Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XGc 998/17

UZASADNIENIE

Powód Z. S. prowadzący działalność gospodarczą pod firmąZ. (...) w C. wniósł w pozwie z dnia 18 lipca 2017r. orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, że pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty zapłaci powodowi kwotę 145.983,65 zł wraz z odsetkami liczonymi od kwoty:

-

30.711,66 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 2.07.2014 r. do dnia 31.12.2015r. oraz od­setkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres od 1.01.2016 r. do dnia zapłaty,

-

10.346,49 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 24.07.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres od 1.01.2016 r. do dnia zapłaty,

-

16.134,72 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 20.08.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres od 1.01.2016 r. do dnia zapłaty,

-

25.248,41 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 28.08.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres od 1.01.2016 r. do dnia zapłaty,

-17.316,65 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 11.09.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz od­setkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres od 1.01.2016 r. do dnia zapłaty,

-

18.906,56 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 23.10.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres od 1.01.2016 r. do dnia zapłaty,

2.  27.319,16 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 10.11.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz od­setkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres od 1.01.2016 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych,

W przypadku wniesienia w terminie zarzutów, skierowania sprawy do postępowania zwykłego powód wniósł o utrzymanie nakazu w mocy i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dalszych kosztów procesu (pozew k. 3- 4 akt).

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym w dniu 25 sierpnia 2017r. (sygn. akt XGNc 1283/17) Sąd uwzględnił powództwo o orzekł o kosztach procesu (nakaz zapłaty k. 82 akt).

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany wniósł o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa. Pozwany podniósł, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu, a wniesiony w dniu 18 lipca 2017r. pozew nie przerwał biegu przedawnienia. Pozwany uznawał roszczenie powoda do momentu przedawnienia , ponieważ w tym czasie było ono zasadne i miał obowiązek ujawnienia w postępowaniu restrukturyzacyjnym wszystkich wierzytelności . Z tych samych powodów pozwany nie mógł uznać wierzytelności za sporne. Spis wierzytelności w postępowaniu układowym zawierający uznanie roszczenia powoda został złożony po terminie. Oświadczenie o uznaniu długu złożone po upływie terminu przedawnienia nie wywiera żadnych skutków prawnych, w tym nie powoduje, że termin przedawnienia biegnie na nowo. Pozwany podkreślił, że spis wierzytelności został skorygowany z poprzez złożenie informacji, że wierzytelność jest sporna. Natomiast powód podjął działania związane z wytoczeniem powództwa po oddaleniu wniosku powoda o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego- układowego na mocy postanowienia Sądu Rejonowego- P. w P. z dnia 20 lipca 2017r. (sygn. akt XI GRu 2/16)- (zarzuty pozwanego k. 88 akt).

W odpowiedzi na zarzuty powód podtrzymał swoje stanowisko w sprawie i podniósł, że dłużnik uznał roszczenia powoda, umieszczając faktury na liście wierzytelności w całości, co do zasady i wysokości, co skutkowało przerwaniem biegu przedawnienia wobec wskazanych faktur. Powód powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 października 2004 r. (sygn. akt: II CK 68/04), w którym Sąd uznał, że:

„ Umieszczenie w wykazie stanowiącym załącznik do podania o otwarcie postępowania układowego, także wspomnianego wyżej roszczenia na kwotę f...). stanowiło niewątpliwie uznanie istnienia takiego roszczenia przez stronę pozwaną”.

Na powyższe wskazuje, również stanowisko doktryny, zgodnie z którą podkreśla się, iż „analizę treści art. 123 § 1 pkt 1 warto poprzedzić przypomnieniem kazuistycznego sformułowania art. 279 pkt 2 k.z., do którego nawiązuje często SN i doktryna. Zgodnie z tym przepisem przerwanie biegu przedawnienia następowało przez: wniesienie pozwu, przypozwanie, podniesienie zarzutu potrącenia w procesie, wniosek o nadanie klauzuli wykonalności lub o wszczęcie egzekucji, zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu układowym lub upadłościowym, zgłoszenie u inspektora pracy wierzytelności z tytułu umowy o pracę oraz w ogóle przez każdą czynność w postępowaniu sądowym, rozjemczym lub w postępowaniu przed sądem polubownym, przedsięwziętą przez wierzyciela celem ustalenia, zabezpieczenia lub dochodzenia wierzytelności.”

Powód wskazał także, iż pozwany w osobie R. S. (jednoosobowa reprezentacja) niejednokrotnie kontaktował się z powodem informując go, żeby nie kierował sprawy do Sądu bo, dokona spłaty wierzytelności, co między innymi było powodem tak późnego wystąpienia przez powoda ostatecznie na drogę sądową. Powód dostarczając osobiście zakupiony towar pozwanej do L., bezpośrednio odbył kilka rozmów interweniujących w związku z zaległymi fakturami. Rozmowy toczyły się z pozwanym w osobie R. S., a ten zapewniał, powoda o chwilowych trudnościach i obiecywał, jak i zapewniał o mającej niedługo nastąpić zapłacie za zamówiony towar, ostatnie takie spotkanie miało miejsce przy ostatniej dostawie w listopadzie 2014 r.. Dopiero na skutek braku zapłaty powód zaprzestał dalszego kredytowania powoda, a kontakty handlowe ustały.

Gdyby nie zapewnienia pozwanego w osobie R. S., co do deklarowanej chęci spłaty zadłużenia powód wniósłby pozew znacznie wcześniej. Pozwany miał w istocie wiedzę na temat swojego zadłużenia (co do zasady i co do wysokości), nigdy go też nie kwestionował, deklarował spłatę ale w późniejszym terminie. Pozwany sam też w osobie R. S., kontaktował się też z powodem celem odroczenia terminu płatności, co zdecydowanie wskazuje na uznanie niewłaściwe roszczenia przez pozwaną.

Powód podkreślił, że sam pozwany wskazał, iż doszło do uznania dochodzonych roszczeń i wskazał konkretny okres czasowy, „pozwany uznawał roszczenia powoda do momentu jego przedawnienia”. Oczywistym jest, iż, pozwany uznał powyższe wierzytelności przed ich przedawnieniem, a skoro tak to termin przedawnienia biegnie na nowo, a zarzut przedawnienia jest nieuzasadniony.

Powód dodatkowo zaznaczył, że lista zgłoszonych wierzytelności pochodzi z dnia 10.02.2016 r., a więc w tym dniu doszło do uznania roszczeń powoda. Ewentualne przedawnienie roszczeń nastąpi najwcześniej 11.02.2018 r. Musiało też dojść do uznania roszczeń, już po zgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, lista pochodzi z dnia 11.02.2016 r., a pozwany wspomina o „uznaniu roszczeń powoda do momentu jego przedawnienia” przedawnienie następowało zgodnie z terminami płatności na przełomie lipiec - listopada 2014, przedawnienie 2 lata, a więc pozwany uznawał roszczenia na przełomie miesięcy lipiec - listopad 2016 r.,

Powód podkreślił także, że pozwany zgłaszając zarzut przedawnienia, nadużywa swego prawa podmiotowego, co w świetle art. 5 k.c. nie zasługuje na ochronę (odpowiedź na zarzuty k. 160-163 akt).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód Z. S. jako przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą pod firmą Z. (...) w C., której przedmiotem jest m. in. sprzedaż hurtowa mięsa i wyrobów z mięsa .

Pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. w zakresie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej zakupił u powoda szereg towarów.

Zakup poszczególnych towarów potwierdziły wystawione faktury przez powoda stronie pozwanej faktury:

-nr (...) z datą wystawienia 03.06.2014r., termin płatności 01.07.2014 r. , kwota brutto 30.711,66 zł,

-nr (...) z datą wystawienia 25.06.2014r., termin płatności 23.07.2014 r., kwota brutto 10.346,49 zł,

-nr (...) z datą wystawienia 29.07.2014r., termin płatności 19.08.2014 r., kwota brutto 16.134,72 zł,

-nr (...) z datą wystawienia 13.08.2014r., termin płatności 27.08.2014 r., kwota brutto 25.248,41 zł,

-nr (...) z datą wystawienia 27.08.2014r., termin płatności 10.09.2014 r., kwota brutto 17.316,65 zł,

-nr (...) z datą wystawienia 08.10.2014 r., termin płatności 22.10.2014r., kwota brutto 18.906,56 zł,

-nr (...) z datą wystawienia 06.11.2014 r., termin płatności 09.11.2014 r., kwota brutto 27.319,16 zł. Łącznie pozwany winien zapłacić powodowi kwotę 145.983,65 zł wraz z należnymi odsetkami (dowód: faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...) k.7- 13 akt).

Wszystkie faktury zostały bezpośrednio podpisane przez R. S. - Prezesa Zarządu pozwanej spółki (dowód: faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...), faktura VAT nr (...) z podpisami k.7- 13 akt, odpis z KRS-u k. 6669 ).

Pismem z dnia 4 kwietnia 2017 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty dochodzonych należności wynikających ze wskazanych faktur. Wezwanie pozostało bez odpowiedzi, pozwany w żaden sposób nie ustosunkował się do wezwania (dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 4 kwietnia 2017 r. wraz z dowodem nadania k. 14-15 akt).

Pozwana spółka wskazała na istnienie zobowiązania wobec powoda, włączając powyższe faktury do wniosku o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu wraz z listą wierzycieli. Pozwana wskazała, iż jest dłużnikiem powoda we wniosku o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu z 10.02.2016 r., załącznik nr 6 spis wierzycieli, załącznik nr 12 oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku. Nadto, to samo powtórzyła w piśmie z dnia 15.03.2016 r. będącym uzupełnieniem braków formalnych - ponowny spis wierzycieli sygn. akt. XI Gru 4/16/L, piśmie nadzorcy sądowego z dnia 2.12.2016 r. wraz ze spisem wierzycieli - pozycja 52, sygn. akt: XI Gru 2/16/L oraz w spisie wierzytelności na formularzu. Powyższe dokumenty zostały podpisane przez R. S. - pełniącego funkcję Prezesa Zarządu pozwanej spółki. Dokumenty zostały poświadczone za zgodność przez pełnomocnika substytucyjnego M. C. (dowód: dokumenty na k. 16-65 akt, w tym: wniosek o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu z 10.02.2016 r., załącznik nr 6 spis wierzycieli załącznik nr 12 oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku, pismo z dnia 15.03.2016 r. - uzupełnienie braków formalnych - ponowny spis wierzycieli sygn. akt. XI Gru 4/16/L, pismo nadzorcy sądowego z dnia 2.12.2016 r. wraz ze spisem wierzycieli - pozycja 52, sygn. akt: XI Gru 2/16/L , spis wierzytelności na formularzu).

Aktualnie toczy się względem pozwanej postępowanie układowe w Sądzie Rejonowym P. (...) XI Wydział Gospodarczy ds. Upadłościowych i Naprawczych o sygn. XI Gru 2/16/L. Został dla pozwanego wyznaczony nadzorca sądowy (dowód: postanowienie o otwarciu postępowania układowego z dnia 2 września 2016 r. k. 70 akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów. Okoliczności faktyczne nie były przedmiotem sporu, natomiast strony prezentowały odmienne ocenę prawną co do kwestii przedawnienia roszczenia powoda.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odnosząc się do najistotniejszych dla rozstrzygnięcia kwestii należy podnieść, że:

1. Zgodnie z art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się:

1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;

3) przez wszczęcie mediacji.

Pierwszą przesłanką przerwania biegu przedawnienia roszczenia jest podjęcie określonej aktywności (działania) przez uprawnionego do jego dochodzenia. Działaniem tym jest czynność dokonana przed sądem lub innym uprawnionym organem. Przerwanie biegu przedawnienia w następstwie dokonania takiej czynności jest dla uprawnionego skutkiem prawnym jednoznacznie pozytywnym. W związku z podjęciem określonej aktywności ustawodawca "przedłuża" czas trwania kompetencji uprawnionego do w pełni skutecznego dochodzenia roszczenia, czym "promuje" aktywną postawę uprawnionych z roszczeń cywilnoprawnych. Celem czynności, której skuteczne dokonanie doprowadza do przerwania biegu przedawnienia roszczenia, ma być realizacja tego roszczenia przez uprawnionego (zob. J. Ignatowicz, w: System PrCyw, t. I, s. 823). Ustawodawca wskazuje opisowo, iż chodzi tutaj o czynności przedsięwzięte w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Wykładnia komentowanego przepisu w zakresie celów czynności podejmowanych przez uprawnionego wymaga odwołania się do norm prawa postępowania cywilnego regulujących poszczególne instytucje tego postępowania. Wymóg bezpośredniości określony w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. należy odczytywać w ten sposób, iż przerwanie biegu przedawnienia może być skutkiem wyłącznie takiej czynności uprawnionego, która jest niezbędna dla realizacji przysługującego mu roszczenia zgodnie z normami prawa postępowania cywilnego. Ponadto, wskazuje się, że po podjęciu takiej czynności przez uprawnionego, do czasu ustosunkowania się do niej przez sąd lub właściwy organ, uprawniony nie ma możliwości przedsięwzięcia innych środków zmierzających do realizacji roszczenia ( B. Kordasiewicz, w: System PrPryw, t. 2, 2008, s. 653).

Do przerwania biegu przedawnienia, oprócz wytoczenia powództwa prowadzą, również inne czynności procesowe przedsięwzięte przez uprawnionego przed sądem, nakierowane na realizację roszczenia, takie jak: wniesiony przed wytoczeniem powództwa wniosek o jego zabezpieczenie (art. 730 k.p.c.), wezwanie dłużnika do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (art. 194 § 1 lub 3 k.p.c.), zmiana powództwa skutkująca rozpoczęciem dochodzenia przed sądem nowego roszczenia (art. 193 k.p.c.), zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym (art. 239 i n. PrUpad).

Stanowisko w powyższej kwestii jest utrwalone w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego , wystarczy wskazać przykładowo:

- „ Uwzględniając charakter prawny uznania niewłaściwego, dostateczny jego wyraz stanowi umieszczenie wierzytelności na sporządzonej przez likwidatora szpitala liście wierzytelności. Zachodzą w tej sytuacji przesłanki do przyjęcia, że w ten sposób doszło do uznania niewłaściwego długu objętego sporządzoną listą wierzytelności.” (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - V Wydział Cywilny z dnia 15 grudnia 2015 r. V ACa 223/15),

- „ Zgłoszenie wierzytelności przez wierzyciela w postępowaniu upadłościowym z możliwości zawarcia układu przerywa bieg przedawnienia (art. 123 § 1 pkt. 1 KC) i powoduje, że stosownie do art. 124 § 2 KC dopiero uchylenie układu i zakończenie postępowania upadłościowego rozpoczyna go na nowo. „ (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 24 kwietnia 2014 r. I ACa 60/14),

- „ Stosownie do treści art. 123 § 1 pkt 1 KC, zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym powoduje przerwę biegu przedawnienia, który nie biegnie na nowo dopóty, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone (art. 124 § 2 KC). (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - V Wydział Cywilny z dnia 27 listopada 2013 r. V ACa 201/13) ,

- „ Umieszczenie wierzytelności w spisie wierzycieli cywilnoprawnych (art. 21 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej - Dz.U. Nr 78, poz. 684 ze zm.) stanowiło uznanie roszczenia, powodujące przerwę biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 2 KC). Z art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej nie wynika generalny zakaz dochodzenia roszczeń, prowadzący do zawieszenia biegu przedawnienia”. (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 3 grudnia 2008 r. V CSK 416/08) ,

- „Wskazanie w załączniku do podania o otwarcie postępowania układowego wierzytelności, może być traktowane jako jej uznanie, a nie jako zrzeczenie się zarzutu przedawnienia”. (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 15 października 2004r. II CK 68/04).

Jak wynika z poczynionych ustaleń faktycznych pozwany wskazał, iż jest dłużnikiem powoda we wniosku o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu z 10.02.2016 r., załącznik nr 6 spis wierzycieli. Zatem w tej dacie doszło do uznania roszczenia powoda, gdy nie były jeszcze one przedawnione. Najwcześniej wystawiona faktura miała lipcowy termin płatności w 2014r. (plus 2 lata) Dalsze oświadczenia wiedzy składane przez pozwanego w dokumentach w postępowaniu upadłościowym w późniejszym okresie, również potwierdzają istnienie wierzytelności powoda. Wystąpienie skutku w postaci przedawnienia roszczeń z upływem dwuletniego terminu przedawnienia, określonego w art. 554 k.c. (liczonego od wymagalności) dotyczy roszczeń dochodzonych z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów z dnia 11 stycznia 2002 r., III CZP 63/01, OSNC 2002 r. Nr 9, poz. 106). Upływ terminu dwuletniego nie nastąpił.

2. W stanie faktycznym sprawy istnieją przesłanki do przyjęcia, że miało miejsce tzw. niewłaściwe uznanie długu, skutkujące przerwą biegu przedawnienia, zgodnie z art. 123 § 1 pkt 2 k.c. odnośnie do roszczeń ujętych na we wniosku i na liście wierzytelności. Na gruncie tej regulacji prawnej tak doktryna, jak i orzecznictwo wyróżnia się oprócz uznania właściwego długu, także uznanie niewłaściwe będące oświadczeniem wiedzy, przyznaniem faktu skutkującym ustawowym skutkiem przerwy biegu przedawnienia chroniąc tym samym interes wierzyciela, zwłaszcza gdy na jego zachowanie, powstrzymanie się z wystąpieniem na drogę sądową wpływ ma zachowanie dłużnika. Uznanie roszczenia definiuje SN w wyr. z dnia 7 marca 2003 r., I CKN 11/01, jako każdy przypadek wyraźnego oświadczenia woli lub też innego jednoznacznego zachowania się dłużnika wobec wierzyciela, z którego wynika, że dłużnik uważa roszczenie za istniejące. Wskazuje się, że dla skuteczności uznania niewłaściwego nie jest wymagane istnienie po stronie zobowiązanego zamiaru spełnienia skutku prawnego w postaci przerwania biegu przedawnienia, gdyż ten następuje z mocy ustawy. W przypadku osób prawnych wskazuje się, że o uznaniu niewłaściwym decydują nie tylko zachowania osób uprawnionych do reprezentacji i działania zgodnie z tymi zasadami, ale i działania kompetentnego pracownika dłużnika, które można przypisać samemu dłużnikowi. Wskazuje się jednocześnie, że przekonanie wierzyciela o lojalności dłużnika może też wynikać z takiego zachowania jak zapis długu w księgach handlowych dłużnika, czy też ujawnienie długu na liście zobowiązań dłużnika (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 października 2004 r., II CK 68/04). W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się także, iż do uznania roszczenia ze skutkiem w postaci przerwania biegu przedawnienia może dojść przez każde zachowanie się zobowiązanego, które - choćby nie wyrażało zamiaru wywołania tego skutku - dowodzi świadomości zobowiązanego istnienia roszczenia i tym samym uzasadnia przekonanie uprawnionego, że zobowiązany uczyni zadość roszczeniu (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 19 września 2002 r., II CKN 1312/00; 15 listopada 2007 r., II CSK 347/07; 25 marca 2010 r., I CSK 457/09; 16 lutego 2012 r., III CSK 208/11). Należy również przywołać pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 9 maja 2013 r., II CSK 602/12, że o uznaniu roszczenia ze skutkiem w postaci przerwania biegu przedawnienia może dojść przez każde zachowanie się zobowiązanego, które - choćby nie wyrażało zamiaru wywołania tego skutku - dowodzi świadomości zobowiązanego istnienia roszczenia i tym samym uzasadnia przekonanie uprawnionego, że zobowiązany uczyni zadość roszczeniu (tak również trafnie wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia16 stycznia 2014 r., V ACA 622/13). Jak również wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 października 2006 r., I CSK 119/06, uznanie przedawnionego roszczenia może zawierać także zrzeczenie się zarzutu przedawnienia, jeżeli okoliczności, w których zostało złożone, wynika taka wola dłużnika i że na skutek zrzeczenia się zarzutu przedawnienia zobowiązanie naturalne staje się ponownie zobowiązaniem zupełnym, co oznacza, że wynikające z niego roszczenie odzyskuje przymiot zaskarżalności i nowy termin przedawnienia zaczyna biec od chwili zrzeczenia się zarzutu przedawnienia.

W ocenie Sądu Okręgowego, powyższy stan faktyczny sprawy daje podstawę do uznania, że ze strony pozwanego, za działania i zobowiązania którego, odpowiada zarząd spółki, doszło do uznania niewłaściwego w odniesieniu do roszczeń objętych sporządzoną listą wierzytelności, zaś stosownie do uregulowania zawartego w art. 124 § 1 k.c., po każdym przerwaniu przedawnienia biegło ono na nowo.

Uznanie niewłaściwe, prowadzące do przerwania biegu terminu przedawnienia roszczenia, jest oświadczeniem wiedzy zobowiązanego, stanowiącym przejaw jego świadomości co do istnienia skierowanego przeciwko niemu roszczenia, a jego zachowanie uzasadnia, w sposób obiektywnie usprawiedliwiony przekonanie wierzyciela o tym że dłużnik jest świadomy swojego obowiązku, wobec czego uzasadnionym jest jego oczekiwanie, że świadczenie zostanie spełnione zgodnie z jego treścią (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie - I Wydział Cywilny z dnia 21 lutego 2017 r. I ACa 1377/16).

Uznanie niewłaściwe nie jest czynnością prawną, lecz jedynie przyznaniem obowiązku świadczenia wynikającego z innego źródła. Niewłaściwe uznanie długu jest oświadczeniem wiedzy, któremu nie towarzyszy zamiar ani nawet świadomość wywołania skutków prawnych; przerwanie biegu przedawnienia następuje z mocy ustawy. Uznanie niewłaściwe przypomina przyznanie faktu. O ile jednak treścią tego ostatniego byłby sam fakt bycia dłużnikiem, o tyle przy uznaniu niewłaściwym chodzi o wyraz świadomości samego zobowiązanego. Dla skuteczności uznania niewłaściwego nie jest wymagane istnienie po stronie zobowiązanego zamiaru wywołania skutku prawnego w postaci przerwania biegu przedawnienia. Istotne jest aby zachowanie zobowiązanego mogło uzasadniać przekonanie osoby uprawnionej, iż zobowiązany jest świadom swojego obowiązku. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - VI Wydział Cywilny z dnia 16 lutego 2017 r.
VI ACa 1871/15 ).

Pozwany miał pełną wiedzę o wierzytelności powoda, jej podstawie faktycznej i prawnej, jej wysokości- zamieścił ją we wniosku o ogłoszenie upadłości w spisie wierzytelności, uznawał zatem obciążenie długiem i konieczność spłaty zadłużenia. Zresztą pozwany każdorazowo uprzednio kwitował odbiór faktury i nie wnosił żadnych zastrzeżeń.

Nadto, jak trafnie zauważył powód, sam pozwany w zarzutach od nakazu zapłaty przyznał, że uznawał wierzytelność dopóki nie była przedawniona. Nie kwestionował, również twierdzeń powoda, że sam obiecywał zapłatę należności z faktur i zobowiązał się do dobrowolnej spłaty, tak by powód nie kierował sprawy na drogę postępowania sadowego.

Reasumując, po przerwaniu biegu przedawnienia przez uznanie niewłaściwe, termin przedawnienia biegnie na nowo, czyli przynajmniej od lutego 2016r. i zakończy swój bieg w lutym 2018r. Pozew został wniesiony w dniu 18 lipca 2017r., a zatem roszczenie nie jest przedawnione.

3.  Niezależnie od powyższego, gdyby nawet nie podzielić stanowiska o zaistniałych przerwach biegu przedawnienia, to trafnym byłoby przyjęcie przez Sąd Okręgowy w tym przypadku konstrukcji nadużycia prawa z art. 5 k.c., zwłaszcza że tak orzecznictwo, jak i doktryna dopuszcza możliwość korygowania stanów faktycznych sprawy poprzez art. 5 k.c., również w odniesieniu do oceny zarzutu przedawnienia, gdyż stosowanie tej klauzuli generalnej nie jest wyłączone w sytuacji, gdy wierzycielem jest podmiot prowadzący działalność gospodarczą. W ocenie Sądu, w rozpoznawanej sprawie zachodziły podstawy do przyjęcia, że niedochodzenie sądowe bezspornych roszczeń w okresie przedawnienia i spowodowana przywołanymi wyżej względami bezczynność po stronie powoda była usprawiedliwiona, zachowaniem pozwanego i obietnicami spłaty długu. W wyroku SN z 27.6.2001r., podniesiono, że sąd wyjątkowo może nie uwzględnić zarzutu upływu terminu przedawnienia roszczenia – także wynikającego że stosunku pomiędzy przedsiębiorcami – jeżeli jego podniesienie przez pozwanego jest nadużyciem prawa. Jak trafnie podkreślił SN w uzasadnieniu tego wyroku, w świetle art. 5 k.c. nadużycia prawa można dopatrywać się także w sytuacji, w której dłużnik swoim postępowaniem, np. przez podejmowanie pertraktacji lub innych działań, wywołał przekonanie wierzyciela, że dobrowolne spełnieni świadczenie, jednak ostatecznie tego nie uczynił – tymczasem doszło zaś do przedawnienia roszczenia. Chodzi o tzw. uśpienie wierzyciela. Podniesienie w takich warunkach przez dłużnika zarzutu przedawnienie musi być uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, gdyby bowiem zarzut ten ukazał się skuteczny, dłużnik uzyskałby korzyść majątkową w istocie w wyniku swego niewłaściwego postępowania.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku pkt 1 (art. 530 k.c.), utrzymując w mocy nakaz zapłaty na podstawie art. 496 k.p.c. w mocy.

O kosztach orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Oprócz kosztów procesu orzeczonych w nakazie zapłaty uzupełniono wynagrodzenie pełnomocnika o kwotę 1800zł, do stawki podstawowej 5400 zł w oparciu o § 3 ust. 2 w zw. z 2 § pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, (Dz.U. z 2018 r. poz. 265), w brzmieniu obowiązującym od dnia 27 października 2016r.

ZARZĄDZENIE

1.  uzasadnienie sporządzone przez sędziego,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pozwanemu z pouczeniem o terminie i środku zaskarżenia,

3.  zwrócić powodowi Z. S. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Z. (...) w C. z dochodów budżetowych nadpłaconą opłatę od pozwu w wysokości 17 zł na nr konta: (...).

4.  Poinformować pełnomocnika powoda, że pozwany złożył zapowiedź apelacji, w związku z tym, zobowiązać go do wypowiedzenia się, czy popiera wnioski o nadanie orzeczeniu klauzuli wykonalności i wydanie kolejnego tytułu wykonawczego, czy też wnioski te pozostawia do prawomocnego rozpoznania sprawy-pod rygorem uznania w przypadku braku zajęcia stanowiska , że powód popiera te wnioski na tym etapie postępowania.