Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1178/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Grażyna Czyżak (spr.)

Sędziowie:

SSA Daria Stanek

SSA Lucyna Ramlo

Protokolant:

sekr.sądowy Agnieszka Makowska

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2018 r. w Gdańsku

sprawy E. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w W.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 kwietnia 2017 r., sygn. akt VII U 719/17

oddala apelację.

SSA Lucyna Ramlo SSA Grażyna Czyżak SSA Daria Stanek

Sygn. akt III AUa 1178/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 marca 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. odmówił ubezpieczonej E. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazując, że komisja lekarska organu orzeczeniem z 15 marca 2016 r. uznała, iż nie jest ona niezdolna do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona E. K., wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia – wskazując na schorzenia z dziedziny ortopedii oraz reumatologii.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zaprezentowaną w zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2017 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej E. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 31 stycznia 2016 r. na okres dwóch lat.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach i rozważaniach:

Ubezpieczona E. K., urodzona w dniu (...) jest z zawodu magistrem ogrodnictwa. W przeszłości pracowała jako dyrektor Domu Kultury, ostatnio prowadziła własną działalność gospodarczą polegająca na osobistym prowadzeniu pralni chemicznej. Ubezpieczona 16 grudnia 2015 r. złożyła do pozwanego organu rentowego wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres czasu.

Ostatnio w okresie do dnia 30 stycznia 2016 r. ubezpieczona pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Specjalista konsultant reumatolog pozwanego w opinii specjalistycznej z dnia 4 lutego 2016 r. stwierdził, że obecny stan reumatologiczny ubezpieczonej wydaje się nie powodować istotnego ograniczenia aktywności zawodowej. Lekarz orzecznik pozwanego w opinii lekarskiej z dnia 10 lutego 2016 r. dokonał u ubezpieczonej rozpoznania łuszczycowego zapalenia stawów, łuszczycy skóry, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy insulino niezależnej oraz stłuszczenia wątroby. Orzeczeniem z tej samej daty lekarz orzecznik pozwanego stwierdził u ubezpieczonej brak niezdolności do pracy.

Od powyższego orzeczenia sprzeciw wniosła ubezpieczona. Komisja lekarska pozwanego w opinii lekarskiej z dnia 15 marca 2016 r. dokonała u skarżącej rozpoznania łuszczycowego zapalenia stawów, łuszczycy skóry w okresie remisji, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu II na lekach doustnych, stłuszczenia wątroby, stanu po operacyjnym leczeniu przykurczu Dupuytrena ręki prawej w lutym 2015 r. oraz stanu po usunięciu narządu rodnego z powodu endometriozy w 2010 r. Na tej podstawie w orzeczeniu z tej samej daty komisja lekarska pozwanego podtrzymała orzeczenie lekarza orzecznika pozwanego, wskazując, iż ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy.

Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 24 marca 2016 r. pozwany organ rentowy odmówił ubezpieczonej E. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy powołując się na fakt, iż komisja lekarska pozwanego orzeczeniem z dnia 15 marca 2016 r. stwierdziła, że nie jest ona niezdolna do pracy.

Ubezpieczona cierpi na łuszczycowe zapalenie stawów, zwyrodnienie bioder kwalifikujące się do endoprotezoplastyki stawów biodrowych, nadto zwyrodnienie kolan, nadciśnienie tętnicze i cukrzycę oraz zwyrodnienie kręgosłupa. Zmiany w układzie ruchu są w jej przypadku nasilone przez proces łuszczycowy i powodują duży stopień niepełnosprawności. Z kolei dolegliwości bólowe bioder, kręgosłupa i stawów kolanowych uniemożliwiają dłuższe chodzenie, stanie czy też schylanie się.

Wnioskodawczyni – w związku z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi – ma bardzo dużą dysfunkcję stawów biodrowych, co ogranicza w znacznych stopniu jej wydolność ruchową. Ubezpieczona nie jest w stanie dosięgnąć palcami do podłogi przy skłonie dosiężnym, nie wykazuje rotacji w stawach biodrowych (ruchy rotacyjne zniesione), słyszalne jest trzeszczenie w jej stawach kolanowych – co wynika z nasilonych zmian chondromalatycznych w tych stawach. Widoczne jest także utykanie przy chodzeniu. Skarżąca porusza się z dużą trudnością i przy znacznych dolegliwościach bólowych – co wynika ze stopnia zaawansowania zmian chorobowych w stawach biodrowych, de facto uniemożliwiających poruszanie się. Jedyne leczenie umożliwiające poprawę lokomocji wnioskodawczyni i zniesienie dolegliwości bólowych jest możliwe poprzez wykonanie operacji wymiany stawów biodrowych. Powyższe ograniczenia rozkładające się na kolejnych piętrach układu ruchu czynią wnioskodawczynię częściowo niezdolną do pracy nadal po dniu 31 stycznia 2016 r. na okres 2 lat.

Powyższy stan faktyczny – w zakresie postępowania przed organem rentowym - Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach ubezpieczeniowych i dokumentacji lekarskiej pozwanego organu; żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ich rzetelności i autentyczności.

Stan zdrowia ubezpieczonej i jej zdolność do pracy ustalono na podstawie opinii biegłych sądowych z zakresu ortopedii oraz reumatologii. Sąd podzielił w pełni ustalenia zawarte w opiniach. Wskazać należy, że opinie zostały sporządzone przez biegłych, specjalistów w swoich specjalnościach, na podstawie analizy dokumentacji zdrowotnej ubezpieczonej, a także po przeprowadzeniu oględzin. W uzasadnieniach opinii biegli potwierdzili występujące schorzenia, szczegółowo wyjaśnili ich charakter, jednak wskazali również, dlaczego w obecnym stanie uważają, że nie nastąpiła poprawa stanu zdrowia w stosunku do stanu z okresu poprzedniego opiniowania ubezpieczonej na potrzeby świadczenia rentowego, opierając się na konkretnych badaniach. Uzasadnienia opinii nie zawierają błędów logicznych, czy treści niezrozumiałych, które mogłyby stanowić podstawę do nieuwzględnienia opinii.

Pozwany organ rentowy kwestionował wykonane opinie, jednak biegli w opiniach uzupełniających podtrzymali swoje stanowiska, wskazując jednoznacznie, że ubezpieczona posiada znaczne ograniczenia w poruszaniu się. Sąd I instancji nie znalazł podstaw do zakwestionowania wykonanych opinii. Były to jednoznaczne i zbieżne opinie wydane przez specjalistów dwóch specjalności. Co istotne w zakresie rozkładu ciężaru dowodu w sprawie (art. 6 k.c. w związku z art. 232 k.p.c.) pozwany organ rentowy kwestionując wykonane opinie nie sformułował żadnych wniosków dowodowych, w szczególności nie wnosił o wykonanie opinii przez innych biegłych sądowych, które ewentualnie podważyłyby wykonane opinie. Uzasadnienia wykonanych opinii były logiczne i przekonywujące, na tyle na ile sąd może je samodzielnie ocenić, bez posiadania wiedzy specjalnej. Zatem zakwestionowanie ich wymagało powołania opinii innych specjalistów. Sąd nie ma podstaw do zakwestionowania zgodnych opinii biegłych, jedynie na podstawie zarzutów nie popartych opiniami specjalistów, w sytuacji, gdy wykonane opinie są zgodne i mają logiczne uzasadnienie, a ponadto w sytuacji, gdy biegli ci zgodnie i jednoznacznie nie podzielili zarzutów pozwanego.

Sąd Okręgowy przypomniał, iż w niniejszej sprawie ubezpieczona miała ustalone poprzednio do dnia 31 stycznia 2016 r. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy z uwagi na problemy z narządem ruchu. W związku z tym należało ocenić, czy i w jakim stopniu doszło do poprawy stanu jej zdrowia w stosunku do okoliczności istniejących w momencie poprzedniego badania pod kątem zdolności do pracy przez lekarzy pozwanego.

Jak wskazano, sporządzone w niniejszej sprawie opinie biegłych sądowych jednoznacznie wskazały, że brak jest obecnie podstaw do ustalenia zdolności ubezpieczonej do pracy z punktu widzenia zarówno ortopedii jaki i reumatologii. Jak ustalono, wnioskodawczyni cierpi na łuszczycowe zapalenie stawów, zwyrodnienie bioder kwalifikujące się do endoprotezoplastyki stawów biodrowych, nadto zwyrodnienie kolan, nadciśnienie tętnicze i cukrzycę oraz zwyrodnienie kręgosłupa. Zmiany w układzie ruchu są w jej przypadku nasilone przez proces łuszczycowy i powodują duży stopień niepełnosprawności. Z kolei dolegliwości bólowe bioder, kręgosłupa i stawów kolanowych uniemożliwiają dłuższe chodzenie, stanie czy też schylanie się. Ubezpieczona – w związku z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi – ma bardzo dużą dysfunkcję stawów biodrowych, co ogranicza w znacznych stopniu jej wydolność ruchową. Ubezpieczona nie jest w stanie dosięgnąć palcami do podłogi przy skłonie dosiężnym, nie wykazuje rotacji w stawach biodrowych (ruchy rotacyjne zniesione), słyszalne jest trzeszczenie w jej stawach kolanowych – co wynika z nasilonych zmian chondromalatycznych w tych stawach. Widoczne jest także utykanie przy chodzeniu. Skarżąca porusza się z dużą trudnością i przy znacznych dolegliwościach bólowych – co wynika ze stopnia zaawansowania zmian chorobowych w stawach biodrowych, de facto uniemożliwiających poruszanie się. Co istotne, jedyne leczenie, umożliwiające poprawę lokomocji wnioskodawczyni i zniesienie dolegliwości bólowych – jest wykonanie operacji wymiany stawów biodrowych. Powyższe ograniczenia, rozkładające się na kolejnych piętrach układu ruchu, jak wynika to ze zbieżnych w tym zakresie opinii obydwu powołanych w sprawie biegłych sądowych, czynią wnioskodawczynię częściowo niezdolną do pracy nadal po dniu 31 stycznia 2016 r. na okres 2 lat.

Odnosząc się do tez biegłych, Sąd I instancji uznał zatem, że taki rozmiar schorzeń kwalifikuje ubezpieczoną jako częściowo niezdolną do pracy. W ocenie sądu zasadne jest stwierdzenie, że przy tak opisanych ograniczeniach ruchowych ubezpieczona utraciła w znacznym stopniu zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji; przy tak rozległych ograniczeniach zasadnym jest uznanie, że nie jest możliwe wykonywanie pracy w zakresie ogrodnictwa, które jest wyuczonym zawodem ubezpieczonej, czy też samodzielne prowadzenie pralni chemicznej, którą to działalność prowadziła w ostatnim okresie.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów, w tym wobec jednoznacznych opinii biegłych sądowych uznać należy, że ubezpieczona pozostaje częściowo niezdolna do pracy, a tym samym spełnia warunki do przyznania prawa do świadczenia rentowego, co skutkuje uznaniem jej odwołania za zasadne.

Z tych to względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi przepisami, zmienił zaskarżoną decyzję pozwanego z dnia 24 marca 2016 r. i przyznał ubezpieczonej E. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 31 stycznia 2016 r. na okres 2 lat.

Apelację od wyroku wywiódł pozwany, zaskarżając go w całości i zarzucając:

1. naruszenie przepisów prawa procesowego, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § l Kodeksu postępowania cywilnego w związku z art. 232 Kpc, poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, polegające na bezkrytycznym przyjęciu opinii biegłych ortopedy i reumatologa, którzy wydali opinię niezgodnie z zasadami orzeczniczymi wynikającymi z art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez uznanie, że ubezpieczony jest osobą częściowo okresowo niezdolną do pracy, bez wykazania znacznego naruszenia sprawności organizmu w stopniu uzasadniającym orzeczenie częściowej niezdolności do pracy, co powodowało konieczność wyjaśnienia znacznych rozbieżności pomiędzy badaniem przez Komisję Lekarską ZUS oraz badaniem przez biegłych;

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 12. ust. 3, art. 13 ust. l pkt 2, 57 ust. l pkt l ustawy z dnia 17 grudnia I998r. o emeryturach i rentach z. Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez przyznanie prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Mając powyższe na uwadze, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenia odwołania, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszej instancji.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że oparcie częściowej niezdolności do pracy na dwóch objawach chorobowych "zniesieniu rotacji" i "nie dosięganiu palcami do podłogi", z których drugi praktycznie jest uznawany za normę jest niezgodne z zasadami orzecznictwa lekarskiego.

Zdaniem pozwanego, biegła reumatolog nie wypowiada się co do aktywności choroby, jaka jest u ubezpieczonej łuszczycowe zapalenie stawów. Zgodnie zaś z opinia konsultanta ZUS wyraźnie istnieje niska aktywność choroby - zarówno laboratoryjna jak i kliniczna. Powyższe było spójne z wygenerowaną dokumentacja medyczną ubezpieczonej, w tym ostatnim wypisie szpitalnym na oddziale reumatologicznym. Zgodnie z badaniem fizykalnym jakie przeprowadziła biegła odnotowując w opinii pierwotnej, nie występują również kliniczne cechy aktywności podstawowego schorzenia. Biegła w ślad za opinią biegłego sądowego ortopedy pisze o zniesieniu jedynie ruchów rotacyjnych w stawach biodrowych, tym samym potwierdza brak istotnego ograniczenia funkcji obu stawów biodrowych, które uzasadniałoby ustalenie u osoby z wykształceniem wyższym magisterskim - genetyka ogrodnictwa - niezdolności do pracy.

Apelujący podniósł, że Sąd nie uwzględnił zastrzeżeń zgłoszonych do opinii, czym naruszył zasadę swobodnej oceny dowodów, ponieważ ocenił opinię bez wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Wszechstronna ocena nastąpiłaby po przyjęciu do materiału dowodowego opinii innego biegłego, co było uzasadnione ze względu na wykazanie przez organ rentowy wątpliwości zawierających konkretne uwagi i argumenty podważające zakwestionowana opinie. Orzekanie bez wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego doprowadziło również sąd do dokonania błędnych ustaleń faktycznych, polegających na przyjęciu, że ubezpieczona jest osobą częściowo niezdolną do pracy, mimo uzasadnionego zakwestionowania przez organ rentowy opinii biegłego ortopedy, stanowiącej podstawę tych ustaleń. Błędne ustalanie niezdolności do pracy narusza natomiast dyspozycje art. 12 ust. 2, a w konsekwencji art. 57 ustawy emerytalnej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszej sprawy była kwestia czy ubezpieczona E. K. po 30 stycznia 2016 r. jest nadal niezdolna do pracy, a tym samym czy nabyła prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w oparciu o przepis art. 61 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2017, poz. 1383, j.t. – dalej: „ustawa emerytalna”).

Niezdolność do pracy definiuje art. 12 ustawy emerytalnej, w myśl którego niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (ust. 1). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2). Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3).

Stosownie natomiast do treści art. 13 ust. 1 pkt 1 - 2 ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do zatrudnienia uwzględnia się również stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia względnie rehabilitacji, a także możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Dodać jeszcze należy, iż w sprawach o ubezpieczenia społeczne sąd bada legalność decyzji na dzień jej wydania (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 maja 2004 r., II UK 395/03, OSNP 2005 nr 3, poz. 43 oraz z dnia 7 lutego 2006 r., I UK 154/05, LEX nr 272581), co oznacza, iż oceny medycznej i zawodowej dla oceny zdolności/niezdolności do pracy należy dokonywać również na tę datę. Postępowanie dowodowe przed sądem jest postępowaniem sprawdzającym, weryfikującym ustalenia dokonane przez organ rentowy (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2007 r., I UZP 1/07, OSNP 2007 nr 21-22, poz. 323). Sąd nie ma obowiązku przeprowadzenia dowodów w celu ustalenia niezdolności do pracy, która miała powstać po wydaniu zaskarżonej odwołaniem decyzji odmawiającej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2005 r., I UK 152/04, OSNP 2005 nr 17, poz. 273). Biegli sądowi, przeprowadzający na zlecenie sądu badanie stanu zdrowia ubezpieczonego, nie zastępują lekarza orzecznika ZUS, ani komisji lekarskiej ZUS. Jedynie zgodnie z posiadaną przez nich wiedzą specjalistyczną poddają merytorycznej ocenie trafność wydanego orzeczenia o zdolności do pracy lub jej braku.

Jeśli chodzi o ustalenia co do stanu zdrowia wnioskodawcy, należy stwierdzić, iż Sąd Okręgowy prawidłowo poczynił je po przeprowadzeniu postępowania dowodowego z udziałem biegłych sądowych o specjalnościach adekwatnych do ujawnionych u wnioskodawczyni i leżących u podstaw przyznania jej renty we wcześniejszym okresie schorzeń, czyli biegłych ortopedy i reumatologa. Ze względu na specjalistyczny charakter wiedzy wymaganej przy ocenie rodzaju schorzeń i stopnia ich zaawansowania decydujących o zdolności danej osoby do pracy, sąd zobligowany jest bowiem oprzeć się na opinii biegłych i nie może dokonywać ustaleń we wskazanym powyżej zakresie wbrew wnioskom wynikającym z prawidłowo sporządzonych i uzasadnionych opinii biegłych sądowych (tak np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2007r., III UK 130/06, OSNP 2008/7-8/113; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010r., II UK 191/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2010r., I UK 204/09).

Biegły sądowy ortopeda rozpoznał u wnioskodawczyni następujące schorzenia:

- łuszczycowe zapalenie stawów,

- zwyrodnienie bioder kwalifikujące się do endoprotezoplastyki,

- zwyrodnienie kolan,

- nadciśnienie tętnicze i cukrzycę w wywiadzie

- zwyrodnienie kręgosłupa.

Biegły wskazał, iż zmiany w układzie ruchu są nasilone przez proces łuszczycowy i powodują duży stopień niepełnosprawności, zaś dolegliwości bólowe bioder, kręgosłupa i stawów kolanowych uniemożliwiają dłuższe chodzenie, stanie czy też schylanie się. W rezultacie biegły uznał, iż ograniczenia w układzie ruchu powodują u wnioskodawczyni dalszą częściową niezdolność do pracy od 31 stycznia 2016 r. na okres 2 lat.

Biegła sądowa reumatolog rozpoznała u wnioskodawczyni te same schorzenia, również uznając, iż czynią one ubezpieczoną częściową niezdolna do pracy od 31 stycznia 2016 r. na okres 24 miesięcy. Biegła wskazał, iż wnioskodawczyni ze względu na zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe w stawach biodrowych ma kwalifikację do endoprotezo plastyki obu stawów. Powoduje to bardzo dużą dysfunkcję tych stawów i ogranicza wydolność ruchową.

W opinii uzupełniającej biegli podtrzymali wcześniejsze stanowisko i odnieśli się do wszelkich zastrzeżeń pozwanego. Biegły ortopeda wskazał, iż nie można stwierdzić, że jest zachowana funkcja stawów jeśli w opisie i rozpoznaniu stwierdzono ograniczenie ich funkcji i stwierdzono, że stawy biodrowe i kolanowe są chore. Biegły podkreślił, iż ubezpieczona porusza się z dużą trudnością i znacznymi dolegliwościami bólowymi. Ma ograniczoną ruchomość kręgosłupa i ruchomość stawów biodrowych, w zasadzie zniesione ruchy rotacyjne, które są wyznacznikiem zwyrodnienia stawów biodrowych. Oba stawy biodrowe kwalifikują się do wymiany. Podobnie nasilone zmiany chondromalatyczne w stawach kolanowych. Biegły wyjaśnił, iż wszystkie te uszkodzenia w kolejnych piętrach układu ruchu i ograniczenia lokomocyjne decydują o częściowej niezdolności do pracy wnioskodawczyni.

Biegła reumatolog wskazała natomiast, iż wnioskodawczyni ma tak zaawansowane zmiany chorobowe w stawach biodrowych, że uniemożliwiają one poruszanie się. W badaniu przedmiotowym brak ruchów rotacyjnych w tych stawach świadczy o ich uszkodzeniu. Jedynym sposobem poprawienia ich lokomocji i zniesienia bólów jest wykonanie operacji wymiany stawów biodrowych.

Sąd Apelacyjny nie widzi podstaw, by kwestionować rzetelność i prawidłowość powyższych opinii, gdyż zostały one wydane przez biegłych o specjalności adekwatnej
do dolegliwości leżących u podstaw przyznania ubezpieczonemu renty we wcześniejszym postępowaniu, zarówno w oparciu o badanie przedmiotowe, jak i na podstawie znajdującej się w aktach dokumentacji medycznej. Powyższe opinie odpowiadają również wymogom stawianym przez art. 285 § 1 k.p.c., albowiem zostały uzasadnione w sposób przystępny i są zrozumiałe dla osób niedysponujących wiedzą medyczną, zaś wnioski swoje biegli sformułowali jasno i czytelnie. Z opinii biegłych jednoznacznie wynika, iż stan zdrowia wnioskodawczyni nie poprawił się i nadal nie jest ona zdolna do wykonywania pracy zgodnej z jej kwalifikacjami, tj. pracy w ogrodnictwie bądź też samodzielnego prowadzenia pralni chemicznej.

Odnosząc się do apelacji skarżącego, wskazać trzeba, iż nie zawiera ona zarzutów mogących zmienić prawidłowe rozstrzygnięcie Sądu I instancji w zakresie stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy. W ocenie Sądu II instancji nie jest zasadnym zarzut, iż z badań przeprowadzonych przez biegłych nie wynika takie nasilenie dolegliwości wnioskodawczyni, które powodowałoby niezdolność do pracy. Biegli wyraźnie bowiem podkreślali, iż zarówno dolegliwości bólowe jak i ograniczenia wydolności ruchowej uniemożliwiają jej wykonywanie pracy zgodnej z kwalifikacjami. Za niezasadne Sąd Apelacyjny uznał również odnoszenie się przez pozwanego do opinii lekarza konsultanta ZUS. Powoływanie się przez stronę na odmienną ocenę stanu zdrowia stwierdzoną przez lekarzy działających w imieniu tej strony nie może wywołać skutku w postaci odmowy wiarygodności opinii biegłych sądowych. Opinia lekarza konsultanta ZUS stanowi bowiem jedynie wyrażenie stanowiska pozwanego, a nie obiektywny i miarodajny dowód, jakim jest opinia bezstronnych biegłych sądowych. Nie zachodziła także potrzeba dopuszczania dowodu z opinii nowych biegłych sądowych, bowiem biegli ortopeda i reumatolog sporządzili opinie uzupełniające, w których odnieśli się do wszystkich zastrzeżeń organu rentowego.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanego.

SSA Grażyna Czyżak SSA Lucyna Ramlo SSA Daria Stanek