Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 marca 2018r.

Sąd Rejonowy w Gdyni, Wydział I Cywilny

w składzie

Przewodniczący: SSR Adrianna Gołuńska-Łupina

Protokolant: sek. sąd. Katarzyna Chachulska

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2018 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa A. J.

przeciwko Fundacji (...) w P.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Fundacji (...) w P. na rzecz powoda A. J. kwotę 73 296 zł. 85 gr. ( siedemdziesiąt trzy tysiące dwieście dziewięćdziesiąt sześć złotych 85/100) wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 01 października 2013 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 31 października 2013 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 01 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 31 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 31 stycznia 2014 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 01 marca 2014 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 31 marca 2014 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 31 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 01 marca 2015 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 31 marca 2015 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 01 maja 2015 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 5817, 21 zł od dnia 31 maja 2015 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 3 490,33 zł od dnia 31 grudnia 2015 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego Fundacji (...) w P. na rzecz powoda A. J. kwotę 10 882 zł. 66 gr. (dziesięć tysięcy osiemset osiemdziesiąt dwa złote 66/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

Sygnatura akt: I C 1000/17

UZASADNIENIE

Stan faktyczny:

Na podstawie powołania przez Ministra Skarbu Państwa od dnia 3 września 2013r. do dnia 18 grudnia 2015r. powód A. J. pełnił funkcję prezesa zarządu Fundacji (...) w P..

(okoliczność bezsporna ustalona w oparciu o akt powołania z dnia 3 września 2013r. k. 8)

Na podstawie § 10 pkt 3 Statutu Fundacji (...) w związku z Z. Wynagradzania Członków Zarządu Fundacji (...) z dnia 9 czerwca 2004r. oraz obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 16 lipca 2013r. w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród w drugim kwartale 2013r. Minister Sportu i Turystyki przyznał powodowi od dnia 3 września 2013r. miesięczne wynagrodzenie w kwocie 7.192,21 zł brutto. Wynagrodzenie powoda netto wynosiło 5.817,21 zł.

(okoliczność bezsporna ustalona w oparciu o pismo Ministra Sportu i Turystyki k. 9, potwierdzenia przelewu k. 13-14)

Wypłaty wynagrodzenia dokonywało się jeden raz w miesiącu, każdego 30 dnia miesiąca (w lutym ostatniego dnia). Jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia był dniem wolnym, wynagrodzenie wypłacało się w dniu poprzedzającym.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o Regulamin wynagradzania k. 10-12)

Powód nie otrzymał wynagrodzenia za okres od września 2013r. do marca 2014r., od stycznia do maja 2015r. oraz za okres od 1 do 18 grudnia 2015r.

(okoliczność bezsporna)

Pismem z dnia 2 sierpnia 2016r. powód wezwał pozwaną Fundację (...) w P. do zapłaty kwoty 73.296,85 zł w terminie 7 dni od doręczenia wezwania. Wezwanie zostało pozwanej fundacji doręczone w dniu 4 sierpnia 2016r. Pozwana nie ustosunkowała się do wezwania ani też nie dokonała zapłaty.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o: wezwanie do zapłaty z dnia 2 sierpnia 2016r. k. 23, dowód doręczenia k. 24)

Ocena dowodów:

Powyższy stan faktyczny był w całości bezsporny pomiędzy stronami i został przez Sąd ustalony na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez stroną powodową. Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej przedstawionych dokumentów, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów ani nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod tymi dokumentami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. Przedmiotowe dokumenty nie budzą również żadnych zastrzeżeń Sądu.

Sąd natomiast pominął dowód z przesłuchania prezesa zarządu pozwanego, albowiem mimo prawidłowego doręczenia wezwania, nie stawił się na rozprawie i nie usprawiedliwił swojej nieobecności.

Kwalifikacja prawna:

Podstawę prawną powództwa stanowiły przepisy art. 5 ustawy z dnia z dnia 6 kwietnia 1984r. o fundacjach (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r. poz. 40) oraz § 11 Statutu Fundacji (...).

W niniejszej sprawie bezsporne było, że w okresie od dnia 3 września 2013r. do dnia 18 grudnia 2015r. powód A. J. pełnił funkcję prezes zarządu Fundacji (...) w P.. Pozwana nie kwestionowała także, że powód nie otrzymał należnego mu wynagrodzenia – w wysokości ustalonej przez Ministra Sportu i Turystyki – za okres od września 2013r. do marca 2014r., od stycznia do maja 2015r. oraz za okres od 1 do 18 grudnia 2015r. Bezsporna była również wysokość miesięcznego wynagrodzenia należnego powodowi netto (5.817,21 zł, a za 18 dni grudnia 2015 – 3.490,33 zł).

Podstawowym zarzutem zgłoszonym przez pozwaną był zarzut przedawnienia części roszczenia. Pozwana podnosiła bowiem, że strony łączył stosunek korporacyjny o charakterze cywilnoprawnym, który nosi cechy umowy o świadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Zgodnie natomiast z treścią art. 751 pkt 1 k.c. roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków przysługujące osobom, które stale lub w zakresie działalności przedsiębiorstwa trudnią się czynnościami danego rodzaju przedawniają się z upływem lat dwóch. Stąd, zdaniem pozwanej, część roszczeń powoda uległa przedawnieniu. Sąd nie podzielił jednak argumentacji strony pozwanej. Nie ulega wątpliwości, że stosunek istniejący pomiędzy członkiem zarządu fundacji a fundacją nie jest stosunkiem umownym, podobnie jak prawo do wynagrodzenia dla członka zarządu nie wynika ze stosunku umownego. Elementy przedmiotowo istotne łączącego te podmioty stosunku organizacyjnego, zostały uregulowane w Statucie wydanym na podstawie art. 5 ustawy o fundacjach, a także w innych przepisach. Znamienne, że zgodnie z treścią § 13 ust. 3 Statutu zasady wynagradzania prezesa i pozostałych członków zarządu oraz wysokość wynagrodzenia ustala minister właściwy do spraw kultury fizycznej. Zgodnie zaś § 11 ust. 1 zarząd fundacji powoływany jest przez fundatora w porozumieniu z właściwym ministrem. Już te okoliczności wskazują, że stosunek prawny pomiędzy członkiem zarządu pozwanej fundacji a fundacją nie opiera się na umowie. Dlatego w niniejszej sprawie nie mógł znaleźć zastosowania dwuletni termin przedawnienia. Sytuacja członka zarządu jest – w tym przedmiocie – podobna jak członka zarządu czy rady nadzorczej spółki kapitałowej. Jak natomiast wskazuje się w judykaturze termin przedawnienia roszczenia członka rady nadzorczej spółki akcyjnej o wynagrodzenie przyznane zgodnie z art. 392 § 1 KSH określa art. 118 KC (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2014r., III CZP 104/13, L.). Stąd, zastosowanie znajdzie trzyletni termin przedawnienia dla świadczeń okresowych o jakim mowa w art. 118 k.c. Zgodnie z przepisem art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Nie było pomiędzy stronami sporu, że wynagrodzenie prezesa zarządu płatne było co do zasady każdego 30 dnia miesiąca. Zatem wynagrodzenie za miesiąc wrzesień 2013r., a więc za najwcześniejszy okres objęty żądaniem pozwu, stało się wymagalne z dniem 1 października 2013r. Pozew w niniejszej sprawie został natomiast wniesiony w dniu 30 września 2016r. W tym stanie rzeczy w dacie wniesienia pozwu nie upłynął jeszcze trzyletni termin przedawnienia w stosunku do żadnego ze świadczeń okresowych.

W tym stanie rzeczy powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Od poszczególnych świadczeń okresowych – na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c. – Sąd zasądził odsetki ustawowe od dnia następnego po terminie płatności wynagrodzenia. Jak już wskazano powyżej, zgodnie z obowiązującymi w pozwanej fundacji zasadami wypłaty wynagrodzeń wypłat dokonuje się jeden raz w miesiącu, każdego 30 dnia miesiąca (w lutym ostatniego dnia). Natomiast, jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia jest dniem wolnym, wynagrodzenia wypłaca się w dniu poprzedzającym.

W ocenie Sądu nie zasługiwał na uwzględnienie złożony w odpowiedzi na pozew wniosek o rozłożenie świadczenia na raty. Zgodnie z treścią przepisu art. 320 k.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Jak podnosi się w doktrynie zastosowanie tego tzw. moratorium sędziowskiego może mieć miejsce jedynie w wypadkach "szczególnie uzasadnionych", tzn. wyjątkowych. Należy przyjąć, że owe "szczególne okoliczności" zachodzą wówczas, kiedy natychmiastowe wykonanie wyroku byłoby rażące sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Na przykład jeżeli ze względu na stan majątkowy, zdrowotny, rodzinny i inne niezwłoczne spełnienie świadczenia lub jednorazowo spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe, bardzo utrudnione lub narażałoby pozwanego albo jego bliskich na niepowetowaną szkodę. Stosując przepis art. 320 k.p.c. Sąd powinien rozważyć wszystkie okoliczności danej sprawy, zarówno dotyczące pozwanego, jak i powoda (por. A. Zieliński (red.) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, wydanie 7, C.H. Beck 2014, s. 563-564).

Nie ulega wątpliwości, że strona domagająca się rozłożenia świadczenia na raty winna wykazać, że zachodzi przypadek szczególnie uzasadniony w rozumieniu art. 320 KPC (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 października 2016r. I ACa 379/16, L.), w tym także powinna wykazać, iż jest w stanie wypełnić swój obowiązek w terminie wskazanym we wniosku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 8 lutego 2017r., I ACa 923/16, L.). W niniejszej sprawie strona pozwana w ogóle nie podjęła inicjatywy dowodowej w tym zakresie, nie przedłożyła żadnych dokumentów, z których wynikałoby, że znajduje się w złej sytuacji finansowej i nie jest w stanie regulować swoich zobowiązań. Nadto, prezes zarządu pozwanej fundacji – mimo prawidłowego wezwania na termin rozprawy – nie stawił się i nie złożył zeznań w przedmiocie istnienia podstaw do zastosowania art. 320 k.p.c. Sąd nie mógł w tym zakresie opierać się na gołosłownych twierdzeniach strony pozwanej zawartych w odpowiedzi na pozew, tym bardziej, że instytucja uregulowana w przepisie art. 320 k.p.c. ma charakter wyjątkowy. Jednocześnie, strona powodowa podniosła, że pozwana fundacja posiada przychody z działalności gospodarczej tj. ośrodka szkoleniowo – sportowego, co może poddać w wątpliwość twierdzenia pozwanej o złej kondycji finansowej i braku środków na jednorazowe zaspokojenie roszczenia powoda. Wobec braku jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej ze strony pozwanej Sąd nie był w stanie zweryfikować twierdzeń pozwanej dotyczących jej sytuacji finansowej i majątkowej. Dodatkowo należy wskazać, że rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 lipca 2014r., I ACa 159/14 L.). W niniejszej sprawie strona pozwana nie wykazała także tego, że w przypadku rozłożenia świadczenia na raty będzie w stanie spłacać raty ani nie wykazała w jakiej ewentualnie wysokości raty jest w stanie uiszczać. Z tego względu wniosek pozwanej o rozłożenie na raty nie zasługiwał na uwzględnienie.

Koszty procesu:

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800) i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego niniejszą sprawę pozwanego na rzecz powoda kwotę 10.882,66 zł. Na zasądzoną kwotę składają się: opłata sądowa od pozwu (3.665,66 zł), opłata za czynności fachowego pełnomocnika powoda – adwokata w stawce minimalnej (7.200 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł). Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanej o odstąpienie od obciążania jej kosztami postępowania, albowiem pozwana nie przedłożyła żadnych dowodów, z których wynikałoby, że jej sytuacja finansowa jest szczególna i uzasadnia odstąpienie od obciążania jej kosztami postępowania. W przypadku instytucji procesowych o charakterze wyjątkowym Sąd nie może opierać się na niepotwierdzonych twierdzeniach strony.