Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Beata Jarosz

Protokolant: Dorota Chrząstek

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Częstochowie Lidii Boroń

po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2018r.

sprawy

Ł. C. , s. M. i M., ur. (...) w C.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk

K. C. , c. R. i W., ur. (...) w E.

oskarżonej z art. 286 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Częstochowie

z dnia 18 grudnia 2017 r., sygn. akt III K 698/16

orzeka:

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnia oskarżonych K. C. (C.) i Ł. C. (C.) od popełnienia zarzucanych im czynów;

2.  kosztami procesu przed Sądem I i II instancji obciąża Skarb Państwa;

3.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz r.pr. J. C. – Kancelaria Radcy Prawnego w C., kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego Ł. C. w postępowaniu odwoławczym, przy czym kwota ta obejmuje również należny podatek VAT;

4.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz r.pr. J. G.– Kancelaria Radcy Prawnego w C., kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonej K. C. w postępowaniu odwoławczym, przy czym kwota ta obejmuje również należny podatek VAT

sygn. akt VII Ka 185/18

UZASADNIENIE

Ł. C. został oskarżony o to, że :

w okresie czasu od 14 listopada 2011roku do dnia 22 kwietnia 2013roku w W., działając wspólnie i w porozumieniu z K. C., w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem P. S. w postaci pieniędzy w kwocie 19.500 zł, w ten sposób, że zawarł z pokrzywdzonym ustną umowę na zakup pojazdu osobowego o ustalonych przez strony parametrach, w określonym czasie, a następnie nie wywiązując się z jej warunków, wprowadził tym samym w błąd w/ wym co do realizacji umowy i nie podania pełnej kwoty, czym spowodowano straty w kwocie pieniędzy 19.500 zł na szkodę P. S.

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk

K. C. - została oskarżona o to, że :

w okresie czasu od 14 listopada 2011roku do dnia 22 kwietnia 2013roku w W., działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. C., w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem P. S. w postaci pieniędzy w kwocie 19.500 zł, w ten sposób, że zawarła z pokrzywdzonym ustną umowę na zakup pojazdu osobowego o ustalonych przez strony parametrach, w określonym czasie, a następnie nie wywiązując się z jej warunków, wprowadziła tym samym w błąd w/ wym co do realizacji umowy i nie podania pełnej kwoty, czym spowodowano straty w kwocie pieniędzy 19.500 zł na szkodę P. S.

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk

Sąd Rejonowy w Częstochowie wyrokiem z dnia 18 grudnia 2017 roku sygn. akt III K 698/16 orzekł:

1. uznał oskarżonych Ł. C. i K. C. za winnych popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku to jest o czynu z art. 286 § 1 kk i za to na zasadzie art. 286 § 1 kk przy zast. art. 4 §1 kk wymierzył im kary po 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności i na mocy art. 33 § 2 i 3 kk w zw. z art. 4 § 1 kk orzeka kary grzywny w wysokości po 100 (stu) stawek dziennych wysokość jednej stawki ustalając na kwotę 10 ( dziesięć) złotych każdy;

2. na mocy art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk warunkowo zawiesił oskarżonym wykonanie orzeczonych kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata;

3. na mocy art. 29 ust. 1 ustawy prawo o adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. F. i M. F. kwoty po 588 ( pięćset osiemdziesiąt osiem) złotych plus należy podatek vat tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym z urzędu oraz na rzecz radcy prawnego J. G. kwotę 672 ( sześćset siedemdziesiąt dwa) złote plus należy podatek vat, dla radcy prawnego J. C. kwotę 756 ( siedemset pięćdziesiąt sześć) złotych plus należy podatek vat, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym z urzędu;

4. na mocy art. 624 § 1 kpk i art. 17 ustawy o opłatach w sprawach karnych zwolnił oskarżonych od ponoszenia kosztów postępowania, którymi obciąża Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wnieśli obrońcy oskarżonych Ł. C. i K. C..

Obrońca oskarżonej K. C., radca prawny J. G. zaskarżył powyższy wyrok w pkt 1 i 2 w zakresie uznania oskarżonej za winną zarzucanego jej aktem oskarżenia czynu i wskutek tego wymierzenie wobec niej kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 2 lata oraz kary grzywny.

Wyrokowi temu zarzucił obrazę prawa materialnego, tj.:

art. 286 §1 k.j. poprzez jego zastosowanie i błędne przyjęcie, że oskarżona działała umyślnie z zamiarem bezpośrednim, kierunkowym, obejmującym cel i sposób działania po to, aby osiągnąć korzyść majątkową doprowadzając tym samym do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonego P. S. wprowadzonego w błąd co do warunków realizacji zamówienia (ustnej umowy sprowadzenia samochodu) podczas gdy analiza akt postepowania i przeprowadzonych dowodów powinna prowadzić Sąd do przekonania, że oskarżona swoim zachowaniem nie wypełniła znamion przestępstwa oszustwa.

W konsekwencji podniesionych zarzutów apelacyjnych wniósł o zmianę zaskarżonego wyrku i uniewinnienie oskarżonej K. C. od zarzucanego jej aktem oskarżenia czynu.

Obrońca oskarżonego Ł. C. zaskarżył powyższy wyrok w całości co do tego oskarżonego.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a to art. 7, art. 410 kpk poprzez uznanie wyjaśnień oskarżonych Ł. C., K. C. za niewiarygodne, pomimo, że wyjaśnienia oskarżonych znajdują odzwierciedlenie w dowodach obiektywnych w postaci fotografii pojazdów M. (...) oraz M. (...), wyciągu z rachunku bankowego oskarżonych, a ponadto są spójne z zeznaniami świadków ocenionych przez Sąd za wiarygodne, tj. zeznaniami K. M. i M. M. (2), z których wynika, że sprowadzony do Polski pojazd M. (...) oskarżenie sprzedali M. M. (3), a zatem przy zawieraniu z pokrzywdzonymi umowy sprowadzenia pojazdu z zagranicy działaniu oskarżonych nie towarzyszył zamiar doprowadzenia P. S. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie go w błąd, albowiem faktycznie samochód został sprowadzony do kraju.

2.  obrazę przepisów postępowania, a to art. 410 kpk poprzez pominięcie przy wyrokowaniu dowodów ujawnionych w toku rozprawy głównej w postaci fotografii samochodów M. (...) oraz M. (...) ora nie odniesienie się do tych dowodów w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i niepoddaniu ich ocenie, co miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, albowiem doprowadziło do ustalenia stanu faktycznego na podstawie niekompletnego materiału dowodowego.

w konsekwencji zarzucił:

3.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i mający wpływ na jego treść polegający na ustaleniu,. ze przy zawieraniu umowy z P. S. działaniu oskarżonego towarzyszył zamiar doprowadzenia pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenie mieniem poprzez wprowadzeni go w błąd, pomimo, że małżonkowie C. na zlecanie P. S. sprowadzili pojazd z zagranicy, a spór pomiędzy stronami powstał już po sprowadzeniu samochodu do Polski, w związki z czym konflikt tren można oceniać wyłącznie na gruncie prawa cywilnego.

Stawiając powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu, ewentualnie o uchylnie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Rejonowemu w Częstochowie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacje obrońców zasługiwały na uwzględnienie i skutkować musiały zmianą zaskarżonego wyroku i uniewinnieniem oskarżonych od popełnienia zarzucanego im czynu.

Na wstępie wskazać należy, że zasadniczo ustalenia Sądu Rejonowego były prawidłowe, a jedynie ocena prawna zachowania oskarżonego była niewłaściwa.

I tak Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że w dniu 14 listopada 2011 roku P. S. zawarł z K. C. i Ł. C. ustną umowę w przedmiocie sprowadzenia samochodu osobowego z Niemiec. Prawidłowo także ustalił, że P. S. nie wskazał konkretnie jaki pojazd ma być sprowadzone, wskazując jedynie, że interesuje go T. (...), A. (...) bądź V. (...) wyposażone w silnik diesla, rok produkcji 2002-2003. Stan techniczny samochodu miał zostać oceniony przez Ł. i K. małżonków C.. Dalej również prawidłowo Sąd Rejonowy ustalił, że na zakup samochodu P. S. przelał na rachunek bankowy Ł. C. kwotę 20.000,00 złotych. Kwota ta miała zostać przeznaczona na samo kupno samochodu, ale również na wszelkie opłaty celne i koszty podróży poniesione przez Ł. C. i K. C.. Wreszcie co najistotniejsze prawidłowo Sąd Rejonowy ustalił, że na początku grudnia 2011 roku małżonkowie C. pojechali do Niemiec celem zakupu samochodu dla P. S. . W trakcie pobytu na terytorium Niemiec kontaktowali się telefonicznie z P. S. i informowali go, że nie znaleźli samochodu spełniającego wskazane przez niego kryteria. Ł. C. i K. C. poinformowali mężczyznę, iż zamierzają obejrzeć samochód marki M. (...) i czy byłby zainteresowany jej zakupem za kwotę ok. 19.000,00 złotych. P. S. wyraził zgodę na zakup w/w samochodu. Dalej Sąd Rejonowy ustalił, że: „ Małżeństwo kupiło samochód osobowy marki M. (...) ” (strona 1 uzasadnienia). Odnośnie tego ostatniego ustalenia może istnieć pewna wątpliwość, jako, że w dalszej części uzasadnienia Sąd Rejonowy wskazuje, że: „ wyjaśnienia złożone przez oskarżonych, a dotyczących sprzedaży samochodu M. M. (3) i chęci zwrotu pokrzywdzonemu pieniędzy w kwocie 20.000,00 zł nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym” oraz „ oskarżony w toku procesu wskazywał, iż samochód M. (...) został sprzedany po siedmiu miesiącach od jego sprowadzenia. Słowa te stoją w sprzeczności ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a w szczególności umową sprzedaży samochodu załączoną przez M. M. (3) do dokumentów niezbędnych do rejestracji pojazdu w Starostwie Powiatowym w L., z której to wynika, iż samochód M. (...) o nr VIN (...) został nabyty nie od K. C., a od G. A. w miejscowości M. (Niemcy).” Takie stwierdzenia Sądu Rejonowego zdają się zatem przeczyć wcześniejszym ustaleniom, że oskarżeni kupili samochód osobowy marki M. (...). Nieco dalej jednak w swym uzasadnieniu Sąd Rejonowy stwierdza, że: „ Wobec tego rodzi się pytanie o umowę zawartą między M. M. (3), a K. C. również w dniu 15 stycznia 2012 roku w R. i dotyczącą tegoż samego pojazdu. Jednocześnie pamiętać należy, iż oskarżeni przedmiotową umowę przedłożyli dopiero na etapie postępowania sądowego, a ponadto w wiadomościach e-mail, jeszcze pół roku po sprzedaży samochodu, utrzymywali, iż dalej go nie sprzedali i oczekują na przyjazd klienta. Mając na uwadze doświadczenie życiowe Sądu, przyjąć należałoby, że oskarżeni sprowadzili samochód M. (...) z Niemiec i posiadali umowę sprzedaży wypełnioną wyłącznie na dane poprzedniego właściciela. Dopiero w momencie zbycia pojazdu powyższa umowa została wypełniona danymi kupującego. Jest to praktyka powszechnie przyjęta przez osoby zawodowo trudniącymi się sprowadzaniem samochodów spoza granic Polski” Takie z kolei stwierdzenie Sądu Rejonowego zdaje się wskazywać, że Sąd Rejonowy przyjął jednak, że oskarżeni nabyli samochód M. (...) w listopadzie 2011r. z pieniędzy otrzymanych od pokrzywdzonego, który następnie zbyli M. M. (3) w styczniu 2012r., sporządzając dwie umowy – jedną z danymi K. C. jako zbywcy i drugą z danymi zbywcy obywatela Niemiec, od którego nabyli samochód.

Za ustaleniem, że oskarżeni nabyli samochód M. (...) z pieniędzy otrzymanych od pokrzywdzonego w listopadzie 2011r. przemawiają zdjęcia tego pojazdu z k. 660- 662 akt sprawy, przedłożone przez oskarżonych. Widać na nich – jak trafnie zauważa w swej apelacji obrońca Ł. C.- tzw. „zjazdowe tablice” z wybitą datą: 22 listopada 2011r. Dalej z dokumentacji Starostwa Powiatowego w L. wynika, że M. M. (3) przedstawił umowę, z której wynika, że pojazd M. (...) nr nadwozia (...) nabył od obywatela Niemiec G. A. (k.734). Jednocześnie jednak wedle zeznań rodziców M. M. (3) wynika, że ich syn kupił samochód od „państwa mieszkającego w C.” (k.674-675). Oskarżeni przedłożyli umowę z dnia 15.01.2012r., zawartą pomiędzy K. C. i M. M. (3), z której wynika, że przedmiotowy pojazd o nr nadwozia (...) M. M. (3) nabył od K. C.. W ocenie Sądu Okręgowego wynika z powyższego niezbicie, że oskarżeni sprowadzili pojazd marki m. (...)w listopadzie 2011r., który zbyli w dniu 15.01.2012r. M. M. (3), przy czym sporządzili z nim umowę nie przedstawioną Starostwu, z której wynika, że zbywcą była K. C.. Nadto przy tej transakcji została wypełniona druga umowa, gdzie figurowały dane pierwotnego właściciela pojazdu z Niemiec i ta została przedstawiona Starostwu Powiatowemu. Taka praktyka sprowadzania aut wraz z umową zbycia wypełnioną jedynie danymi właściciela z Niemiec i podpisaną przez niego, jest niezwykle częsta. Dane nabywcy są wypełniane po zakupie w Polsce od pośrednika, który nie figuruje w dokumentach.

Wracając do ustaleń Sądu Rejonowego wskazać należy, że prawidłowo także Sąd Rejonowy ustalił, że pokrzywdzony po obejrzeniu zdjęć pojazdu M. (...) stwierdził, że go taki pojazd nie interesuje i zażądał zwrotu pieniędzy, co jednak nie nastąpiło. Następnie prawidłowo także ustalił Sad Rejonowy, że oskarżeni w dalszych kontaktach z pokrzywdzonym zwodzili go co do zwrotu zadłużenia, kłamliwie informując pokrzywdzonego, że pojazd jest w komisie, wskazując jeszcze latem 2012r., że nie zbyli tego pojazdu i dlatego nie mogą spłacić zadłużenia.

W ocenie Sądu Okręgowego z tak prawidłowo ustalonego stanu faktycznego nie sposób jednak wywieść wniosku, że oskarżeni dopuścili się przestępstwa oszustwa.

Podkreślić bowiem należy, że oszustwo może być popełnione tylko umyślnie, a przy tym stanowi przestępstwo kierunkowe, znamienne celem, którego treścią jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Sprawca powinien obejmować wszystkie znamiona oszustwa zamiarem bezpośrednim (post. SN z 4.1.2011 r., III KK 181/10, OSNKW 2011, Nr 3, poz. 27; wyr. SN z 14.1.2004 r., IV KK 192/03, Prok. i Pr. – wkł. 2004, Nr 9, poz. 5).

Zamiarten musi istnieć u sprawcy już w momencie powstania zobowiązania (wyr. SN z 14.1.2004 r., IV KK 192/03, Prok. i Pr. – wkł. 2004, Nr 9, poz. 5; wyr. SN z 21.11.2007 r., V KK 66/07, Legalis; wyr. SA w Poznaniu z 4.3.2014 r., II AKa 16/14, Legalis; wyr. SA w Krakowie z 20.5.2015 r., II AKa 56/15, KZS 2015, Nr 6, poz. 68). Dla jego ustalenia nie wystarczy więc sam fakt niewykonania zobowiązania zgodnie z jego treścią. Konieczne jest poznanie całokształtu przyczyn, dla których wykonanie nie nastąpiło, zwłaszcza wskazujących na to, czy i w jakiej mierze było to realne w czasie zawierania umowy (wyr. SN z 19.4.2005 r., WA 8/05, OSNwSK 2005, Nr 1, poz. 794; wyr. SA w Katowicach z 10.12.2009 r., II AKa 361/09, OSAK 2010, Nr 1, poz. 10; wyr. SA w Krakowie z 29.8.2013 r., II AKa 122/13, KZS 2013, Nr 9, poz. 78; wyr. SA we Wrocławiu z 28.3.2013 r., II AKa 67/13, Legalis; B. Michalski, w: Wąsek, Zawłocki (red.), Kodeks karny, t. II, 2010, s. 1138–1139; T. Oczkowski, w: Zawłocki (red.), System, t. 9, 2015, s. 142–144), ale nawet jeśli dłużnik nie był wówczas w stanie wywiązać się z niej, to należy jeszcze wykluczyć jego lekkomyślność i niedbalstwo, które nie wystarczają do przypisania oszustwa.

Wskazać zatem należy, na błędny opis czynu tak zarzucanego, jak i następnie przypisanego oskarżonemu, gdzie wskazano jako datę czynu okres „od 14 listopada 2011roku do dnia 22 kwietnia 2013roku”. Tymczasem rozporządzenie mieniem zaistniało w dniu 14.11.2011r. i na tą datę konieczne jest ustalenia bezpośredniego zamiaru oszustwa. Tymczasem ze zgromadzonych dowodów nie sposób ustalić takiego zamiaru. Sam Sąd Rejonowy mimo, że skazuje oskarżonych nie ustala takiego zamiaru, skoro przyjmuje, że oskarżeni po przyjęciu pieniędzy od pokrzywdzonego udali się do Niemiec celem zakupu samochodu. Wyklucza to przyjęcie tezy, że działali z góry powziętym zamiarem niewywiązania się z przyjętego zobowiązania sprowadzenia pojazdu da pokrzywdzonego. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału oskarżeni podjęli wszelkie działania celem wywiązania się z przyjętego zobowiązania. Nawet pokrzywdzony w swych zeznaniach nie neguje tego faktu. Oskarżeni wyjechali do Niemiec, podjęli poszukiwania pojazdu dla pokrzywdzonego, a gdy nie znaleźli takiego jak pierwotnie życzył sobie pokrzywdzony nawiązali z nim kontakt i zaproponowali zakup innego, na co pokrzywdzony wyraził zgodę. Trafnie ustalił przy tym Sąd Rejonowy w oparciu o zeznania pokrzywdzonego, że oskarżeni zaproponowali mu zakup pojazdu marki M. (...), tymczasem zakupili inny pojazd M. (...). Nie oznacza to jednak, że oskarżeni w dniu 14.11.2011r. działali z zamiarem oszustwa. Oskarżeni podjęli wszelkie działania w celu wywiązania się z umowy, a nie wykonali jej z przyczyn obiektywnych – braku pojazdów spełniających oczekiwania pokrzywdzonego. Można by co najwyżej rozważać przyjęcie popełnienia przez oskarżonych przywłaszczenia mienia w postaci powierzonych im pieniędzy poprzez przeznaczenie ich na inny cel, niż uzgodniony z pokrzywdzonym. Rzecz jednak w tym, że po pierwsze z uwagi na kierunek i zakres apelacji nie sposób na obecnym etapie wprowadzać do opisu czynu przypisanego oskarżonym nowych znamion, gdyż naruszało by to zakaz reformationis in peius. Po drugie zaś w ocenie Sądu Okręgowego nie można tu mówić o przywłaszczeniu, a raczej nienależytym wywiązaniu się z umowy, która zresztą była umową niezwykle nieprecyzyjną. Przypomnieć należy, że wedle pierwszych zeznań pokrzywdzonego najpierw przelał on pieniądze w kwocie 20 000 zł oskarżonym na ich konto, po czym dopiero nawiązał z nimi kontakt telefoniczny i poinformował ich, że pieniądze te przeznaczone są na zakup samochodu. Pokrzywdzony ogólnie wskazał, że interesuje go T. (...), A. (...) bądź V. (...)wyposażone w silnik diesla, rok produkcji 2002-2003. Stan techniczny samochodu miał zostać oceniony przez Ł. i K. małżonków C.. W dalszych z nimi rozmowach wyraził zgodę na zmianę marki na M. (...). Wskazuje to, że pokrzywdzony nie był nastawiony na konkretną markę, zatem oskarżeni mieli podstawy przypuszczać, że być może wyrazi on zgodę także na zakup pojazdu Marki M. (...) W sprawie nie przedstawiono żadnych dowodów, że cena pojazdu jaki ostatecznie zakupili oskarżeni nie odpowiadała kwocie przelanej przez pokrzywdzonego po uwzględnieniu kosztów jakie ponieśli oskarżeni. W szczególności nie może o tym świadczyć cena zbycia pojazdu w styczniu 2012r. M. M. (3), skoro powszechnie wiadomym jest, że strony umów celowo zaniżają cenę zbycia, celem uniknięcia kosztów związanych z opodatkowaniem. Przede wszystkim jednak wskazać należy, że nawet jeśli pojazd zakupiony przez oskarżonych istotnie nie był wart tyle co pokrzywdzony przeznaczył na zakup pojazdu i koszty oskarżonych, to uznać należy, że jest to elementem nienależytego wykonania umowy. Kwestia ta winna być jednak rozstrzygana przez Sąd cywilny nie zaś sąd w postępowaniu karnym. Nie mogą także wskazywać na oszustwo dalsze działania oskarżonych polegające na zapewnianiu pokrzywdzonego, że po zbyciu samochodu spłacą go, pomimo, że już w tym czasie zbyli ów samochód. Świadczy to niewątpliwie, że oskarżeni są niesolidnymi dłużnikami, nie świadczy jednak o tym, że w dacie niekorzystnego rozporządzenie mieniem nie mieli zamiaru wywiązać się z przyjętego zobowiązania to jest z zobowiązania sprowadzenia pojazdu z Niemiec. Jak trafnie podkreślił obrońca oskarżonej oszukańcze zabiegi podjęte po dokonanym przez inną osobę rozporządzeniu mieniem po to by przy tym mieniu się utrzymać, nie wyczerpują znamion przestępstwa z art. 286 par. 1 k.k. (tak już na gruncie kodeksu karnego z 1932r. S. Glaser, A. Mogilnicki: Kodeks karny, Kraków 1934, s. 932). Nie stanowi także przywłaszczenia mienia brak zwrotu pieniędzy pokrzywdzonym przez okres kilku lat, nawet po sprzedaży samochodu w styczniu 2012r. Jest to jak już wyżej wskazano nie wywiązanie się z pierwotnie zawartej umowy. Same pieniądze otrzymane od pokrzywdzonego, oskarżeni wydatkowali na cel wskazany przez niego – zakup i sprowadzenie samochodu. Nie rozporządzili nim zatem na inny cel. Sam fakt niewywiązania się przez stronę umowy ze zobowiązania nie może świadczyć o zamiarze powiększenia przez nią własnego majątku kosztem majątku kontrahenta (por. wyrok SN z 2005.10.03, V KK 15/05, Lex nr 1572006).

Dla przyjęcia realizacji znamion przestępstwa przywłaszczenia od strony podmiotowej konieczne jest wykazanie, że oprócz obiektywnego rozporządzenia przez sprawcę cudzą rzeczą ruchomą (cudzym mieniem ruchomym), jego działaniu towarzyszył zamiar, tzw. animus rem sibi habendi, tj. zamiar zatrzymania rzeczy dla siebie albo dla innej osoby, bez żadnego ku temu tytułu (por. postanowienie SN z 15.11.2002, sygn. IV KKN 380/99 - niepubl.). Tymczasem oskarżeni nie negują konieczności zwrotu pieniędzy pokrzywdzonemu, a przeciwnie deklarują nawet takową chęć. Nadto jak już wyżej wskazano na obecnym etapie, z uwagi na kierunek i zakres apelacji niemożliwym byłoby przyjęcie przestępstwa przywłaszczenia mienia, jako, że niezbędnym byłoby wprowadzenie nowych nie ujętych w dotychczasowym opisie znamion, co byłoby niekorzystne dla oskarżonych.

Sąd Okręgowy w niniejszym składzie w pełni podziela stanowisko jakie wyraził Sąd Apelacyjny w Łodzi w orzeczeniu z dnia 8 listopada 2008r. w sprawie II Aka 167/08: „Podstawowym kryterium rozgraniczającym oszustwo od niewywiązania się ze zobowiązania o charakterze cywilno-prawnym (...) jest istnienie w chwili zawierania umowy wymaganego przez przepis karny zamiaru bezpośredniego o szczególnym zabarwieniu. Nie każda przecież, nawet nierzetelna realizacja stosunku zobowiązaniowego oznacza automatycznie zrealizowanie znamion oszustwa (...)”.

Podsumowując w realiach niniejszej sprawy zdaniem Sadu Okręgowego można mówić jedynie o nierzetelności oskarżonych jako dłużników, ich zachowanie jednak nie spełniło znamion przestępstwa z art. 286 k.k.

Stąd Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i uniewinnił oskarżonych od popełnienia zarzucanego mu czynu, kosztami sądowymi obciążając Skarb Państwa.

Podstawą rozstrzygnięcia był przepis art. 437 kpk, zaś w zakresie kosztów art. 632 pkt 2 kpk w zw. z art. 634 kpk.

Ponadto na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o Adwokaturze zasądził od Skarby Państwa na rzecz adwokatów z urzędu stosowne wynagrodzenie.