Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II AKa 58/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2018 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Cezariusz Baćkowski

Sędziowie: SSA Witold Franckiewicz (spr.)

SSA Bogusław Tocicki

Protokolant: Paulina Pańczyk

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Tomasza Pisarskiego

rozpoznał sprawę S. S.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk w związku z art. 294 § 1 kk,

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego i prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy

z dnia 21 listopada 2017 r. sygn. akt III K 18/17

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego S. S. w jego punkcie IV części rozstrzygającej w ten sposób, że zasądza od oskarżonego S. S. na rzecz oskarżycieli posiłkowych B. P. i W. M. 300 zł tytułem poniesionych przez nich zryczałtowanych kosztów postępowania w sprawie;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonego S. S. na rzecz oskarżycieli subsydiarnych: B. P. i W. M. po 600 zł z tytułu poniesionych przez nich kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;

IV.  stwierdza, iż koszty postępowania odwoławczego w zakresie apelacji

prokuratora ponosi Skarb Państwa;

V.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz r.pr. D. W.

738  (brutto) złotych tytułem kosztów nieopłaconej obrony oskarżonego

w postępowaniu odwoławczym;

VI.  wymierza oskarżonemu S. S. 300 zł opłaty za II instancję.

UZASADNIENIE

Oskarżyciele subsydiarni B. P. oraz W. M., wnieśli akt oskarżenia przeciwko oskarżonemu S. S., oskarżając go o czyny polegające na tym, że :

I.  w okresie od grudnia 2013r. do kwietnia 2015r. w L. okręgu (...) doprowadził B. P. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 276.000,00 złotych, poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd co do swoich możliwości finansowych i zamiaru uregulowania płatności za dostarczony żywiec drobiowy czym działał na szkodę B. P.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

II.  w okresie od grudnia 2013r. do kwietnia 2015r. w L. okręgu (...) doprowadził W. M. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 132.182,24 złotych, poprzez wprowadzenie pokrzywdzonej w błąd co do swoich możliwości finansowych i zamiaru uregulowania płatności za dostarczony żywiec drobiowy czym działał na szkodę W. M.

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy w Legnicy wyrokiem z dnia 21 listopada 2017 roku – sygn.. akt: III K 18/17 orzekł:

I.  uznał oskarżonego S. S. za winnego tego, że w okresie od 13 kwietnia 2015r. do 13 maja 2015r., działając czynem ciągłym, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd B. P. oraz W. M. co do zamiaru i możliwości wywiązania się z zawartych z nimi umów kupna – sprzedaży kurczaków z odroczonym terminem płatności i doprowadził ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w ten sposób, że w wykonaniu tych umów - w dniach 13, 15, 16 i 17 kwietnia 2015r. przyjął od W. M. kurczaki o łącznej wartości 105.515,35 złotych oraz w dniach 4, 8, 11, 12 i 13 maja 2015r. przyjął od B. P. kurczaki o łącznej wartości 125 335,68 złotych, nie mając zamiaru ani też możliwości zapłaty za te dostawy, czym dział na szkodę w/wymienionych, to jest czynu stanowiącego występek z art. 286§1 kk w zw. z art. 294§1 kk i art. 12 kk oraz przyjmuje na podstawie art. 4§1 kk jako podstawę skazania i wymiaru kary stan prawny obowiązujący na dzień 30 czerwca 2015r. tj. przed wejściem w życie Ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw i za to na podstawie art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie wymierzonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 3 lat,

III.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł (zasądził – S.O.) na rzecz pokrzywdzonych:

1.  W. M. – 105.515,35 zł,

2.  B. P. – 125.335,68 zł,

IV.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, wymierzając oskarżonemu opłatę 300 zł.

Apelacje od powyższego wyroku wnieśli:

1.  obrońca oskarżonego S. S. (t. II, k. 237-243),

2.  Prokurator Rejonowy w Legnicy (t. II, k. 209-214).

We wniesionej apelacji, obrońca oskarżonego S. S. zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania mającą zasadniczy wpływ na treść wyroku, polegającą na naruszeniu art. 7 k.p.k., poprzez ocenę dowodów bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, w sposób wybiórczy, gdzie dowody przemawiające na korzyść oskarżonego zostały bezzasadnie i wbrew treści art. 7 k.p.k. ocenione błędnie lub pominięte, a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych polegający na:

a.  przyjęcie, iż oskarżony wprowadził poszkodowanych w błąd co do swojej sytuacji finansowej podczas gdy z zeznań świadków, pokrzywdzonych oraz oskarżonego wynika, że fakt złej sytuacji finansowej oskarżonego, jego opóźnień w płatnościach dla dostawców, braku płynności finansowej, spłat wcześniejszych wierzytelności ze środków uzyskiwanych z bieżącej sprzedaży drobiu był faktem powszechnie znanym w środowisku dostawców, w tym znanym również pokrzywdzonym;

b.  przyjęciu, iż oskarżony miał pełną świadomość tego, że nie będzie w stanie zapłacić pokrzywdzonym za wzięty towar, mimo, że z obowiązujących harmonogramów dostaw towaru przez hodowców dla oskarżonego oraz z faktu ciągłego prowadzenia uboju i bieżącego odbioru towaru przez odbiorców, oskarżony mógł w okresie kwietnia i maja 2015 r. zakładać, że będzie kontynuował swoją działalność, a kwoty nieuregulowane na rzecz pokrzywdzonych ureguluje wraz z otrzymaniem środków ze sprzedaży towaru następnych dostawców; w konsekwencji błędne ustalenie, wbrew wyjaśnieniom oskarżonego, że oskarżony wiedział, iż nie zapłaci za dostarczony towar;

c.  błędnym przyjęciu, iż oskarżony „Nie poinformował producentów o stosowanym przez niego sposobie finansowania dostaw kurczaków, polegającym na płaceniu za wcześniejsze dostawy środkami finansowymi z bieżących dostaw”, mimo iż jak wskazywał oskarżony praktyka ta jest powszechna wśród ubojni, a sami dostawcy z faktu opóźnień płatności sięgających kilku tygodni wiedzieli, że ich zaległości pokrywane są z dostaw bieżących i godzili się na to;

d.  błędnym przyjęciu, iż oskarżony „Groził, że jeżeli producenci nie wznowią dostaw to on nie zapłaci zaległości” podczas, gdy z zeznań świadków i samego oskarżonego wynika jasno, iż jego działania sprowadzały się do informowania dostawców, że jego sytuacja finansowa jest tak zła, że bez kolejnych dostaw nie będzie w stanie spłacić swoich zaległości również wobec innych dostawców;

e.  błędnym ustaleniu, iż pokrzywdzeni „nie znali rzeczywistej sytuacji finansowej oskarżonego”, podczas gdy zeznania świadków wskazywały, iż dostawcy dokonywali kolejnych dostaw w celu „ratowanie ubojni’ oraz, że oskarżony nie ukrywał, że posiada zaległości wobec wielu dostawców.

2.  naruszenie art. 92 k.p.k. stanowiącym, iż podstawę orzeczenia stanowić może jedynie całokształt okoliczności, które ujawnione zostały w postępowaniu i mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, podczas gdy brak jest ustaleń co do wysokości należności wobec banków zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach oskarżonego, przy jednoczesnym stwierdzeniu przez Sąd, iż oskarżony „biorąc więc kolejne partie kurczaków, nie miał żadnych podstaw sądzić, że zapłata za te dostawy nastąpi ze środków finansowych pochodzących ze sprzedaży tych nieruchomości”, a w konsekwencji nieuprawnione przyjęcie, iż oskarżony nie był uprawniony do zakładania, że w razie niemożności pokrycia zaległości z przyszłych przychodów, pokryje je ze sprzedaży swoich nieruchomości.

3.  błędne ustalenie polegające na przyjęciu, że „oskarżony posiada majątek. Uzyskuje dochody”, mimo iż w toku postępowania ustalono okoliczności dokładnie przeciwne – tj. iż jedynym źródłem dochodu oskarżonego jest emerytura, która w granicach doduszanych przez prawo zajęta została przez komornika oraz, że nie posiada żadnych oszczędności, a w konsekwencji niezastosowanie art. 624 § 1 k.p.k.;

w n o s z ą c:

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego czynu;

ewentualnie:

o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie łagodniejszej kary lub środka karnego.

Prokurator Rejonowy w Legnicy zaskarżył wyrok w całości na korzyść oskarżonego S. S., zarzucając:

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, a polegający na niezasadnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że zebrane w sprawie dowody pozwalają na przyjęcie, że przyjmując w okresie kwietnia-maja 2015 roku od pokrzywdzonych W. M. i B. P. dostawy kurczaków S. S. działał z góry powziętym zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej i wprowadził tych pokrzywdzonych w błąd co do zamiaru i możliwości wywiązania się z zawartych z nimi umów, podczas gdy prawidłowa, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania, a także wolna od błędów ocena przeprowadzonych w sprawie dowodów, w tym zwłaszcza zeznań świadków i wyjaśnień oskarżonego odnoszących się do całokształtu wieloletniej współpracy handlowej pomiędzy S. S. i W. M. i B. P., nakazywała stwierdzenie, że oskarżony nie wprowadził pokrzywdzonych w błąd co do swojej trudnej sytuacji finansowej i nie działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz doprowadzenia pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, gdyż celem jego działania było kontynuowanie prowadzenia działalności gospodarczej i zaspokojenie roszczeń swoich wierzycieli;

w n o s z ą c:

o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego czynu, lub o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Legnicy.

Pełnomocnik oskarżycieli subsydiarnych na rozprawie odwoławczej wniósł o nieuwzględnienie apelacji i utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

apelacje obrońcy oskarżonego oraz prokuratora nie są zasadne i nie zostały uwzględnione.

Wobec jednoznacznego kierunku wniesionych apelacji, a także zbieżności zarzutów i podniesionych kwestii w ich uzasadnieniach, zasadnym jest łączne odniesienie się do obydwu środków odwoławczych.

Na wstępie należy podnieść, że Sąd Okręgowy w sposób szczegółowy, wnikliwy i z duża starannością nie tylko przeprowadził postępowanie, ale również wszechstronnie ocenił zebrany materiał dowodowy, dając temu wyraz w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Także Sąd, uwzględniając zasadę wynikającą z przepisu art. 5 § 2 k.p.k., niedające się usunąć wątpliwości rozstrzygnął na korzyść oskarżonego, przypisując oskarżonemu okres popełnienia przestępstwa od 13 kwietnia 2015 roku do 13 maja 2015 r. (zamiast od grudnia 2013 roku do kwietnia 2015 r). Konsekwencją powyższego stanowiska Sądu I instancji, były ustalenia, iż oskarżony popełnił jeden czyn, którego wartość przedmiotu przestępstwa przyjął na kwoty: 105.515,35 zł (zamiast 132.182,24 zł – dot. pokrzywdzonej W. M.) i 125.335,68 zł (zamiast 276.000,00 zł – dot. pokrzywdzonego B. P.). Zmiany powyższe, w porównaniu do zarzutów zawartych w subsydiarnym akcie oskarżenia, były korzystne dla oskarżonego, co skutkowało również orzeczeniem zawartym w pkt III części dyspozytywnej wyroku, opartym o przepis art. 46 § 1 k.k.

Istota obydwu apelacji sprowadzała się do skonstruowania zarzutów dokonania błędnej oceny dowodów, z przekroczeniem granic wyznaczonych przepisem art. 7 k.p.k., a w konsekwencji tego dokonania błędnych ustaleń faktycznych, w szczególności przypisania oskarżonemu zamiaru popełnienia przestępstwa oszustwa na szkodę wymienionych wyżej pokrzywdzonych. Według apelujących, oskarżony nie działał z góry powziętym zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej i doprowadzeniem pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem.

W świetle dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych, które Sąd Apelacyjny w pełni zaaprobował, zarzuty zawarte w apelacjach, nie znalazły wsparcia w zebranych dowodach, a wręcz pozostają z nimi w sprzeczności.

Ustalając kwestionowany przez apelujących zamiar popełnienia przez oskarżonego przestępstwa, należało w szczególności uwzględnić okoliczności, które Sąd I instancji prawidłowo ustalił i ocenił, a w konsekwencji taki zamiar przypisał oskarżonemu, a mianowicie:

1.  oskarżony S. S., prowadząc od 2000 roku działalność gospodarczą, w latach od połowy 2013 roku do 2014 roku posiadał problemy finansowe, polegające na tym, że nie realizował płatności na rzecz dostawców kurczaków, pomimo tego, że po dokonanym uboju, dokonywał sprzedaży przetworzonego drobiu, zaś odbiorcy towaru płacili oskarżonemu na bieżąco za zakupiony towar. Oskarżony zaś zalegał z płatnością na rzecz dostawców. Prawdą jest, że oskarżony w latach wcześniejszych, tj. 2006-2013 dwukrotnie poniósł straty finansowe, gdyż odbiorcy nie zapłacili mu za odebrany towar. Były to łącznie kwoty wynoszące ponad 100.000 zł. Natomiast w latach 2014 -2015 kontrahenci – odbiorcy towaru od oskarżonego płacili na bieżąco za sprzedawane przez oskarżonego kurczaki (po uboju) oraz ich przetwory (str. 18-19 pisemnego uzasadnienia wyroku). Niemniej – według wyjaśnień oskarżonego na rozprawie sądowej – na początku 2014 roku zaległości oskarżonego wobec dostawców wynosiły 440.000 zł, zaś na ich częściową spłatę, oskarżony przeznaczał kredyty zaciągnięte pod koniec 2013 roku, w łącznej wysokości 440.000 zł, które spłacał ratalnie po 16.000 zł miesięcznie od 1 kwietnia 2015 roku,

2.  oskarżony S. S. w dniu 30 listopada 2012 roku zaciągnął kredyt w Banku (...) we W. w kwocie 240.000 zł, z zabezpieczeniem hipotecznym budynku mieszkalnego w L., termin spłaty – 30 listopad 2013 r. Wobec nie spłacenia w terminie kredytu, aneksem z dnia 29 listopada 2013 r. ustalono termin spłaty kredytu do dnia 31 października 2016 r. W tymże Banku, oskarżony do dnia 31 lipca 2014 r. spłacał dwa inne kredyty. W dniu 11 lipca 2013 roku, oskarżony zaciągnął kredyt w Banku (...) w L. w kwocie 200.000 zł i raty spłacał do 1 kwietnia 2015 r., środkami pochodzącymi ze sprzedaży ubitych kurczaków, a tym samym nie wypłacał należności dostawcom kurczaków,

3.  stan zadłużenia oskarżonego wobec banków oraz dostawców towaru do ubojni przez niego prowadzonej, spowodował spotkanie w marcu 2014 roku oskarżonego z dostawcami kurczaków. Poprzedzający to spotkanie stan zadłużenia oskarżonego nie wynikał ze zdarzeń losowych, nagłych, na które nie miałby wpływu oskarżony, a także nie był spowodowany nie zrealizowaniem wobec oskarżonego zobowiązań finansowych przez odbiorców towaru, którzy płatność dokonywali na bieżąco. Oskarżony nie wykazał także aby koszty utrzymania zakładu i ciągu produkcyjnego, przekraczały dochody zakładu. Nie można zatem wykluczyć, że pieniądze zostały przeznaczone na inne cele, nieustalone inwestycje lub zobowiązania oskarżonego,

4.  spotkanie w marcu 2014 roku – o którym była wyżej mowa – poprzedzała także sytuacja, polegająca na tym, że w grudniu 2013 roku, oskarżony nie posiadał wystarczających środków finansowych na pokrycie zobowiązań z tytułu działalności gospodarczej. Zła sytuacja oskarżonego, znana była dostawcom drobiu. Oni zaś w tym czasie byli wierzycielami wobec oskarżonego i mimo to, że ich sytuacja była korzystniejsza wobec dłużnika – oskarżonego, zgodzili się z jego warunkami. Oskarżony nalegał aby wznowili dostawy kurczaków, jednocześnie zobowiązując się do zapłacenia należności w terminie 14 dni od przyjęcia kurczaków. Ponadto oskarżony zadeklarował, że tytułem zapłacenia zaległości, zapłaci dodatkowo po 2.000 zł za każdy transport. Pokrzywdzeni – B. P. i W. M. przyjęli powyższe warunki, ufając, że oskarżony wypełni zobowiązanie wcześniej nie zrealizowane. Oskarżony częściowo wypełnił powyższe warunki i część zaległości zapłacił, zaś pieniądze pochodziły ze sprzedaży bieżących dostaw,

5.  sytuacja finansowa oskarżonego w tym czasie była zła, gdyż spłacił część zaległości, zalegał z płatnością kredytów i jak wyjaśnił (k. 103 odwrót) „ w marcu 2015 roku nie miałem już środków finansowych na spłatę rat tych kredytów”. Mimo takiej sytuacji, oskarżony kontynuował działalność. Nie informował o tym dostawców, nie płacił za dostarczony towar w terminie 14 dni, lub nie płacił w ogóle,

6.  pokrzywdzeni B. P. i W. M. dokonali kolejnych dostaw kurczaków w maju i kwietniu 2015 roku. Oskarżony w tym czasie nie był w stanie zrealizować zapłaty za dostarczony towar. Nie poinformował pokrzywdzonych, że nie posiada pieniędzy, nie posiada zdolności kredytowej w bankach, nie zapłacił innym dostawcom. Pokrzywdzeni uzyskaliby w przyszłości pieniądze za dostarczony towar w sytuacji, gdy następne dostawy kurczaków od innych hodowców miałyby miejsce, co w istocie nie nastąpiło. Brak zamiaru zapłacenia przez oskarżonego za powyższe dostawy, dokonane przez pokrzywdzonych, wynika też z faktu, że oskarżony sprzedał przerobiony towar, po dokonaniu uboju, uzyskał z tego tytułu pieniądze od kupujących i nie zapłacił pokrzywdzonym za dostarczony przez nich towar. Oczywistym jest, że gdyby pokrzywdzeni znali prawdziwą sytuację finansową oskarżonego, nie dostarczyliby jemu towaru. Pozostawali zatem w błędnym przekonaniu, wytworzonym przez oskarżonego, że uzyskają pieniądze za dostarczony towar, zgodnie z wcześniejszymi uzgodnieniami,

7.  apelujący przeceniają sytuację finansową oskarżonego, przedstawiając go jako właściciela znacznego majątku w postaci nieruchomości o wartości szacunkowej 1.300.000 zł. Oskarżony nie zabezpieczył hipotecznie wierzytelności pokrzywdzonych za dostawy kurczaków w kwietniu i maju 2015 roku. Hipoteka na jego nieruchomościach, po wyłączeniu budynku mieszkalnego, dotyczyła wierzytelności innych dostawców oraz banków. W kwietniu i maju 2015 r., a ten stan trwa do chwili obecnej, nieruchomości nie zostały sprzedane, hipoteki nadal są ustanowione na rzecz wielu wierzycieli. Twierdzenia oskarżonego o możliwości zaspokojenia wierzytelności ze sprzedaży nieruchomości, są wyłącznie stwarzaniem pozorów jego wypłacalności i rzekomego zamiaru spłaty zadłużenia. Sprzedaż nieruchomości jest zdarzeniem niepewnym, wręcz wątpliwym, nie dającym żadnych gwarancji na zaspokojenie roszczeń wszystkich wierzycieli. Nie ma w chwili obecnej ustalonych żądań wierzycieli, licząc kapitał plus odsetki oraz koszty związane ze zbyciem nieruchomości. Znamienne jest, że oskarżony wyłączył nieruchomość w postaci budynku mieszkalnego w celu utrudnienia lub uniemożliwienia egzekucji w tym zakresie,

8.  oskarżony – wbrew wyrażanemu zamiarowi spłaty należności – do chwili prawomocnego zakończenia niniejszego postępowania, nie podjął czynności aby zaspokoić roszczenia pokrzywdzonych, a także innych wierzycieli. Jeżeli posiada - –jak wyjaśnił – tak znaczący majątek w postaci nieruchomości, to chcąc zrealizować swoją dobrą wolę, winien podjąć czynności dla zaspokojenia tych roszczeń, czego jednak nie uczynił. To także przekonuje o jego zamiarze doprowadzenia pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia ich mieniem.

Powyższe ustalenia oraz ich prawidłowa ocena, przekonują że działanie oskarżonego realizowało zamiar popełnienia przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k. W sytuacji ustalenia i przyjęcia realizacji tego samego zamiaru w odniesieniu do dwojga pokrzywdzonych, wykluczając przepis art. 12 k.k., skutkowało przyjęciem przez Sąd I instancji jednego czynu, w miejsce dwóch czynów zarzucanych oskarżonemu.

Dokonana przez Sąd ocena prawna czynu oskarżonego jest prawidłowa, zgodna nie tylko z dokonanymi ustaleniami faktycznymi, ale także z niżej przedstawionymi poglądami zawartymi w cytowanych orzeczeniach.

Znamiona przestępstwa oszustwa zrealizowane są w sytuacji niewyjawionego kontrahentowi uzależnienia zapłaty od zdarzeń przyszłych i niepewnych, w szczególności jeżeli zawarciu umowy towarzyszy powzięty z góry zamiar niedotrzymania terminu zapłaty i odłożenia go na czas bliżej nieokreślony oraz uzależnienie zapłaty od ewentualnego prowadzenia określonych inwestycji dokonanych w przyszłości” (wyrok SA w Katowicach z 15.09.2017 r., II AKa 279/17, Lex nr 2414607).

„… w wypadku kreowania fikcji poprzez zatajanie faktycznej kondycji finansowej firmy jest tworzeniem mylnego wyobrażenia o możliwościach spłaty zadłużenia w umówionym terminie, co z kolei prowadzi do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 k.k.(wyrok SA w Katowicach z 28.12.2016, II AKa 406/16, Lex nr 2278205, teza 3).

„Do wprowadzenia w błąd skutkującego niekorzystnym rozporządzeniem mieniem wystarczające jest wywołanie błędnego wyobrażenia o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu lub sposobie rozporządzenia” (wyrok SA w Szczecinie z 7.07.2016 r., II AKa 104/16, Lex nr 2144692).

Odnośnie wymierzonej oskarżonemu kary – należało przyjąć, że kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie razi surowością. Brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku obrońcy oskarżonego o jej złagodzenie. Przestępstwa oszustwa, dokonanie w obrocie gospodarczym, cechuje wysoki stopień społecznej szkodliwości, zakłócają prawidłowy obrót, powodując często upadek zakładów, a przez to utratę miejsc pracy dla zatrudnionych tamże pracowników. Przedmiotem przestępstwa stanowiło mienie znacznej wartości (powyżej 200.000 zł), zaś oskarżony swoim działaniem spowodował także szkodę innych podmiotów, które nie zdecydowały się na wniesienie sprawy karnej. Oskarżony wykazał lekceważący stosunek do obowiązujących norm prawnych.

Z tych względów, zaskarżony wyrok jako merytorycznie prawidłowy podlegał co do zasady utrzymaniu w mocy.

Zmiana wyroku sprowadzała się do orzeczenia o kosztach. Wobec skazania oskarżonego – opłatę 300 zł, która wnieśli oskarżyciele subsydiarni, wnosząc akt oskarżenia – winien zwrócić oskarżony (prawidłowo powinna wynosić 2 x 300 zł), gdyż jest to zryczałtowana równowartość kosztów postępowania (art. 628 pkt 1 i art. 640 § 1 k.p.k.)

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 636 § 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k.

O kosztach nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.

Wymierzenie oskarżonemu opłaty 300 zł za II instancję znajduje uzasadnienie w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o opłatach w sprawach karnych z 23.06.1973 r. z późn. zm.

SSA Witold Franckiewicz SSA Cezariusz Baćkowski SSA Bogusław Tocicki