Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2018r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący SSR Magdalena Glinkiewicz

Protokolant st. sekr. sąd. Bożena Czajkowska

Po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2018 r. w Toruniu.

sprawy z

(...) Bank (...) S.A. w W.

przeciwko:

K. P.

o:

zapłatę

orzeka:

I.  zasądza od pozwanej K. P. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. w W. kwotę 52.082,66 zł (pięćdziesiąt dwa tysiące osiemdziesiąt dwa złote sześćdziesiąt sześć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 50.625,43 zł (pięćdziesiąt tysięcy sześćset dwadzieścia pięć złotych czterdzieści trzy grosze) od dnia 16 września 2017r. do dnia 14 maja 2018r.

- od kwoty 1.387,23 zł (tysiąc trzysta osiemdziesiąt siedem złotych dwadzieścia trzy grosze) od dnia 25 września 2017r. do dnia 14 maja 2018r.;

II.  rozkłada należność główną zasądzoną w pkt. I wyroku na dwieście sześćdziesiąt dwie raty, przy czym pierwsze dwieście sześćdziesiąt rat po 200 zł (dwieście złotych), dwieście sześćdziesiąta pierwsza rata w kwocie 82,66 zł (osiemdziesiąt dwa złote sześćdziesiąt sześć groszy) i ostatnia rata równa sumie odsetek zasądzonych w pkt. I wyroku, płatne do 10-go dnia każdego miesiąca, poczynając od miesiąca czerwca 2018r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

III.  oddala powództwo w pozostałej części;

IV.  nie obciąża pozwanej kosztami procesu.

Sygn. akt I C 1775/17

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank (...) S.A. w W. wniósł o zasadzenie od K. P. zapłaty kwoty 52.082,66 zł wraz z odsetkami oraz kosztami procesu podnosząc, że pozwana nieterminowo realizowała zobowiązania wynikające z umowy kredytu i nie spłaciła kwoty wynikającej z tej umowy. Pozwana została przez powoda wezwana do zapłaty, jednakże do chwili obecnej zadłużenie nie zostało uregulowane.

Sąd Rejonowy w Toruniu wydał w dniu 5 stycznia 2018 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty wnosząc o oddalenie powództwa. Przyznała, iż zawarła przedmiotową umowę. Zaznaczyła jednak, iż umowa została zawarta pod presją siostry i pieniądze zostały w rzeczywistości jej przekazane. Dodała, iż siostra zobowiązała się spłacać kredyt terminowo jednak tego nie uczyniła. Pozwana zaznaczyła, iż jest w trudnej sytuacji materialnej i nie stać jej na spłatę zobowiązania.

Postanowieniem z dnia 25 stycznia 2018 r. Sąd oddalił wniosek pozwanej o zwolnienie z kosztów postepowania.

Powódka w kolejnymi piśmie wniosła o przypozwania w charakterze interwenienta ubocznego E. Z..

Na rozprawie pozwana wniosła o rozłożenie należności na raty

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 1 marca 2016 r. K. P. zawarła z (...) Bank (...) S.A. w W. umowę kredyt na miarę

Dowód: umowa k. 52-60 pożyczki k. 54-57

Wobec faktu, że K. P. nie wywiązywała się z postanowień umowy, Bank wypowiedział umowę i wezwał do zapłaty należności.

Dowód: Wypowiedzenie umowy k. 62

K. P. nie uregulowała należności wynikającej z umowy.

Bezsporne

K. P. zamieszkuje w wynajętym pokoju. Utrzymuje się z zasiłku w wysokości 1.300 zł. Z mężem pozostaje w faktycznej separacji, troje jej dzieci mieszka z ojcem.

Niezaprzeczone

Sąd zważył co następuje:

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów przedłożonych przez powoda

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu, albowiem ich prawdziwość nie budziła w ocenie Sądu jakichkolwiek wątpliwości. Były one opatrzone wymaganymi pieczęciami i podpisami. Co więcej, wiarygodność przedłożonych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Zgodnie z art. 230 k.p.c. uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie i odpowiedzi na pozew, w pismach, a którym strona przeciwna nie zaprzeczała, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale zgromadzonym w sprawie.

Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie świadka E. Z. oraz pozwanej. To czy pozwana przekazała pieniądze uzyskane z kredytu siostrze E. Z. nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Stroną umowy w oparciu, o którą powód dochodzi zapłaty, była pozwana, a nie jej sistra.

Stan faktyczny nie był sporny między stronami.

Bezspornym było, że powód zawarł z pozwaną umowę kredytu na miarę oraz, że pozwana nie wywiązała się z obowiązku spłaty kredytu w terminie, w związku z czym powód wezwał pozwaną do zapłaty, a wobec braku oczekiwanej reakcji wystąpił na drogę sądową.

Pozwana nie kwestionowała zawarcia umowy ani kwoty dochodzonej przez powoda. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa w całości, wskazała jedynie, iż kredyt był zawierany na rzecz jej siostry która zobowiązała się spłacać raty, czego zaniechała. Jednakże twierdzenia te należało uznać za nie mające znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż podstawą roszczenia powoda jest stosunek zobowiązaniowy istniejący pomiędzy nim, a pozwaną, powstały na skutek zawarcia umowy o kredyt na miarę. Ewentualne zobowiązania i rozliczenia pomiędzy pozwaną a jej siostrą nie mają znaczenia dla oceny zasadności powództwa.

Mając na względzie powołane okoliczności Sąd uwzględnił powództwo w zakresie kwoty 52.082,66zł.

Sąd zasądził odsetki ustawowe od kwoty 50.625,43 zł od dnia następnego po dniu wystawienia wyciągu z ksiąg banku tj. od dnia 16 września 2017 r. do dnia 14 maja 2018r. (data wydania wyroku), zaś odsetki ustawowe za opóźnienie zaliczone od kwot skapitalizowanych odsetek tj. kwoty 1.387,23 zł od dnia wniesienia pozwu - 25 września 2016 r do dnia 14 maja 2018 r. (data wydania wyroku)

Na mocy przepisu art. 320 kpc Sąd Rejonowy zasądzone świadczenie pieniężne rozłożył na 262 rat przy czym pierwsze 260 rat po 200zł , rata 261 po 82,66 zł zaś 282 równa sumie zasądzonych odsetek; płatnych do 10-tego każdego miesiąca począwszy od czerwca 2018 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

W myśl art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. Przepis zawiera szczególną zasadę wyrokowania, określaną jako "moratorium sędziego". Obok charakteru procesowego ma także cechy normy materialnoprawnej. Podstawą zastosowania przepisu jest wyłącznie uznanie sądu, że zachodzą szczególnie uzasadnione wypadki. W ocenie Sądu niezwykle trudna sytuacja materialna pozwanej uzasadnia skorzystanie z uprawnień danych Sądowi przez ustawodawcę i rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty. Rozkładając z mocy art. 320 k.p.c. zasądzone świadczenia pieniężne na raty, sąd nie może - na podstawie tego przepisu - odmówić przyznania wierzycielowi żądanych odsetek za okres do dnia wydania wyroku zasądzającego świadczenie; rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (uchwała składu siedmiu sędziów SN z 22.09.1970r. III PZP 11/70, OSNC 1971/4/61).

Pozwana obecnie mieszka sama. Wynajmuje pokój zaś jej dochód miesięczny wynosi 1300 zł. Z uwagi na podpisane umowy kredytowe na rzecz siostry jej mąż zamierza wystąpić z pozwem o separację. Pozwana ma trójkę dzieci, które obecnie mieszkają z jej mężem.

Nie sposób również nie zauważyć, że powód jest typową instytucja kredytową, która udziela pożyczek i kredytów długoterminowych i zwykle rozkłada udzielane pożyczki, kredytu na raty. Tym samym, spłata zadłużenia w ratach nie jest dla niego rozstrzygnięciem innowacyjnym, czy abstrakcyjnym.

Pozwana nie jest w stanie jednorazowo spłacić całości zadłużenia. Jednoznacznie dała temu wyraz wskazując, że zadłużenie może spłacać jedynie w ratach.

Wskazać należy, że względy słuszności oraz utrwalona opinia jurysprudencji wskazują, że rozstrzygnięcie sporu cywilnego nie może prowadzić do ruiny dłużnika. Zezwolenie powodowi na egzekucję całej dochodzonej sumy jednorazowo doprowadziłoby zaś niewątpliwie do takiego skutku.

Rozłożenie na raty usprawiedliwione trudną sytuacją majątkową pozwanej, pozwoli jej w terminie wywiązać się z zapłaty należności. Z drugiej strony świadczenie nie straci swej ekonomicznej wartości dla powoda.

Oczywiste jest, że stosując art. 320 k.p.c. Sąd powinien uwzględniać nie tylko sytuację dłużnika lecz brać pod uwagę także słuszne interesy wierzyciela. Wbrew pozorom jednak, uwzględnienie wniosku pozwanej jest korzystne także dla powoda. Sąd uznał, iż pozwana będzie mogła spłacać miesięczne raty w wysokości wskazanej w wyroku. Przez co spłata całości zobowiązania jest bardziej realna.

w pozostałym zakresie Sąd w pkt II wyroku oddalił powództwo.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. przyjmując, że wobec złej sytuacji materialnej pozwanej nie jest uzasadnione obciążanie jej tymi kosztami. Obciążenie strony, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, całością lub nawet tylko częścią kosztów procesu może w okolicznościach konkretnej sprawy pozostawać trudne do pogodzenia z poczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Z tego względu ustawodawca przewidział specjalne unormowanie pozwalające nie obciążać strony przegrywającej (powoda, pozwanego) obowiązkiem zwrócenia przeciwnikowi całości lub części kosztów. Ideę tę urzeczywistnia wyrażona w powołanym przepisie zasada słuszności. Artykuł 102 nie konkretyzuje w żaden sposób pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych. Wskazanie w tym przepisie na dopuszczalność odstąpienia od zasady odpowiedzialności za wynik procesu jedynie w wypadkach wyjątkowych ("szczególnie uzasadnionych") wyłącza możliwość stosowania wykładni rozszerzającej. Ocena, czy taki wypadek rzeczywiście zachodzi, pozostawiona została uznaniu sądu. Musi ona mieć na względzie całokształt okoliczności sprawy. Chodzi tu nie tylko o okoliczności związane z przebiegiem procesu, ale również pozostające poza jego obszarem (np. stan majątkowy stron, ich sytuacja życiowa). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z punktu widzenia zasad współżycia społecznego. Kryteria pomocne przy rozstrzyganiu o istnieniu czy też nieistnieniu przesłanek zastosowania zasady słuszności wskazane zostały w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego. Sposób skorzystania z art. 102 jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążania kosztami procesu strony przegrywającej spór (zob. wyroki SN: z dnia 3 lutego 2010 r., II PK 192/09, Lex nr 584735 i z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, Lex nr 603828 oraz postanowienia SN: z dnia 19 października 2011 r., II CZ 68/11, Lex nr 1044004 i z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZ 17/12, Lex nr 1164739). O tym, czy w konkretnej sprawie zachodzi "szczególnie uzasadniony wypadek" w rozumieniu art. 102, decyduje m.in. sposób prowadzenia procesu przez stronę przegrywającą sprawę. Jeżeli prowadzi ona proces w sposób nielojalny, np. przez usiłowanie wprowadzenia sądu w błąd, albo celowo dąży do przewleczenia procesu lub zwiększenia jego kosztów, to nie zasługuje na potraktowanie jej w uprzywilejowany sposób i na zwolnienie od zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi (zob. postanowienie SN z dnia 20 grudnia 1973 r., II CZ 210/73, Lex nr 7366).Do wypadków szczególnie uzasadnionych w rozumieniu art. 102 można także zaliczyć sytuacje wynikające z charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu sądu. Taki zaś szczególny charakter ma powództwo i wyrok uwzględniający powództwo w sprawie o zaprzeczenie ojcostwa, zwłaszcza wtedy, gdy strona pozwana nie przeczyła twierdzeniom zawartym w pozwie i uznała żądanie w nim zgłoszone (zob. postanowienie SN z dnia 11 września 1973 r., I CZ 122/73, OSNCP 1974, nr 5, poz. 98; por. też postanowienie SN z dnia 20 maja 1965 r., II CZ 30/65, Lex nr 5804).

W niniejszej sprawie pozwana znajduje się w trudnej sytuacji materialnej i rodzinnej, posiada spore zadłużenie. Dodatkowe obciążenie pozwanej kosztami jeszcze pogorszyłoby jej trudną sytuację.

Dlatego uznać należy, że istnieją szczególnie uzasadnione okoliczności pozwalające na nieobciążanie pozwanej kosztami procesu.