Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 82/18

POSTANOWIENIE

Dnia 17 maja 2018 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu III Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca: SSO Izabela Dehmel

Protokolant: st. prot. sąd. Anita Sobczak

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań Stare Miasto w Poznaniu Magdaleny Kęsy - Pietrus

w sprawie skazanego M. A.

o wydanie wyroku łącznego

postanawia

1. Na podstawie art. 572 k.p.k., w zw. z art. 17 §1 pkt 7 k.p.k., art. 85 k.k. – w brzmieniu obowiązującym do dnia 30.06.2015r., art. 85§1 i 2 k.k. oraz art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20.02.2015r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (DZ.U. z 2015r., poz. 396) umorzyć postępowanie o wydanie wyroku łącznego wobec skazanego M. A., w sprawie o sygn. III K 82/18.

2. Na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami postępowania obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

W dniu 29 listopada 2017 r. do Sądu Rejonowego Poznań - Grunwald i Jeżyce Poznaniu wpłynęło pismo z administracji Zakładu Karnego we W., iż w stosunku do skazanego M. A. zachodzą przesłanki do wydania wyroku łącznego. Postanowieniem z dnia 14 lutego 2018r. Sąd Rejonowy uznał się niewłaściwym rzeczowo do wydania wyroku łącznego i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Poznaniu.

Z ustaleń Sądu Okręgowego poczynionych z urzędu wynika, że M. A. był karany następującymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 18 września 2000r., sygn. akt V K 1123/99 za czyn z art.13 §1 k.k. w zw. z art. 279 §1 k.k. popełniony dnia 1 kwietnia 1999r. na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności;

II.  Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 26 lipca 2002r., sygn. akt V K 1003/01 za czyn z art.279 §1 k.k. popełniony dnia 1 grudnia 2000r. na karę 1 roku pozbawienia wolności;

III.  Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 10 grudnia 2004r., sygn. akt XXIII K 2005/04 za czyn z art. 278§1 k.k. i art. 275§1 k.k. popełniony w dniu 13 września 2004r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  Sądu Rejonowego w Środzie Wlkp. z dnia 5 października 2011r. w sprawie o sygn. akt II K 517/11 za:

a)  czyn z art. 288§1 k.k. w zw. z art.13§1 k.k. w zw. z art.279§1 k.k. popełniony w okresie 28 marca 2001r. – 29 marca 2011r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b)  czyn z art. 226§1 k.k. popełniony dnia 29 marca 2011r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

przy czym wymierzono karę łączną 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności;

V.  Sądu Rejonowego Poznań - Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 20 stycznia 2012r., sygn. akt III K 656/11 za czyn z art. 288§1 k.k. popełniony w dniu 6 sierpnia 2011r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  Sądu Rejonowego Poznań - Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 31 stycznia 2012r., sygn. akt III K 670/11 za czyn z art. 278§1 k.k. popełniony w dniu 7 marca 2011r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

VII.  Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu z dnia 14 lutego 2012r., sygn. akt III K 14/12 za czyn z art. 286§1 k.k. i z art. 279§1 k.k. popełniony w dniu 9 lipca 2009r. na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolości;

VIII.  Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 29 marca 2012r., sygn. akt III K 272/10 za:

a)  czyn z art. 279§1 k.k. popełniony w dniu 15 kwietnia 1999r. na karę 1 roku pozbawienia wolności i karę grzywny w wymiarze 50 stawek, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 zł,

b)  czyn z art. 310§2 k.k. i art. 18§3 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. popełniony dnia 16 kwietnia 1999r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i karę grzywny w wymiarze 80 stawek, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 zł,

przy czym wymierzono karę łączną 2 pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat tytułem próby i karę łączną grzywny w wymiarze 100 stawek, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 zł; postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 15 września 2014r., sygn. akt III Ko 660/14 zarządzono wykonanie kary łącznej pozbawienia wolności;

IX.  Sądu Rejonowego Poznań - Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 28 kwietnia 2014r., sygn. akt III K 700/11 za:

a)  przestępstwo z art. 286§1 k.k. i art. 270§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. popełnione w dniu 19 stycznia 2011r. na karę 1 roku pozbawienia wolności oraz grzywnę 100 stawek dziennych po 10 zł stawka,

b)  dwa przestępstwa z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. popełnionych w warunkach ciągu przestępstw z art. 91§1 k.k. w dniach 20 stycznia 2011r. oraz 3 lutego 2011r. na jedną karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę 120 stawek dziennych po 10 zł stawka,

c)  przestępstwo z art.286§1 k.k. popełnione w dniu 12 października 2009r. na karę 9 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę 100 stawek dziennych po 10 zł stawka,

d)  przestępstwo z art. 286§1 k.k. i art. 270§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. popełnione w dniu 2 marca 2001r. na karę 1 roku pozbawienia wolności oraz grzywnę 100 stawek dziennych po 10 złotych stawka;

przy czym wymierzono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat próby oraz grzywnę łączną 250 stawek dziennych po 10 złotych;

X.  Wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 24 czerwca 2013r., sygn. akt III K 89/13, którym połączono kary pozbawienia wolności wymierzone wyrokami Sądu Rejonowego w Środzie Wlkp. z dnia 5 października 2011r., sygn. akt II K 517/11, Sądu Rejonowego Poznań - Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 20 stycznia 2012r., sygn. akt III K 656/11, Sądu Rejonowego Poznań - Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 31 stycznia 2012r. , sygn. akt III K 670/11 oraz Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu z dnia 14 lutego 2012r., sygn. akt III K 14/12 wymierzając karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

XI.  Wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 25 kwietnia 2016r., sygn. akt III K 72/16, którym połączono kary pozbawienia wolności wymierzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 18 września 2000r., sygn. akt V K 1123/99 oraz wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 29 marca 2012r., sygn. akt III K 272/10 wymierzając karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, kara została w całości wykonana;

XII.  Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 15 grudnia 2016r., sygn. akt VIII K 1016/16 za czyn z art. 278§5 k.k. w zw. z art. 278§1 k.k., w zb. z art. 275§1 k.k. w zb. z art. 276 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. popełniony w dniu 11 czerwca 2016r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolości, kara została wykonana w całości;

XIII.  Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 10 maja 2017r., sygn. akt III K 911/16 za:

a)  przestępstwo z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 197§1 k.k. i art. 280§1 k.k. w zw. z art. 275§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. popełnione w dniu 08 czerwca 2016r. na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b)  przestępstwo z art. 280§1 k.k. i art. 275§1 k.k. w zw. z art. 157§2 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. popełnione w dniu 13 czerwca 2016r. na karę 2 lat pozbawienia wolności,

c)  przestępstwo z art. 280§1 k.k. i art. 275§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. popełnione w dniu 17 czerwca 2016r. na karę 2 lat pozbawienia wolności,

d)  przestępstwo z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 297§1 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. popełnione w dniu 17 czerwca 2016r. na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności,

przy czym wymierzono karę łączną 4 lat pozbawienia wolności, kara nie została wykonana.

Na wstępie zaznaczyć należy, że przepisy art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (DZ. U. z 2015r., poz. 396) uregulowały kwestię tzw. intertemporalną, to jest wyłączyły stosowanie przepisów rozdziału IX kodeksu karnego w nowym brzmieniu, a więc przepisów dotyczących nowych zasad orzekania kary łącznej w wyroku łącznym, do spraw w których połączeniu podlegałby wyłącznie kary prawomocnie orzeczone przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015r. Zgodnie z tym przepisem – przepisów rozdziału IX ustawy kodeks karny, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizująca kodeks karny, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.

Tym samym stwierdzić należy, że w stosunku do skazanego M. A. w niniejszym postępowaniu stosować można przepisy art. 85 k.k i następne w brzmieniu nowym tj. obowiązującym od dnia 1 lipca 2015r., jak również, przy zastosowaniu art. 4§1 k.k. w brzmieniu starym tj. obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015r.

Analizując stan prawny obowiązujący do dnia 30 czerwca 2015r., wskazać należy na następujące kwestie.

Stosownie do treści art. 17 §1 pkt 7 k.p.k. w zw. z art. 574 k.p.k. nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy postępowanie co do tej samej kwestii odnośnie tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się. Nie ulega wątpliwości, że ukonstytuowany w art. 17 §1 pkt 7 k.p.k. bezwzględny zakaz ponownego prowadzenia postępowań karnych dotyczących tego samego przedmiotu procesu, w stosunku do tej samej osoby, ma pełne odniesienie do postępowań w przedmiocie wydania wyroku łącznego. Warunkiem zachowania wymaganej w takim wypadku tożsamości podmiotowo-przedmiotowej, poza tą samą osobą skazanego, jest to, aby postępowania odnosiły się do tych samych wyroków jednostkowych, a więc orzeczeń obejmujących te same czyny tej samej osoby.

Taki właśnie układ procesowy miał miejsce w odniesieniu do wyroków w sprawach V K 1123/99, V K 1003/01, XXIII K 2005/04, II K 517/11, III K 656/11, III K 670/11, III K 14/12, III K 272/10, III K 700/11 i III K 89/13, które były przedmiotem rozpoznania w sprawie zakończonej wydaniem przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w dniu 25 kwietnia 2016r., wyroku łącznego w sprawie sygn. akt III K 72/16.

Natomiast faktem jest, że po wydaniu przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w dniu 25 kwietnia 2016r., wyroku łącznego w sprawie sygn. akt III K 72/16 M. A. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 15 grudnia 2016r., sygn. akt VIII K 1016/16 i Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 10 maja 2017r., sygn. akt III K 911/16, a zatem należało rozważyć możliwość objęcia wyrokiem łącznym kar w nich orzeczonych.

Warunki do orzeczenia kary łącznej określone zostały w art. 85 k.k. Zgodnie z tym przepisem karę łączną orzeka się wówczas, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Zawarty w art. 85 k.k. zwrot „zanim zapadł pierwszy wyrok" odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnego (kolejnych) przestępstwa (vide: uchwała 7 sędziów SN - zasada prawna z dnia 25 lutego 2005r., sygn. I KZP 36/04, OSNKW 2005/2/13). Nadto – jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu powołanej uchwały – możliwe jest wystąpienie nie tylko jednego zbiegu realnego, ale i dalszych, przy spełnieniu warunków wskazanych w art. 85 k.k. Jednakże nawet przy kolejnych zbiegach obejmujących drugą, trzecią, itd. grupę przestępstw, zawsze wyjściowym punktem odniesienia będzie pozostawał ten chronologicznie „pierwszy wyrok”, zamykający kolejne „grupy przestępstw” pozostających w zbiegu. Oceny zbiegu realnego dokonywać należy z perspektywy postępowania sprawcy – czy kolejnych przestępstw dopuszcza się po wydaniu wobec niego wyroku (kolejnych wyroków), czy przed nim (nimi).

W przedmiotowej sprawie czyn osądzony w sprawie VIII K 1016/16 popełniony został w dniu 11 czerwca 2016r., natomiast czyny w sprawie III K 911/16 popełnione zostały kolejno w dniu 08 czerwca 2016r., w dniu 13 czerwca 2016r. i w dniu 17 czerwca 2016r., a więc każdorazowo po wydaniu wszystkich wcześniejszych wyroków, a co za tym idzie kary nimi wymierzone nie podlegały łączeniu w ramach wyroku łącznego.

Jednocześnie, wskazać należy, że w odniesieniu do czynów osądzonych w sprawach VIII K 1016/16 i III K 911/16 mamy do czynienia z realnym zbiegiem przestępstw w rozumieniu art. 85 k.k. – w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2018r. Jednakże biorąc pod uwagę, że czyny w niniejszych sprawach każdorazowo popełnione zostały po dniu wejścia w życie zmian dotyczących wymiaru kary łącznej, co miało miejsce z dniem 01 lipca 2018r., brak jest podstaw do orzeczenia kary łącznej na podstawie art. 85 k.k. – w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2018r., w odniesieniu do tych skazań.

Reasumując, uznać należało, brak jest podstaw do wydania wyroku łącznego w oparciu o regulacje dotyczące wymiaru kary łącznej obowiązujące do dnia 30 czerwca 2015r.

W tym stanie rzeczy należało rozważyć przesłanki orzeczenia kary łącznej w oparciu o przepisy obowiązujące od dnia 01 lipca 2015r.

Zgodnie z art. 85§ 1 i 2 k.k., jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. Podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1.

Kara łączna pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 25 kwietnia 2016r, sygn. III K 72/16 oraz kara pozbawienia orzeczona wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 15 grudnia 2016r., sygn. VIII K 1016/16 zostały w całości wykonane, do wykonania pozostała wyłącznie kara pozbawienia wolności orzeczona wobec skazanego wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 10 maja 2017r., sygn. III K 911/16.

Zatem, uznać należy, że w oparciu o przepisy art. 85 §1 i 2 k.k. – w obecnym brzmieniu, kary orzeczone w sprawach III K 72/16 i VIII K 1016/16, jako nie podlegające wykonaniu nie mogą podlegać połączeniu z karą pozbawienia wolności w sprawie III K 911/16.

W tym stanie rzeczy, z uwagi na brak przesłanek do orzeczenia wobec skazanego M. A. kary łącznej, postępowanie o wydanie wyroku łącznego należało umorzyć.

Z uwagi na powyższe orzeczono, jak w sentencji postanowienia.

SSO Izabela Dehmel