed wyrządzenia szkody pojazdu jako całości. Przywrócenie do stanu poprzedniego oznacza wobec tego, że pojazd ma być sprawny technicznie i zapewnić poszkodowanemu komfort jazdy w takim stopniu jak przed zdarzeniem. Konieczność wymiany uszkodzonej części stanowi niewątpliwie normalne następstwo działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (art. 361 § 1 k.c.); jeżeli nie da się jej naprawić w taki sposób, aby przywrócić ją do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę, musi zostać zastąpiona inną. Pozostaje do wyjaśnienia, na czym polega strata poszkodowanego, którą zobowiązany jest naprawić odpowiedzialny za szkodę, a w szczególności, czy jest uzasadnione także ekonomicznie, że ma to być część nowa. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że zastąpienie części już eksploatowanej, nieraz przez znaczny okres, nową częścią powoduje, że poszkodowany zyskuje, gdyż w jego pojeździe pojawiła się część mająca większą wartość niż ta, która uległa zniszczeniu. Nie jest to jednak wniosek trafny, gdyż część po połączeniu jej z pojazdem nie może być oceniana jako samodzielny przedmiot obrotu, lecz staje się jednym z elementów, które należy brać pod uwagę przy ocenie poniesionej straty. Stratę tę określa się przez porównanie wartości pojazdu przed zdarzeniem wyrządzającym szkodę i po przywróceniu go do stanu poprzedniego. O tym, że zamontowanie części nowych w miejsce starych prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego można mówić tylko wtedy, gdyby spowodowało to wzrost wartości pojazdu jako całości. Z faktów powszechnie znanych wynika, że jeżeli pojazd był naprawiany w związku z wypadkiem, to jego cena ulega obniżeniu, nie ma więc znaczenia, iż zamontowano w nim elementy nowe. Poszkodowany, który żąda przywrócenia stanu poprzedniego pojazdu, nawet jeżeli otrzymuje odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela, które pokrywa koszty naprawy i nowych części, z reguły nie tylko nie zyskuje, ale biorąc pod uwagę wartość pojazdu jako całości, może - gdyby chciał go sprzedać - ponieść stratę. Literalna wykładnia art. 361 § 2 i art. 363 § 2 k.c. nie daje podstaw do obniżenia należnego poszkodowanemu odszkodowania o różnicę pomiędzy wartością części nowej a wartością części, która uległa uszkodzeniu, wyliczoną odrębnie dla każdej części” (vide. z uzasadnienia uchwały Sądu Najwyższego w składzie 7sędziów z dnia 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt. III CZP 80/11, publ. OSNC 2012/10/112) . Sąd Rejonowy podziela to stanowisko.

W niniejszej sprawie samochód marki F. nr rej. (...) uległ uszkodzeniu w wyniku zdarzenia z dnia 13 maja 2016 roku z winy osoby trzeciej ubezpieczonej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność odszkodowawczą za to zdarzenie. Wskutek tego, zgodnie z art. 415 k.c. w zw. z art. 822 k.c., pozwany winien naprawić szkodę poniesioną przez powoda w związku z tym zdarzeniem. Mając na uwadze stanowiska stron, reprezentowanych przez fachowych pełnomocników, za bezsporną w niniejszej sprawie należy uznać samą zasadę odpowiedzialności pozwanego za przedmiotową szkodę. Powód, a wcześniej właściciel samochodu Ł. N., dokonał wyboru sposobu naprawienia szkody, tj. domagał się od pozwanego zapłaty stosownej sumy pieniężnej (art. 363§1 k.c.). Jednocześnie, w ocenie powoda koszt przywrócenia do stanu sprzed uszkodzenia wynosił więcej niż wypłacone z tego tytułu przez pozwanego odszkodowanie. Ponieważ pozwany zakwestionował to stanowisko, zgodnie z art. 6 k.c., powoda obciążał obowiązek dowodu w tym zakresie, w szczególności powinność wykazania że jaka konkretnie kwota potrzebna jest do pełnej likwidacji szkody. Mając na uwadze zgromadzony materiał dowodowy należy uznać, że doszło do takiego wykazania. Jak wynika z opinii biegłego, koszt przywrócenia pojazdu marki F., uszkodzonego w wypadku z dnia 13 maja 2016 roku, do stanu sprzed wypadku wynosi 4.362,81 zł brutto i 3.547 zł netto. Poszkodowany Ł. N. i E. N. nie prowadzili działalności gospodarczej, a przynajmniej nie ma na ten temat żadnych informacji. Szkodę należy zatem rozliczyć w kwotach brutto. Pozwany zapłacił już kwotę 1.778,06 zł brutto, a zatem do dopłaty pozostała kwota 2.584,75 zł. Dochodzona kwota 1.510 zł mieści się w tej kwocie, toteż Sąd zasądził roszczenie w całości. Sąd przyjął przy tym koszty pokrycia szkody z uwzględnieniem wariantu użycia jedynie części oryginalnych oznaczonych symbolem O. Decyzja ta motywowana jest faktem użycia w uszkodzonym samochodzie jedynie części oryginalnych, naprawiania go przez właściciela również częściami oryginalnymi, a także niewykazania przez pozwanego, że jedynie naprawa tego auta innego rodzaju częściami zrealizuje zasadę pełnej rekompensaty szkody. Nie ma żadnych podstaw by domniemywać, iż samochód zyskałby na wartości po zamontowaniu jedynie części oryginalnych. Jak wynika z opinii biegłego różnica między wartością naprawy samochodu przy użyciu części oznaczonych symbolem O i przy użyciu części oznaczonych symbolem P wynosi około 400 zł. Przy tym używając części oznaczonych symbolem P nie ma żadnej pewności co do jakości takiej naprawy. Na marginesie stwierdzić należy, iż niezależnie który wariant co do części zamiennych przyjąć, w każdym z nich roszczenie powoda o zasądzenie kwoty 1.510 zł jest zasadne.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Odsetki ustawowe od zasądzonej kwoty w niniejszym postępowaniu Sąd zasądził na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz w oparciu o żądanie powoda.

Powód domagał się odsetek ustawowych od dnia 13 czerwca 2016 roku. Pozwany w odpowiedzi na pozew wprawdzie domagał się oddalenia roszczenia również w zakresie żądania odsetek ustawowych, ale wyłącznie z powodu kwestionowania roszczenia co do zasady (k.19v). Nie było tu zarzutu, iż dzień, od którego powód domaga się odsetek jest źle obliczony. Skoro pozwany nie zaprzeczył, iż w przypadku zasadności roszczenia odsetki winny być liczone od dnia 13 czerwca 2016 roku, Sąd przyjął, iż zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu zdarzenia, to jest 13 maja 2016 roku, zatem 30 – dniowy termin do zapłaty upłynął dnia 12 czerwca 2016 roku. W tej sytuacji od dnia 13 czerwca 2016 roku pozwany popadł w opóźnienie z zapłatą roszczenia i winien płacić odsetki ustawowe za opóźnienie.

O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 98 §1kpc.. Na koszty postępowania składają się: opłata od pozwu – 76zł, 2 x17 zł opłaty za pełnomocnictwo powoda i pozwanego, wynagrodzenie biegłego T. W. kwocie 2.115,39 zł, zwrot kosztów dojazdu na rozprawę świadka Ł. N. – 40,12 zł, po 900 zł wynagrodzenia pełnomocników (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.; § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie - Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.). Zatem powód poniósł koszty w kwocie 2.050,70 zł (76 zł + 17 zł + 1.057,70 zł + 900 zł). Pozwany zapłacił koszty w kwocie 2.014,81 zł (1.057,69 zł + 40,12 zł + 17 zł +900 zł). Powodowi P. C. A. Ś., M. Ś.&W. H. Sp. j. należy się zatem od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwota 2.050,70 zł.

/-/ S.S.R. Piotr Chrzanowski