Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ns 1092/16

POSTANOWIENIE

Dnia 23 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędzia S.R. Emilia Racięcka

Protokolant: st. sekr. sąd. Kamil Kowalik

po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku T. K.

z udziałem A. K.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

1) ustalić, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków A. K. i T. K. wchodzą:

1.  ograniczone prawo rzeczowe w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego przy ulicy (...) (obecnie S.) w Ł. znajdujące się w zasobach (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. o wartości 223.200 zł (dwieście dwadzieścia trzy tysiące dwieście złotych);

2.  ruchomości:

a)  szafki kuchenne sosnowe dwie po 40 cm, dwie po 60 cm, dwie po 80 cm o łącznej wartości 100 zł;

b)  dwa drewniane krzesła kuchenne o łącznej wartości 20 zł;

c)  dwa drewniane taborety o łącznej wartości 20 zł;

d)  drewniany stół kuchenny o wartości 30 zł;

e)  plafoniera w kuchni o wartości 10 zł;

f)  pochłaniacz powietrza o wartości 10 zł;

g)  szafa czarna 3-drzwiowa o wartości 80 zł;

h)  komoda biała mała o wartości 10 zł;

i)  stolik komputerowy czarny o wartości 10 zł;

j)  biurko białe o wartości 20 zł;

k)  stolik biały okrągły o wartości 5 zł;

l)  tapczan rozkładany o wartości 10 zł;

m)  sofa i dwa fotele o łącznej wartości 100 zł;

n)  cztery białe regały z półkami o łącznej wartości 40 zł;

o)  odkurzacz Siemens o wartości 30 zł;

p)  rożen elektryczny Selfa o wartości 10 zł;

q)  maszyna do szycia Łucznik o wartości 20 zł;

r)  żelazko Braun o wartości 20 zł;

s)  robot kuchenny Berlinett o wartości 10 zł;

t)  pralka automatyczna Polar o wartości 30 zł;

u)  amplituner Technics o wartości 100 zł;

v)  odtwarzacz CD Technics o wartości 50 zł;

w)  kuchenka mikrofalowa Brandt o wartości 20 zł;

x)  żyrandol 3 punktowy o wartości 20 zł;

y)  dwie szafki RTV o łącznej wartości 20 zł;

z)  wykładzina dywanowa o wartości 20 zł;

aa)  lampa stojąca z abażurem o wartości 50 zł;

bb)  segment biały trzyczęściowy o wartości 80 zł;

cc)  cztery białe krzesła plastikowe o łącznej wartości 20 zł;

dd)  dwa rozkładane krzesła turystyczne o łącznej wartości 20 zł;

ee)  magnetowid Panasonic o wartości 20 zł;

ff)  lustro w ramie małe o wartości 20 zł;

gg)  dwie lampki nocne o łącznej wartości 10 zł;

hh)  kamera VHS Panasonic bez wartości;

ii)  rzutnik do slajdów bez wartości;

jj)  projektor 8 mm bez wartości;

kk)  ekran do projekcji bez wartości;

ll)  plastikowa choinka dwumetrowa bez wartości;

mm)  łóżeczko dziecinne bez wartości;

nn)  płyty CD, kasety magnetofonowe, kasety VHS, książki - bez wartości

- o łącznej wartości wszystkich składników 224.235 zł (dwieście dwadzieścia cztery tysiące dwieście trzydzieści pięć złotych);

2) ustalić, że T. K. poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny nakład o wartości 24.898,33 zł (dwadzieścia cztery tysiące osiemset dziewięćdziesiąt osiem złotych i trzydzieści trzy grosze) z tytułu kosztów i opłat eksploatacyjnych związanych z prawem do lokalu opisanym w pkt 1) 1.;

3) dokonać podziału majątku wspólnego byłych małżonków A. K. i T. K. w ten sposób, że:

a)składniki majątku wskazane w pkt 1) podpkt. 2 lit.: s), w), x), aa), bb), dd), nn), i jedną szafkę RTV wymienioną w pkt 1) podpkt. 2 lit. y), o łącznej wartości 210 zł (dwieście dziesięć złotych) – przyznać na wyłączną własność A. K.;

b) składniki majątku wskazane w pkt 1) podpkt. 1, podpkt. 2 lit.: a), b) c), d), e), f), g), h), i), j), k), l), m), n), o), p), q), r), t), u), v), z), cc), ee), ff), gg), ii), jj), kk), ll), mm) oraz jedną szafkę RTV wymienioną w pkt. 1) podpkt. 2 lit. y), o łącznej wartości 224.025 zł (dwieście dwadzieścia cztery tysiące dwadzieścia pięć złotych), przyznać na wyłączną własność T. K.;

4) zasądzić od T. K. na rzecz A. K. kwotę 99.458,34 zł (dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy czterysta pięćdziesiąt osiem złotych i trzydzieści cztery grosze) tytułem dopłaty z tytułu przysługującego jej udziału w majątku wspólnym, pomniejszoną o zwrot połowy nakładów o jakich mowa w pkt. 2), która to kwota płatna będzie w 2 (dwóch) ratach:

a) I – 20.000 zł (dwadzieścia tysięcy złotych) płatna w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia;

b) II – 79.458,34 zł (siedemdziesiąt dziewięć tysięcy czterysta pięćdziesiąt osiem złotych i trzydzieści cztery grosze) płatna w terminie do dnia 31 grudnia 2018 roku;

- z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi ich płatności;

5) zasądzić od uczestniczki A. K. na rzecz wnioskodawcy T. K. kwotę 1.250 zł (jeden tysiąc dwieście pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

6) znieść wzajemnie między stronami koszty postępowania w zakresie kosztów zastępstwa procesowego;

7) obciążyć wnioskodawcę T. K. i uczestniczkę A. K. obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwot po 140 zł (sto czterdzieści złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

8) zwrócić ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi na rzecz uczestniczki A. K. kwotę 1.500 zł (jeden tysiąc pięćset złotych) uiszczoną w dniu 11 maja 2017 roku, zaksięgowaną pod pozycją 510002530681, tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.

I Ns 1092/16

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 6 lipca 2016 roku T. K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wystąpił o dokonanie podziału majątku wspólnego A. i T. byłych małżonków K.. Do podziału zgłosił:

- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...), znajdujące się w zasobach (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. o wartości 188.840 zł,

- ruchomości o łącznej wartości 1.035 zł:

a)  szafki kuchenne o wartości 100 zł,

b)  dwa drewniane krzesła o wartości 20 zł,

c)  dwa drewniane taborety o wartości 20 zł,

d)  drewniany stół kuchenny o wartości 30 zł,

e)  plafonierę o wartości 10 zł,

f)  pochłaniacz powietrza o wartości 10 zł,

g)  szafę czarną 3-drzwiową o wartości 80 zł,

h)  komodę białą o wartości 10 zł,

i)  stolik komputerowy o wartości 10 zł,

j)  biurko o wartości 20 zł,

k)  stolik biały okrągły o wartości 5 zł,

l)  tapczan o wartości 10 zł,

m)  sofę i dwa fotele o łącznej wartości 100 zł,

n)  cztery regały z półkami o wartości 40 zł,

o)  odkurzacz Siemens o wartości 30 zł,

p)  rożen elektryczny o wartości 10 zł,

q)  maszynę do szycia Łucznik o wartości 20 zł,

r)  żelazko Braun warte 20 zł,

s)  robota kuchennego Berlinett o wartości 10 zł,

t)  pralkę Polar o wartości 30 zł,

u)  amplituner Technics o wartości 100 zł,

v)  odtwarzacz CD Technics o wartości 50 zł,

w)  kuchenkę mikrofalową Brandt o wartości 20 zł,

x)  żyrandol o wartości 20 zł, dwie szafki RTV o wartości 20 zł,

y)  wykładzinę dywanową o wartości 20 zł,

z)  lampę stojącą o wartości 50 zł,

aa)  segment biały o wartości 80 zł,

bb)  cztery białe krzesła plastikowe o wartości 20 zł,

cc)  dwa rozkładane krzesła turystyczne o wartości 20 zł,

dd)  magnetowid Panasonic o wartości 20 zł,

ee)  lustro o wartości 20 zł,

ff)  dwie lampki noce o wartości 10 zł,

gg)  kamerę VHS Panasonic,

hh)  rzutnik,

ii)  projektor,

jj)  ekran do projekcji,

kk)  plastikową choinkę,

ll)  łóżeczko dziecinne oraz

mm)  płyty CD, kasety magnetofonowe, kasety VHS i książki – bez wartości.

Wnioskodawca wskazał następujący podział majątku: przyznanie na jego wyłączną własność prawa do nieruchomości oraz ruchomości wymienionych w podpunktach lit. a-x oraz jednej z szafek RTV, wymienionej w lit. y, z jednoczesnym wyrównaniem wartości udziałów w majątku wspólnym na rzecz uczestniczki postępowania. Nadto T. K. żądał rozliczenia nakładów poczynionych z jego majątku odrębnego na majątek wspólny stron, tytułem kosztów związanych z prawem do lokalu w wysokości 16.979,38 zł oraz 165,52 zł.

W uzasadnieniu podano, iż wnioskodawca od daty orzeczenia rozwodu tj. od 10 lutego 2005 roku, zamieszkuje w przedmiotowym mieszkaniu sam, uczestniczka nie korzysta z lokalu, dobrowolnie nie partycypuje w kosztach jego utrzymania. Wspólne ruchomości przedstawiają wartość znikomą, zatem zasadnym jest ich podział w naturze bez spłat i dopłat.

/wniosek k. 2-3v/

Pismem z dnia 25 sierpnia 2016 roku, uczestniczka A. K. wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych w całości. Wniosek powyższy został oddalony postanowieniem Referendarza Sądowego z dnia 23 września 2016 roku.

/wniosek k. 4, postanowienie k. 35/

W odpowiedzi na wniosek o podział majątku, A. K. co do zasady przyłączyła się do stanowiska wnioskodawcy, przyznając wartości ruchomości wskazanych we wniosku oraz wartość nakładów wnioskodawcy, kwestionując przy tym wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jako zaniżoną, wnosząc o przyznanie na jej wyłączną własność ruchomości wskazanych w podpunktach lit. m, s, w, x, aa, bb, dd, nn, oraz jednej z szafek RTV opisanej w lit. y i zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kwoty 111.585,05 zł tytułem dopłaty do wartości jej udziału w majątku wspólnym, bez odroczenia terminu spłaty.

Uzasadniając swoje stanowisko, uczestniczka podniosła, iż w jej ocenie wartość przedmiotowego prawa do lokalu, z uwagi na jego stan techniczny i atrakcyjną lokalizację, winna wynosić 240.000 zł, zaś odroczenie terminu zapłaty stanowiłoby dla niej niedogodność, jako że z uzyskanych od wnioskodawcy środków zamierza zakupić własne mieszkanie. Aktualnie zamieszkuje bowiem wraz z synem w domu należącym do matki uczestniczki, a ich relacje są trudne z uwagi na zaawansowaną chorobę Alzhaimera, na którą cierpi matka uczestniczki.

/odpowiedź na wniosek k. 37-40/

Na rozprawie w dniu 27 lutego 2017 roku strony zgodnie potwierdziły, iż wszystkie przedmioty wskazane we wniosku wyczerpują cały majątek wspólny zgłoszony do podziału, zaś wartość ruchomości pozostaje bezsporna.

/protokół rozprawy k. 83/

W pismach przygotowawczych z dni 18 lipca 2017 roku i 18 sierpnia 2017 roku, pełnomocnik uczestniczki zawarł propozycję podziału ruchomych składników majątku poprzez przyznanie na własność A. K. ruchomości wskazanych w pkt lit. a, b, c, d, h, m, s, w, x, aa, bb, ff, ll, zaś pozostałych na własność wnioskodawcy, bez spłat. Wyraził zgodę na przyznanie prawa do lokalu wnioskodawcy ze spłatą, pomniejszoną o wartość nakładów poczynionych przez wnioskodawcę z majątku osobistego na wspólny w kwocie 8.489,69 zł, podkreślając iż spłata powinna nastąpić bez odraczania terminu płatności.

/pismo przygotowawcze k. 146-146v, pismo przygotowawcze k. 153-154/

Na rozprawie w dniu 20 listopada 2017 roku pełnomocnik wnioskodawcy złożył pismo przygotowawcze, w treści którego wskazał, iż obecna wartość nakładów poczynionych na majątek wspólny stron, z majątku osobistego wnioskodawcy, z tytułu opłat eksploatacyjnych za lokal, wynosi 24.732,81 zł, na którą składają się: podniesiona we wniosku kwota 16.979,38 zł za okres od 1 grudnia 2011 do 30 czerwca 2016 roku, oraz kwota 7.753,43 zł za okres od 1 lipca 2016 do 20 listopada 2017 roku. Nadto wnioskodawca zakwestionował proponowany obecnie przez uczestniczkę podział ruchomości, zgadzając się z podziałem zgłaszanym w odpowiedzi na wniosek, podając iż przez 12 lat uczestniczka nie używała powyższych przedmiotów i nie zgłaszała chęci ich zabrania, ich wartość rynkowa jest znikoma, a stanowią wyposażenie lokalu. Nadto wnioskodawca z uwagi na obciążenie finansowe spłatami nie będzie w stanie w najbliższym czasie doposażyć mieszkania.

/pismo przygotowawcze k. 107-107v/

Na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2018 roku, bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia kończącego w sprawie, wnioskodawca wyraził zgodę na przyznanie uczestniczce ruchomości wskazanych w odpowiedzi na wniosek, z wyłączeniem sofy i dwóch foteli oraz czterech krzeseł plastikowych. Wniósł o przyznanie mu prawa do lokalu i zasądzenie spłat w wysokości 98.000 zł, płatnych w ten sposób, że pierwsza rata w wysokości 20.000 zł płatna w terminie 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia działowego i reszta kwoty do końca tego roku bądź ewentualnie w ten sposób, że pierwsza rata - 20.000 zł płatna w terminie 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia, druga rata w kwocie 40.000 zł płatna do końca października 2018 roku a 38.000 zł płatne do końca lutego 2019 roku. Wniósł o podział kosztów sądowych w sprawie po połowie i zniesienie między stronami kosztów zastępstwa procesowego.

Uczestniczka wskazała, iż chciałaby otrzymać na wyłączną własność sofę i dwa fotele oraz ruchomości wskazane w odpowiedzi na wniosek i dalszych pismach. Wniosła o zasądzenie tytułem dopłaty kwoty 98.306,01 zł płatnej w całości, w terminie 21 dni od uprawomocnienia się orzeczenia kończącego, w zakresie kosztów przyłączając się do stanowiska wnioskodawcy.

/protokół rozprawy k. 120-123/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. W. i T. K. zawarli związek małżeński w dniu 16 lipca 1988 roku w Urzędzie Stanu Cywilnego Ł. – Centrum.

/bezsporne, wyrok SO w Łodzi k. 6/

Związek małżeński został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 10 lutego 2005 roku, uprawomocnionym w dniu 26 sierpnia 2005 roku.

/bezsporne, wyrok SO w Łodzi k. 6, wyrok SA w Łodzi k. 7-7v/

Przez cały okres trwania małżeństwa, małżonkowie pozostawali we wspólności majątkowej małżeńskiej, żadnych umów majątkowych małżeńskich nie zawierały.

/bezsporne/

A. i T. małżonkowie K. na podstawie przydziału z dnia 24 listopada 1993 roku, nabyli do wspólności ustawowej własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ulicy (...), o powierzchni użytkowej 61,48 m 2, składającego się z trzech pokoi, kuchni i łazienki, znajdującego się w zasobach (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł.. Dla przedmiotowego prawa nie jest prowadzona księga wieczysta.

/bezsporne, zaświadczenie k. 8/

Wartość prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ulicy (...) w Ł. (obecnie S.) na dzień ustania wspólności ustawowej i według cen aktualnych to 223.200 złotych.

/opinia biegłego rzeczoznawcy k. 91-135, uzupełniająca opinia biegłego rzeczoznawcy k. 156-159/

W trakcie trwania małżeństwa strony nabyły także następujące przedmioty:

a)  szafki kuchenne o wartości 100 zł,

b)  dwa drewniane krzesła o wartości 20 zł,

c)  dwa drewniane taborety o wartości 20 zł,

d)  drewniany stół kuchenny o wartości 30 zł,

e)  plafonierę o wartości 10 zł,

f)  pochłaniacz powietrza o wartości 10 zł,

g)  szafę czarną 3-drzwiową o wartości 80 zł,

h)  komodę białą o wartości 10 zł,

i)  stolik komputerowy o wartości 10 zł,

j)  biurko o wartości 20 zł,

k)  stolik biały okrągły o wartości 5 zł,

l)  tapczan o wartości 10 zł,

m)  sofę i dwa fotele o łącznej wartości 100 zł,

n)  cztery regały z półkami o wartości 40 zł,

o)  odkurzacz Siemens o wartości 30 zł,

p)  rożen elektryczny o wartości 10 zł,

q)  maszynę do szycia Łucznik o wartości 20 zł,

r)  żelazko Braun warte 20 zł,

s)  robota kuchennego Berlinett o wartości 10 zł,

t)  pralkę Polar o wartości 30 zł,

u)  amplituner Technics o wartości 100 zł,

v)  odtwarzacz CD Technics o wartości 50 zł,

w)  kuchenkę mikrofalową Brandt o wartości 20 zł,

x)  żyrandol o wartości 20 zł, dwie szafki RTV o wartości 20 zł,

y)  wykładzinę dywanową o wartości 20 zł,

z)  lampę stojącą o wartości 50 zł,

aa)  segment biały o wartości 80 zł,

bb)  cztery białe krzesła plastikowe o wartości 20 zł,

cc)  dwa rozkładane krzesła turystyczne o wartości 20 zł,

dd)  magnetowid Panasonic o wartości 20 zł,

ee)  lustro o wartości 20 zł,

ff)  dwie lampki noce o wartości 10 zł,

gg)  kamerę VHS Panasonic,

hh)  rzutnik,

ii)  projektor,

jj)  ekran do projekcji,

kk)  plastikową choinkę,

ll)  łóżeczko dziecinne oraz

mm)  płyty CD, kasety magnetofonowe, kasety VHS i książki – bez wartości.

/bezsporne/

Co najmniej od daty orzeczenia rozwodu, lokal mieszkalny zajmuje wyłącznie T. K.. Wnioskodawca pozostawił do dyspozycji uczestniczki dwa pokoje w mieszkaniu, tj. duży pokój na prawo od wejścia i najmniejszy pokój. Wnioskodawca nie korzysta z tych pomieszczeń. Uczestniczka od ok. 2005 roku zamieszkuje wraz z pełnoletnim synem stron w domu swojej matki, która cierpi na chorobę Alzheimera. Przedmiotowy lokal odwiedza sporadycznie. A. K. nie partycypuje w kosztach utrzymania lokalu. Wnioskodawca dwukrotnie występował przeciwko uczestniczce o zapłatę połowy opłat eksploatacyjnych za lokal za okres od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego do dnia 30 listopada 2011 roku włącznie. Postępowania zakończyły się wydaniem nakazów zapłaty w postępowaniu upominawczym a ostatecznie uiszczeniem żądanych kwot przez A. K..

/bezsporne, zeznania uczestniczki k. 121, zeznania wnioskodawcy k. 120/

T. K. od grudnia 2011 roku samodzielnie ponosi koszty utrzymania lokalu. Łączna wysokość opłat eksploatacyjnych związanych ze wspólnym mieszkaniem stron za okres od grudnia 2011 roku do listopada 2017 roku, wynosi 24.732,81 zł. Nadto wnioskodawca w 2009 roku wydatkował ze swojego majątku osobistego na wspólne prawo do lokalu kwotę 165,52 zł tytułem rozliczenia finansowego związanego z nabyciem przez Spółdzielnię gruntów, na jakich posadowiony jest budynek, w którym znajduje się mieszkanie stron.

/okoliczność przyznana, zawiadomienie o zmianie wysokości opłat k. 108, k. 10-24, rozliczenie finansowe k. 9/

Przedmioty ruchome wchodzące w skład majątku wspólnego stron, nie zostały podzielone między byłymi małżonkami, pozostają w dyspozycji T. K., który korzystał z nich przez wszystkie lata od wyprowadzenia się A. K. ze wspólnego lokalu. Uczestniczka nigdy nie zwracała się do wnioskodawcy o wydanie jej rzeczy, nie potrzebowała ich przez co najmniej 12 lat. Wnioskodawca korzysta z mebli, w tym z białych plastikowych krzeseł, sofy i foteli, które stanowią jedyny sprzęt siedzący, jakim dysponuje. W 1997 roku kupił sofę i dwa fotele, zgłoszone do podziału w niniejszym postępowaniu, pożyczając pieniądze na ten cel od babci swojej żony, które to środki następnie zwrócił. Nie jest to pamiątka rodzinna uczestniczki.

/zeznania wnioskodawcy k. 120-121/

Wnioskodawca pracuje na stanowisku motorniczego w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł., uzyskuje z tego tytułu stały, miesięczny dochód w kwocie 2.800-3.200 zł netto. Ma możliwość otrzymania pożyczki z zakładu pracy na preferencyjnych warunkach.

/zeznania wnioskodawcy k. 121/

Matka uczestniczki cierpi na chorobę Alzheimera, stosunki między uczestniczką a jej mamą są trudne. Z tego powodu, uczestniczka planuje zakupić własne mieszkanie i wyprowadzić się z domu rodzinnego. A. K. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z synem, odrębne od gospodarstwa matki. Uczestniczka ma na utrzymaniu 25 – letniego syna, który nie pracuje i nie uczy się. A. K. jest pracownikiem Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł., prowadzi Biuro Naczelnika Finansów Głównego Księgowego. Miesięcznie z tego tytułu, uzyskuje dochód w wysokości 1.800 zł netto.

/zeznania uczestniczki k. 121-122/

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd poczynił, na podstawie dowodów z dokumentów, opinii biegłego i przesłuchania stron. Stan faktyczny sprawy był zasadniczo bezsporny. Strony spierały się jedynie co do kwestii wartości prawa do lokalu, co zostało ustalone w oparciu o opinię biegłego rzeczoznawcy, która po jej uzupełnieniu nie była kwestionowana. Sąd nie dał wiary zeznaniom uczestniczki, w zakresie w jakim twierdziła, iż sofa i dwa fotele zgłoszone do podziału, pozostają jej pamiątką rodzinną. Okoliczność ta została podniesiona spontanicznie przez uczestniczkę dopiero na ostatnim terminie rozprawy, nadto nie została poparta innymi dowodami źródłowymi. Zeznania uczestniczki co do pochodzenia tego składnika majątku są wewnętrznie sprzeczne. Z jednej strony A. K. zeznaje, iż zestaw wypoczynkowy jest jej pamiątką rodzinną, pochodzącą z 1997 roku, by za chwilę dodać, iż pieniądze na ich zakup otrzymała od babci i brata. Skoro meble miałyby stanowić pamiątkę rodzinną, nabyłaby je rodzina uczestniczki i przekazała jej w darowiźnie czy też w spadku. W sytuacji, w której uczestniczka dostała od babci jedynie środki na zakup mebli, nie stanowią one w żadnym razie pamiątki rodowej. Nie można bowiem mówić o pamiątkach rodzinnych jako o przedmiotach zakupionych za pieniądze pochodzące od rodziny. Wnioskodawca zaś kategorycznie zaprzeczył aby meble te stanowiły pamiątkę rodową.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie zatem z przepisem art. 31 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

§ 2. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.).

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Na podstawie przepisu art. 567 § 3 k.p.c. do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku, tj. art. 680– 689 k.p.c.

W postępowaniu o podział majątku sąd ustala skład i wartość majątku podlegającego podziałowi (art. 684 KPC). Sąd nie jest jednak zobowiązany do prowadzenia dochodzeń w celu ustalenia składników majątku wspólnego.

Skład majątku wspólnego ustala się według stanu na dzień ustania wspólności, przy czym podziałowi podlegają tylko te składniki, które istnieją w czasie orzekania o podziale. Podziałowi podlegają tylko aktywa majątkowe. Wartość składników podlegających podziałowi ustala się według stanu na dzień ustania wspólności i według cen obowiązujących w chwili zamknięcia rozprawy (post. SN z 18.10.2002 r., V CZ 129/02, niepubl.).

Składniki podlegające podziałowi w niniejszej sprawie - istniejące na chwilę orzekania – to spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu o wartości 223.200 zł oraz ruchomości wyszczególnione w treści wniosku, o łącznej wartości 1.035 zł. Łącznie wartość majątku podlegająca podziałowi wyniosła 224.235 zł (pkt 1 orzeczenia).

W postępowaniu o podział majątku podlegają również rozliczeniu nakłady z majątku wspólnego małżonków na majątek osobisty jednego z nich. Z mocy art. 45 § 1 kro każdy z małżonków powinien zwrócić nakłady i wydatki poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty przynoszące dochód. Wierzytelność z tytułu tych nakładów i wydatków sąd uwzględnia nawet w razie braku wniosków w tym zakresie. W uchwale Sądu Najwyższego z 21.2.2008 r. (III CZP 148/07, niepubl.) stwierdzono, że w sprawie o podział majątku wspólnego sąd ustala wartość nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków bez względu na inicjatywę dowodową uczestników postępowania.

Odmiennie kształtuje się sytuacja uczestnika, który domaga się zwrotu nakładów i wydatków poniesionych z majątku osobistego małżonka na majątek wspólny. Artykuł 45 § 1 zd. 2 kro wskazuje, że każdy z małżonków "może żądać" zwrotu tychże należności. Żądanie to powinno być zgłoszone w formie pisemnego wniosku zawierającego zarówno określenie wysokości żądanej kwoty, jak i przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie. W odniesieniu do żądania rozliczenia nakładów dokonanych z majątku odrębnego (osobistego) na majątek wspólny małżonków konieczne jest nie tylko zgłoszenie takiego wniosku przed sądem pierwszej instancji, ale także dokładne określenie jego zakresu, zgodnie z wymaganiami określonym w art. 187 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 KPC ( postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 2013-01-24, V CSK 132/12 O.: www.sn.pl) Zgłaszający takie żądanie (a nie sąd) obowiązany jest je udowodnić zgodnie z ogólnymi regułami obowiązującymi w postępowaniu cywilnym (art. 6 kc, art. 232 kpc).

Jeśli chodzi o nakłady z majątku osobistego wnioskodawcy, to roszczenie o zwrot tychże nakładów było niekwestionowane przez uczestniczkę, która konsekwentnie przyznawała, iż w istocie nie partycypowała w kosztach utrzymania wspólnego lokalu i jest gotowa uwzględnić wskazane nakłady w rozliczeniu majątku. Nadto wnioskodawca załączył do akt sprawy dokumenty wskazujące na wysokość ponoszonych opłat. Wobec powyższego, Sąd ustalił, iż T. K. poczynił nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie równej 24.898,33 zł, na którą złożyły się: opłaty eksploatacyjne za lokal za okres od grudnia 2011 roku do listopada 2017 roku w wysokości 24.732,81 zł oraz koszt rozliczenia z tytułu nabycia przez Spółdzielnię gruntów, na jakich posadowiony jest blok, w który znajduje się lokal stron w wysokości 165,52 zł. Byli małżonkowie jako współwłaściciele prawa do lokalu byli zobowiązani do wspólnego ponoszenia powyższych kosztów, związanych z ich majątkiem. Skoro zaś domniemane udziały w majątku wspólnym są równe, uczestniczka powinna partycypować w kosztach do połowy tych wartości. Wobec powyższych rozważań, ustalono, iż nakłady z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek wspólny wyniosły łącznie 12.449,16 zł ((24.732,81 + 165,52) : 2), o czym orzekł Sąd w treści pkt 2 postanowienia.

Podział majątku wspólnego przeprowadza się na podstawie odpowiednio stosowanych przepisów art. 211 i 212 k.c. Sąd związany jest w pierwszej kolejności żądaniem dokonania podziału majątku wspólnego przez jego fizyczny podział polegający na przyznaniu uczestnikom postępowania określonych przedmiotów wchodzących w jego skład. W razie braku zgodnego wniosku, o sposobie podziału decyduje z urzędu sąd. W celu ustalenia niezbędnych okoliczności faktycznych co do optymalnego sposobu podziału majątku wspólnego sąd powinien przeprowadzić odpowiednie postępowanie dowodowe z urzędu niezależnie od twierdzeń i wniosków dowodowych stron (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2011 r., I CSK 674/10, niepubl.).

Stosownie do przepisu art. 212 § 3 k.c., jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych. Postanowienie sądu przyznające wspólną rzecz jednemu z uczestników postępowania, a drugiemu spłaty, zarówno wydane w postępowaniu o zniesienie współwłasności, jak i wydane w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, ma charakter konstytutywny (art. 624 oraz art. 567 § 3 w związku z art. 688). Terminy spłaty ustalone przez sąd, o których mowa w przepisie art. 212 § 3 k.c., powinny zatem przypadać na okres po uprawomocnieniu się postanowienia zasądzającego spłaty (postanowienie SN z dnia 19 września 2002 r., II CK 21/02, Lex nr 55570). Oznaczenie sposobu i terminu uiszczenia spłat powinno być dokonane przez sąd z urzędu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1974 r., III CRN 2/74, Lex nr 7431).

Sposób podziału majątku co do lokalu był zgodny między stronami i zgodnie z wolą stron Sąd przyznał ten składnik wnioskodawcy. Strony ostatecznie nie zgadzały się co do tego, której z nich miały przypaść cztery plastikowe białe krzesła, sofa i dwa fotele. Sąd przyznał powyższe składniki na rzecz wnioskodawcy, uznając iż nie odpowiadały prawdzie zeznania uczestniczki o rzekomej wartości rodzinnej zestawu wypoczynkowego, nadto stanowi on wraz z krzesłami plastikowymi jedyny sprzęt siedzący, jakim dysponuje wnioskodawca. Sąd rozważając te kwestie, wziął także pod uwagę okoliczność, niekwestionowaną przez uczestniczkę, iż powyższe sprzęty służyły wnioskodawcy nieprzerwanie od co najmniej 12 lat, obecnie przedstawiają znikomą wartość i stanowią wyposażenie lokalu wnioskodawcy. Przez wiele lat, od daty wyprowadzki A. K. ze wspólnego lokalu, nie zgłaszała ona w kierunku wnioskodawcy żadnych roszczeń związanych z powyższymi ruchomościami, które nie były jej potrzebne. Uczestniczka miała dostęp i kontakt z wnioskodawcą, nic zatem nie stało na przeszkodzie aby strony dokonały naturalnego podziału ruchomości, w szczególności w sytuacji, w której zgodnie twierdzą, że ich wartość jest znikoma. Uczestniczka nie podjęła jednak żadnych działań mających na celu przejęcie na własność ruchomości, na jakich jej zależało. Zważyć przy tym trzeba, iż początkowo uczestniczka wnosiła o przyznanie jej tylko sofy i foteli ze wspólnych spornych ruchomości, natomiast jak wynika z jej odpowiedzi na wniosek, już w tamtej dacie istniały przyczyny wpływające na jej decyzję o wyprowadzce. Sąd przyznał zatem na wyłączną własność uczestniczki wnioskowane w odpowiedzi na wniosek ruchomości, z wyłączeniem sofy i dwóch foteli. Jak ustalono, nie stanowiły one pamiątki rodzinnej uczestniczki, zatem powinny przypaść wnioskodawcy, który od wielu lat za przyzwoleniem A. K. je użytkuje.

Ostatecznie na rzecz uczestniczki przyznano ruchomości o łącznej wartości 210 zł, na które złożyły się: robot kuchenny o wartości 10 zł, kuchenka mikrofalowa – 20 zł, żyrandol – 20 zł, lampa stojąca z abażurem – 50 zł, segment biały – 80 zł, dwa krzesła turystyczne – 20 zł, płyty CF, książki, kasety magnetofonowe i VHS – bez wartości oraz jedna szafka RTV o wartości 10 zł (pkt 3 orzeczenia).

Z uwagi na równe udziały w majątku wspólnych byłych małżonków, każdy z nich powinien otrzymać kwotę po 112.117,50 złotych. Wnioskodawcy przyznano składniki o wartości 224.235 złotych, a uczestniczce przyznano składniki o wartości 210 złotych, co oznacza, że powinien on spłacić uczestniczkę z tytułu dopłaty do przysługującego jej udziału kwotą 111.907,50 złotych, pomniejszoną o wartość nakładów poczynionych z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 12.449,16 zł. Sąd zasądził zatem na rzecz uczestniczki od wnioskodawcy kwotę 99.458,34 zł tytułem dopłaty z tytułu przysługującego jej udziału w majątku wspólnym, z uwzględnieniem nakładów wnioskodawcy.

Stosownie do treści art. 212 § 3 k.c., jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.

Stosując art. 212 § 3 k.c. sąd powinien uwzględnić nie tylko składniki majątkowe, które są przedmiotem postępowania działowego, ale całościowo stan majątkowy uczestników postępowania działowego, w szczególności czy inne, nieobjęte postępowaniem, składniki majątku współwłaściciela zobowiązanego do spłat mogą mieć znaczenie dla możliwości i terminu wywiązania się przez niego z obowiązku spłat, w tym poprzez ewentualną możliwość zaciągnięcia odpowiedniego kredytu. Ochrona sytuacji majątkowej współwłaściciela, któremu przyznano przedmiot objęty postępowaniem podziałowym powinna nastąpić z jak najmniejszym uszczerbkiem dla ochrony interesów majątkowych pozostałych współwłaścicieli uprawnionych do stosownych spłat.

Ponieważ wnioskodawca musi uzyskać kredyt gotówkowy na dopłatę uczestniczki, Sąd ustalił termin dopłaty na okres, zgodnie z jego wnioskiem, tj. 20.000 zł w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia oraz pozostają część kwoty w terminie do końca bieżącego roku kalendarzowego, uznając że jest to wystarczający czas na uregulowanie sytuacji finansowej uczestniczki. W tym miejscu podnieść należy, iż wniosek uczestniczki w tym zakresie, aby nie odraczać terminu spłaty, nie zasługiwał na uwzględnienie. Orzeczenie o konieczności uregulowania zadłużenia na rzecz uczestniczki w terminie 21 dni godziłoby nadmiernie w interes ekonomiczny wnioskodawcy, który mógłby nie zdążyć uzyskać kredytu, co z kolei spowodowałoby pogorszenie szans realizacji obowiązku spłaty. Uczestniczka ma aktualnie uregulowaną sytuację mieszkaniową i nie wykazała, aby w najbliższym czasie miało się to zmienić. Uczestniczka zamieszkuje u matki już od kilkunastu lat, sama nigdy nie podjęła inicjatywy podziału majątku i uzyskania z tego tytułu należnej dopłaty na ewentualny zakup własnego mieszkania, co pozwala sądzić, iż jej sytuacja nie jest tak nagląca. (pkt. 4 orzeczenia). Sąd rozumie przy tym trudne relacje pomiędzy współzamieszkującymi uczestniczką i jej matką, jednakże przy rozważaniu tejże kwestii, należało uwzględnić także interes wnioskodawcy. Nadto zaznaczyć wypada, iż strony zmierzały w niniejszej sprawie do ugody, która nie doszła do skutku z przyczyn leżących po stronie uczestniczki, co wpłynęło na przedłużenie postępowania i odroczenie w czasie uzyskania przez nią należnej sumy dopłaty.

Sąd, zgodnie ze stanowiskiem stron zniósł wzajemnie między stronami koszty postępowania w zakresie kosztów zastępstwa procesowego (pkt. 6 orzeczenia) i rozdzielił koszty sądowe w stosunkach równych pomiędzy stronami, stosownie do treści art. 520 k.p.c.

Wnioskodawca w toku postępowania wydatkował ze swoich środków łączną kwotę 2.500 zł, zatem uczestniczka winna mu zwrócić połowę poniesionych wydatków, o czym rozstrzygnął Sąd w pkt. 5 orzeczenia.

Wobec tego zaś, iż w sprawie nie zostały rozliczone koszty sądowe w wysokości 280,03 złotych poniesione przez Skarb Państwa, Sąd stosując zasadę określone w art 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 r., Nr 167, poz. 1398) nakazał pobrać od wnioskodawcy i uczestniczki w równych częściach kwoty po 140 zł.

W pkt 8 postanowienia, na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał zwrócić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi na rzecz uczestniczki kwotę 1.500 zł z zaliczki uiszczonej w dniu 11 maja 2017 r., zaksięgowanej pod pozycją 510002530681 tytułem uiszczonej, a niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.