Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. W. i P. W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 3 lutego 2017 r., sygn. akt XVII GC 1646/15

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz P. W. 2.700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego,

III.  zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz T. W. 1.800 zł (tysiąc osiemset złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt XXIII Ga 912/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 marca 2014 roku powodowie P. W. i T. W. domagali się zasądzenia solidarnie od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedziba w W. (obecnie (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedziba w W.) kwoty 35.787,71 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 10 lutego 2014 roku do dnia zapłaty oraz przyznania kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, iż w dniu 1 i 2 lipca 2012 roku strony zawarły umowę najmu magazynu o powierzchni 700 m ² w miejscowości Ł.. Celem umowy było magazynowanie wyrobów akcyzowych, a także świadczenie usług logistycznych przez powodów, natomiast pozwana zobowiązana była do zapłaty comiesięcznego czynszu ustalonego w sposób wskazany w umowie. Powodowie wskazali, iż zgodnie z § 6 ust. 11 i § 6 ust. 13 obu umów czynsz najmu podlegał corocznej waloryzacji począwszy od stycznia 2013 roku na podstawie oficjalnego wskaźnika inflacji ogłaszanego przez Prezesa GUS. W związku z powyższym i z uwagi na treść komunikatu Prezesa GUS z dnia 15 stycznia 2013 roku powodowie w dniu 6 lutego 2014 roku wystawili fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 35.787,71 zł tytułem waloryzacji czynszu najmu za rok 2013. Faktura została doręczona pozwanemu i nie została uregulowana. Powodowie podnieśli, iż przedmiotowa faktura została wystawiona w oparciu, o wszystkie faktury z tytułu czynszu wystawione pozwanemu w 2013 roku, które nie były przez pozwanego kwestionowane.

W dniu 22 kwietnia 2014 roku został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający powództwo w całości.

Od powyższego orzeczenia pozwana wniosła sprzeciw, w którym wniosła o uchylenie nakazu zapłaty oraz oddalenie powództwa i zasądzenia kosztów procesu. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana wskazywała, że pod koniec roku 2013 dochodziło do nienależytego wykonywania usług przez powodów i zakończenia współpracy. Pozwany podnosił, że pismem z dnia 18 lutego 2014 roku odstąpił od umowy z dnia 1 lipca 2012 roku. Pozwany potwierdził, iż strony zawarły w dniu 1 lipca 2012 roku umowę najmu, która stanowiła rodzaj umowy nienazwanej, której przedmiotem był najem powierzchni wraz ze świadczeniem usług logistycznych. Zdaniem przy tym pozwanego choć obie umowy zawierały identyczne zapisy w zakresie waloryzacji, to wykonywana była umowa z dnia 1 lipca 2012 roku. Odnosząc się do kwestii waloryzacji czynszu, pozwany wskazał, że nie kwestionuje otrzymania i dokonania zapłaty faktur dołączonych do pozwu. Zdaniem jednak pozwanego waloryzacja winna być dokonywana w takim samym okresie, w jakim były dostarczane faktury VAT. Skoro przy tym powodowie przyjęli świadczenie i nie dokonywali waloryzacji w okresach miesięcznych, to doszło do wykonania zobowiązania, a roszczenie o waloryzację wygasło. Nadto pozwany wskazał, że powodowie od chwili podpisania umowy nie dokonywali waloryzacji czynszu.

W piśmie z dnia 22 lipca 2014 roku powodowie podtrzymali dotychczasowe stanowisko. Powodowie wskazali, że strony uzgodniły, iż waloryzacja ma nastąpić dodatkową fakturą wystawioną po zakończeniu 2013 roku. W zakresie odstąpienia od umowy, powodowie wskazali, iż nie było ono skuteczne.

W piśmie z dnia 17 września 2014 roku pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko. Kwestionował przy tym pozwany, aby strony ustaliły, iż waloryzacja nastąpi na podstawie dodatkowej faktury wystawionej po zakończeniu 2013 roku.

Powodowie podtrzymali dotychczas wskazaną argumentację w piśmie z dnia 10 stycznia 2015 roku, a w piśmie z dnia 8 maja 2015 roku powodowie wskazali, że obie umowy z dnia 1 i 2 lipca 2012 roku dotyczą tego samego stosunku prawnego, a zapis ust. 11 umowy z dnia 1 lipca 2012 roku niekwestionowanej przez pozwanego stanowi wystarczającą podstawę zasadności roszczenia.

W piśmie z dnia 28 lipca 2015 roku pozwany dodatkowo począł wskazywać na fakt zmian w składzie spółki cywilnej mających mieć miejsce po wytoczeniu powództwa. Podtrzymał pozwany stanowisko, iż powód domaga się zapłaty po spełnieniu świadczeń wskazanych na fakturach. Odnośnie kwestii zmian w składzie spółki cywilnej powodów, powodowie potwierdzili, iż miały one miejsce po wytoczeniu powództwa.

W piśmie z dnia 5 grudnia 2016 roku pozwany zakwestionował jakoby wszystkie faktury wystawione w styczniu 2013 roku o nr (...), (...), (...) i (...), dotyczyły usług wykonanych w styczniu 2013 roku.

W piśmie z dnia 5 grudnia 2016 roku powodowie cofnęli powództwo o kwotę 2.632 zł, wskazując, że faktury o nr (...) dotyczyły usług z roku 2012 roku.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska.

Na rozprawie w dniu 20 stycznia 2017 roku powodowie sprecyzowali oświadczenie o cofnięciu powództwa wskazując, że cofają pozew ponad kwotę 33.155,71 zł wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty od dnia 10 lutego 2014 roku do dnia zapłaty. Pozwany wyraził zgodę na cofnięcie wnosząc o uznanie powodów w zakresie, w jakim powództwo zostało cofnięte za przegrywających sprawę.

Wyrokiem z 3 lutego 2017 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie w pkt 1 zasądził od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedziba w W. na rzecz powodów P. W. i T. W. kwotę 33.155,16 złotych wraz z:

• odsetkami ustawowymi od dnia 15 lutego 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku,

• odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

w pkt 2 umorzył postępowanie, co do kwoty 2.632 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty od dnia 10 lutego 2014 roku do dnia zapłaty; w pkt 3 w pozostałym zakresie powództwo oddalił, w pkt 4 zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 4.272,37 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

Strony podpisały umowę z dnia 1 lipca 2012 roku. Strony ustaliły, iż przedmiotem umowy będzie wynajem powierzchni znajdującej się w budynku położonym w Ł., a także świadczenie usług logistycznych.

Z tytułu wynajmu i świadczonych usług powodom przysługiwało wynagrodzenie. Strony wskazały, iż miesięczny czynsz najmu będzie uzależniony od ilości wykonanych usług logistycznych i za wykonanie usług logistycznych powodom przysługiwać będzie dodatkowa kwota czynszu najmu (§ 6 umowy z dnia i lipca 2012 roku). Strony wskazały, iż czynsz najmu określony w ust. 1, 3 i 5 § 6 podlegał będzie corocznej waloryzacji, począwszy od stycznia 2013 roku na podstawie oficjalnego wskaźnika inflacji, ogłaszanego przez Prezesa GUS. Waloryzacja czynszu nie wymaga zmiany umowy (sporządzenia aneksu) (§ 6 umowy z dnia 1 lipca 2012 roku).

Umowa została zawarta na czas oznaczony 5 lat i mogła zostać rozwiązania na skutek wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym bez zachowania terminów wypowiedzenia w przypadkach wskazanych w § 8 ust. 2. Zapis obejmujący waloryzację był traktowany jako zapis standardowy, który nie podlegał uprzednim szerokim negocjacjom przez strony.

Powstał także egzemplarz umowy z dnia 2 lipca 2012 roku, który dotyczył tego samego stosunku prawnego istniejącego pomiędzy stronami. Nie stanowił on odrębnej nowej umowy od już istniejącej. Strony nie miały wątpliwości na jakich warunkach opiera się ich współpraca.

W dniu 29 sierpnia 2012 roku i w dniu 7 grudnia 2012 roku strony zawarły aneksy do umowy z dnia 1 lipca 2012 roku.

Z tytułu czynszu najmu w roku 2013 powodowie wystawili faktury VAT o nr (...) na łączną kwotę 896.085,41 zł. Pozwana uregulowała wynagrodzenie objęte fakturami za rok 2013 i nie miała w tym zakresie żadnych zastrzeżeń.

W komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 15 stycznia 2013 roku ogłoszono, iż średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku 2012 wzrósł o 3,7 %. W roku 2013 roku powodowie nie waloryzowali wynagrodzenia w wystawianych fakturach.

W dniu 6 lutego 2014 roku powodowie wystawili fakturę waloryzacyjną nr (...) na kwotę 35.787,71 zł. Faktura została doręczona pozwanemu w dniu 7 lutego 2014 roku. Powodowie zaewidencjonowali wystawioną fakturę. W piśmie z dnia 18 lutego 2014 roku pozwany zakwestionował roszczenie powodów i zwrócił fakturę nr (...). W drugim piśmie z tego samego dnia przesłał powodom także oświadczenie o odstąpieniu od umowy z dnia 1 lipca 2012 roku.

W dniu 28 marca 2014 roku powodowie złożyli pozew przeciwko pozwanemu.

W dniu 30 września 2014 roku do spółki cywilnej zawartej pomiędzy powodami przystąpił S. K.. Tego samego dnia swój udział w spółce wypowiedział T. W.. W dniu 7 kwietnia 2015 roku do spółki cywilnej przystąpiła K. W.. Tego samego dnia swój udział w spółce wypowiedział S. K..

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej powołane dowody z dokumentów. W ocenie Sądu dokumenty te stanowią pełnowartościowy materiał dowodowy.

Sąd ustalił także stan faktyczny na podstawie zeznań świadka M. K. oraz zeznań powoda P. W.. W ocenie Sądu, co do zasady zeznania świadka jak i powoda należało uznać za spójne i logiczne jak i korespondujące z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Za niewiarygodne przy tym należało jednak uznać zeznania świadka w zakresie w jakim wskazywał on aby doszło do rozmowa z P. W. na początku 2013 roku, w której ten oświadczył, że nie będzie korzystał z waloryzacji. Sąd oddalił przy tym pozostałe wnioski dowodowe zgłoszone przez strony postępowania. Dalsze prowadzenie postępowania dowodowego było całkowicie zbędne i jedynie wydłużyłoby postępowanie.

W niniejszej sprawie na podstawie powyższego Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, iż powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części. W przedmiotowej sprawie w oparciu o podane w pozwie przez powodów okoliczności faktyczne nie budziło wątpliwości Sądu, iż swoje roszczenie wywodzili z faktu istnienia pomiędzy stronami umowy na podstawie, której powodowie oddali pozwanemu do używania powierzchnię znajdującą się w budynku położonym w Ł., a także zobowiązali się do świadczenia usług logistycznych. Nie było przy tym sporne, iż roszczenie powodów dotyczy kwoty mającej stanowić pozostałe należne im wynagrodzenie. Wskazywali oni, iż zgodnie z umową od stycznia 2013 roku przysługiwało im prawo do waloryzowania kwoty czynszu i kwota objęta pozwem stanowi kwotę o jaką czynszu za rok 2013 winien zostać zwaloryzowany.

W ocenie Sądu nie było pomiędzy stronami sporne, że strony łączył stosunek zobowiązaniowy zawierający klauzulę waloryzacyjną, a charakter zawartej umowy nie stał w sprzeczności z możliwością wprowadzenia do niej klauzuli waloryzacyjnej.

W pierwszej kolejności Sąd wskazał, że zniweczyć roszczenia o zapłatę kwoty objętej pozwem dotyczącej wynagrodzenia za rok 2013, nie mogło powołanie się na fakt złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy dokonane pismem z dnia 18 lutego 2014 roku. Nie jest możliwe odstąpienie od umowy wzajemnej, w której jedno ze świadczeń ma charakter ciągły ze skutkiem ex tunc.

Odnosząc się natomiast do kwestii waloryzacji, Sąd I instancji wskazał, iż nie budzi wątpliwości możliwość zamieszczania w umowach klauzul waloryzacyjnych Strony przy tym mogą wprowadzić klauzulę waloryzacyjną odnośnie wszelkich umów i może ona dotyczyć wszystkich świadczeń pieniężnych sensu stricto. Tym samym, strony w niniejszym postępowaniu prawidłowo wskazały, że czynsz najmu podlegał będzie corocznej waloryzacji, począwszy od stycznia 2013 roku na podstawie oficjalnego wskaźnika inflacji, ogłaszanego przez Prezesa GUS. Waloryzacja czynszu nie wymagała zmiany umowy. Z uwagi na wprowadzenie powyższej klauzuli, poczynając od stycznia 2013 roku należne wynagrodzenie powodów stanowiło kwotę pierwotnie ustaloną, a następnie powiększoną o wskaźnik inflacji.

Ponadto Sąd zauważył, iż w przypadku waloryzacji umownej brak jest w ogóle podstaw do przyjmowania i nakładania na wierzyciela obowiązku oświadczania, przy przyjmowaniu świadczenia, że będzie domagał się waloryzacji. Waloryzacja następuje automatycznie, a tym samym przyjmowane świadczenie nie jest świadczeniem w wysokości ustalonej w umowie i jego spełnienie nie może stanowić wykonania zobowiązania, a jedynie stanowi częściowe wykonanie zobowiązania.

Z tych też względów brak było także powodów uzasadniających przyjmowanie, iż powodowie nie mogli żądać pozostałej kwoty wynagrodzenia także po zakończeniu roku 2013 - ex post. Dochodzona kwota stanowiła pozostałą część należnego im wynagrodzenia w związku ze spełnieniem przesłanek umownych wskazanych w klauzuli waloryzacyjnej. Żaden także zapis umowy nie wyłączał takiej możliwości, że ta kwota (część zwiększonego wynagrodzenia na skutek waloryzacji) będzie ustalona po zakończeniu roku i dochodzona odrębnie.

Nie zostało także w ocenie Sądu wykazane, aby powodowie zrezygnowali z dochodzenia tego świadczenia i aby w tym zakresie doszło do zwolnienia pozwanego z długu. Brak było podstaw do przyjmowania, aby ta kwestia była w ogóle przedmiotem rozmów pomiędzy stronami. Zeznania świadka w tym zakresie nie zasługiwały na danie im wiary.

Brak było także podstaw do kwestionowania prawa powodów do dokonania waloryzacji w odwołaniu do całej kwoty wskazanej na fakturach. Treść umowy nie budzi także wątpliwości, że strony w umowie sformułowania „czynsz najmu” używają nie tylko dla określenia ekwiwalentu z tytułu umożliwienia używania przez pozwanego rzeczy, ale także dla określenia wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług logistycznych w ramach, których było także wykonywanie transportu. Powyższe jest jasne, w ocenie Sądu, w świetle samego zapisu umownego - § 6 ust. 11, gdzie wskazano, że waloryzacja dotyczy czynszu najmu z odwołaniem do poszczególnych ustępów tegoż paragrafu. Przy tym zapisy umowy w przedmiocie wynagrodzenia wyraźnie zostały powiązane z wykonywaniem usług logistycznych i kwota wynagrodzenia w całości nazwanego „czynszem najmu” obejmuje niewątpliwie także i wynagrodzenie za świadczenie tych usług.

W zakresie dochodzonej kwoty powodowie ostatecznie wskazywali, że domagają się kwoty 33.155,71 zł. W ocenie Sądu przedmiotowa kwota nie została ustalona w sposób prawidłowy. Po pierwsze na skutek zakwestionowania przez pozwanego faktur wystawionych w miesiącu styczniu 2013 roku, powodowie przyznali, że część z nich o nr (...), (...), (...) nie dotyczyła roku 2013. W pozostałym zakresie wysokość „czynszu najmu” nie została zakwestionowana. W związku z tym przy przyjęciu ostatecznie, że umowny „czynsz najmu” za rok 2013 sprowadzał się do kwoty 896.085,41 zł, stąd kwota o jaką podwyższeniu uległo wynagrodzenie to 33.155,16 zł (896.085,41 zł x 3,7%). Tą też kwotę zasądził Sąd, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Z uwagi na skuteczne cofnięcie pozwu przez powodów w części, w tym zakresie postępowanie Sąd umorzył. Nie zachodziły przy tym przyczyny wskazane w art. 203 § 4 k.p.c., które uzasadniałyby uznanie cofnięcia pozwu za niedopuszczalne.

O odsetkach należnych do dnia 31 grudnia 2015 roku Sąd orzekł zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 roku. O odsetkach należnych od dnia 1 stycznia 2016 r. Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 2 k.c. w związku z art. 56 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1830) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. Ustalając datę początkową naliczenia odsetek Sąd miał na uwadze, iż zgodnie z treścią § 7 zawartego w obu umowach należności winny zostać zapłacone w terminie 7 dni od daty doręczenia dokumentu rozliczeniowego w postaci faktury VAT. Faktura obejmująca kwotę waloryzacji została doręczona pozwanemu w dniu 7 lutego 2014 roku, a tym samym winna ona zostać zapłacona do dnia 14 lutego 2014 roku. Od dnia następnego pozwany pozostawał w opóźnieniu i od tej daty należało zasądzić odsetki, a w pozostałym zakresie żądanie odsetkowe należało oddalić.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu. Przy tym w ocenie Sądu w zakresie w jakim powodowie cofnęli pozew należało ich uznać za stronę przegrywającą proces. Powodowie sprawę wygrali w 92,64 %, a przegrali w 7,36 %. Łącznie koszty procesu wyniosły kwotę 7.264 zł. Powodowie winni więc ponieść koszty w kwocie 534,63 zł (7.264 zł x 7,36 %), a ponieśli w kwocie 4.807 zł. Po odjęciu od kwoty kosztów faktycznie poniesionych, kwoty jaką winni ponieść powodowie pozostaje kwota 4.272,37 zł, którą to kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powodów.

Apelację na powyższe złożyła strona pozwana, zaskarżając wyrok w części, tj. w zakresie pkt. 1 i 4. Rozstrzygnięciu zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 5 k.c. w zw. z art. 358 ¹ k.c. poprzez ich błędne zastosowanie i uznanie, iż waloryzacji czynszu wynikającego z umowy najmu z dnia 1 lipca 2012 r. została przez stronę powodową dokonana w sposób prawidłowy.

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c., poprzez oddalenie wniosku dowodowego o przesłuchanie świadka A. S., A. Ś., J. C., M. S., S. K., który to dowód miał znaczenie dla rozstrzygnięcie, gdyż świadkowi ci posiadali wiedzę o niedokonywaniu przez powodów waloryzacji czynszu, a co za tym idzie zrzeczenia się prawa do waloryzacji przez powodów oraz braku współpracy w zakresie wykonywanej umowy z pozwanym i konfliktu pomiędzy stronami postępowania, co mogło mieć wpływ na wynik postępowania w zakresie sposobu dokonania waloryzacji czynszu oraz naruszeniem przez to art. 5 k.c.

3.  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 §1 k.p.c. przez dowolną, sprzeczną z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym ocenę materiału dowodowego poprzez przyjęcie, iż konflikt pomiędzy pozwanym, a powodami nie miał wpływu na zasadność dokonanej waloryzacji przedmiotowego czynszu.

4.  naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nie ustosunkowanie się do całości materiału dowodowego.

5.  naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 231 k.p.c. przez niezastosowanie domniemań faktycznych i nieprzyjęcie, że pomiędzy stronami doszło do uzgodnienia, iż powodowie zrzekają się prawa do waloryzacji, skoro powodowie nie występowali z żądaniem o waloryzację przedmiotowego świadczenia w trybie miesięcznym.

Jednocześnie strona pozwana wniosła o:

1.  zmianę wyroku w zaskarżonej części i oddalenie powództwa w całości;

2.  zasądzenie od Powodów na rzecz Pozwanego kosztów postępowania przed Sądem I Instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz postępowania przed Sądem II Instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Ewentualnie, w przypadku uznania, iż Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie nie rozpoznał sprawy co do istoty, wnieśli o:

1)  uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania;

2)  pozostawienie Sądowi pierwszej instancji rozstrzygnięcia w zakresie kosztów postępowania za drugą instancję.

W odpowiedzi na apelację strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji w całości oraz zasądzenie od Pozwanej solidarnie na rzecz Powodów kosztów postępowania apelacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Wbrew zarzutom apelacji, rozstrzygnięcie Sądu I instancji uznać należy za prawidłowe i odpowiadające prawu, a ustalenia faktyczne będące podstawą jego wydania oraz ich ocenę prawną Sąd Okręgowy w całości podziela i przyjmuje za własne. Żaden z zarzutów podniesionych przez pozwanego w apelacji nie okazał się zasadny.

Jak ustalił Sąd Rejonowy, w niniejszej sprawie bezspornym było, że strony były związane stosunkiem zobowiązaniowym w postaci umowy, w treści której znajdowała się klauzula waloryzacyjna (§ 6 pkt 11 umowy z 1.07.2012 r. czy też § 6 pkt 13 umowy z dnia 2.07.2012 r.). Poza sporem było również, iż umowa była wykonywana przez strony w 2013 r. Tym samym, Sąd Okręgowy dokonując ponownej analizy akt sprawy oraz oceny zebranego materiału dowodowego stwierdza, iż roszczenie powoda należy uznać za uzasadnione. Powód bowiem miał podstawę prawną wynikającą z łączącej strony umowy do dokonania waloryzacji czynszu najmu ex post, tj. po dostarczeniu stronie przeciwnej faktur VAT.

Odnosząc się do zarzutów podniesionych przez stronę pozwaną w apelacji, należy zauważyć, iż Sąd Rejonowy słusznie wskazał, że zastosowanie klauzuli waloryzacyjnej nie doprowadza do modyfikacji warunków już zawartej umowy. Jej skutkiem jest jedynie realizacja woli stron z chwili zawarcia umowy z przyczyn przewidzianych pierwotnie i według ustalonych wówczas zasad (tak wyrok SN z dnia 22 października 2014 r., (...), op. cit.). Wobec czego podkreślić należy, że nie budziło wątpliwości, że strony wprowadziły do łączącego ich stosunku klauzulę waloryzacyjną. Strony niewątpliwie wskazały w przedmiotowych umowach, że czynsz najmu będzie podlegał corocznej waloryzacji, począwszy od stycznia 2013 r. na podstawie oficjalnego wskaźnika inflacji (cen towarów i usług konsumpcyjnych), ogłaszanego przez Prezesa GUS. Stąd powód był uprawniony, przyjmując literalne brzmienie zapisu umowy, do dokonywania waloryzacji w trybie ex post, a nie, jak zakłada pozwany, w trybie miesięcznym. Zaś sama waloryzacja nie wymagała zmiany (aneksu do umowy). W przypadku więc waloryzacji umownej, brak jest - jak wskazał Sąd Rejonowy - podstaw do przyjmowania i nakładania na wierzyciela (powodów) obowiązku składania oświadczenia, że będzie domagał się waloryzacji. Jak można było zauważyć, waloryzacja następuje automatycznie, a tym samym przyjmowane świadczenie nie jest świadczeniem w wysokości ustalonej w umowie i jego spełnienie nie może stanowić wykonania zobowiązania, a jedynie stanowi częściowe wykonanie zobowiązania.

Ponadto analizując materiał dowodowy zebrany w sprawie można stwierdzić, iż brak jest również jakichkolwiek dowodów wskazujących, że strona powodowa zrzekła się swojego prawa do waloryzacji, a tym samym, że doszło do zwolnienia strony pozwanej z obowiązku świadczenia. W ocenie Sądu Okręgowego należy zauważyć, iż w istocie dopóki roszczenie o waloryzację nie przedawniło się na zasadach ogólnych, dopóty strona powodowa mogła dokonywać waloryzacji czynszu najmu określonego w umowie łączącej strony. Wobec powyższego słusznie wywiódł Sąd Rejonowy, że brak było podstaw do kwestionowania przedmiotowego prawa powodów w odniesieniu do całości faktur wystawionych na rzecz pozwanego w 2013 r. Tym samym, w ocenie Sądu, za niezasadny należy uznać zarzut pozwanego naruszenia art. 231 k.p.c.

Z tych wszystkich względów niezasadne są również zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 5 k.c. w zw. z art. 358 ¹ k.c. poprzez ich błędne zastosowanie i uznanie, że waloryzacja czynszu została przez stronę powodową dokonana w sposób prawidłowy. W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy w tym zakresie dokonał prawidłowych ustaleń, zgodnych z literą prawa. Wskazać należy, że z uwagi na wprowadzenie powyższej klauzuli poczynając od stycznia 2013 roku należne wynagrodzenie powodów stanowiło kwotę pierwotnie ustaloną, a następnie powiększoną o wskaźnik inflacji. Tylko takie wynagrodzenie mogło być uznane za wynagrodzenie w wysokości zgodnej z postanowieniami umowy i tylko spełnienie tego wynagrodzenie w tej kwocie (powiększonej o wskaźnik inflacji) mogło stanowić spełnienie świadczenia zgodnie z art. 354 k.c. Właśnie dzięki wprowadzeniu klauzuli waloryzacyjnej dochodzi do ustalenia właściwiej wysokości świadczenia bez konieczności dokonywania ciągłych zmian umowy w zakresie wynagrodzenia Wobec powyższego, apelacja strony pozwanej należy uznać za nieuzasadnioną polemikę z trafnymi ustaleniami i rozważaniami Sądu I instancji.

Wskazać należy również, że pozwany w toku postępowania pierwszoinstancyjnego nie przedstawił żadnych istotnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Nie zostały przedstawione do akt sprawy dokumenty wskazujące na zrzeczenie się strony powodowej z prawa do waloryzacji, ani błędnego naliczenia zwaloryzowanej kwoty czynszu najmu. Nie sposób bowiem przyjąć, iż na powyższe okoliczności faktyczne miały wpływ kwestie związane z nienależytym wykonywaniem umowy, zakończeniem samej współpracy oraz konfliktem między stronami. Sąd Rejonowy słusznie wskazał, iż były to okoliczności nieistotne. Waloryzacja kwoty czynszu niewątpliwie została opisana w sposób pełny w treści umowy, wobec czego na sposób jej dokonania nie miały wpływu okoliczności zewnętrzne. Z tego też względu, Sąd Rejonowy trafnie postanowił, iż wnioski dowodowe z zeznań świadków A. S., A. Ś., J. C., M. S., S. K. należało oddalić, zaś zarzut naruszenia art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. należy uznać za bezzasadny.

Na marginesie należy dodać, iż jak wskazuje się w judykaturze, art. 227 k.p.c. samodzielnie nie może stanowić skutecznego zarzutu prowadzącego do podważenia ustaleń faktycznych, będących podstawą orzekania. Kierując się tym przepisem, Sąd ma obowiązek dokonywania selekcji dowodów, aby postępowanie dowodowe służyło wyjaśnieniu i ustaleniu jedynie tych faktów, które mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Ma to przeciwdziałać zbędnemu wydłużaniu postępowania. Owa selekcja dowodów nie odbywa się jednak w oparciu o przywołany przepis, dlatego też zarzut oparty tylko na tym przepisie nie może odnieść skutku (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 marca 2017 r., I ACa 972/16).

Mając na uwadze powyższe rozważania, w ocenie Sądu Okręgowego nie jest również zasadny zarzut pozwanego o naruszeniu art. 233 k.p.c. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. reguluje jedynie kwestię oceny wiarygodności i mocy dowodowej przeprowadzonych w sprawie dowodów, a nie poczynionych ustaleń faktycznych, czy wyprowadzonych z materiału dowodowego wniosków. Uchybienia w tym zakresie winny się skonkretyzować w zarzucie sprzeczności ustaleń faktycznych z materiałem dowodowym. Konieczne jest wykazanie, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, gdyż tylko takie uchybienie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął Sąd wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena Sądu. Mając to na uwadze należało uznać, że zarzuty skarżącego są tu wyłącznie polemiczne i opierają się na opozycyjnych twierdzeniach w stosunku do należycie ustalonego stanu sprawy przez Sąd I instancji. Dlatego też Sąd Okręgowy nie znalazł przyczyn dyskwalifikujących postępowanie Sądu I instancji.

Niezasadnym okazał się również zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. Jak wskazuje się w orzecznictwie, o uchybieniu przepisowi art. 328 § 2 k.p.c. można mówić jedynie wtedy, gdyby uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie zawierało danych pozwalających na kontrolę tego orzeczenia (zob. post. SN z 21.11.2001 r., I CKN 185/01). Zaś błędy merytoryczne i prawne uzasadnienia mogą być przedmiotem zaskarżenia jedynie w ramach zarzutów naruszenia określonych przepisów prawa materialnego lub przepisów postępowania dotyczących rozpoznawanego sporu, a nie przez zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c., który wymaga wykazania, że kwestionowane uzasadnienie nie zawiera wszystkich elementów określonych w tym przepisie, oraz wskazania wpływu zarzucanych wadliwości na wynik sprawy (wyr. SN z 19.10.2005 r., V CK 642/04, Legalis). Natomiast zauważyć należy, iż Sąd Rejonowy sporządził niezwykle obszerne uzasadnienie i dokonał wszechstronnej oceny wszystkich dowodów zebranych w sprawie. Należy podkreślić, iż Sąd Rejonowy rozstrzygając w sprawie niniejszej oparł się na całym zebranym w sprawie materiale dowodowym, przeprowadzając ocenę dowodów - z punktu widzenia ich wiarygodności i mocy. Sąd Rejonowy uzasadnił, którym dowodom dał, a którym odmówił przymiotu wiarygodności, przestrzegając przy tym zasad logicznego rozumowania – z zebranego materiału dowodowego wyciągnął wnioski logicznie uzasadnione. Tym samym, zarzut pozwanego należy uznać za polemiczny i nieuzasadniony.

Mając na uwadze okoliczność, iż cała apelacja okazała się niezasadna, Sąd Okręgowy na mocy art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., uznając stronę pozwaną za przegrywającą w całości. Na koszty orzeczone na rzecz powoda P. W. złożyła się kwota zastępstwa procesowego strony w wysokości 2.700 zł, ustalona w oparciu o § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.) w wersji obowiązującej w dniu wniesienia apelacji, z uwagi na okoliczność, iż w pierwszej instancji za powoda nie prowadził sprawy ten sam radca prawny. Natomiast na koszty orzeczone na rzecz powoda T. W. złożyła się kwota zastępstwa procesowego strony w wysokości 1.800 zł, ustalona w oparciu o § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.) w wersji obowiązującej w dniu wniesienia apelacji.

SSO Monika Skalska SSO Renata Puchalska SSO Bolesław Wadowski