Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 stycznia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SA Hanna Muras

Sędzia SA Ewa Kaniok (spr.)

Sędzia SO (del.) Zuzanna Adamczyk

Protokolant st. sekr. sąd. Joanna Baranowska

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2014 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. Z.

przeciwko Spółdzielni (...) w W.

o stwierdzenie nieważności uchwały w sprawie udzielenia absolutorium za rok 2011 panu R. S.

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 9 maja 2013 r.

sygn. akt XXIV C 1189/12

1.  oddala apelację;

2.  nie obciąża powoda obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz pozwanej.

Sygn. akt I A Ca1312/13

UZASADNIENIE

A. Z. wniósł przeciwko Spółdzielni (...) pozew o stwierdzenie nieważności uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowo – Budowlanej (...) w sprawie udzielenia absolutorium za rok 2011 Prezesowi Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowo – Budowlanej (...) – R. S..

W ocenie powoda uchwała nie została podjęta, ponieważ nie opowiedziała się za nią wymagana w ustawie i w statucie większość członków Walnego Zgromadzenia.

Spółdzielnia (...) wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów postępowania.

Wyrokiem z dnia 09.05.2013 r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo;

- w pkt 2. zasądził od A. Z. na rzecz Spółdzielni (...) w W. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Okręgowy wskazał;

A. Z. jest członkiem Rady Nadzorczej Spółdzielni (...).

W dniach 28 – 31 maja 2012 r. odbyło się Walne Zgromadzenie Spółdzielni Mieszkaniowo - Budowlanej (...).

Walne Zgromadzenie odbywało się w częściach i każda część podejmowała uchwałę w przedmiocie udzielenia absolutorium za rok 2011 Prezesowi Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowo – Budowlanej (...) R. S.. Za uchwałą opowiedziało się 99 członków Walnego Zgromadzenia, 51 głosowało przeciw, 48 wstrzymało się (uchwała nr (...)I części Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowo – Budowlanej (...) z dnia 28 maja 2012 r. – k. 5, uchwała nr (...) II części Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowo – Budowlanej (...) z dnia 29 maja 2012 r. – k. 8, uchwała nr (...) III części Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowo – Budowlanej (...) z dnia 30 maja 2012 r. – k. 6, uchwała nr (...) IV części Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowo – Budowlanej (...) z dnia 31 maja 2012 r. – k. 7, informacja na temat przebiegu Walnego Zgromadzenia w dniach 28 do 31 maja 202 r. – k. 11 – 13).

Zgodnie z § 28 statutu Spółdzielni (...) uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni są podejmowane zwykłą większością oddanych głosów. Większość kwalifikowana jest wymagana dla podjęcia uchwał w przedmiocie: zmiany statutu spółdzielni, połączenia spółdzielni, odwołania członka rady nadzorczej, likwidacji spółdzielni, najwyższej kwoty zobowiązań finansowych, zbycia nieruchomości. Uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części Walnego Zgromadzenia i uzyskała wymaganą większość głosów (statut Spółdzielni (...) – k. 38 – 59).

Podstawą legitymacji procesowej powoda jest przepis art. 189 k.p.c., zgodnie z którym powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

Zgodnie z art. 42 § 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r., nr 188, poz. 1848 ze zm.) uchwała sprzeczna z ustawą jest nieważna.

Powód był legitymowany do wytoczenia tego powództwa jako członek Spółdzielni (...).

Zgodnie z przepisem art. 8 ³ ust. 9 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie lub statucie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu. Kwestia, jaka większość członków Walnego Zgromadzenia jest wymagana do podjęcia uchwały jest nieuregulowana w Ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych, więc zastosowanie będą miały przepisy Prawa spółdzielczego.

Art. 35 § 4 Prawa spółdzielczego stanowi, iż jeżeli statut nie stanowi inaczej, przy obliczaniu wymaganej większości głosów dla podjęcia uchwały przez organ spółdzielni uwzględnia się tylko głosy oddane za i przeciw uchwale. § 28 statutu Spółdzielni (...) przewiduje, iż uchwały Walnego Zgromadzenia są podejmowane zwykłą większością oddanych głosów. Uchwała w przedmiocie udzielenia absolutorium Prezesowi Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowo – Budowlanej nie należy do wymienionych w § 28 w/w statutu uchwał, do których podjęcia jest wymagana kwalifikowana większość głosów.

Za uchwałą Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowo - Budowlanej (...) zagłosowało więcej członków spółdzielni, niż tych, którzy głosowali przeciwko uchwale (99 za, 51 przeciw). Uchwała została więc podjęta w sposób zgodny z ustawą, ponieważ odpowiedziała się za nią zwykła większość członków Spółdzielni obecnych na Walnym Zgromadzeniu.

Mając powyższe na względzie, sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1 wyroku.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód A. Z. wnosząc o jego zmianę poprzez stwierdzenie nieważności uchwały w sprawie udzielenia absolutorium za rok 2011 panu R. S. - Prezesowi Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowo-Budowlanej (...) oraz zasądzenie na rzecz powoda kosztów sądowych wg norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku w całości i skierowanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.

Apelujący zarzucił naruszenie prawa materialnego tj. art. 35 par. 4 Prawa spółdzielczego poprzez jego błędne zastosowanie oraz art. 8 ³ ust. 9 ustawy O spółdzielniach mieszkaniowych poprzez jego niezastosowanie.

Sąd Apelacyjny zważył:

apelacja podlega oddaleniu z mocy art. 385 k.p.c.

Zaskarżony wyrok pomimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

Rację ma apelujący, że w sprawie niniejszej nie znajduje zastosowania art. 35 par. 4 ustawy Prawo spółdzielcze. Sąd Okręgowy dopuścił się obrazy tego artykułu przyjmując go za podstawę rozstrzygnięcia.

Rację ma apelujący, że zastosowanie w sprawie ma art. 8 ³ ust. 9 ustawy z 15.12.2000r. O spółdzielniach mieszkaniowych ( Dz. U. z 2013r., poz. 1222), jako lex specialis w stosunku do przepisów ustawy prawo spółdzielcze.

Zgodnie z art. 8 ³ ust. 9 w/w ustawy uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu. Jest to przepis bezwzględnie obowiązujący.

Członkami uczestniczącymi w walnym zgromadzeniu są wszyscy członkowie obecni na tym zgromadzeniu, którzy wzięli udział w głosowaniu, niezależnie od tego czy głosowali „za”, „przeciw”, czy „wstrzymali się od głosu”.

Zgodnie ze stanem faktycznym ustalonym przez sąd I instancji, za uchwałą stanowiącą przedmiot niniejszego sporu opowiedziało się 99 członków walnego zgromadzenia, 51 głosowało przeciw, 48 wstrzymało się od głosu. Stan faktyczny nie jest sporny.

Niesporne jest zatem, że za uchwałą nie opowiedziała się wymagana w ustawie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu.

W tej sytuacji, zgodnie z brzmieniem art. 8 ³ ust. 9 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, uchwałę uważa się za niepodjętą.

Zgodnie z par. 28 statutu Spółdzielni (...)

uchwały Walnego Zgromadzenia są podejmowane zwykłą większością oddanych głosów a uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia i uzyskała wymaganą większość głosów ( k.45).

Zaskarżona uchwała nie uzyskała wymaganej zwykłej większości głosów albowiem „za” opowiedziało się 99 osób, a w zgromadzeniu i głosowaniu wzięło udział jeszcze 99 osób (51 głosowało przeciw, 48 wstrzymało się od głosu).

W przypadku, gdy do podjęcia uchwały nie doszło, żądanie stwierdzenia jej nieważności jest bezprzedmiotowe, dlatego rozstrzygnięcie sądu I instancji (oddalenie powództwa), odpowiada prawu.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2011 r. II CSK 32/11 o uchwale nieistniejącej można mówić wtedy, gdy występują takie podstawowe uchybienia w zakresie elementów konstruujących uchwały, jak niezwołanie walnego zgromadzenia (zebrania przedstawicieli spółdzielni) oraz brak wymaganej w ustawie lub statucie większości głosów do podjęcia uchwały.

Powód powinien był wnieść powództwo o ustalenie nieistnienia uchwały w przedmiocie udzielenia absolutorium za rok 2011 Prezesowi Zarządu tej spółdzielni (...).

Każdy członek spółdzielni mieszkaniowej ma legitymację w sprawie o ustalenie nieistnienia uchwały walnego zgromadzenia. Dopuszczalność wytoczenia takiego powództwa znajduje expressis verbis potwierdzenie w art. 42 § 9 pr. spółdzielczego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny oddalił apelację albowiem żądanie stwierdzenia nieważności uchwały nieistniejącej nie może być uwzględnione z uwagi na brak przedmiotu unieważnienia.

Sąd Apelacyjny nie obciążył powoda obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz pozwanej z uwagi na szczególne okoliczności sprawy, w oparciu o art. 102 k.p.c.

W pozwanej spółdzielni istnieje spór co do wykładni art. 8 ³ ust. 9 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, a powód jako członek Rady Nadzorczej tej spółdzielni wnosząc niniejsze powództwo dążył do usunięcia tego sporu.