Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 184/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 maja 2018 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: sekr. sąd. Barbara Salamondra

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2018 roku

Sprawy z powództwa A. W. oraz małoletniego M. W. (1)

przeciwko R. B.

o ustalenie ojcostwa i alimenty

1)  ustala, że R. B., urodzony dnia (...) w K., zamieszkały K. 1C, (...)-(...) J. jest ojcem M. W. (1), urodzonego dnia (...) w Ł., syna A. W., któremu został sporządzony akt urodzenia dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego w Ł. za nr (...),

2)  nie nadaje M. W. (1) nazwiska ojca,

3)  pozbawia R. B. władzy rodzicielskiej nad małoletnim M. W. (2),

4)  powierza wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim M. W. (1) matce A. W. ustalając każdorazowo miejsce zamieszkania dziecka w miejscu zamieszkania matki,

5)  Zasądza od R. B. na rzecz M. W. (1) do rąk A. W. jako ustawowej przedstawicielki dziecka tytułem alimentów kwotę 700,00 (siedemset) złotych miesięcznie poczynając od dnia 01 kwietnia 2016 roku, płatną do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek raty,

6)  Zasądza od R. B. na rzecz A. W. tytułem zwrotu kosztów utrzymania i wydatków związanych z ciążą i porodem kwotę 2.750,00 (dwa tysiące siedemset pięćdziesiąt) złotych,

7)  Zasądza od R. B. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.843,50 (jeden tysiące osiemset czterdzieści trzy złote pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania przejmując je w pozostałym zakresie na rachunek Skarbu Państwa,

8)  zasądza od R. B. na rzecz A. W. kwotę 480,00 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

9)  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

10)  nadaje wyrokowi w pkt 5 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 184/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 listopada 2016 roku powód małoletni M. W. (1) reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową A. W. wniósł o ustalenie, że R. B. jest ojcem powoda, urodzonego w dniu (...) wraz z wnioskiem o zabezpieczenie powództwa na czas trwania postępowania kwotą 600 zł miesięcznie. Jednocześnie wniósł o powierzenie powódce A. W. wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim M. jak również ustalenie, że miejscem zamieszkania małoletniego będzie każdorazowe miejsce zamieszkania matki. Ponadto o pozbawienie R. B. władzy rodzicielskiej nad małoletnim powodem oraz nie nadawanie małoletniemu powodowi nazwiska ojca, jak również o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda alimentów w kwocie po 800 zł miesięcznie, płatnych od dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniego A. W. z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu wskazano, że A. W. poznała R. B. pracując w Szwajcarii, na portalu randkowym (...) w 2015 roku. Pozwany posługiwał się nieprawdziwymi danymi personalnymi, podawał się za kawalera, nie posiadającego dzieci, nie nosił obrączki. Strony kontaktowały się za pośrednictwem komunikatora internetowego S. i wielokrotnie się spotykały. W dniu 29 czerwca 2015 r. doszło do stosunku seksualnego między stronami. W sierpniu okazało się, że powódka jest w ciąży. Do listopada 2015 r. powódka ustalała prawdziwe dany personalne pozwanego. W listopadzie wysłała mu e-mail z informacją, że spodziewa się dziecka z pozwanym. Pozwany początkowo deklarował pomoc, w tym finansową. Wyjawił, że ma żonę i dzieci. Następnie po tym, jak poinformował żonę zmienił stosunek do powódki. Pozwany nie kontaktuje się z synem, nie łoży na jego utrzymanie, nie kontaktuje się z synem, nie interesuje się jego wychowaniem. Prenatalne badania genetyczne DNA potwierdziły ojcostwo pozwanego. A. W. wskazała, że koszty utrzymania małoletniego wynoszą 800 - 1000 zł miesięcznie. Przedstawicielka ustawowa małoletniego nie pracuje utrzymuje się ze świadczeń z pomocy społecznej oraz dzięki wsparciu swoich rodziców, a dziadków małoletniego powoda. Poniosła w całości samodzielnie koszty utrzymania w okresie ciąży i połogu oraz zakupiła wyprawkę dla dziecka.

(pozew – k. 2-9)

Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2016 r. Sąd Rejonowy w Łowiczu zabezpieczył powództwo przez zobowiązanie pozwanego R. B. do uiszczania w czasie trwania postępowania kwoty 600 złotych na rzecz małoletniego powoda płatnych do dnia 10. każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej począwszy od dnia 10 listopada 2016 roku. W odpowiedzi na zabezpieczenie roszczenia pełnomocnik pozwanego wskazał, że pozwanie nie przyznał faktu współżycia fizycznego z powódką. Nadto powódka nie wykazała, że P. S. to pozwany R. B., a dodatkowo wydruki nie zostały potwierdzone przez pełnomocnika strony powodowej. Pełnomocnik pozwanego skutecznie wniósł zażalenie na ww. postanowienie wnosząc o jego uchylenie w całości. Postanowieniem z dnia 9 maja 2017 roku Sąd Rejonowy w Łowiczu odmówił wstrzymania wykonania postanowienia w sprawie zabezpieczenia powództwa alimentacyjnego z dnia 5 grudnia 2016 r. Pismem z dnia 25 maja 2017 roku pełnomocnik pozwanego wnioskował o uchylenie postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia. Sąd Okręgowy w Łodzi postanowieniem z dnia 25 lipca 2017 roku oddalił zażalenie pozwanego wobec uprawdopodobnienia roszczenia o ustalenia ojcostwa i alimenty poprzez przedstawienie korespondencji e-mailowej powódki z pozwanym, jak również wyniku badania prenatalnego.

(postanowienie – k. 43-44; odpowiedź na wniosek o zabezpieczenie – k. 56; zażalenie – k. 80-81; odpowiedź na zażalenie – k. 91-93; postanowienie – k. 103; wniosek o uchylenia zabezpieczenia – k. 106-107, postanowienie SO w Łodzi – k. 112-114)

Strona powodowa zmodyfikowała powództwo w piśmie procesowym z dnia 9.11.2017 r., które zostało złożone na rozprawie w ten sposób, że wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda alimentów w kwocie po 1.000 zł miesięcznie płatnych, jak określono w pozwie (pismo procesowe – k. 128).

Stanowisko strony pozwanej zostało sprecyzowane w piśmie procesowym z dnia 22 lutego 2018 r. Pozwany uznał powództwo co do zasady odnośnie ustalenia ojcostwa i nie kwestionował przeprowadzonych badań DNA. Pozwany uznał powództwo co do roszczeń alimentacyjnych do kwoty 350 zł miesięcznie, nie uznał powództwa co do roszczeń określonych w punktach 6, 7, 8 pozwu oraz przyłączył się do wniosków w punktach 2 i 4 pozwu. W uzasadnieniu stanowiska pełnomocnik pozwanego podniósł, iż ma on jeszcze dwoje dzieci z małżeństwa na utrzymaniu, jest żonaty, obecnie nie pracuje (pismo procesowe z dnia 22.02.2018 r. – k. 162-163).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. W. (1), syn A. W. urodził się w dniu (...) w Ł., oznaczenie aktu urodzenia 1005011/00/AU/ (...) sporządzony w Urzędzie Stanu Cywilnego w Ł.. W dokumencie tym, jako ojca dziecka wskazano R. W..

(dowód: kopia odpisu zupełny aktu urodzenia – k. 11)

A. W. poznała R. B. przez portal randkowy „badoo” w 2015 roku, kiedy pracowała w Szwajcarii. Pozwany posługiwał się nieprawdziwymi danymi personalnymi – P. S., podawał się za kawalera, nie posiadającego dzieci, nie nosił obrączki. Strony kontaktowały się za pośrednictwem komunikatora internetowego S. i wielokrotnie się spotykały. W dniu 29 czerwca 2015 r. doszło do stosunku seksualnego między stronami w hotelu. Dnia 30 sierpnia 2015 r. R. B. odwiózł powódkę do domu, a kolejnego dnia przyjechał po nią i zawiózł do apteki po tabletkę wczesnoporonną, którą zażyła przy nim w aptece. W sierpniu okazało się, że powódka jest jednak w ciąży. Do listopada 2015 r. powódka ustalała prawdziwe dane personalne pozwanego. W listopadzie wysłała mu e-mail z informacją, że spodziewa się dziecka z pozwanym. Pozwany początkowo deklarował pomoc, w tym finansową. Utrzymywali kontakt internetowy do 22 grudnia 2015 r., kiedy to spotkali się w Ł. w kawiarni na S.. Powódkę zawiózł tam sąsiad. Wyjawił, że ma żonę i dzieci. Następnie po tym, jak poinformował żonę zmienił stosunek do powódki. Przestał się kontaktować z powódką, czynił to wyłączenie za pośrednictwem pełnomocnika. Nie łożył na utrzymanie powódki ani małoletniego powoda. A. W. korzystała z opieki psychologicznej w czasie ciąży. R. B. w okresie koncepcyjny współżył z A. W.. W styczniu (...). będąc w ciąży A. W. robiła badania DNA prenatalne w obecności R. B.. Na badania do W. zawiózł ją ojciec, K. W. (1). R. B. jest ojcem małoletniego M. W. (1).

(dowód: prenatalne badanie DNA – k. 13-14; korespondencja przez komunikator internetowy – k. 15-21; korespondencja e-mailowa – k. 22-24; zaświadczenie od psychologa – k. 25; zaświadczenie od ginekologa – k. 26; zgłoszenie się pełnomocnika – k. 29-30; zeznania A. W. e-protokół z dnia 9.11.2017 r. 00:04:36 – k. 138v-139v; zeznania świadka K. W. (1) e-protokół z dnia 9.11.2017 r. 00:35:04 – k. 139v-140; zeznania świadka K. W. (2) e-protokół z dnia 9.11.2017 r. 00:47:29 – k. 140)

Powódka w okresie ciąży i porodu ponosiła samodzielnie koszty własnego utrzymania oraz koszt zakupu wyprawki dla dziecka. Przeznaczyła na ten cel oszczędności z pracy w Szwajcarii, następnie otrzymywała świadczenia z pomocy społecznej: 1.000 zł z tytułu urodzenia dziecka, zasiłek rodzinny i świadczenie 500+. Ponadto pomagali jej finansowo i udzielali wsparcia rodzice oraz siostra. A. W. korzystała z odpłatnych wizyt lekarskich u ginekologa (100 zł) oraz robiła odpłatne badania USG płodu (100 zł). Ponosiła koszty utrzymani domu w kwocie 400 zł miesięcznie. W ostatnich trzech miesiącach ciąży jej koszt utrzymania wyniósł około 1.900 zł. Na wyprawkę dla dziecka przeznaczyła łącznie około 2.950 zł, na kwotę tę składały się następujące pozycje: 514 zł – łóżeczko wraz z wyposażeniem, 400 zł – art. pielęgnacyjne i odzież niemowlęca, 335 zł – proszek do prania, płyn do płukania, komoda, 406 zł – wanienka, stelaż pod wannę, leżaczek do wanienki, smoczki, butelka, aspirator, termometry, szczotka do butelek, 1.299 zł – wyposażenie pokoju.

(dowód: zeznania A. W. e-protokół z dnia 9.11.2017 r. 00:04:36 – k. 138v-139v w zw. z zeznaniami z dnia 22.02.2018 r. 00:06:27 – k. 167v-168; zeznania świadka K. W. (1) e-protokół z dnia 9.11.2017 r. 00:35:04 – k. 139v-140; zeznania świadka K. W. (2) e-protokół z dnia 9.11.2017 r. 00:47:29 – k. 140; zestawienie kosztów utrzymania w okresie porodu, koszt wyprawki dla dziecka – k. 31-33; badanie genetyczne DNA – k. 149-152; zaświadczenie z przychodni (...) – k. 194-197)

Małoletni pozwany ma obecnie 3 lata, pozostaje pod bezpośrednią opieką matki- A. W.. Miesięczny koszt utrzymania małoletniego powoda wynosi około 1.400 zł, na kwotę tę składają się następujące pozycje: 400 zł udział w kosztach utrzymania domu (60 zł – prąd, 14 zł – woda, 250 zł – ogrzewanie, 8 zł – wywóz śmieci, 15 zł – media, 50 zł – komórka), 400 zł – wyżywienie (zupki, deserki, soczki, mleko modyfikowane, kaszki itp.), 300 zł – artykuły higieniczne i pielęgnacyjne, 200 zł – ubranka i zabawki, 100 zł – witaminy i leki.

Małoletni M. wraz z A. W. mieszka w domu będącym własnością rodziców powódki. Małoletni M. nie leczy się przewlekle, choruje w okresie jesienno – zimowym. Leczy się w związku z koślawością kolan.

(dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej A. J. elektroniczny protokół rozprawy z dnia 05.07.2017r. 00:06:06 – k. 107v-109 w zw. z zeznaniami z dnia 06.09.2017r. 00:04:12 – k. 180v - 181v oraz z dnia 2.11.2017r. 00:05:32 – k. 228v-229; zaświadczenie z klubu (...) – k. 104; karta informacyjnego leczenia szpitalnego – k. 105 – 106; zestawienie kosztów utrzymania powoda – k. 164-166 i 130-136; zaświadczenie z przychodni (...) – k. 194-197)

A. W. ma 27 lat, z zawodu jest pedagogiem – pracownikiem ochrony fizycznej. Nie pracuje, opiekuje się synem M.. Wcześniej pracowała jako opiekunka dzieci w Szwajcarii. Utrzymuje się obecnie ze świadczeń z pomocy społecznej, które łącznie wynoszą 780 zł. Pozwany łoży nieregularnie na utrzymanie małoletniego M. co 2 – 3 miesiące, kwoty od 160 do 400 zł.

(dowód: decyzja dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy – k. 10, informacja do Urzędu Skarbowego o dochodach za 2016 r. – 100-101; zaświadczenie o osiągniętych dochodach w roku 2015 – k. 103; zaświadczenie z (...) Sp. z o.o. – k. 102; zeznania przedstawicielki ustawowej A. J. elektroniczny protokół rozprawy z dnia 05.07.2017r. 00:06:06 – k. 107v-109 w zw. z zeznaniami z dnia 06.09.2017r. 00:04:12 – k. 180v - 181v oraz z dnia 2.11.2017r. 00:05:32 – k. 228v-229; zeznania świadka R. J. e-protokół z dnia 05.07.2017 r. 01:21:00 – k. 109v-110)

R. B. ma 35 lata, z zawodu jest technikiem chemikiem, prowadził działalność gospodarczą w zakresie produkcji opakowań z tektury, pracuje od 2010 roku w Szwajcarii oraz w Niemczech jako elektryk, w branży budowlanej. Zarabia około 5.000 franków miesięcznie. Podczas pobytów w Polsce pracuje dorywczo u znajomego. Ma żonę A. oraz dwoje dzieci: 5-letnią L. oraz 3-letniego M.. M. B. leczy się w Wojewódzkim Szpitalu (...) w R. w (...) dla dzieci. Mieszka wraz z rodziną w domu swojej matki T. B. (1), w miejscowości K., gmina J. pod R.. Jego żona pracuje w niepublicznym przedszkolu a jej wynagrodzenie zasadnicze wynosi 2.321,53 zł brutto. Spłaca kredyt zaciągnięty w dniu 6 lutego 2018 r. na kwotę 22.815,96 zł celem spłaty poprzedniego kredytu w kwocie 15.194,26 zł oraz wypłaty gotówkowej w kwocie 2.300 zł. Miesięczna rata kredytu wynosi 490 zł. Kredyt ma być spłacony w 60 ratach. W domu został założona instalacja grzewcza gazowa. Umowę w tym zakresie zawarła T. B. (1), matka pozwanego. T. B. (1) pokrywa koszty utrzymania domu w zakresie opłat energetycznych, podatku od nieruchomości. Obecnie pozwany zamierza ocieplić dom. Pozwany wraz z żoną jest właścicielem samochodu, którym żona dojeżdża do pracy. Koszt utrzymania samochodu wynosi około 300 zł miesięcznie. Pozwany otrzymuje świadczenie z programu 500+ na dwoje dzieci. R. B. w latach 2014 – 2015 nie składał zeznań podatkowych, za 2016 rok złożył zeznanie podatkowe PIT-37 wspólnie z żoną, w którym wskazał, iż nie osiągnął żadnego dochodu.

Pozwany łoży na utrzymanie L. B., która chodzi do przedszkola kwotę 400 zł na utrzymanie M. B. przeznacza kwotę 500 zł, gdyż małoletni jest rehabilitowany w związku z nieprawidłowym napięciem mięśniowym.

R. B. nie utrzymuje kontaktów z synem M., nie wywiązuje się z systematycznie z obowiązku łożenia na jego utrzymanie po 600 zł miesięcznie tytułem zabezpieczenia alimentacyjnego. Raz na 2 – 3 miesiące przekazuje kwoty 160 – 400 zł. Nie chce angażować się w jego wychowanie.

(dowód: zaświadczenie z US w R. – k. 187, odpis skrócony aktu urodzenia – k. 178, 199, 200; umowa o pracę – k. 205; zaświadczenie z poradni rehabilitacyjnej – k. 191, oferty pracy dla elektryków w Szwajcarii – k. 192, wydruk z (...) k. 193; oświadczenie; T. B. (1) – k. 209-210; rachunki za energię elektryczną T. B. – k. 211-215; umowa kompleksowa – k. 216-218; umowa kredytowa – k. 201-203; fotografia domu – k. 204; zeznania R. B. e-protokół z dnia 18.04.2018 r. – k. 206v-207)

Sąd uznał za wiarygodny zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci dowodów z dokumentów oraz co do zasady z zeznań stron. Dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony, potwierdzają przedstawione fakty.

Za wiarygodne Sąd uznał w całości zeznania świadków K. W. (1) i K. W. (2) oraz powódki A. W.. Zeznania te są spójne, wzajemnie się uzupełniają a nadto znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w niniejszym postępowaniu dowodowym, a w szczególności z dowodami w postaci badań DNA co do ojcostwa R. B. wobec małoletniego M. W. (1). Stanowisko w sprawie A. W. jest tożsame z treścią korespondencji z pozwanym, najpierw posługującym się personaliami P. S..

Sąd odmówił wiary zeznaniom pozwanego w zakresie dochodów jakie osiąga oraz ponoszonych kosztów utrzymania, jak i braku zdolności kredytowej. Pozostają one w sprzeczności z zeznaniami powódki, umową kredytową. R. B. w toku postępowania zmienił prezentowane stanowisko. Początkowo stał na stanowisku, iż M. W. (1) nie jest jego dzieckiem, przeczył znajomości z powódką oraz okolicznościom, w jakim nawiązał tę znajomość. W okresie znajomości z A. W. nie nosił obrączki, podawał się za kawalera, ogłaszał na portalach randkowych. Podał prawdziwą datę urodzenia, zawód wyuczony i wykonywany, powiedział, że zarabia 5 – 6 tys. franków. Kwestionował natomiast badania prenatalne DNA wykonane w czasie ciąży przez powódkę. Dopiero po przeprowadzeniu dowodu w postępowaniu sądowym z badań DNA, nie kwestionował ich wyników. Uznał powództwo w zakresie ustalenia ojcostwa, nie nadawania nazwiska ojca, pozbawienia go władzy rodzicielskiej, w zakresie alimentów do kwoty po 350 zł miesięcznie. Ukrywanie prawdy w okresie znajomości z powódką, występowania pod innym imieniem i nazwiskiem budzi wątpliwości co do wiarygodności pozwanego.

Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego, jakoby z tytułu pracy w Szwajcarii i Niemczech zarabiał 1.200 zł po odliczeniu kosztów utrzymania, albowiem jest to sprzeczne z logiką oraz przeczy zasadom doświadczenia życiowego, jak i wiedzy Sądu posiadanej z urzędu z racji orzekania w tego typu sprawach.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo małoletniego M. W. (1) zasługuje na uwzględnienie w kwestii uznania, iż R. B. jest ojcem małoletniego powoda, ponadto co do nie nadawania dziecku nazwiska ojca B., jak również pozbawienia R. B. władzy rodzicielskiej nad małoletnim M. W. (1), powierzenia wykonywania władzy rodzicielskiej matce A. W. ustalając, że każdorazowym miejscem zamieszkania małoletniego będzie miejsce zamieszkania matki A. W., a ponadto zasądzenia od pozwanego na rzecz jego syna M. W. (1) alimentów w kwocie 700 złotych miesięcznie płatnych do dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej A. W., poczynając od dnia 1 kwietnia 2016 roku. Ponadto Sąd zasądził od R. B. na rzecz A. W. tytułem zwrotu kosztów utrzymania i wydatków związanych z ciążą i porodem kwotę 2.750 zł.

W zakresie roszczenia o zwrotu kosztów utrzymania i wydatków związanych z ciążą i porodem ponad kwotę 2.750 zł oraz alimenty bieżące ponad kwotę 700 zł miesięcznie Sąd powództwo oddalił jako bezzasadne.

Sprawy o ustalenie ojcostwa objęte są postępowaniem odrębnym w sprawach
ze stosunków między rodzicami a dziećmi (art. 453 – 458 kpc). Sądowe ustalenie ojcostwa wchodzi w rachubę w razie istnienia sporu co do tego, czy wskazany mężczyzna jest ojcem dziecka. W procesie o ustalenie ojcostwa można jednocześnie dochodzić związanych z tym roszczeń majątkowych (patrz art. 458 § 2 i art. 143 kro), które jednak są uwarunkowane rozstrzygnięciem kwestii ojcostwa.

Sądowego ustalenia ojcostwa może – zgodnie z art. 84 k.r.o. – żądać dziecko, jego matka oraz domniemany ojciec dziecka. Sądowe ustalenie ojcostwa pozamałżeńskiego następuje na mocy orzeczenia sądu. Założeniem tego sposobu ustalenia pochodzenia dziecka jest sytuacja, w której nie nastąpiło ustalenie pochodzenia dziecka w inny sposób. Powództwo o ustalenie ojcostwa nie podlega żadnych ograniczeniom w czasie, gdy chodzi o matkę.

Pozwany przyznał, iż w okresie koncepcyjnym przedstawicielka ustawowa współżyła z nim, ojcostwo potwierdzają wyniki badań genetycznych, pozwany uznał w tym zakresie powództwo. Zeznania stron są co do tego faktu zgodne i nie budziły wątpliwości Sądu. Potwierdzone zostały ponadto zeznaniami przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda. W sprawach o ustalenie ojcostwa nie można oprzeć rozstrzygnięcia wyłącznie na uznaniu powództwa lub przyznaniu okoliczności faktycznych (art. 431 w zw. z art. 458 § 1 k.p.c.). (Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Piaseckiego, Pokrewieństwo i powinowactwo, Warszawa 2009, Lewis Nexis Sp. z o.o., s. 702).

Kierując się brzmieniem art. 89 § 2 k.r.o., w razie sądowego ustalenia ojcostwa sąd nadaje dziecku nazwisko w wyroku ustalającym ojcostwo, stosując odpowiednio przepisy § 1, zgodnie z którym, jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Rodzice małoletniego M. złożyli zgodne oświadczenie, aby nosił on dotychczasowe nazwisko – W., nazwisko panieńskie jego matki.

W razie sądowego ustalenia ojcostwa władza rodzicielska zgodnie z art. 93 § 1 k.r.o. przysługuje ojcu z mocy prawa, a Sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o jej zawieszeniu, ograniczeniu bądź pozbawieniu (por. H. Ciepła, Komentarz do Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego pod red. K. Piaseckiego, Lewis Nexis, Warszawa 2009, s. 742-743). Sąd ustalający pochodzenie dziecka ma natomiast kompetencję do modyfikowania władzy rodzicielskiej (przez jej ograniczenie, pozbawienie lub zawieszenie), na podstawie odpowiednio stosowanych przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wskazanych w odesłaniu art. 107 i art. 109-111 (Uzasadnienie projektu nowelizacji K.r.o., s. 32). Przyjęte w art. 93 § 2 k.r.o. rozwiązanie nie zagraża interesom dziecka, ponieważ w razie konfliktu zasady dobra dziecka i zasady równouprawnienia obojga rodziców należy dać pierwszeństwo tej pierwszej zasadzie (uchwała SN z dnia 26 września 1983 r., III CZP 46/83, OSNCP 1984, nr 4, poz. 49; wyrok SN z dnia 25 kwietnia 1974 r., III CRN 55/74, LEX nr 7473).

Sąd przeanalizował stosunek ojca do małoletniego M. (od listopada 2015 r. ma świadomość, że jej jego ojcem, nie utrzymuje z małoletnim kontaktów, nie chce angażować się w jego wychowanie), a przede wszystkim wziął pod uwagę stanowisko stron postepowania w tym względzie. Zarówno przedstawicielka ustawowa, jak i pozwany wnioskowali o pozbawienia R. B. władzy rodzicielskiej.

Wobec powyższego Sąd powierzył wykonywania władzy rodzicielskiej matce A. W. ustalając, że każdorazowym miejscem zamieszkania małoletniego będzie miejsce zamieszkania matki A. W., pozbawiając pozwanego władzy rodzicielskiej.

Na podstawie przytoczonych powyżej przepisów prawa i okoliczności sprawy Sąd uznał, iż R. B. jest ojcem małoletniego M. W. (1), a zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Określenie zakresu obowiązku alimentacyjnego powinno być dokonane przy uwzględnieniu przepisu art. 135 § 1 kro, z którego wynika, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych
i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Wedle art. 96 kro obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku „troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka” i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej. Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, w tym termin dojścia przez uprawnionego do pełnoletniości. Jedyną decydującą okolicznością warunkującą trwanie bądź ustanie obowiązku alimentacyjnego jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie. Zakres świadczeń alimentacyjnych jest natomiast podwójnie uzależniony -
z jednej strony zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej strony od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć bieżące potrzeby w zakresie utrzymania (tj. mieszkania, wyżywienia, ubrania itd.) oraz w zakresie wychowania
(tj. odpowiednie wykształcenie, rozwijanie zainteresowań i uzdolnień itd.). Podkreślić trzeba, że niezdolne do samodzielnego utrzymania dzieci mają prawo do równej stopy życiowej
z rodzicami. Dzieci wychowujące się w danej rodzinie także powinny żyć w zasadzie na równej stopie, ale z uwagi na ich odmienny poziom potrzeb chodzi tutaj o „odpowiednio” równą stopę. Poziom konsumpcji dzieci w proporcji do konsumpcji rodziców w typowej sytuacji jest niższy z uwagi na wydatki rodziców związane z wykonywaniem pracy zarobkowej oraz wyższe ceny i poziom usług świadczonych zwykle na rzecz dorosłych osób. Niemniej stopa życiowa dzieci powinna być porównywalna z poziomem życia rodziców; nie mogą oni więc utrzymywać dziecka tylko na poziomie zaspokajania jego elementarnych potrzeb, a sami utrzymywać się na znacznie wyższym poziomie. W rodzinach mniej zasobnych lub wielodzietnych proporcja ta może jednak ulec odwróceniu, ponieważ wydatki na naukę i utrzymanie dzieci na podstawowym poziomie mogą pochłaniać największą część budżetu. Rodzice muszą wówczas obniżyć poziom własnego utrzymania, aby zapewnić dzieciom egzystencję na podstawowym, a zarazem wyższym poziomie (Komentarz do art.27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U.64.9.59), [w:] H. Dolecki (red.), T. Sokołowski (red.), M. Andrzejewski, A. Lutkiewicz-Rucińska, A. Olejniczak, A. Sylwestrzak, A. Zielonacki, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, LEX, 2010).

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że małoletni M. W. (1), który ma 3 lata, nie jest zdolny do samodzielnego utrzymania. W tej sytuacji zobowiązanymi do zapewnienia mu wychowania, środków utrzymania oraz wykształcenia są jego rodzice. Sąd uznał, iż potrzeby małoletniego powoda wynoszą około 1.400 zł miesięcznie. Na podobnym poziomie kształtują się potrzeby jego przyrodniego rodzeństwa: L. i M.. Pozwany podał i przeznacza na jego utrzymanie dzieci kwoty 400 i 500 zł. Sąd uznał, iż w pozostałym zakresie na ich utrzymanie łoży ich matka A. B.. Sąd uznał za usprawiedliwione potrzeby małoletniego M. W. (1) w zakresie kosztów utrzymania mieszkania, wyżywienia, podstawowych środków pielęgnacyjnych, zakupu ubranek i obuwia, zabawek, leków. Sąd uznał, iż co najmniej w połowie koszty te winien ponosić ojciec dziecka – R. B., który w inny sposób nie uczestniczy w życiu dziecka, nie przejawia osobistego zaangażowania i bezpośredniej troski. W związku z czym wychowanie dziecka nie ogranicza jego możliwości zarobkowych i majątkowych. Ponadto Sąd wziął pod uwagę, że A. W. otrzymuje świadczenia z pomocy społecznej z tytułu bezpośredniej opieki nad dzieckiem, ponadto małoletni skończył już 3 lata może być objęty edukacją przedszkolną, zaś jego matka może podjąć pracę zawodową. A. W. jest młodą osobą, która ma wykształcenie w zawodzie pedagoga, doświadczenie w tym zawodzie, jak również jest wykwalifikowanym pracownikiem ochrony.

Pozwany również jest młodym, zdrowym mężczyzną, posiadającym wykształcenie w zawodzie technik chemik oraz doświadczenie zawodowe w pracy jako elektryk oraz pracownik budowlany w Szwajcarii i Niemczech. Na podstawie doświadczenia zawodowego – orzekania w sprawach alimentacyjnych, ogłoszeniach o pracy w Szwajcarii oraz zeznań powódki Sąd uznał, iż możliwości zarobkowe pozwanego sięgają kwoty 5.000 franktów miesięcznie. Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego, iż zarabia on 1.200 zł miesięcznie pracując na budowie w Szwajcarii, gdyż jest sprzeczne z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym. Pracownicy budowlani bez wykształcenia kierunkowego w Polsce zarabiają bowiem 2 – 3 razy więcej.

Sąd wziął przy tym pod uwagę, że pozwany prócz małoletniego powoda ma na swoim utrzymanie jeszcze dwoje małoletnich dzieci pochodzących z małżeństwa: 5-letnią L. oraz 3-letniego M. wymagającego stałej rehabilitacji związku nieprawidłowym napięciem mięśniowym. Nie budzi wątpliwości Sądu, iż wysokość środków jakimi pozwany dysponuje na swoje bieżące utrzymanie jest znacznie wyższa niż jego dochody ujawnione w PIT – 37 za 2016 r. W latach poprzedni pozwany nie rozliczał się w Polsce z podatku dochodowego. Wskazać bowiem należy, iż możliwości zarobkowe pozwanego nie są tożsame z dochodem uzyskiwanym przez niego w kraju. Zważyć należy, że potrzeby alimentacyjne małoletniego syna pozwanego wyprzedzają konieczność spłaty kredytu zaciągniętego na remont domu będącego własnością matki pozwanego. Zeznania pozwanego podyktowane są potrzebą niniejszego postępowania. Sytuacja finansowa R. B. musiała optymistycznie nastawiać w kontekście decyzji państwa B. o modernizacji domu. Sąd odmówił wiary zeznaniom pozwanego w zakresie braku zdolności kredytowej, gdyż tuż przed ogłoszeniem wyroku pozwanemu został przyznany kredyt.

Zgodnie z art. 141 § 1 k.r.o. ojciec nie będący mężem matki obowiązany jest przyczynić się w rozmiarze odpowiadającym okolicznościom do pokrycia wydatków związanych z ciążą i porodem oraz kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu. Z ważnych powodów matka może żądać udziału ojca w kosztach swego utrzymania przez czas dłuższy niż trzy miesiące. Jeżeli wskutek ciąży lub porodu matka poniosła inne konieczne wydatki albo szczególne straty majątkowe, może ona żądać, ażeby ojciec pokrył odpowiednią część tych wydatków lub strat.

Sąd uznał za zasadne i potwierdzone poprzez dowody zgromadzone w sprawie zasądzenia od pozwanego R. B. na rzecz A. W. kwoty około 1.700 złote tytułem zwrotu kosztów tytułem wyprawki dla dziecka. Sąd nie uznał pozycji opiewającej na kwotę 1.299,90 zł z tytułu wyposażenia pokoju, bowiem wcześniej wymienione pozycje dotyczące zakupu łóżeczka wraz z wyposażeniem, komody, wózka, wyczerpują to pojęcie. Powódka nie sprecyzowała jakie wydatki złożyły się na kwotę około 1.300 zł. Koszty utrzymania powódki za okres stycznia, lutego i marca 2016 roku zostały określone łącznie na kwotę 1.900 zł. Sąd nie uznał za zasadne obciążania pozwanego kosztami odpłatnych wizyt lekarskich oraz badań USG, albowiem są one dostępne w ramach ubezpieczenia zdrowotnego w ramach NFZ poza kolejnością. Dlatego też kwotę tę pomniejszył o 550 zł. Powódka utrzymywała się z oszczędności. Sąd uznał, iż pozwany winien pokryć połowę kosztów związanych z wyprawką dla małoletniego M. W. (1). Sąd uznał, że koszty te są adekwatne do okoliczności niniejszej sprawy, biorąc w szczególności pod uwagę sytuację majątkową i materialną rodziców małoletniego M., jak i fakt otrzymania środków z budżetu państwa tzw. becikowe przez matkę małoletniego właśnie na wyprawkę dla dziecka.

Stosownie do art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w części zasądzającej świadczenia alimentacyjne.

Sprawowanie wymiaru sprawiedliwości przez organy państwowe pociąga za sobą powstanie określonych kosztów, w tym kosztów związanych z prowadzeniem postępowania. Ciężar ich uiszczenia z reguły spoczywa na podmiotach bezpośrednio zainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy. Przez pojęcie kosztów postępowania cywilnego należy rozumieć więc wszelkie koszty ponoszone przez podmioty postępowania (względnie Skarb Państwa) w związku z jego tokiem. Koszty postępowania cywilnego obejmują: koszty sądowe, na które składają się opłaty sądowe (opłata i opłata kancelaryjna) oraz podlegające zwrotowi wydatki sądowe; koszty mediacji; koszty związane z udziałem strony występującej osobiście lub reprezentowanej przez pełnomocnika niewykwalifikowanego, na które składają się poniesione przez nią koszty sądowe; koszty przejazdów do sądu oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie; koszty zastępstwa procesowego strony przez pełnomocnika wykwalifikowanego, na które składają się jego wynagrodzenie i poniesione wydatki.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie (np. pozew) lub powodujące wydatki, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Z mocy ustawy, tj. na podstawie art. 96 u.k.s.c. w całości zwolniona jest od kosztów sądowych między innymi strona dochodząca ustalenia ojcostwa oraz roszczeń z tym związanych, strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych. Za stronę, która z mocy ustawy nie miała obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, koszty te ponosi tymczasowo Skarb Państwa. Orzeka o nich Sąd na podstawie art. 113 u.k.s.c., zgodnie z którym kosztami sądowymi (opłatami i wydatkami), których nie miała obowiązku uiścić strona, Sąd obciąża jej przeciwnika, stosując zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu określone w art. 98 – 110 k.p.c.

Na koszty postępowania w niniejszej sprawie złożyły się opłata od pozwu o zasądzenie alimentów na rzecz małoletniego M., której obowiązku uiszczenia nie miała ani małoletnia powódka, ani też A. W., jako zwolnione z kosztów na cytowanej powyżej mocy ustawy, jak również koszty badań DNA. Opłata ta wynosi 5% wartości przedmiotu sporu. Wartość przedmiotu sporu w sprawach o świadczenia powtarzające się na mocy art. 22 k.p.c. stanowi suma świadczeń za jeden rok. W realiach niniejszej sprawy będzie to kwota 700 zł x 12 miesięcy, co daje kwotę 8.400 zł. 5% wartości przedmiotu sportu, tj. 5% x 9.600 zł to kwota 480 zł. Zgodnie z u.k.s.c. nie pobiera się opłat od pozwu o ustalenie ojcostwa oraz od wniosku o nadanie dziecku nazwiska, zaś powód został zwolniony z kosztów postępowania w całości.

Sąd obciążył pozwanego R. B. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu w zakresie badania DNA. Pozwany zaprzeczał ojcostwu M. W. (1). Jednocześnie biorąc pod uwagę sytuację nie obciążył pozwanego kosztami opłaty sądowej, nakładając obowiązek zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w całości stronie powodowej.

Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w sentencji.