Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 maja 2014r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił H. K. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego powołując się na orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 6 maja 2014r. stwierdzające, iż stan zdrowia ubezpieczonej nie uzasadnia przyznania tego świadczenia (decyzja – k. 14 pliku I akt organu rentowego stanowiącego załącznik do akt sprawy, zwanego dalej aktami zasiłkowymi).

H. K. wniosła odwołanie od tej decyzji wskazując na utrzymujące się u niej obniżoną sprawność ruchową z towarzyszącym bólem oraz problemy neurologiczne w postaci nietrzymania moczu. Nadto powołała się na orzeczenia lekarzy orzeczników z dnia 15 kwietnia 2014r. o zasadności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego na okres 4 miesięcy i skierowaniu na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS i z dnia 5 czerwca 2014r. o skierowaniu na taką rehabilitację. (k. 2)

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (k.3, 10).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

H. K. ur. (...) posiada wykształcenie wyższe, jest magistrem zarządzania i marketingu. Od 1 kwietnia 1993r. do 30 czerwca 2013r. pracowała jako doradca klienta. Była to praca umysłowa, siedząca, nie wymagająca wyjazdów w teren.

Ubezpieczona była zatrudniona jednocześnie w dwóch podmiotach: (...) S.A i (...) na (...) S.A. w każdym formalnie w wymiarze czasu pracy ½ etatu. W praktyce czynności na rzecz tych podmiotów były wykonywane w ramach jednej dniówki roboczej w tym samym miejscu i czasie i niczym się nie różniły.

Po ustaniu wskazanego zatrudnienia ubezpieczona nie miała innego tytułu ubezpieczenia.

Dowód: wywiad zawodowy – k. 3, 4 stanowiącego załącznik do akt sprawy pliku akt organu obejmującego dokumentację medyczną ubezpieczonej i opinie orzeczników organu zwanego dalej dokumentacją orzeczniczo – lekarską, przesłuchanie ubezpieczonej w charakterze strony – k. 11 akt w zw. z k. 125 akt (...) tutejszego sądu

Od dnia 27 czerwca 2013r. H. K. pozostawała nieprzerwanie niezdolna do pracy i pobierała z tego tytułu najpierw do ustania zatrudnienia wynagrodzenie chorobowe, a później zasiłek chorobowy. Dotyczyło to obu pracowniczych tytułów ubezpieczenia.

Niesporne, nadto wnioski o świadczenie rehabilitacyjne – k. 1, 2 akt zasiłkowych

Niezdolność ubezpieczonej do pracy powodowało nasilenie dolegliwości bólowych odcinka lędźwiowo – krzyżowego kręgosłupa z towarzyszącym nietrzymaniem moczu.

Niesporne, nadto zaświadczenie – k. 1 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej

Dolegliwości ze strony kręgosłupa występowały u ubezpieczonej od wielu lat.

W październiku 2009r. H. K. przebyła alloplastykę krążka międzykręgowego na poziomie L4/L5.

Niesporne, nadto dokumentacja medyczna ubezpieczonej – k. 1, 18, 19 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej, k. 29 – 31 akt IX U (...)

W związku ze zbliżającym się upływem okresu zasiłkowego przypadającym na 25 grudnia 2013r. H. K. wystąpiła w dniu 2 grudnia 2013r. o przyznanie jej z obu tytułów świadczenia rehabilitacyjnego z ogólnego stanu zdrowia.

Niesporne, nadto wnioski o świadczenie – k. 1, 2 akt zasiłkowych

Badający ubezpieczoną w dniu 20 grudnia 2013r. na potrzeby wskazanych wniosków lekarz orzecznik ZUS, stwierdzając u badanej znaczne ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku lędźwiowo – krzyżowym z obustronnymi objawami rozciągowymi i ubytkowymi, powolny chód z utykaniem i korzystaniem z kuli łokciowej uznał, iż ta pozostaje nadal niezdolna do pracy, a w związku z rokowaniem odzyskania zdolności do wykonywania zatrudnienia spełnia przesłanki przyznania świadczenia rehabilitacyjnego na okres 4 miesięcy.

Niesporne, nadto opinia lekarza orzecznika ZUS – k. 6 - 7 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z tej samej daty – k. 4 akt zasiłkowych

W oparciu o to orzeczenie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzjami z dnia 30 grudnia 2013r. przyznał H. K. prawo do świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia chorobowego na okres 26 grudnia 2013r. -24 kwietnia 2014r. Decyzje miały tożsamą treść. O tym, że dotyczą osobnych tytułów ubezpieczenia świadczyło wyłącznie podanie na końcu jednej z nich przy wskazaniu „ZUS O/S. (...)” zapisu „nip (...)” (nr NIP (...) na (...) S.A) i oznaczenie ich różnymi (różniącymi się ostatnią cyfrą) numerami.

Niesporne, nadto decyzje (...) Oddziału w S. – k. 5, 6 akt zasiłkowych

Wykonane u ubezpieczonej w dniu 14 marca 2014r. badanie MR odcinka lędźwiowo – krzyżowego kręgosłupa wykazało koncentryczną wypuklinę krążka międzykręgowego L5/S1 wypełniającą przedni tłuszcz nadoponowy. Działanie implantów zastosowanych na poziomie L4/L5 przesłaniało obraz kanału kręgowego i struktur kostnych na tym poziomie.

Niesporne, nadto wynik badania RM – k. 17 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej

W dniu 31 marca 2014r. ubezpieczona wystąpiła o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego na dalszy okres.

Niesporne, nadto wnioski – k. 7, 8 akt zasiłkowych

Badający ubezpieczoną w dniu 15 kwietnia 2014r. lekarz orzecznik ZUS stwierdzając u badanej ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku lędźwiowo – krzyżowym (skłon na boki do 15º, rotacja do 20º), obustronne objawy korzeniowe rozciągowe (po lewej przy 30º, a po prawej przy 50º) i lewostronne ubytkowe, chód utykający z kulą łokciową, niewydolny na palcach i pięcie w przypadku kończyny dolnej lewej, oraz zaburzenia czucia kończyny dolnej prawej uznał, że po jej stronie występują przesłanki przyznania świadczenia na okres kolejnych 4 miesięcy. Jednocześnie orzekł też o potrzebie rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS.

Niesporne, nadto opinia lekarza orzecznika ZUS – k. 20 – 21 dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 10 akt zasiłkowych

W dniu 18 kwietnia 2014r. zastępca Głównego Lekarza Orzecznika ZUS zgłosił zarzut wadliwości tego orzeczenia wskazując, iż orzeczenie kolejnych 4 miesięcy świadczenia rehabilitacyjnego u osoby z wykształceniem wyższym, bez nowych opcji leczenia budzi wątpliwości przy uwzględnieniu dokumentacji medycznej.

Dowód: zarzut wadliwości – k. 22 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej ZUS, informacja o zgłoszeniu zarzutu – k. 11 akt zasiłkowych

Komisja lekarska ZUS oceniająca w dniu 6 maja 2014r. stan zdrowia H. K. nie stwierdziła podstaw do kontynuowania świadczenia. Komisja odnotowała u badanej ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku lędźwiowo – krzyżowym (skłon na boki do 20º, rotacja do 30º, odległość palce – podłoga 40 cm) chód na palcach i piętach przy wspomaganiu się kulą łokciową, zaznaczony lewostronnie objaw rozciągowy (przy 80 º), nadto zaś brak zaników mięśniowych czy zaburzeń równowagi. Komisja odnotowała, iż ubezpieczona prezentuje osłabienie siły mięśniowej kończyny dolnej lewej oraz osłabienie czucia w obrębie tej kończyny.

Niesporne, nadto opinia komisji lekarskiej ZUS k. 24, 26 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej, orzeczenie komisji lekarskiej ZUS – k. 13 akt zasiłkowych,

Konsekwencją orzeczenia komisji było odstąpienie od skierowania ubezpieczonej na turnus rehabilitacyjny.

Niesporne, nadto informacja w sprawie rehabilitacji – k. 4 pl. II akt organu stanowiącego załącznik do akt sprawy.

W dniu 26 maja 2014r. ubezpieczona wystąpiła ponownie o skierowanie na rehabilitację leczniczą.

Niesporne, nadto wniosek – k. 5 dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej

Badający ubezpieczoną w dniu 5 czerwca 2014r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził u badanej: chód powolny, utykający, znacznie osłabiony na palcach i piętach, osłabienie siły mięśniowej i wyszczuplenie kończyny dolnej prawej, ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku lędźwiowo – krzyżowym (skłon na boki w lewo 20º, w prawo 15º, rotacja w lewo 25º, w prawo 35º, odległość palce – podłoga 50 cm), obustronne objawy rozciągowe (lewostronnie przy 30º, prawostronnie przy 50º) oraz lewostronne ubytkowe, zaznaczony objaw szczytowy, a także nieprawidłową postawę podczas stania i siedzenia i orzekł o celowości rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS w związku z dysfunkcją układu ruchu.

Dowód: opinia lekarska – k. 29 - 30 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 31 tego pliku

Organ rentowy nie skierował jednak wówczas ubezpieczonej na rehabilitację, gdyż została ona uznana za osobę bezrobotną od 16 maja 2014r bez prawa do zasiłku.

Niesporne, nadto informacja organu – k. 9 pl. II akt organu, decyzja o uznaniu za osobę bezrobotną – k. 8 tego pliku

Ostatecznie wobec zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych H. K. jako osoby bezrobotnej uprawnionej do świadczenia przez Powiatowy Urząd Pracy w S. odbyła ona rehabilitację w ramach prewencji rentowej ZUS w okresie 12 października 2014r. – 4 listopada 2014r.

Podczas rehabilitacji stwierdzano u badanej ograniczenie ruchomości kręgosłupa, zaniki mięśniowe w obrębie prawej kończyny dolnej, osłabienie odruchów: skokowego i kolanowego po stronie prawej, objawy rozciągowe lewostronne. Dysfunkcja taka występowała i przy przyjęciu i przy zakończeniu rehabilitacji, jednak zabiegi przyniosły poprawę i w zakresie samopoczucia pacjentki i sprawności ogólnej.

Dowód: informacja o ubezpieczeniach – k. 15 akt (...) informacja o przebytej rehabilitacji – k. 36 – 40 tych akt, dokumentacja dotycząca podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu zgłoszenia przez P. (...) – karty nienumerowane w aktach zasiłkowych

U H. K. rozpoznano też zaburzenia depresyjne związane z sytuacją rodzinną. Ubezpieczona korzystała z pomocy psychiatry i psychologa regularnie także w ostatnim kwartale 2013r. i w 2014r.

Dowód: historia choroby – k. 55 – 63 akt (...), konsultacje psychologiczne – k. 64 – 71 akt(...)

W dniu 11 września 2015r. u H. K. nadal występował zespół bólowy korzeniowy (objawy rozciągowe lewostronne) oraz ograniczenie wydolności chodu.

Dowód: opinia biegłych sądowych z zakresu neurologii B. M. i ortopedii A. K. – k. 77 – 81 akt (...)

Po dniu 24 kwietnia 2014r. H. K. pozostawała nadal niezdolna do pracy zarówno umysłowej jak i fizycznej i spełniała przesłanki do świadczenia rehabilitacyjnego. Istniejąca wówczas dysfunkcja układu ruchu dawała podstawy do przyznania ubezpieczonej świadczenia rehabilitacyjnego na okres 6 miesięcy, natomiast uwzględniając przebytą jesienią 2014r. rehabilitację celowym ostatecznie było jego przyznanie do listopada 2014r. włącznie.

Dowód: opinia biegłych sądowych z zakresu neurologii B. M. i ortopedii A. K. – k. 77 – 81 akt (...) uzupełniające opinie biegłych – pisemne k. 95, 99 akt (...) i ustne – k. 125 – 126 akt (...) dokumentacja medyczna ubezpieczonej – k. 27 – 54 akt (...)

Orzeczenie komisji lekarskiej z dnia 6 maja 2014r. legło u podstaw dwóch decyzji organu z dnia 8 maja 2014r. odmawiających H. K. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego: będącej przedmiotem niniejszego postępowania oraz oznaczonej numerem (...). Decyzje te, podobnie jak wcześniejsze przyznające świadczenie, dotyczyły różnych tytułów ubezpieczenia, o czym wnioskować można było wyłącznie z innej ostatniej cyfry ich numerów oraz wskazania w decyzji nr (...) nr NIP jednego z płatników w sposób analogiczny co w decyzji z dnia 30 grudnia 2013.

Ubezpieczona jednym pismem zaskarżyła obie te decyzje, a sprawa toczyła się przed tutejszym sądem pod sygnaturą akt (...) Prawomocnym już wyrokiem z dnia 2 marca 2017r. sąd zmienił decyzję oznaczoną numerem (...) przyznając jej adresatce prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na okres 7 (siedmiu) miesięcy począwszy od 25 kwietnia 2014r.

Ubezpieczona domagała się sprostowania tego wyroku w zakresie objęcia nim drugiej z zaskarżonych decyzji organu, jej wniosek został jednak prawomocnie oddalony. Sąd rozpoznający sprawę stwierdził, iż w istocie pozostawał w mylnym przekonaniu, że przedmiotem sporu jest tylko jedna decyzja, na co wpływ miały przede wszystkim sposób redakcji decyzji i okoliczność, iż w okresie objętym sporem ubezpieczona nie miała żadnego tytułu ubezpieczenia, a wykonywana wcześniej na rzecz dwóch płatników praca była tożsamego rodzaju. Tym samym odwołanie od decyzji o numerze (...) w ogóle nie było rozpoznawane.

Niesporne, nadto decyzje – k. 14, 15 akt organu, odwołanie – k. 2 akt (...) tutejszego sądu, wyrok Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 2 marca 2017r. k. 172 akt (...) wraz z uzasadnieniem – k. 135 – 143 akt (...) zarządzenie w przedmiocie prawomocności – k. 144 akt (...)postanowienie Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 31 lipca 2017r. – k. 168 akt I. (...) (...), postanowienie Sadu Okręgowego w Szczecinie z dnia 5 grudnia 2017r. – k. 195 – 198 akt (...)

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz.U. 2017.1368) zwanej dalej ustawą zasiłkową, świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie przez niego zdolności do wykonywania zatrudnienia. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy (art. 18 ust. 2 ustawy zasiłkowej). Prawo do świadczenia rehabilitacyjnego uwarunkowane jest zatem łącznym zaistnieniem dwóch przesłanek - dalszą niezdolnością do pracy po wyczerpaniu zasiłku chorobowego oraz rokowaniem odzyskania zdolności do pracy w wyniku kontynuowania leczenia lub rehabilitacji leczniczej.

Odmawiając H. K. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego organ rentowy nie wskazał, która z dwóch wymienionych w art. 18 ust. 1 ustawy zasiłkowej przesłanek nie występuje w jej przypadku. Ani z orzeczenia komisji lekarskiej ZUS ani z opinii tej komisji nie wynika jednoznacznie, czy komisja nie stwierdziła niezdolności badanej do pracy czy też przyjęła brak rokowania odzyskania zdolności do pracy. Również treść zarzutu wadliwości nie czyni jasnym, którą z przesłanek świadczenia stwierdzanych przez orzecznika zakwestionowano.

Już samo niejednoznaczne sformułowanie orzeczenia komisji budziło wątpliwości co do prawidłowości zawartej w nim oceny. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego potwierdziła niezasadność wskazanego orzeczenia, a w konsekwencji nieprawidłowość zaskarżonej decyzji.

Materiał ten, z wyjątkiem dodatkowego przesłuchania ubezpieczonej i części nowej dokumentacji w aktach organu, obejmował dowody zgromadzone w sprawie (...) w tym opinie biegłych wydane na potrzeby tamtego postępowania oraz wydane w tym postępowaniu orzeczenia. Zlecenie w niniejszej sprawie wydania nowej opinii tym samym lub innym biegłym było nieuzasadnione i to nie tylko dlatego, że od okresu podlegającego ocenie upłynęło już kilka lat, a opinie wydane w sprawie (...) dotyczą okoliczności podlegających ocenie i w tym postępowaniu.

Pismo inicjujące postępowanie w sprawie (...) obejmowało odwołania od dwóch różnych decyzji organu, dotyczących spełniania przez H. K. przesłanek do świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu ubezpieczenia, choć sąd rozpoznał tylko jedno z nich. Wydanie przez organ dwóch decyzji, warunkowane wyłącznie wcześniejszym posiadaniem przez ubezpieczoną dwóch tytułów ubezpieczenia, nie jest dla sądu zrozumiałe. W przypadku osób nie posiadających tytułu ubezpieczenia w pierwszym dniu okresu, za jaki dochodzą świadczenia, ocena zdolności do pracy winna być dokonywana nie w odniesieniu do ostatniego zatrudnienia, a do pracy odpowiadającej wykształceniu, doświadczeniu i kwalifikacjom ubezpieczonego. Szersze rozważania co do przyczyn tego stanowiska wydają się zbyteczne, nawet bowiem odmienne uznanie (odnoszenie się do ostatniego zatrudnienia) i tak prowadziłoby do oceny zdolności ubezpieczonej do tej samej rodzajowo pracy, wykonywanej na rzecz każdego z płatników w okresie, gdy ubezpieczenie jeszcze trwało. Nie było możliwe zatem uznanie, iż ubezpieczona ma prawo do świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu jednego z tytułów, a nie ma po ustaniu drugiego, jako że nie różniły się przesłanki prawa do świadczenia z każdego z tożsamych i trwających tyle samo tytułów, o czym świadczy dokonanie oceny medycznej każdorazowo wyłącznie jednym orzeczeniem lekarza orzecznika czy komisji lekarskiej ZUS. Wydanie przez ZUS dwóch decyzji, wynikało, jak się wydaje, wyłącznie z kwestii technicznych związanych z naliczeniem świadczeń w określonej wysokości (odrębnie z każdego tytułu).

W tych warunkach w ocenie sądu wyrok wydany w sprawie (...)przesądza również o wyniku niniejszego postępowania.

Prawomocny wyrok sądu korzysta z powagi rzeczy osądzonej, co oznacza niemożność poczynienia w innym toczącym się postępowaniu ustaleń pozostających z nim w sprzeczności. Zgodnie bowiem z art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i organy państwowe. Związanie sądu prawomocnym wyrokiem w sprawie (...) dotyczy nie tylko rozstrzygnięcia, ale i ustaleń, którego legły u jego podstaw, a zatem także ustalenia, iż ubezpieczona w spornym okresie pozostawała niezdolna do pracy i rokowała w okresie 7 miesięcy odzyskanie zdolności do wykonywania zatrudnienia. Z prawomocnością orzeczenia sądowego związana jest powaga rzeczy osądzonej (art. 366 k.p.c.). Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Chociaż powagą rzeczy osądzonej objęta jest w zasadzie jedynie sentencja wyroku, a nie jego uzasadnienie, to w orzecznictwie trafnie zwraca się uwagę, że powaga ta rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu. W szczególności, powagą rzeczy osądzonej mogą być objęte ustalenia faktyczne w takim zakresie, w jakim indywidualizują one sentencję jako rozstrzygnięcie o przedmiocie sporu i w jakim określają one istotę danego stosunku prawnego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2011r. II PK 4/11, OSNP 2012/15 -16/192 i powołane tam orzeczenia). W kolejnym postępowaniu, takie okoliczności faktyczne nie mogą być już ponownie badane. Związanie orzeczeniem oznacza bowiem zakaz dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią. W sprawie (...) sąd, choć zmienił wyrokiem tylko jedną z dwóch decyzji organu, to w istocie oceniał zdolność ubezpieczonej do pracy zarówno fizycznej jak i umysłowej, w tym ostatnio wykonywanej, odnosił się też do innych okoliczności mogących mieć wpływ na prawo do świadczenia jak pobieranie zasiłku dla bezrobotnych. Badaniu zatem podlegały wszystkie przesłanki warunkujące przyznanie świadczenia, nie zaś okoliczności odnoszące się do przyznania świadczenia tylko z jednego tytułu, który zresztą ustał wiele miesięcy wcześniej. Sąd nie zwrócił bowiem uwagi na to, że organ odrębnie wypowiadał się o świadczeniu po ustaniu każdego z tytułów ubezpieczenia bo w realiach sprawy nie znajdowało to żadnego uzasadnienia, skoro tytuły ustały w tej samej dacie, a praca wykonywana na rzecz każdego z płatników była tożsama.

Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd Rejonowy, związany przytoczonym wyrokiem w sprawie (...), nie mógł dokonywać odrębnych ustaleń w zakresie przesłanek prawa do świadczenia rehabilitacyjnego po 24 kwietnia 2014r. na potrzeby drugiego z tytułów ubezpieczeń i musiał przyjąć, że te były po stronie H. K. spełnione. To zaś warunkowało konieczność dokonania w oparciu o art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c. zmiany zaskarżonej decyzji w sposób tożsamy co decyzji będącej przedmiotem postępowania w sprawie (...)

Nawet jednak przyjęcie, iż wyrok wydany w sprawie (...) nie jest w zakresie ustaleń wiążący w sprawie niniejszej, nie prowadziłoby do innego rozstrzygnięcia. Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie (...), a zaliczonego w poczet materiału dowodowego także w tej sprawie, nakazuje bowiem uznanie, iż ubezpieczona spełniała przesłanki prawa do świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu zatrudnienia u płatnika składek (...) S.A. (zważywszy na NIP płatnika podany w decyzji będącej przedmiotem rozpoznania w sprawie (...) uznać należy, iż decyzja wydana w niniejszej sprawie, choć nie wynika to w żaden sposób z jej treści, dotyczy właśnie wskazanego tytułu).

Z wydanych na potrzeby sprawy (...)opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii B. M. i ortopedii A. K. (pod pojęciem opinii sad rozumie opinię podstawową wraz z jej pisemnymi i ustnymi uzupełnieniami) wynika, iż w przypadku ubezpieczonej zachodziły obie przesłanki uprawniające do przyznania świadczenia rehabilitacyjnego. Opinia biegłych wydana została po badaniu podmiotowym i przedmiotowym H. K. oraz analizie zgromadzonej dokumentacji medycznej dotyczącej stanu jej zdrowia (w dużej części będącej wcześniej w dyspozycji organu), której rzetelność nie budziła wątpliwości i nie była kwestionowana. Biegli opisali stan kliniczny ubezpieczonej z daty badania, odnieśli się do zapisów w dokumentacji medycznej i uzasadnili zajęte stanowisko. Pewne niejasności opinii dotyczące wyłącznie tego, do jakiej pracy badana pozostawała niezdolna (czy tylko do pracy wymagającej wyjazdów do klientów czy też zwykłej pracy umysłowej), zostały usunięte przez biegłych w ustnej opinii uzupełniającej. Biegli wskazali bowiem, że dolegliwości bólowe badanej, potwierdzone zarówno przez orzeczników organu jak i ich samych w dniu badania, nie pozwalały ubezpieczonej na wykonywanie nawet zwykłej siedzącej pracy. Wniosek ten został poparty wyjaśnieniem, iż przy pozycji siedzącej dolegliwości utrzymywałyby się nieprzerwanie, inaczej aniżeli przy odbarczającej pozycji leżącej. Biegli wyjaśnili też, iż pomimo odnotowanej w opinii dziwaczności chodu, brak było podstaw do uznania zachowania ubezpieczonej za demonstracyjne, a prezentowanej dysfunkcji za nieznajdującą poparcia w stanie klinicznym. Odnieśli się nadto do różnic w poszczególnych badaniach organów orzeczniczych ZUS (w tym nasilenia objawów rozciągowych) wskazując na możliwe ich zmiany wynikające choćby z działania leków przeciwbólowych. Wniosek biegłych o niezdolności ubezpieczonej do pracy po 24 kwietnia 2014r. znajduje oparcie w wynikach badania dwóch różnych lekarzy orzeczników ZUS z dnia 15 kwietnia 2014r. i z dnia 5 czerwca 2014r. stwierdzających istotną dysfunkcję układu ruchu ubezpieczonej. Także zresztą komisja lekarska odnotowała u ubezpieczonej odchylenia od stanu prawidłowego, w tym w zakresie ruchomości kręgosłupa i objawów rozciągowych acz w nasileniu mniejszym niż orzecznicy.

W niniejszej sprawie opinie biegłych zostały organowi ponownie doręczone z możliwością ustosunkowania się do nich, organ jednak nie wniósł żadnych nowych zarzutów podtrzymując te, które podnosił w sprawie (...). Powtórzyć zatem można tylko argumentację prezentowaną przez sąd (w tożsamym składzie) w tamtym postępowaniu, iż decydujący dla oceny opinii nie może być fakt, że wniosek biegłych o niezdolności do pracy nie znalazł poparcia w ich opisie badania klinicznego. Biegli badali ubezpieczoną dopiero w dniu 11 września 2015r., a zatem po nieomal 17 miesiącach od zakończenia pobierania przez nią świadczenia rehabilitacyjnego i nieomal po 9 od końca okresu, na jaki mogłoby być jej przyznane dalsze świadczenie. Sam wynik badania (bez analizy dokumentacji) nie może zatem przesadzać o trafności wniosków opinii w odniesieniu do okresu będącego przedmiotem zainteresowania sądu. Do zarzutu tego odnieśli się zresztą biegli wyjaśniając w sposób przekonujący chociażby to, dlaczego brak zaników mięśniowych nie przeczy długotrwałemu utrzymywaniu się zespołu bólowego. Warto przy tym zauważyć, iż w dokumentacji z rehabilitacji w 2014r. oraz w orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS z czerwca 2014r. pojawiają się informacje o wyszczupleniu u ubezpieczonej nogi prawej, które potwierdzałyby stanowisko o częściowym oszczędzaniu kończyny dolnej w tamtym okresie. W podtrzymywanych obecnie zarzutach organ, kwestionując wniosek biegłych o niezdolności badanej do pracy, wskazywał nadto na lakoniczność zapisów w jej dokumentacji medycznej mającą świadczyć o poprawie po zastosowanym leczeniu. Wypada zgodzić się z pełnomocnikiem organu, iż zapisy w dokumentacji medycznej ubezpieczonej pochodzące zarówno od lekarza rodzinnego jak i neurologa rzeczywiście są oszczędne. Niemniej jednak z neurologicznej historii choroby wynika brak poprawy stanu neurologicznego, a o istotnej dysfunkcji badanej świadczą, na co już wskazywano, opisy badań orzeczników organu rentowego. Za trafny należało uznać także wniosek biegłych o istnieniu w dniu 25 kwietnia 2014r. rokowania odzyskania przez ubezpieczoną zdolności do pracy a to zarówno z uwagi na wiek H. K., jak i potwierdzoną wynikami rehabilitacji leczniczej odbytej jesienią 2014r. możliwość poprawy ogólnej sprawności ruchowej w tym zmniejszenia dolegliwości w wyniku zabiegów usprawniających.

Biegli wskazali, iż wedle stanu na dzień wydania decyzji można było mówić o rokowaniu odzyskania zdolności do pracy w okresie 6 miesięcy, ostatecznie jednak wskazali okres nieco dłuższy z uwagi na czas odbywania rehabilitacji leczniczej. Oznaczając okres rokowania biegli wskazali na czas potrzebny na diagnostykę i rehabilitację, a ich wniosek, zważywszy na powszechnie znaną konieczność oczekiwania na badania i zabiegi, nie budzi wątpliwości.

Wnioski opinii podlegały zatem podzieleniu przez sąd, co również przy przyjęciu braku związania wyrokiem wydanym w sprawie (...), prowadzić musiałoby do zmiany decyzji i przyznania świadczenia na 7 miesięcy.

Jak wynikało z opinii biegłych, w dacie wydawania decyzji istniały podstawy do przyznania ubezpieczonej świadczenia rehabilitacyjnego na okres 6 miesięcy, natomiast w chwili opiniowania zasadnym było przyznanie świadczeń na okres dłuższy obejmujący listopad 2014r., w którym trwała jeszcze rehabilitacja w ramach prewencji rentowej ZUS. Skoro w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych nie zostało wyłączone stosowanie art. 316 § 1 k.p.c., a informacja o rehabilitacji nie była dokumentem, na którym biegli oparli wnioski opinii w zakresie braku zdolności do pracy i samego istnienia rokowania jej odzyskania, a jedynie dowodem mającym znaczenie co do okresu przyznania świadczenia, wydłużającym ten okres nieznacznie w stosunku do przewidywanego w dacie wydania decyzji (sześciomiesięczny okres świadczenia upływałby już w okresie trwania rehabilitacji tj. w dniu 21 października 2014r.), uzasadnionym wydawało się przyznanie świadczenia na kolejny (siódmy) miesiąc. Nie było podstaw do zastosowania w tej sytuacji art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. , który to przepis służyć ma możliwości weryfikacji decyzji już na etapie postępowania przed organem i jego stosowanie powinno uwzględniać ten cel. W niniejszej sprawie organ prezentował zaś stanowisko o braku podstaw do przyznania świadczenia wskazując ostatecznie (jak wynika z zarzutów do opinii) na brak niezdolności ubezpieczonej do pracy już w dniu 25 kwietnia 2014r. Podkreślenia wymaga też, iż potrzeba rehabilitacji potwierdzona orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 5 czerwca 2015r. znana była organowi w dacie przekazania odwołania do sądu, nie było jedynie wówczas wiadome, czy i kiedy rehabilitacja się odbędzie.

Na koniec można tylko zauważyć, iż w rozpoznawanej sprawie zastosowania nie znajduje art. 18 ust. 7 ustawy zasiłkowej, zgodnie z którym świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje m.in. osobie uprawnionej do zasiłku dla bezrobotnych. W ocenie sądu wymieniony przepis dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy o świadczenie występuje osoba z ustalonym prawem do zasiłku dla bezrobotnych. Taka sytuacja nie miała miejsca w niniejszej sprawie. H. K. uzyskała bowiem status bezrobotnej w dniu 16 maja 2014r. (po dacie decyzji). Za przyjęciem przedstawionej wykładni przepisu art. 18 ust. 7 ustawy przemawiają unormowania ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz. U 2017.1065 ze zm). Decyzja o uznaniu za bezrobotnego może zostać zmieniona na drodze wznowienia postępowania przewidzianej w kodeksie postępowania administracyjnego, gdy nie zachodziły przesłanki do zaliczenia danej osoby do bezrobotnych. Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy za bezrobotnego uważa się osobę, która, poza innymi warunkami wyszczególnionymi w przepisie, jest zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie lub innej pracy zarobkowej. Ustalenie na drodze sądowej prawa ubezpieczonego do świadczenia rehabilitacyjnego przesądza o jego niezdolności do pracy, a tym samym o braku wymienionej przesłanki. Postępowanie w zakresie pobranego przez ubezpieczonego zasiłku dla bezrobotnych normuje w takiej sytuacji art. 78 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z wymienionym przepisem w przypadku przyznania bezrobotnemu lub innej uprawnionej osobie prawa m.in. do świadczenia rehabilitacyjnego w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę za okres, za który pobierała zasiłek, dodatek aktywizacyjny, stypendium albo inne świadczenie pieniężne z tytułu pozostawania bez pracy, pobrane z tego tytułu kwoty w wysokości uwzględniającej zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych i składkę na ubezpieczenie zdrowotne zalicza się na poczet przyznanego przez organ rentowy świadczenia.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)