Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Grzegorz Korfanty

Protokolant: Anna Szner

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2018 r. w Gliwicach

sprawy z powództwa N. B.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powódki N. B. kwotę 3 662,40 zł (trzy tysiące sześćset sześćdziesiąt dwa złote 40/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28.07.2016 r. oraz kwotę 1578,65 zł (jeden tysiąc pięćset siedemdziesiąt osiem złotych 65/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nakazuje pobrać od powódki N. B. z zasądzonego w punkcie 1 roszczenia kwotę 4,53 zł (cztery złote 53/100) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach tytułem części nieuiszczonych kosztów opinii biegłego;

4.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 86,19 zł (osiemdziesiąt sześć złotych 19/100) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach tytułem części nieuiszczonych kosztów opinii biegłego.

SSR Grzegorz Korfanty

Sygn. akt I C 154/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 lutego 2017 roku powódka N. B. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 3855,55 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 lipca 2016 roku do dnia zapłaty. Ponadto powódka wniosła o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że kwota, której zasądzenia się domaga ma stanowić odszkodowanie, za uszkodzenie jej samochodu w kolizji, która miała miejsce w dniu 27 czerwca 2016 roku. Sprawca zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Niezwłocznie po zaistnieniu zdarzenia powódka zgłosiła pozwanej szkodę, a ta w wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego, wypłaciła powódce kwotę 1275,24 zł. Powódka, nie godząc się z przyznaną wysokością odszkodowania, zleciła sporządzenie prywatnej kalkulacji naprawy, w której określono koszt naprawy na kwotę 5130,59 zł. Strona powodowa wskazała, że w dniu 27 lipca 2016 roku skierowała do pozwanej wezwanie do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem, jednak wezwanie to okazało się bezskuteczne. W zakresie odsetek powódka wskazała, że ich zasądzenia domaga się zgodnie z art. 817 k.c., który stanowi, że ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesowych, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka przyznała, że w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych prowadziła postępowanie likwidacyjne, jako ubezpieczyciel sprawcy szkody, powstałej w wyniku zdarzenia z dnia 27 czerwca 2016 roku w samochodzie marki O. (...), nr rej. (...). Pozwana wskazała, że nie kwestionuje swojej odpowiedzialności odszkodowawczej w przedmiotowej sprawie co do zasady. Pozwana zakwestionowała natomiast w całości roszczenie objęte powództwem, a wykraczające ponad kwotę odszkodowania wypłaconą w postępowaniu likwidacyjnym. Pozwana wskazała, że stoi na stanowisku, że ustalony przez nią koszt naprawy pojazdu i wypłacona kwota odszkodowania pozwalają na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji, biorąc pod uwagę rok produkcji, a także przebieg uszkodzonego pojazdu. Ponadto pozwana wskazała, że sporządzona przez powódkę prywatna kalkulacja naprawy, która jest dokumentem prywatnym, nie odzwierciedla rzeczywistych kosztów naprawy. Strona pozwana podniosła również, że naprawa uszkodzonego pojazdu powinna i mogła być przeprowadzona przy użyciu części alternatywnych – odpowiadających parametrami częściom oryginalnym, które są jednak znacznie tańsze. Podobnie rzecz ma się ze stawką roboczogodziny. Pozwana stoi na stanowisku, że stawka za roboczogodzinę wynosi 50 zł, natomiast powódka w swej kalkulacji przyjęła stawkę 140 zł za roboczogodzinę, która w ocenie pozwanej jest zawyżona i wpływa na ukształtowanie zawyżonych kosztów naprawy pojazdu, pozostających poza normalnym związkiem przyczynowym z kolizją, za skutki której odpowiedzialność odszkodowawczą ponosi pozwana. Ponadto pozwana podniosła, że powódka nie przedstawiła rachunków z naprawy uszkodzonego pojazdu, a w związku z tym brak jest możliwości zweryfikowania uzasadnionej stawki za roboczogodzinę, biorąc pod uwagę wyposażenie warsztatu naprawczego oraz oferowany przez zakład naprawczy standard wykonania robót. Pozwana wskazała również, że żądana przez powódkę kwota spowodowałaby zwiększenie wartości uszkodzonego pojazdu, co jest sprzeczne z art. 361 k.c.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 czerwca 2016 roku doszło do kolizji, w wyniku której został uszkodzony samochód marki O. (...) o nr rej. (...) będący własnością N. B.. Sprawca zdarzenia był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanej.

/okoliczności bezsporne, a nadto dowód: druk zgłoszenia szkody (k. 45-49), oświadczenie z dn. 27.06.2016r. (k. 51), zeznania powódki N. B. (k. 71v)/

Powódka zgłosiła pozwanej szkodę, która została zarejestrowana pod nr (...). W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwana przyznała powódce odszkodowanie w wysokości 1275,24 zł.

/okoliczności bezsporne, a nadto dowód: pismo z dn. 01.07.2016r. (k. 49v-50), pismo z dn. 01.07.2016r. (k. 50v), pismo z dn. 12.07.2016r. (k. 52-52v), kosztorys naprawy (k. 53-54), pismo z dn. 12.07.2016r. (k. 55v-56), pismo z dn. 25.07.2016r. (k. 57), pismo z dn. 26.07.2016r. (k. 57v), pismo z dn. 04.08. (...). (k. 58v)/

Powódka nie godząc się z przyznaną kwotą odszkodowania zleciła sporządzenie prywatnej kalkulacji naprawy, w której uzasadniony koszt naprawy samochodu marki O. (...) o nr rej. (...), został ustalony na kwotę 5130,59 zł brutto.

/okoliczności bezsporne/

Powódka wzywała pozwaną do zapłaty, jednak wezwania te okazały się bezskuteczne.

/okoliczności bezsporne, a nadto dowód: pismo z dn. 31.08.2016r. (k. 61)/

Uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego w dniu 27 czerwca 2016 roku pojazdu marki O. (...) o nr rej. (...) do stanu sprzed zdarzenia, przy zastosowaniu części oryginalnych zakupionych wyłącznie w ASO i przy uwzględnieniu średniej stawki za roboczogodzinę wynosi 5 139,63 zł brutto, natomiast naprawa uszkodzonego pojazdu przy użyciu dostępnych części oryginalnych zakupionych poza ASO i przy uwzględnieniu średniej stawki za roboczogodzinę wynosi 4 937,64 zł brutto.

/dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu motoryzacji (k. 79-93)/

Powyższy stan faktyczny był w części między stronami bezsporny. W pozostałym zakresie stan faktyczny został ustalony przez Sąd, na podstawie wskazanych powyżej dowodów, w tym dowodów z dokumentów oraz w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu motoryzacji, którą Sąd uznał za przydatną dla rozstrzygnięcia. Sporządzona opinia odpowiadała na zadane biegłemu pytania, była pełna oraz szczegółowa. Ponadto żadna ze stron, reprezentowanych w toku całego postępowania przez profesjonalnych pełnomocników, opinii nie kwestionowała, a i Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu. Należy przy tym wskazać, że wiedza i doświadczenie biegłego nie budzą wątpliwości Sądu. Za wiarygodne zostały uznane zebrane w sprawie dokumenty. Autentyczność oraz prawdziwość ich treści nie była podważana przez żadną ze stron, a i Sąd nie znalazł do tego podstaw.

Zeznania powódki Sąd ocenił jako wiarygodne, albowiem były one spójne, logiczne oraz korelowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszym postepowaniu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części to jest w kwocie 3.662,40 zasądzonej w punkcie 1 wyroku .

W niniejszej sprawie zasada odpowiedzialności odszkodowawczej strony pozwanej nie była przez nią kwestionowana, stąd też w niniejszych rozważaniach należy zauważyć jedynie, iż jej podstawą faktyczną było zaistnienie kolizji drogowej, w czasie której uszkodzeniu uległ pojazd stanowiący przedmiot własności powódki, a sprawca której w dniu jej spowodowania był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej.

Przepis art. 822 § 1 k.c. stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Według § 2 tego przepisu, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. W oparciu o § 4 powołanego artykułu, uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Pozwana, jako ubezpieczyciel sprawcy kolizji od odpowiedzialności cywilnej, ponosi odpowiedzialność za zaistniałą szkodę na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Dz. U. z 2003 r., Nr 124 poz. 1152 ze zm.). Natomiast odpowiedzialność posiadacza pojazdu w niniejszej sprawie oparta jest o art. 436 k.c. w zw. z art. 415 k.c. Między stronami poza sporem pozostawało, że spełnione zostały wszystkie ustawowe przesłanki wynikające z tych unormowań.

Kwestię sporną w niniejszej sprawie stanowiła wysokość należnego powódce odszkodowania, tj. kwota jaką zakład ubezpieczeń winien wypłacić likwidując poniesioną przez poszkodowanych w kolizji szkodę.

Zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń co do zasady jest identyczny jak zakres odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego, który spowodował szkodę. Zgodnie z treścią przepisu art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (§ 1), a w tych granicach naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2). Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 363 § 1 k.c.). Przy tym świadczenie ubezpieczyciela ma umożliwić poszkodowanemu przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego (tj. naprawienie pojazdu). Odszkodowanie powinno ściśle odpowiadać szkodzie. Nie może być ono niższe niż realny, rynkowy koszt niezbędnej naprawy, gdyż wtedy uszczerbek w majątku poszkodowanego nie zostanie w pełni skompensowany. Powołany art. 363 k.c. wprost wskazuje na uprawnienie poszkodowanego (i obowiązek podmiotu odpowiedzialnego za zdarzenie) przywrócenia rzeczy do stanu sprzed zdarzenia lub żądania kwoty w wysokości odpowiadającej kosztom tego przywrócenia.

Ustalając wysokość odszkodowania, w tym w przypadku szkody komunikacyjnej, należy mieć na uwadze, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy, czy w ogóle zamierza ją naprawiać, a także z zaangażowaniem jakich środków pieniężnych ewentualną naprawę dotychczas przeprowadził. Świadczenie zakładu ubezpieczeń ma bowiem dać poszkodowanemu realną możliwość poprawnego naprawienia pojazdu – zaś suwerenną decyzją poszkodowanego jest, czy z tej możliwości skorzysta, a jeśli tak – to jaki standard naprawy wybierze i czy będzie to naprawa częściowa, czy całkowita. Jednocześnie, zakład (towarzystwo) ubezpieczeń odpowiada tylko w granicach normalnych następstw zdarzenia; oznacza to w szczególności, że odszkodowanie obejmuje tylko te koszty naprawy, które mieszczą się w zwykłych, ekonomicznie uzasadnionych, stosowanych na lokalnym rynku cenach tego rodzaju usług. Przy tym, poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwać takiego sposobu naprawy, który będzie najtańszy (tj. najkorzystniejszy dla sprawcy i ubezpieczyciela), lecz może skorzystać z każdej z dostępnych na rynku możliwości naprawy pojazdu, pod tym jedynie warunkiem, że zakres i standard naprawy uzasadniony jest ekonomicznie, a koszt naprawy nie będzie przekraczał normalnej wartości napraw o takim zakresie i standardzie. Stąd też, nie jest objęty odszkodowaniem koszt naprawy nieuzasadnionej ekonomicznie, podnoszącej standard pojazdu w stosunku do stanu sprzed wypadku albo o koszcie w sposób nieuzasadniony znacznie przewyższającym wartość porównywalnej naprawy w pozostałych warsztatach i autoryzowanych serwisach.

Należy przy tym zauważyć, że przedsiębiorcy oferujący usługi w zakresie napraw pojazdów stosować mogą różne ceny tych usług – stąd też koszt tej samej naprawy może być różny nawet w obrębie lokalnego rynku. To samo zastrzeżenie odnosi się do części zamiennych. Pojawia się zatem problem tego, do jakiej wysokości koszt naprawy objęty będzie odszkodowaniem.

Zagadnienie to dokładnie przeanalizował Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 Sędziów SN z dnia 12 kwietnia 2012 roku, (III CZP 80/11, publ. w Monitorze Prawniczym 2012/9/450), wskazując, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Z kolei w uchwale z dnia 13 czerwca 2003 roku (III CZP 32/03, publ. w OSNC 2004/4/51), Sąd Najwyższy stwierdził, że odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu (w tym koszty usługi naprawy), ustalone według cen występujących na lokalnym rynku. Obie cytowane wyżej tezy orzeczeń Sądu Najwyższego, Sąd Rejonowy rozpoznający niniejsza sprawę w pełni podziela i przyjmuje jak swoje.

Ustalając wysokość odszkodowania należnego powódce w rozpoznawanej sprawie, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego R. P., uznając ją za w pełni przydatną i miarodajną przy czynieniu ustaleń faktycznych w zakresie kosztów naprawy pojazdu powódki. Za taką oceną opinii przemawiała zdaniem Sądu jej rzetelność oraz logiczne uzasadnienie zawartych w opinii wniosków. Biegły przeprowadził wycenę naprawy za pomocą programu Audatex, uwzględniając obok kosztów części, także koszty pracy. Koszt uzasadnionej naprawy pojazdu poszkodowanej został oszacowany przez biegłego na dwie różne kwoty, w zależności od miejsca naprawy pojazdu. Tak więc biegły wskazał, że uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego w dniu 27 czerwca 2016 roku pojazdu marki O. (...) o nr rej. (...) do stanu sprzed zdarzenia, przy zastosowaniu części oryginalnych zakupionych wyłącznie w ASO i przy uwzględnieniu średniej stawki za roboczogodzinę wynosi 5 139,63 zł brutto, natomiast naprawa uszkodzonego pojazdu przy użyciu dostępnych części oryginalnych zakupionych poza ASO i przy uwzględnieniu średniej stawki za roboczogodzinę wynosi 4 937,64 zł brutto. Kwota należnego powódce odszkodowania winna zostać obliczona przy użyciu dostępnych części oryginalnych zakupionych poza ASO i przy uwzględnieniu średniej stawki za roboczogodzinę. Na takie rozwiązanie wskazał sam pełnomocnik powódki na rozprawie w dniu 22 lutego 2018 roku, wskazując, że naprawa uszkodzonego pojazdu powódki będzie dokonywana poza autoryzowaną stacją obsługi. Ponadto należy zauważyć, że zastosowanie do naprawy pojazdu części oryginalnych jest ekonomicznie uzasadnione, technicznie prawidłowe i nie spowoduje zwiększenie wartości pojazdu powódki. Uznając opinię biegłego za całkowicie przydatną dla ustalenia okoliczności istotnych w sprawie, Sąd przyjął również dla ustalenia kosztu uzasadnionej naprawy pojazdu koszt usług związanych z tą naprawą. W szczególności Sąd miał na uwadze, że koszty tych usług zostały obliczone według stawek średnich stosowanych warsztatach samochodowych, a obowiązujących na terenie województwa (...) w 2016 roku, odpowiadających realnemu, rynkowemu kosztowi tego rodzaju naprawy. Jak wyjaśniono już powyżej, biegły precyzyjnie wyjaśnił zastosowany przez niego mechanizm obliczenia średniej stawki usług naprawczych.

Mając na uwadze powyższe Sąd – na podstawie opinii biegłego – przyjął kwotę 4937,64 zł brutto jako uzasadniony koszt naprawy pojazdu poszkodowanej w związku ze zdarzeniem z dnia 27 czerwca 2016 roku przy użyciu dostępnych części oryginalnych zakupionych poza autoryzowana stacją obsługi i przy uwzględnieniu , średniej stawki za roboczogodzinę . Kwotą powyższą wskazana jako wariant II w opinii biegłego zaakceptował powód wskazując , że naprawa uszkodzenia w pojeździe nastąpi poza autoryzowaną stacją obsługi .

Między stronami bezsporne było, że na etapie przedsądowym pozwana wypłaciła powódce odszkodowanie w kwocie 1275,24 zł. Mając na uwadze, że uzasadniony koszt naprawy pojazdu poszkodowanej wynosił 4937,64 zł brutto, zasądzeniu na jej rzecz podlegała kwota 3662,40 zł, która mieści się w różnicy między wcześniej wymienionymi kwotami.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. biorąc pod uwagę treść żądania pozwu.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. i dokonał stosunkowego rozdzielenia kosztów pomiędzy stronami ustalając, że powódka utrzymała się z żądaniem pozwu w 95 %. Powódka poniosła koszty w wysokości 1710 zł, na które złożyły się kwoty: 193 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu 900 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego (§ 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r poz. 1800 z późn. zm.), 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa oraz 600 zł tytułem zaliczki na wynagrodzenie biegłego. Pozwana poniosła koszty w wysokości 917 zł, na które złożyły się kwoty: 900 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego (§ 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r poz. 1804 z późn. zm.) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa. Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1578,65 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W punkcie 4. i 5. sentencji wyroku, stosując przyjętą zasadę rozliczenia kosztów procesu, na podstawie przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobranie od powódki 4,53 zł, a od pozwanej 86,19 zł na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach tytułem części nieuiszczonych kosztów opinii biegłego.

SSR Grzegorz Korfanty