Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 857/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: SSA Anna Cesarz

Sędziowie: SA Bożena Wiklak (spr.)

SO (del.) Paweł Hochman

Protokolant: sekretarz sądowy Paulina Działońska

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2018 r. w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w C.

przeciwko Przedsiębiorstwu Budowlano - (...) spółce
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. w upadłości likwidacyjnej, E. G., G. B.
i A. B.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego E. G. oraz apelacji pozwanych G. B. i A. B.

od wyroku częściowego Sądu Okręgowego w Płocku

z dnia 26 stycznia 2017 r. sygn. akt I C 2485/15

I.  z apelacji pozwanych G. B. i A. B. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2. w ten tylko sposób, że kwotę 110.831,21 zł, od której zostały zasądzone odsetki ustawowe za okres od 20 stycznia (...). do 21 maja 2015 r., obniża do kwoty 100.775,82 (sto tysięcy siedemset siedemdziesiąt pięć i 82/100) zł;

II.  oddala apelację pozwanych G. B. i A. B. w pozostałej części;

III.  oddala apelację pozwanego E. G.;

IV.  zasądza od pozwanych E. G., G. B. i A. B. solidarnie na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w C. kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I ACa 857/17

UZASADNIENIE

(...) sp. z o.o. z siedzibą w C. w pozwie skierowanym przeciwko Przedsiębiorstwu Budowlano - (...) sp. z o.o. z siedzibą w B., E. G., G. B. i A. B. wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty, że pozwani mają solidarnie zapłacić kwotę 110.831,21 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu.

Nakazem zapłaty z dnia 27 kwietnia 2015 r., sygn. akt I Nc 30/15, Sąd Okręgowy w Płocku orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Z uwagi na stan upadłości pozwanego Przedsiębiorstwa Budowlano – (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. nakaz zapłaty został wobec niego uchylony, a postępowanie zostało zawieszone.

Od nakazu zapłaty pozostali pozwani złożyli zarzuty, wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa oraz zwrot kosztów procesu.

Zaskarżonym wyrokiem częściowym z dnia 26 stycznia 2017 r. Sąd Okręgowy w Płocku uchylił nakaz zapłaty z dnia 27 kwietnia 2015 r. (pkt 1), zasądził solidarnie od E. G., G. B.
i A. B. na rzecz powódki kwotę 10.055,39 zł z ustawowymi odsetkami od 20 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r.
i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz ustawowe odsetki liczone od kwoty 110.831,21 zł od dnia 20 stycznia
2015 r. do dnia 21 maja 2015 r. (pkt 2), oddalił w pozostałej części powództwo wobec E. G., G. B. i A. B. (pkt 3), a także zasądził od powódki solidarnie na rzecz pozwanych kwotę 16.329,22 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu (pkt 4).

Powyższe rozstrzygnięcie zostało wydane na podstawie ustaleń, które Sąd Apelacyjny w całości podzielił i przyjął za własne. Z ustaleń tych wynikało,
że w dniu 14 lutego 2001 r. spółka (...) zawarła z Przedsiębiorstwem (...) umowę o współpracy handlowej. Integralnym elementem umowy były postanowienia szczegółowe nr 1 z dnia 14 lutego 2001 r. Zgodnie z § 10 pkt. 3 umowy postanowienia szczegółowe mogły ulegać zmianom w każdym czasie. Zgodnie z pkt. 3 postanowień ustalono wysokość limitu kredytowego do kwoty 40.000 zł wraz z podatkiem VAT. Ustalono również, że zabezpieczeniem zobowiązań płatniczych wynikających z udzielonego kredytu będzie weksel gwarancyjny in blanco bez protestu wystawiony przez Przedsiębiorstwo (...) i poręczony na odwrocie przez pozwanych E. G., G. B. i A. B..

W chwili wystawienia weksla E. G. był prezesem zarządu Przedsiębiorstwa (...). Pełnił tę funkcję do czerwca 2013 r. G. B. był wówczas członkiem zarządu tego Przedsiębiorstwa. Pełnił tę funkcję do 2004 r. Po ustaniu jego członkostwa w zarządzie nadal pracował
w Przedsiębiorstwie do czasu ogłoszenia jego upadłości w 2015 r. A. B. jest żoną G. B.. Nigdy nie pracowała w Przedsiębiorstwie (...).

Na zabezpieczenie roszczeń wynikających z umowy o współpracy handlowej z dnia 14 lutego 2001 r., w dniu 14 lutego 2001 r. Przedsiębiorstwo (...) wystawiło weksel gwarancyjny in blanco. Weksel w imieniu Przedsiębiorstwa wystawiali, a deklarację wekslową z dnia 14 lutego 2001 r. podpisali dyrektor zarządu E. G. i jego zastępca G. B.. W deklaracji wekslowej z dnia 14 lutego 2001 r. złożyli oni oświadczenia, że spółka (...) ma prawo wypełnić weksel we wszystkich tych przypadkach, gdy służy jej prawo ściągnięcia swoich wierzytelności przed nadejściem terminu płatności na sumę odpowiadającą ich zadłużeniu wraz
z odsetkami ustawowymi i kosztami realizacji w myśl przepisów prawa polskiego. E. G., G. B. i A. B. poręczyli weksel „bez protestu”. W dniu 14 lutego 2001 r. złożyli oświadczenia
o solidarnym poręczeniu do kwoty 40.000 zł za zobowiązania Przedsiębiorstwa (...) wynikające z umowy o współpracy handlowej z 14 lutego 2001 r.

Wartość faktycznych obrotów handlowych między spółką (...)
a Przedsiębiorstwem (...) była wyższa niż przyjęty limit kredytowy.
Wobec tego 20 października 2001 r. doszło do podpisania nowej deklaracji wekslowej, w której dyrektor zarządu E. G. i jego zastępca G. B., działający w imieniu Przedsiębiorstwa (...), złożyli oświadczenia, że składają do dyspozycji spółki (...) weksel in blanco bez protestu, który spółka z tytułu zabezpieczenia płatności wynikających
z umowy o współpracy handlowej z 14 lutego 2001 r. ma prawo wypełnić na sumę odpowiadającą ich zadłużeniu wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami realizacji w myśl przepisów prawa polskiego. E. G., G. B. i A. B. złożyli oświadczenia o solidarnym poręczeniu za zobowiązania wynikające z w/w umowy o współpracy handlowej. W deklaracji wekslowej z dnia 20 października 2001 r. nie wskazano żadnego kwotowego ograniczenia odpowiedzialności, nie zawarto w niej zapisu
o ograniczeniu odpowiedzialności wystawcy weksla i poręczycieli do kwoty 40.000 zł.

Kredyt kupiecki (handlowy) został dodatkowo zabezpieczony poprzez ubezpieczenie ryzyka braku zapłaty należności handlowych w zakładzie (...) S.A. w W.. Ubezpieczyciel wymagał podwyższenia limitu kupieckiego.

W dniu 11 marca 2014 r. między spółką (...) i Przedsiębiorstwem (...) doszło do podpisania aneksu nr (...) do umowy o współpracy handlowej z 2001 r., wprowadzając postanowienia szczegółowe nr 2 do umowy handlowej. W postanowieniach tych dokonano zmiany wysokości udzielonego limitu kredytowego - podwyższono go do 200.000 zł.

W dacie podpisywania aneksu E. G. nie był już prezesem zarządu Przedsiębiorstwa (...), również G. B. nie był
członkiem zarządu. Pozwani nie zostali poinformowali o zmianie umowy
o współpracy.

Gdy pozwani dowiedzieli się o aneksowaniu umowy o współpracy uznali, że ich poręczenie jest nieważne, a ich zobowiązanie wygasło. W dniu 31 marca 2014 r. G. i A. B. wezwali powódkę do zwrotu weksla, wskazując, że ich zobowiązanie wekslowe wygasło wobec niepodpisania nowej deklaracji do aneksu nr (...) do umowy. Spółka (...) odmówiła zwrotu weksla.

Pracownik powódki - M. Ś. przesłał do prezesa Przedsiębiorstwa (...) e-maila wraz z projektem postanowień szczegółowych nr 3 nowej deklaracji wekslowej i nowego weksla wystawionego przez Przedsiębiorstwo
i poręczonego przez ówczesnego prezesa zarządu T. S.. Jednak po pewnym czasie, po rozmowach z ubezpieczycielem prezes zarządu spółki P. Polska wycofał się z projektu zmiany zabezpieczenia postanowień szczegółowych; nie trafiły one do zarządu powodowej spółki.

W 2014 r. zakład ubezpieczeń anulował udzielone Przedsiębiorstwu (...) zabezpieczenie przyznanego przez spółkę (...) limitu kredytowego, tj. ubezpieczenie ryzyka braku zapłaty należności handlowych.
W konsekwencji spółka (...) z dniem 1 września 2014 r. wypowiedziała umowę o współpracy z 2001 r. w części dotyczącej wysokości limitu kredytowego odroczonej formy płatności.

W styczniu 2016 r. Przedsiębiorstwo (...) wystąpiło do spółki (...) z propozycją rozłożenia zaległości w kwocie 106.079,81 zł na raty i objęcia zobowiązań Przedsiębiorstwa wekslem in blanco poręczonym przez pozwanych oraz ubezpieczeniem ryzyka braku zapłaty. Spółka (...) stwierdziła, że wymaga to akceptacji ubezpieczyciela, wobec czego wystąpiła do ubezpieczyciela z wnioskiem o zajęcie stanowiska. Ubezpieczyciel nie wyraził zgody się na wymianę weksla na weksel poręczony przez T. S..

Z tytułu nabycia od powódki przez Przedsiębiorstwo (...) towarów pozostały nieuregulowane należności z trzech faktur: (...) z dnia
5 sierpnia 2014 r. - kwota 98.400,95 zł, (...) z dnia 11 sierpnia 2014 r. - kwota 3.527,46 zł i (...) z dnia 25 sierpnia 2014 r. kwota 4.151,40 zł, tj. na łączną kwotę: 106.079,81 zł plus odsetki od dnia wymagalności do dnia wypełnienia weksla, tj. do dnia 19 grudnia 2014 r. w kwocie 1.765,75 zł oraz niezapłacone należności z tytułu odsetek od nieterminowej płatności według noty odsetkowej z dnia 31 października 2014 r. w kwocie 2.985,65 zł.

W dniu 14 grudnia 2014 r. powódka wypełniła weksel na kwotę 110.831,21 zł i wezwała pozwanych do wykupu weksla. Termin wykupu weksla upłynął 19 stycznia 2015 r.

W dniu 22 maja 2015 r. ubezpieczyciel wypłacił powódce 95% należności z faktur głównych, tj. kwotę 100.775,82 zł.

Przedsiębiorstwo (...) zostało postawione w stan upadłości. Wierzytelność spółki (...) została ujęta na liście wierzytelności pod poz. 102 w wysokości 13.539,09 zł, w tym w kategorii IV w wysokości 12.144,10 zł oraz w kategorii V w wysokości 1.394,99 zł.

Sąd Okręgowy w świetle poczynionych ustaleń doszedł do wniosku,
że wystawiony przez Przedsiębiorstwo (...) weksel, stanowiący źródło dochodzonych w tej sprawie roszczeń, zawierał wszystkie cechy ustawowe,
o których mowa w art. 10, 101 i 102 prawa wekslowego, a jako że został podpisany przez pozwanych jako poręczycieli, generował ich obowiązek zapłaty. Sąd pierwszej instancji nie podzielił zarzutów skarżących, że podpisana w dniu 20 października 2001 r. druga deklaracja wekslowa, odnosząc się do umowy przewidującej limit kredytowania na kwotę 40.000 zł, wyznaczała taki zakres ich odpowiedzialności w warunkach dokonania zmian w umowie polegających na podwyższeniu limitu kredytowania do kwoty 200.000 zł. Przesądzająca dla powyższej oceny była już sama treść wskazanej deklaracji, która nie ustanawiała kwotowego ograniczenia ich odpowiedzialności. Sąd Okręgowy wyjaśnił dodatkowo, że w razie złożenia na wekslu in blanco podpisu w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego mającego zabezpieczać wierzytelność z określonego stosunku pozawekslowego, samo późniejsze zmodyfikowanie tego stosunku nie sprzeciwia się wypełnieniu weksla na kwotę długu wynikającego z tego stosunku. Wypełnienie to mieści się bowiem w granicach upoważnienia do uzupełnienia, objętego porozumieniem stron. Niedopuszczalne jest tylko wyjście poza granice upoważnienia do uzupełnienia weksla in blanco, np. przez wpisanie kwoty wyższej niż określona lub kwoty długu z innego stosunku niż wskazany w deklaracji wekslowej. Tym samym Sąd Okręgowy stwierdził, że okoliczność zmiany w 2014 r. umowy o współpracy z 2001 r. nie uchyliła odpowiedzialności pozwanych, zwłaszcza gdy nie towarzyszyła temu zmiana deklaracji wekslowej z 20 października 2001 r., wobec czego żądanie pozwu w momencie jego złożenia było w całości zasadne.

W toku procesu doszło jednak do częściowego spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń, przez co w zakresie spłaconej wierzytelności powódka została zaspokojona, a pozwani zostali zwolnieni ze swego zobowiązania.

W konsekwencji Sąd Okręgowy skorygował treść nakazu zapłaty poprzez obniżenie zasądzonego nim świadczenia do kwoty 10.055,39 zł z odsetkami od dnia 20 stycznia 2015 r., jako dnia następującego po dniu upływu terminu wykupu weksla, oraz odsetkami liczonymi od kwoty 110.831,21 zł za okres
od dnia 20 stycznia 2015 r. do dnia 21 maja 2015 r., a następnie oddalił powództwo w części wierzytelności zaspokojonej przez ubezpieczyciela, podkreślając że ubezpieczyciel ma prawo regresu w stosunku do pozwanych.

Wyrok Sądu Okręgowego został zaskarżony apelacją G.
i A. B. oraz apelacją E. G. - w części uwzględniającej powództwo, a w przypadku pierwszej z nich – także w części orzekającej o kosztach postępowania.

Apelacja małżonków B. zawierała następujące zarzuty:

1. naruszenia art. 65 § 2 k.c. poprzez dokonanie nieprawidłowej wykładni postanowień deklaracji wekslowej, na podstawie której powódka dokonała wypełnienia weksla własnego in blanco pozwanego ad. 1, poręczonego przez pozwanych ad. 2, 3 i 4 w szczególności wskutek przyjęcia, że:

- powódka była uprawniona do wypełnienia weksla in blanco także po dniu 11 marca 2014 r., tj. po dniu podpisania przez powódkę i pozwanego ad. 1 aneksu nr (...) do umowy współpracy zmieniającego w sposób zasadniczy wszystkie postanowienia umowy współpracy z dnia 14 lutego 2001 r.,

- z postanowień deklaracji wekslowej nie wynika, aby powódka była ograniczona przy wypełnianiu weksla in blanco do kwoty 40.000 zł brutto,

2. naruszenia art. 10 Prawa wekslowego poprzez wadliwe przyjęcie, że powódka wypełniła weksel złożony w dniu 20 października 2002 r. zgodnie
z zawartym porozumieniem wekslowym,

3. naruszenia art. 5 k.c. w wyniku wadliwego uznania, że powódka nie nadużyła swojego prawa, żądając od pozwanych ad. 3 i 4 zapłaty za weksel poręczony przez nich 13 lat przed dniem jego wypełnienia.

E. B. w swej apelacji zawarł zarzut sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału poprzez przyjęcie, że zmiana umowy o współpracy handlowej, bez zgody poręczycieli, nie jest wyjściem poza granice upoważnienia do wypełnienia weksla in blanco wystawionego w celu zabezpieczenia tejże umowy handlowej i tym samym nie uchyla odpowiedzialności pozwanych z tytułu udzielonego poręczenia.

W konkluzji apelujący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz rozstrzygnięcie o kosztach postępowania.

Powódka odpowiadając na obie apelacje, wniosła o ich oddalenie, jak również o zwrot kosztów poniesionych na tym etapie procesu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zaskarżony wyrok, mimo skierowania przez skarżących szeregu zarzutów pod jego adresem, ujawniał tylko nieznaczną wadliwość zawartego w nim rozstrzygnięcia, do której nawiązano w uzasadnieniu apelacji G. B. i A. B..

Sąd Okręgowy w istocie dwukrotnie orzekł o odsetkach za okres
od 20 stycznia 2015 r. do 21 maja 2015 r., zasądzając je zarówno od kwoty 10.055,39 zł, odpowiadającej zakresowi uwzględnienia powództwa, jak również od kwoty 110.831,21 zł, wyznaczającej wartość żądanej zapłaty, co było niedopuszczalne wobec faktu, że pierwsza z tych kwot zawierała się w drugiej
z nich. W tej sytuacji Sąd Apelacyjny skorygował wyrok Sądu Okręgowego
z mocy art. 386 § 1 k.p.c. i obniżył kwotę 110.831,21 zł, od której odsetki
te zostały naliczone, do 100.775,82 zł, czym wyeliminował zachodzącą nieprawidłowość.

Dalej idąca apelacja małżonków B., podobnie, jak apelacja E. G. podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Skarżący, dążąc do całkowitego oddalenia wytoczonego przeciwko nim powództwa, zaprezentowali co do zasady zbieżną argumentację dotyczącą oceny jurydycznej w aspekcie zastosowanego przez Sąd Okręgowy prawa materialnego i nie kwestionowali poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych (podniesiony
w apelacji E. G. zarzut sprzeczności istotnych ustaleń sądu
z treścią zebranego w sprawie materiału miał pozornie procesowy charakter). Skarżący zgodnie stwierdzili, że wypełnienie weksla przez powódkę nastąpiło wbrew zawartemu porozumieniu wekslowemu, gdyż przekraczało ustalony na poziomie kwoty 40.000 zł limit odpowiedzialności za zobowiązania płatnicze wynikające z zawartej między spółką (...) i Przedsiębiorstwem (...) umowy o współpracy handlowej z dnia 14 lutego 2001 r., który ich zdaniem obowiązywał także po dniu 11 marca 2014 r., w nowo określonych warunkach współpracy.

Stanowisko skarżących pomijało jednak okoliczność sporządzenia w dniu 20 października 2001 r. drugiej deklaracji wekslowej, która w przeciwieństwie
do deklaracji z dnia 14 lutego 2001 r. nie przewidywała górnej granicy odpowiedzialności.

Immanentną cechą deklaracji wekslowej jest to, że dotyczy stosunku podstawowego, określając zakres odpowiedzialności wystawcy weksla,
a w konsekwencji również poręczyciela wekslowego, gdy weksel nie został indosowany. Co za tym idzie, treść takiej deklaracji wymaga każdorazowo interpretowania w kontekście odpowiedzialności wystawcy weksla, która determinuje zakres odpowiedzialności poręczyciela wekslowego. Tymczasem deklaracja z dnia 20 października 2001 r. jednoznacznie określała sposób wypełnienia weksla, umożliwiając wpisanie „sumy odpowiadającej zadłużeniu wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami realizacji w myśl przepisów
prawa polskiego” bez względu na wysokość ustalonego w umowie limitu kredytowego. W takim kształcie nie stworzyła pola do jakichkolwiek nadużyć interpretacyjnych w przedmiocie regulacji obowiązków Przedsiębiorstwa (...) jako wystawcy weksla i skarżących jako poręczycieli, z którymi możliwe byłoby powiązanie zarzutu naruszenia art. 65 § 2 k.c.

Powyższe uprawnia do wniosku, że skarżący, składając w charakterze poręczycieli podpisy na drugiej deklaracji wekslowej, świadomie zrezygnowali
z progu swej odpowiedzialności, jaki poprzednio obowiązywał.

Pomimo tego, że zabezpieczona poręczonym przez skarżących wekslem wierzytelność z nieuregulowanych przez Przedsiębiorstwo (...) faktur powstała po dniu 11 marca 2014 r., a konkretnie w sierpniu 2014 r., nadal dotyczyła tej samej umowy o współpracy, jaka została zawarta w 2001 r. Dokonane wówczas podwyższenie przyznanego Przedsiębiorstwu (...) limitu kredytowego, jak i inne zmiany jej postanowień nie oznaczały nawiązania nowego stosunku prawnego w miejsce umowy z 14 lutego 2001 r., zwłaszcza
gdy przedmiot umowy pozostał niezmienny (na mocy umowy powódka nadal dostarczała Przedsiębiorstwu (...) wyroby do wytwarzania konstrukcji aluminiowych), a celem modyfikacji było wprowadzenie unormowań odpowiadających rzeczywistej skali obrotu między spółkami i sformalizowanie praktyki utrwalonej w toku ich wieloletniej współpracy. Zmiana umowy nie wymagała przy tym zgody skarżących, którzy nie byli jej stroną i nie musieli nawet o zamiarze jej przeprowadzenia być informowani.

Nie można zatem przyjąć, jak oczekiwali tego skarżący, że uzupełnienie weksla nastąpiło z przekroczeniem granic wynikających z udzielonego upoważnienia, czy to przez wpisanie zbyt wysokiej kwoty, czy też kwoty długu
z innego stosunku niż wskazany w deklaracji wekslowej podczas, gdy tylko przy tego rodzaju uchybieniach zarzut wypełnienia weksla niezgodnie z deklaracją wekslową mógłby odnieść skutek.

Skarżący bezspornie udzielili poręczenia za zobowiązanie zabezpieczone wekslem in blanco. Tym samym przyjęli na siebie abstrakcyjną, bezwarunkową,
samodzielną i nieodwoływalną odpowiedzialność za dług osoby podpisanej na wekslu. Odpowiedzialność ta jest odpowiedzialnością oderwaną od stosunków prawnych zachodzących między posiadaczem weksla, jego wystawcą i poręczycielem, niezależną od spełnienia jakiegokolwiek warunku lub świadczenia wzajemnego, ważną i skuteczną, choćby zobowiązanie podstawowe, za które poręczono było nieważne z jakiegoś powodu, z wyjątkiem wady formalnej, oraz istniejącą do końca odpowiedzialności dłużnika, za którego poręczono. Żaden z podniesionych przez skarżących zarzutów, również zarzut naruszenia art. 5 k.c. tego nie zmienia.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego panuje zresztą utrwalony pogląd, że przepis art. 5 k.c. powinien być stosowany rygorystycznie, tylko w takich sytuacjach, w których wykorzystywanie uprawnień wynikających z przepisów prawnych prowadziłoby do skutku nieaprobowanego ze względu na przyjętą
w społeczeństwie zasadę współżycia społecznego. Działanie zgodne z prawem korzysta z domniemania zgodności z zasadami współżycia społecznego, chyba że wykazane zostaną szczególne, konkretne okoliczności obalające to domniemanie (wyrok SN z dnia 22 listopada 2000 r., II CKN 1354/00, LEX/el.). Skoro przepis art. 5 k.c. przełamuje zasadę, że wszystkie prawa podmiotowe korzystają
z ochrony prawnej, jej odmowa musi być uzasadniona faktem zachodzenia okoliczności rażących i nieakceptowanych (wyrok SN z dnia 24 kwietnia 1997 r., II CKN 118/97, OSP 1998, z. 1, poz. 3). Takie okoliczności w rozpoznawanej sprawie nie występują. Pozwani podjęli się zobowiązania dobrowolnie
i zgodnie z obowiązującym porządkiem prawnym, przez co nie można przyjąć,
by dochodzone przez powódkę roszczenie przekraczało granice społecznej akceptacji. Dodatkowe znaczenie w tym zakresie ma okoliczność, że pozwani G. B. i E. G. w chwili udzielenia poręczenia wekslowego wchodzili w skład zarządu Przedsiębiorstwa (...), co nakazuje zakładać, że działali z właściwym dla podmiotu fachowego rozeznaniem przy uwzględnieniu podwyższonych mierników staranności. Powyższe wyklucza uwolnienie ich od odpowiedzialności z uwagi na powołanie się na nadużycie prawa podmiotowego.

Opisana we wstępie zmiana zaskarżonego wyroku nie miała tej
rangi, by odpowiednio zmniejszyć stopień ciężaru fiskalnego wynikłego z udziału pozwanych w tym postępowaniu. Stąd też Sąd Apelacyjny z mocy
art. 100 zd. 2 k.p.c. obciążył pozwanych obowiązkiem zwrotu całości kosztów powstałych po stronie powódki, sprowadzających się do wynagrodzenia działającego w jej imieniu pełnomocnika, które zostało określone stosownie do
§ 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 in principio rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804) w brzmieniu obowiązującym od dnia
27 października 2016 r.

Z tych wszystkich względów Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.