Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 maja 2018 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Niewiadomska

Sędziowie: SO Jolanta Piórkowska (spr.)

SR del do SO Marek Maculewicz

Protokolant: po sekr. sądowego Sylwia Stankiewicz

po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2018 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa P. B.

przeciwko R. B.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie

z dnia 16 stycznia 2018 roku

sygn. akt III RC 859/17

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla z dniem 1 kwietnia 2018 roku obowiązek alimentacyjny P. B. na rzecz R. B. w wysokości 22% wynagrodzenia miesięcznego za pracę netto, nie mniej niż 400 zł miesięcznie, wynikający z wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 21 listopada 2007 roku w sprawie III RC 743/07;

2.  w pozostałej części powództwo i apelację oddala;

3.  koszty postępowania między stronami wzajemnie znosi.

Sygn. akt: VI RCa 66/18

UZASADNIENIE

Powód P. B. wniósł o uchylenie z dniem 1 listopada 2017 r. świadczeń alimentacyjnych na rzecz pozwanego R. B. ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 21 listopada 2007 r. w sprawie III RC 743/07, w wysokości 22% miesięcznego wynagrodzenia netto za pracę powoda nie mniej niż 400 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że pozwany ma skończone 20 lat, ukończył szkołę, nie kontynuuje nauki i rozpoczął pracę zarobkową, wobec czego jest w stanie samodzielnie się utrzymać.

Pozwany R. B. wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że w kwietniu 2017 r. ukończył technikum. Aktualnie przygotowuje się do zdania egzaminów zawodowych oraz matury, do której ma przystąpić w maju 2018 r. Podkreślił, że jest dyslektykiem i potrzebuje więcej czasu na naukę niż jego rówieśnicy.

Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 16 stycznia 2018 r. w sprawie o sygn. akt III RC 859/17 oddalił powództwo.

Sąd ustalił, że w czasie orzekania w sprawie obowiązku alimentacyjnego powód otrzymywał zasiłek emerytalno – rentowy w wysokości 2679 zł brutto, a po odliczeniu wszystkich potrąceń wraz z alimentami pozostawała mu kwota 1141,12 zł netto. Pozwany natomiast miał dziesięć lat i był uczniem szkoły podstawowej. Miał stwierdzoną dysleksję i uczęszczał na zajęcia z pływania w związku z wadą postawy.

Aktualnie powód utrzymuje się z emerytury w wysokości 2300 zł oraz prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, która przynosi około 15 000 zł dochodu rocznie. Mieszka w domu stanowiącym jego własność. Spłaca kredyt w ratach po 650 zł Jest w trakcie sprawy rozwodowej.

Pozwany przygotowuje się do matury, którą będzie zdawał w roku szkolnym 2017/2018. W okresie od maja do października 2017 r. pozwany pracował na umowę zlecenia w Restauracji (...) i zarabiał z tego tytułu 900 – 1000 zł miesięcznie. Aktualnie pozwany jest zarejestrowany w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Uczęszcza na korepetycje z języka polskiego, matematyki i języka angielskiego. W nauce z matematyki pomaga mu matka, która z zawodu jest nauczycielką matematyki. Po maturze pozwany planuje iść na studia. Pozwany mieszka z matką i ponosi wspólnie koszty mieszkania

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy podkreślił, że przy ocenie żądania powoda uwzględniając treść art. 133 § 1 i 3 kro oraz art., 135 § 1 kro należy rozważyć zmiany w sytuacji obu stron w świetle przesłanek z art. 138 kro i zdaniem Sądu brak było podstaw do przyjęcia, że zaistniały zmiany w sytuacji obu stron które miałyby skutkować uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda na rzecz syna.

Sąd I instancji wskazał, że sytuacja materialna powoda kształtuje się w sposób korzystniejszy niż podczas orzekania w przedmiocie obowiązku alimentacyjnego w poprzedniej sprawie. Uzyskuje dochody z emerytury i prowadzonej działalności gospodarczej, spłaca zobowiązania, ma ustabilizowana sytuacje finansową.

Odnosząc się natomiast do sytuacji pozwanego podkreślił, nie zakończył on edukacji, która byłaby adekwatna do jego zdolności i ambicji. R. B. ukończył szkołę średnią i przygotowuje się do egzaminu maturalnego aby kontynuować naukę w szkole wyższej. Uczęszcza w związku z tym na korepetycje z kilku przedmiotów. Obecnie nie ma zatrudnienia, zarejestrowany jest jako bezrobotny. Nie ma możliwości utrzymać się samodzielnie, a alimenty od ojca są niezbędne do zaspokojenia jego podstawowych potrzeb bytowych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód. Zażądał on zamiany zaskarżonego orzeczenia i uwzględnienie powództwa, ewentualnie wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Zdaniem apelującego, Sąd I instancji błędnie uznał, że pozwany nie uzyskał zdolności do samodzielnego utrzymania się. Pozwany ma wyuczony zawód technika gastronomii, za czym idą duże możliwości podjęcia pracy. Podkreślił, że z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż pozwany zamierza dopiero podjąć naukę, co jest faktem przyszłym i niepewnym i nie powinno być brane pod uwagę na dzień orzekania w niniejszej sprawie. Sąd błędnie uznał, że pozwany nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, podczas gdy po ukończeniu szkoły podjął pracę zarobkową. Ponadto zaznaczył, że Sąd błędnie obliczył koszty utrzymania pozwanego. Wskazał, że na przygotowanie się do matury miał cztery lata, a okoliczność, że jest dyslektykiem nie wpływa na szybkość przyswajania przez niego wiedzy. Twierdzenia te potwierdza fakt zdawania z klasy do klasy terminowo oraz zaliczenie, bez problemu, egzaminu na prawo jazdy i zdobycia uprawnień na wózek widłowy

Pozwany złożył odpowiedź na apelację w której wniósł o jej oddalenie.

Podkreślił, że Sąd I instancji wydał wyrok na podstawie prawidłowo poczynionych ustaleń faktycznych, a wskazane przez powoda w apelacji twierdzenia nie są prawdziwe. Na potwierdzenie swojego stanowiska przytoczył szereg okoliczności podkreślając, że powód nie orientuje się w sytuacji pozwanego, bowiem nie utrzymuje z nim kontaktu. Zaznaczył, że powód nie zdaje sobie sprawy z tego, jak dysleksja wpływa na funkcjonowanie pozwanego i nabywanie przez niego nowej wiedzy.

Sąd zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest częściowo zasadna i w części zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego wprawdzie prawidłowo ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie, a zajęte stanowisko uzasadnił w pisemnych motywach orzeczenia, jednakże w ocenie Sądu II instancji nie można zgodzić się z wnioskami jakie na podstawie dokonanych ustaleń poczynił Sąd w zakresie aktualnej sytuacji materialnej pozwanego a zwłaszcza jego możliwości zarobkowych oraz kontynuowania nauki, oraz sytuacji materialnej powoda. Sąd Okręgowy ponownie przeanalizował sytuację obu stron i dowody przedstawione na tę okoliczność, przeprowadził uzupełniające postępowanie dowodowe.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że trudno odmówić pozwanemu, iż po ukończeniu szkoły średniej nie podejmował starań w kierunku dalszej edukacji. Pozwany wykazał, że w sesji styczeń/luty 2018 r. przystąpił do egzaminu zawodowego z części praktycznej aby uzyskać uprawnienia kelnera, jednak bez powodzenia i ponownie zgłosił deklaracje do przystąpienia do egzaminu w sesji czerwiec/lipiec 2018 r. Uczęszczał na korepetycje z trzech przedmiotów ponosząc częściowo wynikające z tego koszty, powtarzał materiał, przygotowując się do matury w roku szkolnym 2017/2018. W związku z dyslekcją musiał więcej czasu poświęcać na naukę. Wprawdzie po zakończeniu szkoły w 2017 r. pozwany podjął na krótki okres czasu pracę, jednakże po jej utracie miał problem ze znalezieniem innego zatrudnienia pozwalającego na samodzielne utrzymanie, tym bardziej, że podjął decyzję o kontynuowaniu nauki.

W toku postepowania odwoławczego pozwany nie przedłożył jednak dokumentu potwierdzającego przystąpienie do matury w roku szkolnym 2017/2018, natomiast pismem z dnia 3 kwietnia 2018 r, poinformował o podjęciu pracy w Hotel Parku na podstawie umowy do dnia 15 lutego 2019 r. z wynagrodzeniem w wysokości najniższej krajowej. W tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał, że skoro pozwany podjął zatrudnienie umożliwiające mu samodzielne utrzymanie się i nie udowodnił przystąpienia do matury oraz dalszego kontynuowania nauki, zasadnym jest uwzględnienie żądania powoda. Pozwany, jeżeli nadal będzie chciał kontynuować naukę, może to czynić równolegle z pracą zarobkową i ponosić związane z tym koszty. Wobec tej oceny podnoszone przez pozwanego okoliczności dobrej i stabilnej sytuacji materialnej powoda nie mogą mieć wpływu na rozstrzygniecie, podobnie jak sytuacja materialna matki pozwanego

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił z dniem 1 kwietnia 2018 r. obowiązek alimentacyjny powoda P. B. wobec pozwanego R. B..

Jako datę początkową uchylenia obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanego Sąd przyjął datę podjęcia pracy zarobkowej przez pozwanego, oddalając częściowo tym samym apelację z mocy art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu, wobec jedynie częściowego uwzględnienia środka zaskarżenia, Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.