Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 października 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że G. N. jako wspólnik spółki cywilnej (...) w R. jest zobowiązana do zapłaty kwoty 71.713,28 zł z tytułu należnych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od grudnia 2010 roku do stycznia 2011 roku.

Decyzja została wydana na podstawie art.115§1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2012 roku, poz.749) w zw. z art.31 i 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz.1442 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, iż ubezpieczona była wspólnikiem spółki cywilnej (...) w spornym okresie.

Spółka cywilna, jako płatnik składek nie wywiązała się z obowiązku zapłaty składek w okresie od grudnia 2010 roku do stycznia 2011 roku z tytułu składek:

-

na ubezpieczenia społeczne w kwocie 30.932,88 zł,

-

na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 15.639,98 zł,

-

na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie 2.915,42 zł

oraz odsetek w kwocie 22.225 zł.

Decyzją z dnia 6 października 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że M. G. jako wspólnik spółki cywilnej (...) w R. jest zobowiązana do zapłaty kwoty 71.713,28 zł z tytułu należnych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od grudnia 2010 roku do stycznia 2011 roku.

Decyzja została wydana na podstawie art.115§1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2012 roku, poz.749) w zw. z art.31 i 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz.1442 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, iż ubezpieczona była wspólnikiem spółki cywilnej (...) w spornym okresie.

Spółka cywilna, jako płatnik składek nie wywiązała się z obowiązku zapłaty składek w okresie od grudnia 2010 roku do stycznia 2011 roku z tytułu składek:

-

na ubezpieczenia społeczne w kwocie 30.932,88 zł,

-

na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 15.639,98 zł,

-

na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie 2.915,42 zł

oraz odsetek w kwocie 22.225 zł.

Decyzją z dnia 6 października 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że P. A. (1) jako wspólnik spółki cywilnej (...) w R. jest zobowiązany do zapłaty kwoty 17.128,84 zł z tytułu należnych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres grudzień 2010 roku.

Decyzja została wydana na podstawie art.115§1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2012 roku, poz.749) w zw. z art.31 i 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz.1442 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, iż ubezpieczony był wspólnikiem spółki cywilnej (...) w spornym okresie.

Spółka cywilna, jako płatnik składek nie wywiązała się z obowiązku zapłaty składek za grudzień 2010 roku:

-

na ubezpieczenia społeczne w kwocie 5.769,40 zł,

-

na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 5.989,44 zł

oraz odsetek w kwocie 5.370 zł.

Odrębne odwołania od powyższych decyzji złożył pełnomocnik ubezpieczonych.

Zaskarżonym decyzjom zarzucił naruszenie przepisów postępowania, a w szczególności:

1)  art.115 §1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2012 roku, poz.749) w zw. z art.31 i 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz.1442 ze zm.) poprzez niewskazanie jakich dokładnie powstających z mocy prawa zobowiązań spółki cywilnej dotyczy odpowiedzialność skarżącego oraz nieprzeprowadzenie stosownego postępowania administracyjnego w sprawie poprzedzającej wydanie decyzji,

2)  niewydanie skarżonych decyzji wobec wszystkich odpowiedzialnych solidarnie za zobowiązania spółki cywilnej (wobec następcy prawnego spółki cywilnej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, co w szczególności narusza prawo wspólników, wobec których wydano decyzję do dochodzenia roszczeń regresowych,

3)  wydanie decyzji wobec wspólników spółki cywilnej ustalając ich odpowiedzialność na różne kwoty, w sytuacji nieistnienia jakichkolwiek przesłanek do różnicowania zakresu ich odpowiedzialności, skutkujące naruszenie prawa wspólników, wobec których wydano decyzję ustalającą odpowiedzialność na wyższe kwoty do dochodzenia roszczeń regresowych,

4)  art.6, art.7, art.8, art.9, art.10§1 i art.11 w zw. art.123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez wydanie decyzji po przeprowadzeniu postępowania (w zasadzie jego nieprzeprowadzeniu) w sposób urągający podstawowym zasadom prowadzenia postępowania administracyjnego opisanym w przedmiotowych przepisach.

Wobec tak sformułowanych zarzutów wniósł o uchylenie zaskarżonych decyzji w całości i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na odwołania pełnomocnik organu rentowego wniósł o ich oddalenie.

Na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2016 roku pełnomocnik ZUS wniosła o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniami z dnia 22 lipca 2015 roku sprawy dotyczące odwołania P. A. (1) (VIII U 4679/14) i G. N. (VIII U 4670/14) zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą z odwołania M. G. (VIII U 4487/14).

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2016 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. została wezwana do wzięcia udziału w sprawie.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. nie zajęła stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Centrum Medyczne (...) spółka cywilna (NIP (...)) prowadziła działalności od dnia 2 sierpnia 1999 roku.

Ubezpieczona G. N. była wspólnikiem spółki od dnia 2 sierpnia 1999 roku.

Ubezpieczona M. G. była wspólnikiem spółki od dnia 30 lipca 2009 roku.

Ubezpieczony P. A. (1) był wspólnikiem spółki od dnia 15 czerwca 2010 roku do dnia 24 stycznia 2011 roku.

(pismo Urzędu Skarbowego – k.1 kat ZUS)

W dniu 28 kwietnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. zawiadomił ubezpieczona G. N. o wszczęciu postępowania w sprawie przeniesienia odpowiedzialności jako wspólnika spółki cywilnej (...) za zobowiązania obejmujące należności z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Pismem z dnia 27 maja 2014 roku ubezpieczona G. N. została poinformowana o zakończeniu postępowania.

(zawiadomienia – akta ZUS)

W dniu 28 kwietnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. zawiadomił ubezpieczonego P. A. (1) o wszczęciu postępowania w sprawie przeniesienia odpowiedzialności jako wspólnika spółki cywilnej (...) za zobowiązania obejmujące należności z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Pismem z dnia 27 maja 2014 roku ubezpieczony P. A. (2) został poinformowany o zakończeniu postępowania.

(zawiadomienia – akta ZUS)

W dniu 28 kwietnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. zawiadomił ubezpieczoną M. G. o wszczęciu postępowania w sprawie przeniesienia odpowiedzialności jako wspólnika spółki cywilnej (...) za zobowiązania obejmujące należności z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Pismem z dnia 27 maja 2014 roku ubezpieczona M. G. została poinformowana o zakończeniu postępowania.

(zawiadomienia – akta ZUS)

W dniu 16 czerwca 2010 roku M. G., P. A. (1) i G. N. zawarli umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Siedzibą spółki była R. (...).

Ubezpieczeni oświadczyli, że są właścicielami składników majątkowych służących do prowadzonej przez nich wspólnie działalności gospodarczej i stanowiących zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) spółki cywilnej G. N., M. G., P. A. (1) w R. i udziały w kapitale pokryli wkładem niepieniężnym określonym w umowie spółki.

(umowa spółki – k.9-16)

W dniu 16 czerwca 2010 roku Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (...) spółka cywilna G. N., M. G., P. A. (1) w R. został wykreślony w rejestru REGON.

(zaświadczenie – k.17)

W dniu 13 stycznia 2011 roku i w dniu 17 marca 2011 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wydał Niepublicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej (...) spółce cywilnej G. N., M. G., P. A. (1) w R. zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek.

(zaświadczenia – k.7, k.8)

W dniu 5 stycznia 2011 roku ubezpieczeni jako (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) podjęli uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki poprzez ustanowienie 1 nowego udziału i pokryciu tego udziału aportem w postaci prowadzonego przez wspólników przedsiębiorstwa jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art.55 ¹ k.c. jako zespołu składników materialnych i niematerialnych prowadzonej przez G. N., M. G. i P. A. (1) działalności gospodarczej pod firmą Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Centrum Medyczne (...) spółka cywilna G. N., M. G., P. A. (1) wpisanej do ewidencji działalności gospodarczej przez Burmistrza B. w dniu 24 czerwca 2010 roku.

Ubezpieczeni wnieśli do spółki składniki, prawa i zobowiązania majątkowe na pokrycie nowoutworzonego udziału (środki trwałe, prawa majątkowe o charakterze niematerialnym z zakresu znajomości bazy pacjentów, wierzytelności kontrahentów, zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek, zobowiązania bieżące wobec dostawców, zobowiązania z tytułu wynagrodzeń, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, skutki w zakresie stosunków pracy, skutki prawne w zakresie praw i obowiązków w stosunkach handlowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

(uchwała – k.19-24)

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Centrum Medyczne (...) spółka cywilna została wyrejestrowana z ubezpieczeń jako płatnik składek z dniem 24 stycznia 2011 roku. Deklaracja została wypełniona w dniu 9 marca 2011 roku.

(deklaracja wyrejestrowania z ubezpieczeń – k.44)

W dniu 18 marca 2011 roku spółka cywilna (...) jako płatnik składek złożyła deklarację rozliczeniową z grudzień 2010 roku, wskazując zobowiązanie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, za 43 ubezpieczonych.

(deklaracja – k.45)

Obliczaniem składek na ubezpieczenia społeczne w spółce cywilnej (...) zajmowała się K. A., zatrudniona jako księgowa. Do jej obowiązków należało wypełnianie deklaracji i ich wysyłanie. Nie była upoważniona do opłacania składek.

Spółka cywilna otrzymywała wezwania do zapłaty składek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o czym ubezpieczeni byli informowani.

(zeznania świadka K. A. – min.00:09:42-00:22:24 protokół z 26.06.2015 r.)

Zobowiązania Niepublicznego Zakład Opieki Zdrowotnej Centrum Medycznego (...) spółki cywilnej na dzień wydania decyzji z tytułu składek wynosiło:

-

na ubezpieczenia społeczne 30.932,88 zł,

-

na ubezpieczenie zdrowotne 15.639,98 zł,

-

na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 2.915,42 zł.

Odsetki na dzień wydania decyzji wynosiły 22.225 zł.

Na dzień 5 stycznia 2011 roku zobowiązania spółki z tytułu składek wynosiły:

-

na ubezpieczenia społeczne w kwocie 5.769,40 zł,

-

na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 5.989,44 zł

oraz odsetek w kwocie 5.370 zł.

(raport rozliczenia należności – k.179-180, stan należności płatnika – k.181)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z ww. dokumentów, których treść i autentyczność nie budziła wątpliwości sądu.

Sprawozdania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) nie mają żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Spółka ta powstała jako nowy podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a okoliczność że udziałowcami spółki byli wspólnicy (...) spółki cywilnej nie ma wpływu na określenie wysokości zobowiązań z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne byłych wspólników spółki cywilnej.

Sąd nie uwzględnił wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości wobec niezłożenia przez skarżących jakichkolwiek dokumentów źródłowych, na podstawie których biegły mógłby wydać opinię w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania są niezasadne.

Kwestia sporna w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy ubezpieczone G. N., M. G. odpowiadają za zobowiązania Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Centrum Medycznego (...) spółki cywilnej z tytułu:

a)  składek na ubezpieczenia społeczne za okres od grudnia 2010 roku stycznia 2011 roku w kwocie 30.932,88 zł,

b)  składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2010 roku stycznia 2011 roku w kwocie 15.639,98 zł,

c)  składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie 2.915,42 zł i odsetek obliczonych na dzień 6 października 2014 roku w kwocie 22.225 zł.

oraz czy ubezpieczony P. A. (1) odpowiada za zobowiązania Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Centrum Medycznego (...) spółki cywilnej z tytułu

a)  składek na ubezpieczenia społeczne za grudzień 2010 roku w kwocie 5.769,40 zł,

b)  składek na ubezpieczenie zdrowotne za grudzień 2010 roku w kwocie 5.989,44 zł i odsetek obliczonych na dzień 6 października 2014 roku w kwocie 5.370 zł.

Zgodnie z treścią art.31 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.1778) do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio art.116, art.116a, art.117, art.118§1 i 2 oraz art.119 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.201).

Do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne (art.32 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

W myśl art.115§1 Ordynacji podatkowej wspólnik spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusz spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe (składkowe) spółki. Z kolei art.115§2 ordynacji stanowi, że §1 stosuje się również do odpowiedzialności byłego wspólnika za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie, gdy był on wspólnikiem oraz zaległości wymienione w art.52 oraz art.52a powstałe w czasie, gdy był on wspólnikiem.

Za zobowiązania podatkowe powstałe na podstawie odrębnych przepisów po rozwiązaniu spółki, za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał po rozwiązaniu spółki, oraz za zaległości wymienione w art.52 oraz art.52a powstałe po rozwiązaniu spółki, odpowiadają osoby będące wspólnikami w momencie rozwiązania spółki.

Orzekanie o odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej nie jest oparte na zasadzie winy i dlatego nie ma znaczenia ustalenie przyczynienia się do powstania zaległości ani stopień zaangażowania poszczególnych wspólników w działalność spółki cywilnej. Odpowiedzialność ta ma bowiem charakter obiektywny, niezależny od zawinienia i jest solidarna.

Do wydania przez organ rentowy decyzji o odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej (...) w R. niezbędne było wykazanie, że zaległość składkowa dotyczy spółki cywilnej, a odwołujący byli wspólnikami spółki w czasie powstania zobowiązań, które przerodziły się w dochodzoną zaległość spółki oraz jej wspólników. Z kolei na ubezpieczonych spoczywał ciężar przedstawienia dowodów w celu wykazania okoliczności, które mogłyby stanowić o zwolnieniu ich z tej odpowiedzialności. Takich dowodów w toku postępowania ubezpieczeni nie przedstawili.

Z ustaleń Sądu wynika, iż P. A. (1) był (...) spółki (...) do 24 stycznia 2011 roku, kiedy to wystąpił ze spółki.

M. G. i G. N. nie przedstawiły dowodów z których wynikałoby, że wystąpiły ze spółki przed upływem terminu zapłaty składek za styczeń 2011 roku. Spółka cywilna (...) składała dokumenty rozliczeniowe do stycznia 2011 roku. W treści uchwały z dnia 5 stycznia 2011 roku wskazano sposób pokrycia nowoutworzonego udziału w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, wśród zespołu składników materialnych i niematerialnych nie zostały wymienione zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

W toku postępowania ubezpieczeni nie przedstawili dowodów z których wynikałoby, że należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za sporny okres zostały uiszczone i w jakiej wysokości.

Nadto należy wskazać, iż w sytuacji, gdy skarżący byli wspólnikami spółki cywilnej w czasie, gdy powstała zaległość spółki w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, a spółka ta została następnie przekształcona w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością to sam fakt przekształcenia spółki nie powoduje, że skarżący nie będą traktowani jako „byli wspólnicy” spółki cywilnej.

W odniesieniu do zarzutu naruszenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przepisów postępowania należy wskazać, iż postępowanie sądowe w sprawach dotyczących ubezpieczenia rentowego wszczynane jest w rezultacie odwołania wniesionego przez ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ma więc ono charakter odwoławczy. Jego przedmiotem jest ocena zgodności z prawem - w aspekcie formalnym i materialnym - decyzji wydanej przez organ rentowy na wniosek ubezpieczonego lub z urzędu. Jest zatem postępowaniem kontrolnym. Badanie owej legalności decyzji i orzekanie o niej jest możliwe tylko przy uwzględnieniu stanu faktycznego i prawnego istniejącego w chwili wydawania decyzji. Kwestia wad decyzji administracyjnych, spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, w zasadzie nie jest przedmiotem postępowania w sprawach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych. Powyższe wynika z tego, że od momentu wniesienia odwołania do sądu rozpoznawana sprawa staje się sprawą cywilną, podlegającą rozstrzygnięciu według zasad właściwych dla tej kategorii. Odwołanie pełni rolę pozwu, a jego zasadność ocenia się na podstawie właściwych przepisów prawa materialnego. Postępowanie sądowe skupia się na wadach wynikających z naruszenia przez organ rentowy prawa materialnego, a kwestia wad decyzji administracyjnej, spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, pozostaje w zasadzie poza przedmiotem tego postępowania. Sąd ubezpieczeń społecznych - jako sąd powszechny - może i powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które decyzję tę dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2004 roku II UK 395/03, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 września 2010 r. w sprawie III UK 15/10, Lex nr 667499). Stwierdzenie takiej wady następuje jednak tylko dla celów postępowania cywilnego i ze skutkami dla tego tylko postępowania. Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał też, że w wypadkach innych wad, wymienionych, w art.156§1 k.p.c. i w przepisach, do których odsyła art156§1 punkt 7 k.p.a., konieczne jest wszczęcie odpowiedniego postępowania administracyjnego w celu stwierdzenia nieważności decyzji i wyeliminowania jej z obrotu prawnego (uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1980 roku, III CZP 43/80; z dnia 21 września 1984 roku III CZP 53/84 a nadto wyroki Sądu Najwyższego z dnia 28 października 2009 roku, I UK 132/09 i z dnia 14 stycznia 2010 roku, I UK 252/09). Rozstrzygnięcie kończące to postępowanie następuje w drodze decyzji (art.158§1 k.p.a.) podejmowanej przez organ administracji publicznej (art.156§1 k.p.a.), toteż orzekanie w tej kwestii przez sąd powszechny byłoby naruszeniem kompetencji właściwego organu administracji publicznej. W związku z tym jest oczywiste, że wśród przewidzianych w art.477 ⁹§3 k.p.c., art.477 ¹⁰§2 k.p.c. i art.477 ¹⁴ k.p.c. sposobów rozpoznania odwołania przez sąd nie przewidziano stwierdzania nieważności decyzji organu rentowego, nawet przy odpowiednim stosowaniu art.180§1 k.p.a.

Wbrew twierdzeniom skarżących, decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalająca odpowiedzialność wspólników spółki cywilnej za zaległości składkowe nie musi zawierać wskazania, że odpowiedzialność ta jest solidarna z innymi wspólnikami, co do których zostały wydane odrębne decyzje. W związku z tym należy stwierdzić, że wspólnicy spółki cywilnej ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne oraz składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i na ubezpieczenie zdrowotne, gdy odpowiedzialność ta została określona w warunkach przewidzianych w art.115 Ordynacji podatkowej, jeżeli tylko decyzje w tym przedmiocie zostały wydane wobec wszystkich wspólników, choć wobec każdego z osobna (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2014 roku, I UZP 2/13, Lex nr 1463822; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2013 roku, I UK 483/12, Lex nr 1360192; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2014 roku, I UK 205/13, Lex nr 1519906). Jak wskazał Sąd Najwyższy w cytowanej uchwale z dnia 16 kwietnia 2014 roku, I UZP 2/13 „z konstytutywnego charakteru decyzji o przeniesieniu odpowiedzialności na osoby trzecie wynika, że tylko brak decyzji oznacza brak odpowiedzialności (solidarnej), więc istotne jest, by żadna z tych osób nie została pominięta i by wobec każdej decyzja została wydana. Nie jest konieczne, by była to jedna decyzja adresowana do wszystkich”. Sąd Najwyższy wyjaśnił także, że z odesłania zawartego w art.91 Ordynacji podatkowej do art.366§1 k.c. i art.369 k.c. wynika, że po powstaniu solidarnego zobowiązania, a zatem po wydaniu decyzji w trybie art.108§1 Ordynacji podatkowej, organ rentowy może dokonać wyboru dłużnika, od którego będzie dochodził zaspokojenia wierzytelności, postąpiwszy stosownie do art.366§1 k.c. Skutkiem konstytutywnego charakteru decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej za zaległości składkowe jest to, że od chwili wydania decyzji kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, iż wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników); do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani (art.366§2 k.c.). Wierzyciel (organ ubezpieczeń społecznych) może więc dokonać wyboru dłużnika (członka zarządu), od którego będzie dochodził zaspokojenia wierzytelności, dopiero po powstaniu solidarnego zobowiązania, nie może zatem dokonać tego przez wydanie decyzji tylko wobec niektórych z nich. Nie jest jednak konieczne wydanie jednej wspólnej decyzji w stosunku do wszystkich członków zarządu jako dłużników i określenie w niej, że ich odpowiedzialność jest solidarna. Solidarność tej odpowiedzialności wynika z przepisów ustawy (art.369 k.c. w związku z art.116§1 Ordynacji podatkowej). Oczywiście wydanie jednej decyzji dotyczącej wszystkich wspólników spółki cywilnej z danego okresu istotne jest dla dłużników, którzy po uregulowaniu należności dochodzonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, mogą wystąpić wobec pozostałych wspólników z roszczeniami regresowymi, jednak wydanie osobnych decyzji o odpowiedzialności poszczególnych wspólników nie stoi tym roszczeniom na przeszkodzie. Zaspokojenie wierzyciela składkowego przez któregokolwiek z dłużników - nawet, gdy decyzje nie wskazywały na solidarną odpowiedzialność dłużników - wywołuje skutek w postaci zwolnienia pozostałych dłużników oraz rodzi, z mocy art.376 k.c., po stronie tego dłużnika, który spłacił dług, prawo regresu wobec pozostałych dłużników (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2013 roku, I UK 483/12). Tylko pominięcie przez organ rentowy wydania decyzji wobec któregokolwiek ze wspólników spółki wyłącza możliwość dochodzenia przez osoby, które spełniły świadczenie względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, roszczeń regresowych przysługujących im wobec innych członków zarządu.

Nie ma również podstaw prawnych do uwzględnienia wniosku pełnomocnika ubezpieczonych o uchylenie zaskarżonych decyzji. Zgodnie z treścią art.477 ¹⁴§1 i §2 k.p.c. Sąd pierwszej instancji albo oddala odwołanie, albo, uznając je za zasadne, zmienia zaskarżoną decyzję. Możliwość uchylenia zaskarżonej decyzji została ograniczona do sytuacji wskazanej w §4 art.477 ¹⁴ k.p.c., która nie występuje w niniejszej sprawie.

Wada decyzji administracyjnej nie może prowadzić do zmiany zaskarżonej decyzji zgodnie z materialnoprawnym żądaniem zawartym w odwołaniu – uchylenia decyzji. Podstawą rozstrzygnięcia sądowego mogą być tylko przepisy prawa materialnego i ewentualnie postępowania cywilnego, a nie przepisy procedury administracyjnej (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 2002 roku, II UKN 356/01; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2010 roku, I UK 238/09).

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołania.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.98§1 i 3 k.p.c. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego pozwanego została ustalona na podstawie §11 ust.2, §6 punkt 5 i 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz.U. 2013 roku, poz. 490 z późn. zm.) w zw. z §21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 roku, poz.265).

Sąd podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 12 stycznia 2012 roku (I UZ 47/11), iż „w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych dotyczącej przeniesienia na członków zarządu spółki zobowiązań spółki za zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym powinno być ustalone na podstawie §6 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1349 ze zm.), a nie w oparciu o §11 ust.2 oraz §12 ust.2 punkt 2 tego rozporządzenia.”

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonych.

18 maja 2018 roku