Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 172/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Hańczyc-Górska

Protokolant: Marta Nowakowska

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2018 roku w Legionowie na rozprawie

sprawy z powództwa A. G. i małoletniej V. G.

przeciwko W. U.

o ustalenie ojcostwa i roszczenia z tym związane

I.  ustala, że W. U. syn D. W. i J. J. z domu G. urodzony dnia (...) w W. zamieszkały w L. przy ul. (...) jest ojcem małoletniej V. G. urodzonej dnia (...) w W. w Wielkiej Brytanii córki A. G. nazwisko rodowe G., której akt urodzenia sporządzony został w Urzędzie Stanu Cywilnego w L. o oznaczeniu (...);

II.  nadaje małoletniej V. G. nazwisko matki (...);

III.  powierza wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią V. G. urodzoną dnia (...) w W. w Wielkiej Brytanii matce A. G. z jednoczesnym ograniczeniem władzy rodzicielskiej pozwanego W. U. do ogólnego wglądu, do współdecydowania odnośnie leczenia w poważnej chorobie, wychowania i wyboru kierunku kształcenia małoletniej;

IV.  zasądza od pozwanego W. U. na rzecz małoletniej córki V. G. urodzonej dnia (...) w W. w Wielkiej Brytanii tytułem alimentów kwotę 800 (osiemset) złotych miesięcznie, płatne z góry do 15-tego dnia każdego miesiąca do rąk matki dziecka A. G. z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 6 czerwca 2018 roku;

V.  w pozostałej części powództwo oddala;

VI.  wyrokowi w pkt IV nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

VII.  przyznaje na rzecz Kancelarii Adwokackiej adwokat J. Ł. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych plus VAT tytułem wynagrodzenia za udzielenie pomocy prawnej z urzędu;

VIII.  koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

UZASADNIENIE

Pozwem skierowanym do Sądu Rejonowego w Legnicy małoletnia V. G., reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową A. G. i zawodowego pełnomocnika adwokat M. K., wniosła o ustalenie, że pozwany W. U. jest ojcem małoletniej V. G., orzeczenie, że pozwanemu nie będzie przysługiwała władza rodzicielska nad małoletnią córką i zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej córki alimentów w kwocie 2000 złotych miesięcznie, pozostawienie małoletniej nazwiska: (...), zasądzenie na rzecz powódki od pozwanego kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwu między innymi wskazała, że A. G. i W. U. pozostawali w związku od 2004 roku do 2007 roku i wspólnie zamieszkiwali w Wielkiej Brytanii. W dniu (...) urodziła się ich córka V. G.. Pozwany nie uznał ojcostwa przed odpowiednim organem państwowym. Po urodzeniu się małoletniej powódki pozwany nadal zamieszkiwał z A. G. i córką. Nadużywała wówczas alkoholu. Zdaniem powódki od 2007 roku do chwili złożenia pozwu pozwany nie interesował się córką. W okresie od 2008 roku do 2011 roku odbywał karę pozbawienia wolności. Po opuszczeniu Zakładu Karnego pozwany dwukrotnie pojechał z córką i jej matką nad morze. Ostatni raz widział córkę w styczniu 2017 roku. Pozwany nie interesuje się córką. Matka małoletniej wraz z córką nadal zamieszkują w Wielkiej Brytanii. A. G. nie pracuje, utrzymują się z zasiłków w wysokości (...),53 (...) miesięczne, zaś koszty utrzymania małoletniej V. G. i jej matki to kwota (...),87 (...). Jako miesięczny koszt utrzymania małoletniej powódki jej pełnomocnik wskazał kwotę 850 (...). Pozwany przekazał na utrzymanie powódki jedynie kwotę 800 złotych. Nie przekazuje na jej utrzymanie innych kwot, nie daje jej prezentów, cały ciężar utrzymania małoletniej powódki ponosi jej matka. Małoletnia powódka oraz jej matka są zameldowane w L.. Czasowo przebywają w Wielkiej Brytanii, gdzie matka małoletniej pracuje, a powódka uczęszcza do szkoły. (dowód: pozew k. 2 – 10)

Postanowieniem z dnia 18 maja 2017 roku Sąd Rejonowy w Legnicy w sprawie o sygnaturze akt III RC 178/17 stwierdził swą niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Legionowie. (k. 15)

W piśmie procesowym z dnia 27 lutego 2018 roku pełnomocnik powódki zmienił żądanie pozwu w zakresie rozstrzygnięcia w przedmiocie władzy rodzicielskiej pozwanego W. U. w ten sposób, że wniósł o powierzenie wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnią V. G. urodzoną dnia (...) w W. w Wielkiej Brytanii matce A. G. z jednoczesnym ograniczeniem władzy rodzicielskiej pozwanemu do ogólnego wglądu, do zapewnienia prawa do współdecydowania odnośnie leczenia w poważnej chorobie, wychowania i wyboru kierunku kształcenia małoletniej. (dowód: pismo procesowe k.189 – 191)

W toku postepowania oraz na rozprawie w dniu 6 czerwca 2018 roku pełnomocnik powódki popierał swoje stanowisko. (k. 227)

W odpowiedzi na pozew W. G. (1) uznał swoje ojcostwo, wniósł o przyznanie mu władzy rodzicielskiej i przyznanie alimentów w kwocie 200 złotych. W uzasadnieniu wskazał, że pozostawał w związku z A. G. od 2002 roku do 2014 roku. Podczas trwania związku uczestniczył w kosztach utrzymania córki w miarę swoich możliwości majątkowych. W okresie od 2009 roku do 2012 roku odbywał karę pozbawienia wolności, a po opuszczeniu Zakładu Karnego obowiązywał go zakaz opuszczania kraju. Nalegał wówczas, aby matka małoletniej zamieszkała na stałe w Polsce. Przekazywał na rzecz córki pieniądze wpłacając je na konto ojca A. G. oraz przekazując je matce w czasie wizyt u dziecka. Obecnie pracuje na 1/8 etatu i jego sytuacja majątkowa jest trudna. Nie jest właścicielem żadnej nieruchomości. (dowód: odpowiedź na pozew k. 95 – 96)

W toku postępowania w piśmie z dnia 27 marca 2018 roku pozwany wniósł o orzeczenie, że pozwanemu będzie przysługiwała władza rodzicielska nad wspólnym dzieckiem stron, a na wypadek nieuwzględnienia powyższego wniósł o ograniczenie pozwanemu władzy rodzicielskiej do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka związanych z leczeniem, wyborem szkoły i dalszego kształcenia, miejsca zamieszkania, o nadanie dziecku nazwiska: (...), zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej córki alimentów w wysokości po 600 złotych miesięcznie płatnych z góry do dnia 15- go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie do rąk matki jako ustawowej przedstawicielki małoletniej oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego obowiązku zwrotu kosztów postępowania. (k. 211- 214)

Na rozprawie w dniu 6 czerwca 2018 roku pozwany uznał powództwo co do ustalenia ojcostwa, nie sprzeciwił się nadaniu dziecku nazwiska: (...), wyraził zgodę na ograniczenie mu władzy rodzicielskiej w sposób wskazany w zmodyfikowanym pozwie i uznał powództwo o alimenty do kwoty 600 złotych miesięcznie. (k. 227)

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. U. i A. G. poznali się w Polsce. Zamieszkali wspólnie w W., a następnie wyjechali do Wielkiej Brytanii. Wspólnie zamieszkiwali i tworzyli związek partnerski, ponosili koszty utrzymania po połowie. Ze związku tego w dniu 18 stycznia 2006 roku w W. w Wielkiej Brytanii urodziła się W. G. (2). (dowód: odpis zupełny aktu urodzenia k. 13) Oświadczeniem z dnia 23 czerwca 2006 roku A. G. zmieniła dziecku imię z (...) na (...). Następnie na podstawie Decyzji z dnia 29 lipca 2016 roku Nr USC. (...).48.2016 Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w L. zmienił imię małoletniej z (...) na imię (...). Małoletnia powódka urodziła się z Zespołem (...). Po urodzeniu się małoletniej powódki jej rodzice nadal zamieszkiwali wspólnie i wspólnie utrzymywali córkę. Dochodziło pomiędzy partnerami do nieporozumień. Pozwany nie kwestionował swojego ojcostwa. Od 2009 roku do 2012 roku W. U. odbywał na terenie Polski karę pozbawienia wolności. Po opuszczeniu Zakładu Karnego pozwany przebywał w Polsce, bowiem nałożono na niego zakaz opuszczania kraju. W tym czasie małoletnia powódka wraz z matką zamieszkiwała w Wielkiej Brytanii. Pozwany kontaktował się z córką. Proponował konkubinie, aby zamieszkała w Polsce, ale nie wyraziła na to zgody. W 2015 roku zakończył się pozwanemu okres próby. W. U. kontaktował się z córką, odwiedzał ją w Wielkiej Brytanii, przekazywał prezenty na rzecz córki. Dwukrotnie wraz z córką i jej matką spędził wakacje nad morzem w Polsce i wówczas po połowie rodzice ponosili koszty utrzymania małoletniej powódki.

Obecnie małoletnia powódka V. G. ma 12 lat. Jest zameldowana wraz z matką w L., jednak czasowo zamieszkują na terenie Wielkiej Brytanii. Matka małoletniej opiekuje się córką. V. G. uczęszcza do szkoły integracyjnej w miejscu swojego zamieszkania. Lekcje trwają do godziny 15.10 – 15.30, a dwa – trzy razy w tygodniu ma lekcje dodatkow. Nauka szkolna jest darmowa, darmowe są też podręczniki, jednak powódka uczęszcza na dodatkowe zajęcia z gry na instrumentach, gimnastyki, baletu, tańca i chodzi na basen. Semestralny koszt lekcji gry wynosi 40 (...). (dowód: informacja o opłacie wraz z tłumaczeniem k. 50 – 51) Wyjście na basen i spotkania z koleżankami to kwota 150 (...). Ma korepetycje związane z nauką w szkole, a tygodniowy koszt korepetycji wynosi 25 (...). Małoletnia V. G. urodziła się z Zespołem (...), (dowód: zaświadczenie lekarskie wraz z tłumaczeniem k. 52- 53) a ponadto ma problemy ze wzrokiem i nosi okulary. Musi wymieniać okulary raz na pół roku, jednak szkła do okularów są darmowe, a matka zakupuje jej jedynie oprawki do okularów za kwotę około 20 (...). Pozwany przekazywał pieniądze na rzecz córki sporadycznie. Jako miesięczne koszty utrzymania małoletniej powódki jej matka w pozwie wskazała kwotę 850 (...), zaś na rozprawie podała, że jest to kwota 950 (...). Zdaniem matki małoletniej na zakup ubrań dla dziecka wydaje miesięcznie kwotę 150 (...), opłaty za telewizję i internet 64 (...) łącznie na rzecz matki i córki, ubezpieczenie na życie 16,38 (...). Leki są refundowane, jednak matka dodatkowo zakupuje córce leki za kwotę około 30 (...) miesięcznie. Nie ma zaleceń lekarskich co do wyżywienia córki, ale powódka ma tendencje do tycia, a więc matka utrzymuje dla niej dietę. Jako koszty letniego wypoczynku powódki jej matka wskazała kwotę około 1500 złotych. Koszt wyżywienia małoletniej powódki to kwota 600 (...) miesięcznie. Od stycznia tego roku za wynajem mieszkania matka małoletniej uiszcza kwotę około 1 000 (...). (...) są opłacane oddzielnie. Małoletnia dojeżdża do szkoły około 40 minut w jedną stronę, zawozi ją matka, a miesięczny koszt tych dojazdów wynosi około 60 (...).

Matka małoletniej powódki ma obecnie 42 lata. Nie posiada wyuczonego zawodu. Zameldowana jest wraz z dzieckiem w L., lecz aktualnie zamieszkuje z córką w Wielkiej Brytanii. (dowód: pismo k. 14) Ostatnio pracowała w fabryce w Wielkiej Brytanii i wówczas otrzymywała wynagrodzenie w kwocie 7,20 (...) za godzinę. Od śmierci ojca matki małoletniej powódki dwa lata temu, matka małoletniej nie pracuje. Z dokumentów dołączonych do akt oraz z treści pozwu wynika, iż matka małoletniej otrzymuje zasiłki w łącznej kwocie (...) miesięcznie. (dowód: pisma tłumaczeniem k. 24 – 43) Pieniądze, które otrzymuje matka małoletniej wystarczają na utrzymanie małoletniej powódki i jej matki. Brakuje im jedynie środków na wyjazdy wakacyjne oraz na korepetycje dla dziecka, które aktualnie opłaca chrzestny małoletniej. Jest to miesięczny koszt w kwocie 100- 200 (...).

Pozwany W. U. ma 37 lat. Posiada wykształcenie średnie, ukończył technikum samochodowe o kierunku technik mechanik. Pracuje jako kierowca zaopatrzeniowiec w firmie rodziców (...) Sp. z o. o. z siedzibą w L.. Z zaświadczenia z dnia 16 sierpnia 2017 roku wynika, że pozwany był w tej firmie zatrudniony na jedną ósmą etatu z wynagrodzeniem brutto w kwocie 250 złotych (dowód: zaświadczenie k. 97), zaś z zaświadczenia z dnia 16 lutego 2018 roku wynika, że średnie miesięczne wynagrodzenie pozwanego z ostatnich 6 miesięcy wynosi 1141,67 złotych brutto. (dowód: zaświadczenie k. 195) W. U. podał, że aktualnie jego wynagrodzenie wynosi 1 520 złotych netto miesięcznie. Przychody pozwanego w 2015 roku wynosiły 5 071 złotych o dochód 3 246,80 złotych. (dowód: kopia PIT k. 201 – 207) W 2016 roku W. U. osiągnął przychód w kwocie 1 775 złotych, a dochód w kwocie 1 440 złotych. (dowód: kopia PIT k. 98 – 101) Natomiast w 2017 roku pozwany osiągnął przychód w kwocie 6 500 złotych, a dochód w kwocie 5 165 złotych. (dowód: kopia PIT k. 224 – 225) Pozwany jest instruktorem pięściarstwa i udziela lekcji grupom w (...) w L.. Za jedną lekcję otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 30 złotych. W. U. zamierzał poszukiwać lepiej płatnej pracy, jednak z uwagi na okoliczność, że jest osobą karaną, poszukiwanie pracy jest utrudnione. Pozwany jest osobą zdrową, nie ma nikogo na utrzymaniu poza małoletnią powódką. Zamieszkuje sam w mieszkaniu stanowiącym własność jego rodziców o powierzchni 49 m 2 , a opłaty związane z jego utrzymaniem wynoszą 700 złotych miesięcznie. W. U. jest osobą karaną. Zamieszkiwał wraz z małoletnią powódką i jej matką na terenie Wielkiej Brytanii. Od 2009 roku do 2012 roku obywał karę pozbawienia wolności na terytorium Polski. W wakacje 2013 i 2014 roku spędzał wakacje wraz z córką i jej matką nad morzem w Polsce. Pozwany odwiedzał córkę w miejscu jej zamieszkania. Nieregularnie przekazywał pieniądze na utrzymanie córki także osobiście (dowód: kopie dowodów wpłat k. 76, k. 77), zakupował jej prezenty z okazji świąt oraz urodzin. Pozwany ma kontakt telefoniczny z córką i jej matką, rozmawiał z córką przez (...). Interesuje się córką, zna jej aktualną sytuację zdrowotną i edukacyjną. W. U., jak podał, nie posiada majątku ani nieruchomości, zaś pozwana odziedziczyła nieruchomości po ojcu.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie treści dokumentów dołączonych do akt oraz dowodu z przesłuchania w drodze pomocy sądowej powódki A. G. (dowód: nagranie protokołu rozprawy k. 182) przesłuchania pozwanego W. U. k. 226 – verte k. 227)

W ocenie Sądu Rejonowego dowód z przesłuchania A. G. oraz W. U. zasługuje na wiarę w przeważającej części, bowiem zeznania ich są zgodne co do istotnych momentów w sprawie. Poza sporem pozostała okoliczność, iż pozwany jest ojcem małoletniej powódki. Pomiędzy stronami pozostała jedynie sporna okoliczność przyczyn rozpadu związku i jego przebiegu, kontaktów pozwanego z córką i zainteresowanie jej osobą oraz należnych małoletniej powódce alimentów. Sąd Rejonowy uznał, że okoliczności dotyczące przebiegu związku stron oraz przyczyn jego rozpadu nie mają istotnego znaczenia w sprawie. Natomiast w ocenie Sądu Rejonowego koszty utrzymania małoletniej powódki są zawyżone. Przede wszystkim zaś w ocenie Sądu Rejonowego wiarygodne są zeznania pozwanego dotyczące jego zainteresowania losem dziecka. W toku przesłuchania pozwany wykazał, że zna sytuację zdrowotną i edukacyjną córki, interesuje się jej losem. Ponadto pozwana sama podała w pozwie, że pracuje na terenie Wielkiej Brytanii, a następnie w toku przesłuchania zaprzeczyła tej okoliczności. Ponadto zaprzeczyła, aby pozwany przekazywał jakiekolwiek środki na utrzymanie córki, choć jej pełnomocnik dołączył do zażalenia kopie dowodów wpłat dokonanych przez pozwanego na konto matki małoletniej powódki (k. 76, k 77), co czyni zeznania matki małoletniej powódki niewiarygodnymi w tym zakresie. Ponadto w toku przesłuchania matka małoletniej powódki w jednej części przyznała, iż w czasie kiedy rodzice małoletniej mieszkali razem, pozwany przekazywał jej środki finansowe, a następnie twierdziła, że tego nie czynił. Przyznała jednak, że dawał jej pieniądze od babci dziecka. Także w pozwie matka małoletniej podała, że pozwany przekazał na rzecz córki kwotę 800 złotych. W pozwie matka małoletniej powódki jako miesięczne koszty utrzymania małoletniej wskazała kwotę 850 (...), zaś w toku przesłuchania podała kwotę 950 (...), przy czym nie wskazała, które koszty utrzymania córki wzrosły lub czy powstała konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów. Jedynie wskazała, że koszty zakupu ubrań dla małoletniej wynoszą obecnie 150 złotych, nie zaś kwotę 100 (...).

W ocenie Sądu uznać należy za wiarygodne dowody z dokumentów złożone do akt, bowiem ich wiarygodności i autentyczności nikt nie kwestionował.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

W ocenie Sadu Rejonowego sądy krajowe posiadają jurysdykcję w przedmiotowej sprawie. Jurysdykcję sądu polskiego określa art. 1103 2 . § 1 i następne k.p.c. Zgodnie z tym przepisem sprawy ze stosunków między rodzicami i dziećmi należą do jurysdykcji krajowej także wtedy, gdy:

1) dziecko albo przysposobiony lub przysposabiający mają miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej lub

2) powód, jeżeli nie jest nim dziecko, ma co najmniej od roku bezpośrednio przed wszczęciem postępowania miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, lub

3) powód, jeżeli nie jest nim dziecko, jest obywatelem polskim i ma co najmniej od sześciu miesięcy bezpośrednio przed wszczęciem postępowania miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, lub

4) powód i pozwany są obywatelami polskimi.

§ 2. Jurysdykcja krajowa jest wyłączna, jeżeli wszystkie osoby występujące jako strony są obywatelami polskimi oraz mają miejsce zamieszkania i miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej.

W niniejszej sprawie wszystkie strony postępowania są obywatelami polskimi. Sąd Rejonowy zastosował w niniejszej sprawie polskie prawo. Zgodnie bowiem z art. 55 ust. 1 ustawy Prawo prywatne międzynarodowe ustalenie i zaprzeczenie pochodzenia dziecka podlegają prawu ojczystemu dziecka z chwili jego urodzenia.

Zgodnie z art. 85 § 1 k.r.o. domniemywa się, że ojcem dziecka jest ten kto obcował z matką dziecka nie dawniej niż w trzechsetnym, a nie później niż w sto osiemdziesiątym pierwszym dniu przed urodzeniem się dziecka. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że w okresie koncepcyjnym W. U. współżył z A. G.. Rodzice małoletniej tworzyli długoletni, nieformalny związek, razem zamieszkiwali. Pozwany nie kwestionował swojego ojcostwa. Wobec stanowczego stanowiska rodziców małoletniej oraz kategorycznego ustalenia, że strony współżyły ze sobą w okresie koncepcyjnym, należało uwzględnić domniemanie, że ojcem małoletniej V. G. jest W. G. (1), a zatem Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

Pomiędzy stronami nie była sporna kwestia dotycząca nazwiska, jakie powinna nosić małoletnia powódka. W myśl art. 89 § 2 k.r.o. w razie sądowego ustalenia ojcostwa sąd nadaje dziecku nazwisko w wyroku ustalającym ojcostwo, stosując odpowiednio przepisy § 1. Z kolei § 1 powołanego przepisu stanowi, że jeżeli ojcostwo zostało ustalone przez uznanie, dziecko nosi nazwisko wskazane w zgodnych oświadczeniach rodziców, składanych jednocześnie z oświadczeniami koniecznymi do uznania ojcostwa. Rodzice mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka. Jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Do zmiany nazwiska dziecka, które w chwili uznania już ukończyło trzynaście lat, jest potrzebna jego zgoda.

Biorąc pod uwagę treść powołanego powyżej art. 89 § 1 i 2 k.r.o. oraz zgodne oświadczenia stron co do nazwiska, jakie ma nosić małoletnia powódka, Sąd Rejonowy nadał dziecku nazwisko matki: (...).

Zgodnie z treścią art. 93 § 1 k.r.o. władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Z kolei po myśli § 2, jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Przepisy art. 107 i art. 109-111 stosuje się odpowiednio. W ocenie Sądu nie zachodzą przesłanki do pozbawienia W. U. władzy rodzicielskiej nad małoletnią V. G.. Zgodnie z treścią art. 111 § 1 k.r.o. jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.

Powołany artykuł przewiduje trzy rodzaje przyczyn pozbawienia władzy rodzicielskiej: pierwsza – trwała przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej, druga – nadużywanie tej władzy i trzecia – rażące zaniedbywanie obowiązków względem dziecka. Pierwsza przyczyna może być niezawiniona, dwie następne muszą zawierać w sobie element winy rodziców.

Z analizy materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie jednoznacznie wynika, iż w rozpoznawanej sprawie pozwany nie powinien być pozbawiony władzy rodzicielskiej. W. U. zamieszkiwał z córką i jej matką po jej urodzeniu. Utrzymywał z córką kontakty także po rozstaniu rodziców, w sytuacji, gdy zamieszkał w Polsce, a córka z matką nadal zamieszkiwały i zamieszkują na terenie Wielkiej Brytanii. Dwukrotnie spędzał z córką wakacje, przekazuje córce prezenty na urodziny i z okazji świąt. Przekazywał też środki na jej utrzymanie. Pozwany nie zgadzał się na pozbawienie go władzy rodzicielskiej, chce mieć kontakt z córką. Sąd uznał, że nie zachodzą okoliczności uzasadniające pozbawienie W. U. władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką. Jednakże rodzice małoletniej V. G. zamieszkują w rozłączeniu. W tym stanie rzeczy w niniejszej sprawie zastosowanie ma przepis artykułu 107 § 1 k. r. o., zgodnie z którym jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia. Z kolei § 2 tego przepisu stanowi, iż w braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy uwzględnił stanowisko matki małoletniej powódki w zakresie sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej przez pozwanego do ogólnego wglądu, do współdecydowania odnośnie leczenia w poważnej chorobie, wychowania i wyboru kierunku kształcenia małoletniej. W ocenie Sądu Rejonowego rodzice winni współpracować dla dobra dziecka zwłaszcza w sytuacji, gdy małoletnia powódka jest chora, a rodzic, przy którym dziecko przebywa powinien liczyć i otrzymywać wsparcie od drugiego rodzica.

Zgodnie z treścią art. 96 § 1 k. r. o. rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Stosownie do tej dyrektywy rodzice, w zależność od swych możliwości, są zobowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, leczenie w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), a także środków wychowania (edukacji) według uzdolnień, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z tych potrzeb powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosownej do wieku odzieży, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

Zgodnie z artykułem 133 § 1 k. r. o. rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Stosownie do treści art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, jak również od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Wykonywanie obowiązku alimentacyjnego zgodnie z brzmieniem § 2 cytowanego artykułu może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie uprawnionego do alimentów.

Przez „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz także te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Małoletnia V. G. w dacie wyrokowania miała ukończone 12 lat. Zamieszkuje z matką w Wielkiej Brytanii i pozostaje na jej utrzymaniu. Małoletnia powódka urodziła się z Zespołem (...), poza tym ma wadę wzroku. Matka małoletniej powódki oszacowała miesięczny koszt jej utrzymania na kwotę 850 – 950 (...), jednak z zasad doświadczenia życiowego wynika, iż w Wielkiej Brytanii koszty utrzymania są wyższe niż w Polsce, jednakże uzyskiwane tam wynagrodzenia za pracę, a w tym wypadku zasiłki, także znacznie przekraczają wynagrodzenia czy zasiłki otrzymywane w Polsce. Matka małoletniej utrzymuje siebie oraz córkę głównie z zasiłków uzyskiwanych na terenie Wielkiej Brytanii. Matka małoletniej powódki podała, że brakuje jej środków na korepetycje dla córki oraz letni wypoczynek w kwocie 100 – 200 (...). Małoletnia powódka z uwagi na swój wiek nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Oceniając możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego W. G. (1) Sąd miał na uwadze, że pozwany jest osobą młodą, zdrową, posiada wyuczony zawód. Pracuje w firmie swoich rodziców. Poza małoletnia powódką pozwany nie ma innych dzieci na utrzymaniu. Wprawdzie ustalając wysokość alimentów Sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe zobowiązanego, nie zaś uzyskiwane przez niego dochody, jednak zasądzona kwota alimentów nie może doprowadzić pozwanego do niedostatku. W ocenie Sądu Rejonowego, z uwagi na posiadanie wyuczonego zawodu, doświadczenie w pracy jako kierowca, pozwwany posiada znaczne możliwości zarobkowe. Nie spełnia swojego obowiązku alimentacyjnego przez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie córki, a zatem jego udział w kosztach utrzymania małoletniej powódki powinien być wyższy. Matka małoletniej powódki, z uwagi na jej niepełnosprawność, nie może podjąć pełnoetatowego zatrudnienia w celu zaspokojenia jej usprawiedliwionych potrzeb. Jak powyżej wskazano zakres świadczeń alimentacyjnych uzależniony jest od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, które, już tylko z uwagi na jego wiek i okoliczność, że kontynuuje naukę, zamieszkuje na terenie Wielkiej Brytanii są znaczne oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 k. r. o.). Z zasad doświadczenia życiowego wynika, że usprawiedliwione potrzeby powódki są znaczne, jednak ograniczone są możliwościami majątkowymi i zarobkowymi jej rodziców. Możliwości zarobkowe zobowiązanych nie zawsze mogą być utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami; obejmują one, bowiem także wysokość zarobków lub dochodów, które zobowiązany jest w stanie uzyskać. ( Tak: OSNCP 1988, nr 4, poz. 42 ). Z drugiej zaś strony podkreślić należy, że trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Zmuszeni są, zatem, dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, a w sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu wymagać będzie poświęcenia części składników majątkowych ( Tak : Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem pod redakcją Kazimierza Piaseckiego, wydanie II zmienione, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2002, s. 803 ).

Zdaniem Sądu Rejonowego zasądzona kwota alimentów w wysokości 800 złotych miesięcznie jest adekwatna do możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego. Zasądzona tytułem alimentów kwota zaspokoi w części uzasadnione potrzeby małoletniej, zaś w pozostałym zakresie koszty utrzymania dziecka ponosić winna jego matka. Sąd jako datę początkową zasądzenia alimentów wskazał dzień wyrokowania, bowiem w pozwie nie została wskazana jakakolwiek inna data.

Zasadą kodeksową, jest że dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej, zaś wysokość alimentów określa się w oparciu o możliwości zarobkowe, biorąc pod uwagę całokształt sytuacji dłużnika alimentacyjnego, nie zaś jedynie aktualne zarobki. Według Sądu pozwany posiada stałe zatrudnienie, nie posiada zaświadczenia o niezdolności do pracy, na podstawie którego Sąd mógłby jego możliwości zarobkowe obniżyć.

Mając na uwadze powyższe Sąd, na podstawie art. 84 k.r.i.o., art. 85 k.r.i.o., art. 89 § 2 k.r.i.o., art. 93 § 2 k.r.i.o., art. 107 k.r.o. art. 133 § 1 k.r.i.o. w zw. z art. 135 § 1 i 2 k.r.i.o., orzekł jak w punkcie I, II, III, VI i V wyroku oddalając powództwo w pozostałej części jako zbyt wygórowane.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k. p. c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Jako że powodowie ulegli ze swoimi żądaniami finansowymi w znacznej części, Sąd Rejonowy koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie zniósł.

Jako że adw. J. Ł. reprezentowała pozwanego w niniejszej sprawie z urzędu, Sąd Rejonowy zasądził z sum Skarbu Państwa na jej rzecz wynagrodzenie za udzielenie pomocy prawnej z urzędu na podstawie § 11 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r.w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 18 października 2016 r.).

Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności wyrokowi w punkcie VI na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

z/ 1. odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom powódki i pozwanego bez pouczeń,

2. za 14 dni lub z apelacją.

L. dnia 21. 06. 2018 roku