Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 484/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Giżycku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący – SSR Katarzyna Garbarczyk

Protokolant – st.sekr.sąd. Aneta Dybikowska

w obecności Prokuratora --------

po rozpoznaniu w dniach: 15.03.2018 r., 18.04.2018 r. sprawy

M. G. (1) s. W. i K. z d. W., ur. (...) w G.

oskarżonego o to, że:

W dniu 27 grudnia 2016 r. w G. w celu udaremnienia wykonania orzeczenia Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 19 lipca 2011 r. sygn. akt VIII GNc 2471/11 dokonał darowizny na rzecz brata T. G. (...) nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) wpisanej do ksiąg wieczystych prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Giżycku pod numerem (...) wartości 7.500,00 zł czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o. w Ł.

tj. o czyn z art. 300§2 kk

1.  Oskarżonego M. G. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, przy czym opis tego czynu uzupełnia o ustalenie, że (...) nieruchomości było zagrożone zajęciem, i za to na podstawie art. 300§2 kk przy zastosowaniu art. 37a kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk skazuje go na karę grzywny w wymiarze 100 (sto) stawek dziennych, przy przyjęciu, iż wysokość jednej stawki dziennej równa jest kwocie 20 ( dwadzieścia) złotych.

2.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 ( dwieście) tytułem opłaty i obciąża go pozostałymi kosztami sądowymi w wysokości 292,23 ( dwieście dziewięćdziesiąt dwa 23/100) złotych.

Sygn. akt II K 484/17

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranych dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19 lipca 2011 r., w sprawie sygn. akt VIII GNc 2471/11, Sąd Rejonowy w Białymstoku wydał nakaz zapłat przeciwko pozwanym M. G. (1) i M. G. (2) – wspólnikom (...) spółki cywilnej M. G. (2) M. G. (1), mocą którego pozwani mieli solidarnie zapłacić na rzecz powoda (...) Spółka z o. o. z siedzibą w Ł. ( wcześniej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w I.) - kwotę 2873,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami. M. G. (1) miał świadomość istniejącego zobowiązania, wiedział, iż pokrzywdzona Spółka dochodzi odzyskania roszczeń należnych jej od oskarżonego, przy czym w dniu 15 grudnia 2016 roku w sprawie sygn. akt IICo 2545/16, przed Sądem Rejonowym w Białymstoku odbyło się posiedzenie z udziałem stron o wyjawienie majątku dłużnika. W tym czasie oskarżony posiadał także zadłużenie wobec innych podmiotów. Jedynym majątkiem oskarżonego było (...) nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) wpisanej do ksiąg wieczystych prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Giżycku pod numerem (...).

W dniu 27 grudnia 2016 r. w G., M. G. (1) dokonał darowizny na rzecz brata T. G. (...) nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) wpisanej do ksiąg wieczystych prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Giżycku pod numerem (...) wartości 7.500,00 zł.

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił na podstawie: wyjaśnień M. G. (1) (k. 212v-213), zeznań A. K. (k. 213v, 69-71), W. G. (1) (k. 214, 44-45), W. G. (2) (k. 214- 214v, 49), K. G. (k. 214v), T. G. (k. 227- 227v, 53-54), Z. G. (k. 228: k. 47), a nadto w oparciu o dowody tj. kserokopie protokołu z akt II Co 2546/16 k. 224-226, nakaz zapłaty k. 6, akt notarialny k. 7-11, protokół k. 12-13, wykaz majątku k. 14-17, pismo k. 18, protokół k. 19-20, wykaz majątku k. 21-22, wyciąg z KRS k. 31-38, nakaz k. 62, 75, kserokopia akt dochodzenia k.88-89, 90-108.

M. G. (1) nie przyznał się do winy, to jednak potwierdził, że był dłużnikiem pokrzywdzonej firmy, że w tym czasie ciążyły na nim zaległości również wobec innych podmiotów. Za wyjątkiem (...) nieruchomości położonej w K. przy ul. (...), nie posiadał innego majątku, dom w którym mieszkał był obciążony hipoteką oraz były na nim zajęcie komornicze w związku z egzekucją roszczeń prowadzoną na wniosek innych podmioty, wobec których oskarżony był dłużnikiem. M. G. (1) oświadczył, że przez wiele lat nie był świadomy, iż ma udziały w nieruchomości położonej w K., dodając, że dokonując w grudniu 2016 roku darowizny udziału w tej nieruchomości, wypełniał wolę zmarłej wiele lat temu matki.

Na podstawie wyjaśnień oskarżonego, jak i zeznań przesłuchanych świadków oraz zebranej dokumentacji nie budzi wątpliwości, że w dniu 19 lipca 2011 r., w sprawie sygn. akt VIII GNc 2471/11, Sąd Rejonowy w Białymstoku wydał nakaz zapłat przeciwko pozwanym M. G. (1) i M. G. (2) – wspólnikom (...) spółki cywilnej M. G. (2) M. G. (1), mocą którego pozwani mieli solidarnie zapłacić na rzecz powoda (...) Spółka z o. o. z siedzibą w Ł. ( wcześniej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w I.) - kwotę 2873,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Jak przyznał sam oskarżony miał on świadomość istniejącego zobowiązania, wiedział, iż pokrzywdzona Spółka dochodzi odzyskania roszczeń należnych jej od oskarżonego, dodał, że w tym czasie posiadał także zadłużenie wobec innych podmiotów. M. G. (1) przyznał, iż za wyjątkiem (...) nieruchomości położonej w K. przy ul. (...), nie posiadał innego majątku, dom w którym mieszkał był obciążony hipoteką oraz były na nim zajęcie komornicze w związku z egzekucją roszczeń prowadzoną na wniosek innych podmioty, wobec których oskarżony był dłużnikiem. Okolicznością bezsporną jest także, iż w dniu 27 grudnia 2016 r. w G., M. G. (1) dokonał darowizny na rzecz brata T. G. (...) nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) wpisanej do ksiąg wieczystych prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Giżycku pod numerem (...) wartości 7.500,00 zł.

Złożone w tym zakresie przez M. G. (1) wyjaśnienia (k. 212v-213), a także zeznania A. K. (k. 213v, 69-71), W. G. (1) (k. 214, 44-45), W. G. (2) (k. 214- 214v, 49), K. G. (k. 214v), T. G. (k. 227- 227v, 53-54), Z. G. (k. 228: k. 47) oraz dowody tj. kserokopie protokołu z akt II Co 2546/16 k. 224-226, nakaz zapłaty k. 6, akt notarialny k. 7-11, protokół k. 12-13, wykaz majątku k. 14-17, pismo k. 18, protokół k. 19-20, wykaz majątku k. 21-22, wyciąg z KRS k. 31-38, nakaz k. 62, 75, kserokopia akt dochodzenia k.88-89, 90-108 - stanowią jasny, spójny obraz sytuacji. Zdaniem Sądu brak jest podstaw by podważać wyżej przywołane dowody, zwłaszcza, że korespondują one ze sobą i wzajemnie się uzupełniają.

Z przyjętej przez oskarżonego linii obrony wynika, iż w sytuacji kiedy oskarżony posiadał zadłużenie także wobec innych podmiotów, niż pokrzywdzony, w tym przede wszystkim wobec Skarbu Państwa, darowizna dokonana przez oskarżonego nie miała żadnego wpływu na zaspokojenie roszczeń pokrzywdzonego, albowiem kwota uzyskana z egzekucji udziału w nieruchomości, jaki był przedmiotem darowizny, zostałaby przeznaczona na pokrycie kosztów prowadzonej egzekucji, jak również roszczeń Skarbu Państwa.

Zgodnie z art. 300§ 2kk, odpowiedzialności karnej podlega ten, kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia.

Na wstępie podnieść należy, iż bezsporne jest, że (...) nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) wpisana do ksiąg wieczystych prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Giżycku pod numerem (...), a która była przedmiotem dokonanej przez M. G. (1) darowizny - była zagrożona zajęciem. Sąd w tym zakresie, mając na uwadze znamiona przestępstwa z art. 300§2 kk, uzupełnił opis czynu przypisanego oskarżonemu.

Przestępstwo z art. 300 § 2 KK ma charakter materialny, a jego dokonanie wymaga udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela (zob. Nb 7; wyr. SN z 8.1.2008 r., III KK 368/07, Prok. i Pr. – wkł. 2008, Nr 11, poz. 12; wyr. SN z 14.6.2011 r., IV KK 31/11, Legalis; wyr. SA w Warszawie z 7.4.2014 r., II AKa 64/14, Legalis), nie zaś, jak stwierdzono w wyr. SN z 26.6.2008 r. ( IV KK 42/08, OSNKW 2008, Nr 9, poz. 76), "udaremnienia bądź uszczuplenia egzekucji". Udaremnienie wykonania orzeczenia jest bowiem ujęte jako znamię intencjonalne. Sprawca może wypełnić znamiona tego przestępstwa także wtedy, gdy istnieje możliwość kontynuowania postępowania egzekucyjnego (wyr. SN z 20.1.2005 r., I KZP 31/04, OSNKW 2005, Nr 2, poz. 20; R. Zawłocki, w: Zawłocki (red.), System, t. 9, 2015, s. 662).

W orzecznictwie przyjmuje się, że "jeżeli zbycie rzeczy zajętej w postępowaniu egzekucyjnym, czy inna czynność rozporządzająca zajętym mieniem dłużnika, nie miała realnego wpływu na zaspokojenie wierzyciela, to pomimo wypełnienia pozostałych znamion stypizowanego w tym przepisie występku (podmiot, znamiona określające czynność sprawczą, przedmiot bezpośredniego działania), brak znamienia skutku w postaci udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela powoduje, że nie można uznać, iż doszło do popełnienia przestępstwa określonego w art. 300 § 2 KK" (wyr. SN z 14.6.2011 r., IV KK 31/11, Legalis; podobnie wyr. SA w Katowicach z 28.11.2013 r., II AKa 350/13, KZS 2014, Nr 4, poz. 67; post. SN z 1.12.2015 r., V KK 351/15, KZS 2016, Nr 3, poz. 16). W takich sytuacjach możliwe jest stosowanie instytucji usiłowania (wyr. SN z 26.6.2008 r., IV KK 42/08, OSNKW 2008, Nr 9, poz. 76).

W okolicznościach niniejszej sprawy nie sposób zgodzić się z obrońcą oskarżonego, że darowizna dokonana przez oskarżonego nie miała żadnego wpływu na zaspokojenie roszczeń pokrzywdzonego, albowiem kwota uzyskana z egzekucji udziału w nieruchomości, jaki był przedmiotem darowizny, zostałaby przeznaczona w pierwszej kolejności na pokrycie kosztów prowadzonej egzekucji, jak również roszczeń Skarbu Państwa i nie wystarczyłaby na zaspokojenie pokrzywdzonego. W ocenie Sądu nie można z góry ocenić, ile wyniosłaby kwota uzyskana z egzekucji udziału należącego do oskarżonego oraz przesądzić, że uzyskana z licytacji kwota nie wystarczyłaby na zaspokojenie roszczeń pokrzywdzonego i w konsekwencji przyjąć, że dokonana przez M. G. (1) darowizna nie miała realnego wpływu na zaspokojenie roszczeń wierzyciela. Niewątpliwie (...) nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) wpisanej do ksiąg wieczystych prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Giżycku pod numerem (...), a która była przedmiotem dokonanej przez M. G. (1) darowizny - była zagrożona zajęciem. Oskarżony wiedział o ciążach na nim zobowiązaniach finansowych. Zdaniem Sądu nieprzypadkowym była darowizna tego udziału niespełna dwa tygodnie po tym, jak oskarżony brał udział w postępowaniu o wyjawienie majątku. M. G. (1) zdawała sobie sprawę, jak egzekucja z jego części nieruchomości – domu zamieszkałego przez członków jego rodziny- może skomplikować ich życie. W tych okolicznościach, w ocenie Sądu, M. G. (1) z pełną świadomości zdecydował się na akt darowizny, w konsekwencji działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 19 lipca 2011 r. sygn. akt VIII GNc 2471/11. Oskarżony co najmniej godził na to, iż swoim zachowaniem będzie naruszał interesy wierzyciela.

W świetle dokonanej analizy Sąd uznał, że M. G. (1) w dniu 27 grudnia 2016 r. w G. w celu udaremnienia wykonania orzeczenia Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 19 lipca 2011 r. sygn. akt VIII GNc 2471/11 dokonał darowizny na rzecz brata T. G. (...) nieruchomości zagrożonej zajęcie, położonej w K. przy ul. (...) wpisanej do ksiąg wieczystych prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Giżycku pod numerem (...) wartości 7.500,00 zł czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o. w Ł. i w konsekwencji dopuścił się czynu z art. 300§2 kk.

Przy wymiarze kary Sąd kierował się ogólnymi jej dyrektywami zawartymi w art. 53§1 i 2 kk.

Oskarżony bez wątpienia naruszył jedną z podstawowych zasad obwiązujących w obrocie gospodarczym, naruszył zasadę rzetelności i uczciwości w relacjach dłużnik – wierzyciel oraz powagę i skuteczność orzeczeń organów państwowych. Swoim zachowaniem godził w interesy gospodarcze pokrzywdzonego – wierzyciela.

Jako okoliczność łagodząca przy wymiarze kary przyjęto dotychczasową niekaralność oskarżonego ( karta karna k. 221-222), nie dopatrując się okoliczności obciążających w sprawie. Z tych też względów - uznając M. G. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu – Sąd na podstawie art. 300§2 kk przy zastosowaniu art. 37a kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk skazał go na karę grzywny w wymiarze 100 (sto) stawek dziennych. Zważywszy, że oskarżony osiąga miesięczny dochód w wysokości około 1000 zł, ma na utrzymaniu dwoje dzieci - Sąd przyjął wysokość jednej stawki dziennej za równą kwocie 20 ( dwadzieścia) złotych.

Zdaniem Sądu rodzaj i rozmiar przedmiotowej kary jest adekwatny do stopnia zawinienia i społeczne szkodliwości czynu, a kara ta spełni cele wychowawcze i poprawcze wobec sprawcy.

Zasądzając od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 ( dwieście) tytułem opłaty i obciążając go pozostałymi kosztami sądowymi w wysokości 292,23 ( dwieście dziewięćdziesiąt dwa 23/100) złotych, Sąd miał na uwadze treść art. art. 627 kpk.