Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 sierpnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA– Irena Piotrowska

Sędzia SA– Wanda Lasocka (spr.)

Sędzia SO (del.) – Beata Waś

Protokolant: – sekr. sądowy Ewelina Murawska

po rozpoznaniu w dniu 1 sierpnia 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w P.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w W.

o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

z dnia 5 listopada 2012 r.

sygn. akt XVII AmC 1373/12

I oddala apelację,

II zasądza od (...) w P. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W. kwotę 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za II instancję.

Sygn. akt VI ACa 63/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 5 stycznia 2012 roku powód (...) z siedzibą w P. wniósł o uznanie za niedozwolone i zakazanie wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowienia wzorca umowy stosowanego przez pozwaną – (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. o następującej treści: Reklamacje mogą być zgłaszane przez uczestników Loterii na piśmie w trakcie trwania Loterii, najpóźniej w ciągu 7 dni od daty wydania nagród, a także o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W dniu 23 maja 2012r. Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał wyrok zaoczny uwzględniający powództwo w całości, od którego pozwana wniosła sprzeciw, wnosząc o uchylenie wyroku zaocznego i oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów procesu według norm przepisanych, ewentualnie, na wypadek uznania powództwa za zasadne – o odstąpienie od obciążania jej kosztami procesu na podstawie art. 102 kpc.

Wyrokiem z dnia 5 listopada 2012r. Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów:

1.  uchylił wyrok zaoczny z dnia 23 maja 2012r.;

2.  oddalił powództwo;

3.  zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 360zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

4.  kosztami opłaty od pozwu obciążył Skarb Państwa;

5.  kosztami sprzeciwu obciążył pozwaną.

Sąd Okręgowy ustalił, że pozwana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w okresie od 3 października 2011r. do 13 kwietnia 2012r. zorganizowała loterię promocyjną pod nazwą (...), na którą otrzymała zezwolenie Dyrektora Izby Celnej w W. na mocy decyzji z dnia 21 września 2011r. i której szczegółowe zasady i warunki określił Regulamin Loterii Promocyjnej (...), ustalony przez pozwaną, a zatwierdzony w trybie ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych przez Dyrektora Izby Celnej.

Loteria promocyjna przeznaczona była dla konsumentów, zgodnie bowiem z treścią pkt 9 Regulaminu uczestnikami loterii promocyjnej mogły być pełnoletnie osoby fizyczne posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Zgodnie z pkt 12 Regulaminu dla wzięcia udziału w loterii promocyjnej konieczne było w podanym w Regulaminie terminie zakupienie Produktu Promocyjnego (określonego w pkt 7 Regulaminu), dokonanie zgłoszenia uczestnictwa w losowaniu poprzez wysłanie płatnego SMS-a pod numer (...) o treści (...) i zachowanie dowodu zakupu uprawniającego do odbioru nagrody. Uczestnik loterii identyfikowany był poprzez numer telefonu komórkowego, z którego dokonał zgłoszenia oraz dane osobowe i adresowe (pkt 9 Regulaminu). Po przyjęciu i zarejestrowaniu zgłoszenia przesłanego SMS-em każdy uczestnik otrzymywał bezpłatną zwrotną wiadomość z potwierdzeniem udziału w loterii.

Zgłoszony uczestnik loterii promocyjnej uprawniony był do wzięcia udziału w losowaniu nagród wskazanych w pkt 17 Regulaminu. Spośród uczestników , którzy spełnili wcześniej opisane warunki uczestnictwa w loterii, miały być rozlosowane nagrody. Wyniki losowania nagród i ich przyznanie miało się odbyć w biurze pozwanej w W. przy ul. (...).

Przedmiotowy Regulamin w pkt 37 zawierał zakwestionowane przez powoda postanowienie o następującej treści: Reklamacje mogą być zgłaszane przez uczestników Loterii na piśmie w trakcie trwania Loterii, najpóźniej w ciągu 7 dni od daty wydania nagród.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Okręgowy uznał, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie,

Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska pozwanej, jakoby przedmiotowy Regulamin nie był wzorcem umownym, a jedynie miał charakter przyrzeczenia publicznego w rozumieniu art. 919 – 921 kc, uznając, iż opisane wyżej zasady przeprowadzenia konkursu (...) oraz pozostała treść regulaminu w/w konkursu przesądzają o tym, iż regulowany na ich podstawie stosunek prawny stanowi umowę nienazwaną o uczestnictwo w loterii.

Sąd Okręgowy uznał, że zakup (...) oferowanej przez spółkę (...) S.A. w W. – zleceniodawcy konkursu przez potencjalnego uczestnika jest świadczeniem tegoż uczestnika na rzecz sprzedawcy zlecającego przeprowadzenie konkursu. W umowie takiej poza zobowiązaniem zasadniczym (przeniesienia własności rzeczy i wydania jej kupującemu), sprzedawca poprzez organizatora konkursu zobowiązuje się do spełnienia dodatkowego świadczenia (nagrody) w przypadku ziszczenia się określonego zdarzenia o losowym charakterze. Kupujący towar (w tym wypadku kupujący jeden z rodzajów karmy (...)), uzyskuje fakultatywnie możliwość wzięcia udziału w konkursie z nagrodami. Sprzedaż jest w tym wypadku przyczynowo powiązana z ofertą zawarcia umowy udziału w konkursie-loterii, z uwagi na to, że uczestnictwo w losowaniu nagrody zależy od woli kupującego i jest dobrowolne – lecz nie przesądza jeszcze o otrzymaniu nagrody. Wygrana ma co prawda charakter przysporzenia pod tytułem darmym, lecz odmiennym od darowizny czy przyrzeczenia publicznego

Sąd Okręgowy stwierdził, że przy tego typu umowie, po nabyciu objętego promocją towaru i zadeklarowaniu udziału w konkursie-losowaniu poprzez wysłanie sprzedawcy lub jak w niniejszej sprawie - organizatorowi konkursu SMS-a, między oferującym nagrodę sprzedawcą i kupującym dochodzi do zawarcia jednostronnie zobowiązującej umowy udziału w konkursie - loterii, w której ten pierwszy zobowiązuje się nieodpłatnie wydać nagrodę w razie jej wylosowania przez druga stronę. Losowania nagród nie należy jednak w tym wypadku utożsamiać z oznaczoną czynnością, o której mowa w art. 919 §1 kc. Zatem uczestnictwo w tego typu loteriach promocyjnych niewątpliwie należy łączyć z nabywaniem towarów lub usług – głównym bowiem celem organizowania takich konkursów jest zwiększenie sprzedaży towarów lub usług i związany z tym wzrost zysków podmiotów na rzecz których prowadzony jest tego typu konkurs.

Odnosząc się zaś do pozostałych twierdzeń strony pozwanej Sąd Okręgowy stwierdził, że w przypadku przyrzeczenia publicznego chodzi o nieskomplikowaną relację prawną sprowadzającą się do prostego wykonania jednej oznaczonej czynności, za co obiecano nagrodę. Złożony stosunek prawny regulowany kilkudziesięcioma postanowieniami, nie mieści się natomiast w ramach tej instytucji.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy uznał, że Regulamin Loterii Promocyjnej (...) jest wzorcem umownym w rozumieniu art. 384 kc, którym pozwana posługiwała się w obrocie z konsumentami, spełnia bowiem wszystkie kryteria dla uznania go za wzorzec umowy, tj.: został on opracowany przez pozwaną we własnym zakresie, stanowi jednostronnie i uprzednio przygotowane zestawienie klauzul umownych, ujętych w sposób generalny i abstrakcyjny, z przeznaczeniem do wykorzystania w nieograniczonej liczbie przypadków. Tym samym Regulamin ten podlega kontroli sądowej pod kątem jego abuzywności.

Powołując się na art. 385 ¹ § 1 kc Sąd Okręgowy stwierdził, że możliwość uznania danego postanowienia umownego za niedozwolone i wyeliminowanie go z praktyki stosowania zależna jest od spełnienia następujących przesłanek:

1) postanowienie nie zostało uzgodnione indywidualnie, a więc nie podlegało negocjacjom;

2) ukształtowane w ten sposób prawa i obowiązki konsumenta pozostają w sprzeczności z dobrymi obyczajami;

3) ukształtowane we wskazany sposób prawa i obowiązki rażąco naruszają interesy konsumenta;

4) postanowienie umowy nie dotyczy sformułowanych w sposób jednoznaczny głównych świadczeń stron, w tym ceny lub wynagrodzenia.

Powyższe przesłanki muszą zostać spełnione łącznie, natomiast brak jednej z nich skutkuje, że Sąd nie dokonuje oceny danego postanowienia pod kątem abuzywności.

Analizując zakwestionowane przez powoda postanowienie w oparciu o w/w kryteria, Sąd Okręgowy powziął przekonanie, że konsumenci nie mieli wpływu na jego treść, a zatem należało uznać, że nie było ono z nimi uzgadniane indywidualnie. Przedmiotowe postanowienie nie dotyczy także, zdaniem Sądu Okręgowego, głównego świadczenia stron umowy. W niniejszej sprawie bowiem głównymi świadczeniami są: z jednej strony zakup min. 3 kg oznaczonej w Regulaminie karmy dla psów, z drugiej zaś strony – zaoferowanie przez pozwaną urządzającą loterię wygranych rzeczowych, określonych szczegółowo w pkt 17 Regulaminu.

Zarazem jednak Sąd I instancji uznał, że zakwestionowane przez powoda postanowienie nie kształtuje praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. SOKiK wskazał bowiem, że „dobre obyczaje”, to reguły postępowania niesprzeczne z etyką, moralnością i aprobowanymi społecznie obyczajami. Za sprzeczne z dobrymi obyczajami można uznać działania zmierzające do niedoinformowania, dezorientacji, wywołania błędnego przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności, a więc o działanie potocznie określane jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające od przyjętych standardów postępowania. Jednocześnie ustawodawca wymaga, by naruszenie interesów konsumenta było w stopniu „rażącym”, które to określenie odnosi się do wypadków znacznego, szczególnie doniosłego odbiegania przyjętego uregulowania od zasad uczciwego wyważenia praw i obowiązków w łączącym strony stosunku prawnym. Rażące naruszenie interesów konsumenta oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym.

Sąd Okręgowy podkreślił przy tym, że klauzula generalna wyrażona w art. 385 ¹ § 1 kc uzupełniona została listą niedozwolonych postanowień umownych zamieszczoną w art. 385 ³ kc, których wspólną cechą jest nierównomierne rozłożenie praw, obowiązków lub ryzyka między stronami prowadzące do zachwiania równowagi kontraktowej. Są to takie klauzule, które jedną ze stron (konsumenta) z góry, w oderwaniu od konkretnych okoliczności, stawiają w gorszym położeniu.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy stwierdził, że zastrzeżenie w przedmiotowym postanowieniu obowiązku zgłaszania reklamacji na piśmie przez uczestników loterii nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, analiza pozwu zdaje się natomiast wskazywać, że zastrzeżenia powoda sprowadzają się wyłącznie co do określonego w tej klauzuli terminu, w którym konsumenci mogą składać reklamacje.

Sąd Okręgowy uznał, że powód nie wykazał, jaka norma dobrego obyczaju została naruszona bądź zagrożona poprzez zakwestionowane postanowienie. Powód nie wykazał nadto, w jaki sposób przedmiotowa klauzula godzi w interesy konsumenta i nie udowodnił, jakiego rodzaju interesy konsumenta mogły zostać naruszone kwestionowaną klauzulą. W szczególności powód nie udowodnił, że zakwestionowana klauzula wyłącza, czy też ogranicza w sposób rażący (istotny) odpowiedzialność kontrahenta wobec konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. Uzasadnienie powoda sprowadza się wyłącznie do lakonicznego stwierdzenia, że zakwestionowane przez niego postanowienie stanowi niedozwoloną klauzulę abuzywną i powinno zostać uznane za niedozwolone, gdyż przewiduje zbyt daleko idące ograniczenie uprawnień reklamacyjnych konsumentów.

Niezależnie od powyższego, rozpoznając sprawę i poddając zakwestionowane postanowienie ocenie prawnej Sąd Okręgowy nie dopatrzył się w jego treści naruszenia interesów konsumentów, ani też jego sprzeczności z dobrymi obyczajami. Za taki przejaw nie może być bowiem uznane zastrzeżenie we wzorcu umownym 7-dniowego terminu na skorzystanie przez konsumentów z uprawnienia do zgłoszenia reklamacji liczonego od dnia wydania nagród w Loterii. Obowiązujące przepisy prawa nie regulują bowiem kwestii terminu do wniesienia reklamacji przy organizacji loterii promocyjnych, nie znajdują tu bowiem zastosowania w szczególności przepisy o umowie sprzedaży lub ustawy o szczegółowych warunkach sprzedaży konsumenckiej. We wskazanych uregulowaniach prawnych mamy bowiem do czynienia z terminami związanymi z dochodzeniem roszczeń z rękojmi za wady towaru lub z niezgodnością towaru z umową. W przypadku loterii promocyjnej, jaką zorganizowała pozwana, przedmiotem reklamacji może być bowiem tylko roszczenie klienta związane z przeprowadzeniem tej Loterii oraz wydaniem nagrody.

Oceniając przedmiotowe postanowienie Sąd Okręgowy miał na względzie, że Loteria Promocyjna zorganizowana została przez pozwaną na podstawie zezwolenia udzielonego przez Dyrektora Izby Celnej w W. w Decyzji z dnia 21 września 2011 roku nr (...), określającej zarówno termin rozpoczęcia, jak i termin zakończenia przedmiotowej Loterii.

Pozwana zatem, określając termin przysługujących konsumentom roszczeń reklamacyjnych, była związana ustalonym przez Dyrektora Izby Celnej w W. nieprzekraczalnym terminem, w którym miało nastąpić zakończenie loterii. Z tych względów, organizując przedmiotową loterię, pozwana zobligowana była w taki sposób ustalić jej zasady, by zamknięcie loterii, wydanie wszystkich nagród, jak również zakończenie procedury reklamacyjnej nie przekroczyło terminu ustalonego w Decyzji wydanej przez Dyrektora Izby Celnej w W.. W tych okolicznościach, ustalenie przez pozwaną 7 dniowego terminu na złożenie reklamacji przez konsumenta liczonego od dnia wydania nagrody, przy czym istotny jest fakt, iż wydanie nagrody głównej powinno nastąpić do dnia 15 marca 2012r.,miało na celu zapobiegnięciu możliwości wydłużenia czasu trwania loterii, a tym samym zapobieżeniu narażenia się na negatywne konsekwencje związane z przekroczeniem terminu ustalonego we wskazanej wyżej decyzji administracyjnej.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy uznał zatem, że 7- dniowy termin przewidziany do złożenia reklamacji jest terminem adekwatnym do nałożonych na pozwaną obowiązków, jak również odpowiednim i wystarczającym na realizację przez konsumentów swoich uprawnień związanych z przeprowadzeniem loterii i wydaniem nagród. Nadto Sąd Okręgowy zauważył, że niezadowolony uczestnik loterii zorganizowanej przez pozwaną zawsze może dochodzić swoich roszczeń na drodze postępowania sądowego, a kwestionowane postanowienie nie ogranicza jego praw z tym związanych.

Ponadto Sąd Okręgowy uznał, że wbrew twierdzeniu powoda nie może być mowy o jakimkolwiek ograniczeniu w dochodzeniu roszczeń konsumentów na drodze postępowania reklamacyjnego. Przedmiotowa procedura reklamacyjna ma bowiem wyłącznie charakter wewnętrzny i w żaden sposób nie ogranicza uprawnień uczestników promocji (konsumentów) do dochodzenia swoich roszczeń na drodze powództwa cywilnego.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, zaskarżając go w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, z uwzględnieniem kosztów postępowania apelacyjnego.

Skarżący zarzucił naruszenie art. 385 ¹ § 1 kc poprzez błędne przyjęcie, że kwestionowana przez powoda klauzula nie jest klauzulą abuzywną.

Pozwana wniosła o oddalenie apelacji powoda i zasądzenie na jej rzecz od skarżącego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które zresztą nie zostały przez skarżącego zakwestionowane i które w związku z powyższym Sąd Apelacyjny przejmuje w całości jako własne.

Odnosząc się do lakonicznie uzasadnionego zarzutu skarżącego w pierwszej kolejności należy podkreślić, (na co zwrócił uwagę w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sad Okręgowy), iż w niniejszej sprawie mamy do czynienia z regulaminem loterii, podlegającym zatwierdzeniu przez właściwy organ w drodze decyzji administracyjnej. Art. 60 ust. 3 ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach hazardowych (Dz.U. z dnia 30 listopada 2009r. z późn. zmianami) stanowi bowiem, że zatwierdzenia regulaminu loterii promocyjnej oraz zmiany jej regulaminu dokonuje dyrektor izby celnej. Nie ulega wątpliwości, iż zarówno wydanie zezwolenia na urządzenie loterii promocyjnej, jak i zatwierdzenie regulaminu takiej loterii następuje w formie decyzji administracyjnej, czyli skierowanego do konkretnego podmiotu zewnętrznego przejawu woli organu administracji publicznej, który w sposób władczy stosuje normę prawa materialnego zawartą w art. 32 ust. 2 i 60 ust. 3 ustawy o grach hazardowych – w tym przyznaje lub odmawia przyznania uprawnień i nałożenia obowiązków w formie proponowanej przez przedsiębiorcę. Zatwierdzenie regulaminu loterii promocyjnej stanowi zatem władczą czynność prawną będącą wyrazem woli organu administracji publicznej wywołującą bezpośredni skutek w sferze praw i obowiązków przedsiębiorcy.

Sąd Apelacyjny w Warszawie stoi na stanowisku, że powyższa okoliczność wyłącza dopuszczalność sądowej kontroli abuzywności postanowień takiego regulaminu. Powyższy pogląd Sąd Apelacyjny wyraził w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 października 2012r. w sprawie o sygn. akt VI ACa 613/12, wskazując, że związanie stron umowy wzorcem opracowanym przez przedsiębiorcę wynika z woli stron umowy, jednak w wypadku regulaminu loterii promocyjnej ustawodawca narzuca zarówno obowiązek stworzenia regulaminu, jak i skutek w postaci związania zatwierdzonym regulaminem zarówno przedsiębiorcy będącego organizatorem loterii, jak i uczestników loterii będących konsumentami, zezwalając na wprowadzanie zmian w zakresie ograniczonym i tylko w drodze decyzji administracyjnej. Z uwagi na szczególne unormowania zawarte w ustawie o grach hazardowych, w szczególności ustawowe związanie zarówno organizatora, jak i uczestników loterii treścią regulaminu, wyłączone jest stosowanie do postanowień regulaminu zatwierdzanego w drodze decyzji administracyjnej przepisów kodeksu cywilnego dotyczącego klauzul abuzywnych. W tym zakresie ustawodawca zastąpił bowiem kontrolę zarówno dokonywaną in concreto, jak i kontrolę abstrakcjną dokonywaną przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów kontrolą administracyjną, ograniczającą się do zgodności z przepisami prawa, w tym szczególnie z przepisami ustaw.

Kontrola wzorców umownych jest bowiem nierozerwalnie związana ze swobodą umów – w ramach swobody umów przedsiębiorca może wybrać model zawierania umowy przy użyciu wzorca, ale jego swoboda ograniczona jest przepisami dotyczącymi klauzul abuzywnych i ich kontrolą – zarówno incydentalną, jak i abstrakcyjną. Skutkiem zakwestionowania postanowień umowy stanowiących klauzule abuzywne jest brak związania stron ich treścią, zaś skutkiem kontroli abstrakcyjnej dotyczącej postanowień zawartych w sosowanym przez przedsiębiorcę wzorcu jest zakaz stosowania tych postanowień w umowach zawieranych z konsumentami. W wypadku regulaminu loterii promocyjnej ustawodawca narzuca przedsiębiorcy zarówno obowiązek stworzenia regulaminu, jak i uzyskania jego zatwierdzenia w drodze administracyjnej, a następnie wprowadza zasadę, iż treść tego regulaminu wiąże zarówno organizatora, jak i uczestników konkursu, zezwalając na wprowadzanie zmian regulaminu w zakresie ograniczonym i tylko w drodze decyzji administracyjnej. W wypadku uznania, że regulamin podlega kontroli prowadzonej na podstawie przepisów Działu IV b tytułu VII księgi pierwszej kodeksu postępowania cywilnego, skutkiem stwierdzenia abuzywności zawartych w regulaminie postanowień byłby zakaz ich stosowania przez przedsiębiorcę i obowiązek wprowadzenia zmian w regulaminie loterii promocyjnej. Tymczasem dokonanie takiej zmiany nie jest zależne wyłącznie od woli organizatora, wymaga bowiem zatwierdzenia zmian w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez dyrektora izby celnej, zgodnie z powołanym wyżej art. 60 ust. 3 w/w ustawy.

Tym samym Sąd Apelacyjny uznał, że przepisy szczególne (ustawa o grach hazardowych) wyłączają możliwość kontroli postanowień zatwierdzonego regulaminu loterii promocyjnej w trybie postępowania o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. Odmienne stanowisko byłoby bowiem równoznaczne z dopuszczeniem możliwości badania przez sąd powszechny decyzji administracyjnej.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należało zatem stwierdzić, że dopuszczalność badania abuzywności przedmiotowej klauzuli była wyłączona z uwagi na fakt zatwierdzenia przedmiotowego regulaminu przez uprawniony do tego organ administracji publicznej. Pozwana złożyła bowiem do akt sprawy kopię decyzji Dyrektora Izby Celnej w W. z dnia 21 września 2011 roku nr (...) o udzieleniu jej zezwolenia na urządzenie przedmiotowej loterii promocyjnej, z określeniem terminu jej rozpoczęcia i zakończenia (k. 36 i n.). W treści tej decyzji wskazano również, że sam regulamin loterii został zatwierdzony odrębną decyzją Dyrektora Izby Celnej w W. (k. 36).

Już choćby z powyższego względu powództwo nie mogło zasługiwać na uwzględnienie.

Niezależnie jednak od powyższego, nawet gdyby dopuścić badanie abuzywności regulaminu loterii promocyjnej, to i tak w niniejszej sprawie – jak już wskazano wyżej – brak było podstaw do przyjęcia, aby kwestionowane przez powoda postanowienie kształtowało prawa i obowiązki konsumentów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając ich interesy, co wyłączało możliwość uznania tej klauzuli za niedozwolone postanowienie umowne w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 kc.

Wbrew odmiennym twierdzeniom skarżącego, uzasadnienie pozwu sprowadza się praktycznie wyłącznie do arbitralnego stwierdzenia, iż „przedmiotowa klauzula musi być uznana za abuzywną, gdyż przewiduje zbyt daleko idące ograniczenie uprawnień reklamacyjnych konsumentów” (k. 3). Natomiast w uzasadnieniu apelacji powód wskazał wprawdzie, że chodzi o to, że przewidziany w niej termin do złożenia reklamacji jest rażąco krótki, jednak nie wyjaśnił, z jakich względów ani nie wskazał, jaki termin jego zdaniem byłby zgodny z interesem konsumentów.

Tymczasem w ocenie Sądu Apelacyjnego należało mieć na względzie, iż – jak już wskazano wyżej – czas trwania loterii został ściśle określony wiążącą dla przedsiębiorcy decyzją administracyjną, ustalającą dzień zakończenia loterii na 13 kwietnia 2012r. (k. 36). Z przedmiotowego regulaminu wynika zaś, że nagrody I i II stopnia miały być wysłane przesyłką kurierską lub pocztową na adres podany przez laureata do dnia 15 marca 2012r. (k. 11),natomiast wydanie nagrody głównej – samochodu osobowego miało nastąpić w (...) przy ul. (...) w W. do dnia 15 marca 2012r. (k. 12). W takim stanie rzeczy zastrzeżenie terminu 7 dni od daty wydania nagrody nie budzi zastrzeżeń Sądu Apelacyjnego. Należy bowiem mieć na względzie, że po wpłynięciu reklamacji pozwana musiała mieć jeszcze czas na jej rozpatrzenie przed zakończeniem loterii, wynikającym z wiążącej przedsiębiorcę decyzji administracyjnej. Konieczność wprowadzenia pewnych ograniczeń czasowych co do możliwości wnoszenia reklamacji, w szczególności w sytuacji konieczności zakończenia loterii w dniu 13 kwietnia 2012r., wydaje się oczywista, brak jest zaś podstaw do uznania terminu 7 – dniowego za „rażąco krótki”.

Dodatkowo wskazać w tym miejscu należy, że – wbrew odmiennemu stanowisku skarżącego – z treści przedmiotowego regulaminu nie wynika, aby w każdym wypadku dla dochowania 7 – dniowego terminu konieczne było doręczenie pisma w tym czasie przedsiębiorcy, a nie tylko jego nadanie na poczcie. W dalszej części pkt 37 regulaminu mowa jest bowiem o tym, iż reklamacje, które wpłyną po dniu 30.03.2012r. nie będą uwzględniane, pomimo ich prawidłowego złożenia zgodnie z datą stempla pocztowego (k. 12). Z powyższego wynika zatem, że termin nadania reklamacji na poczcie nie będzie miał znaczenia wyłącznie dla reklamacji, które wpłyną po tej dacie. Takie ukształtowanie daty końcowej składania reklamacji daje bowiem przedsiębiorcy 14 dni na rozpatrzenie reklamacji (od 31 marca do 13 kwietnia) – tak, aby możliwe było zachowanie nieprzekraczalnego terminu zakończenia loterii wynikającego z decyzji Dyrektora Izby Skarbowej.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny w pełni podzielił stanowisko Sądu Okręgowego, iż przy dopuszczalności badania abuzywności zaskarżonej klauzuli termin 7 dni na złożenie reklamacji należało by uznać za adekwatny do nałożonych na przedsiębiorcę obowiązków, a przy tym wystarczający dla umożliwienia konsumentom realizacji ich uprawnień. Trafnie przy tym Sąd I instancji wskazał, że powyższy termin nie wyłącza dochodzenia przez konsumentów roszczeń na drodze postępowania sądowego. Apelacja powoda stanowi zatem wyłącznie polemikę z prawidłowym i należycie umotywowanym stanowiskiem Sądu I instancji co do braku abuzywności kwestionowanej przez powoda klauzuli.

Oddalenie apelacji powoda skutkowało koniecznością zasądzenia zgodnie z art. 98 § 1 kpc od skarżącego na rzecz pozwanej, która tym samym wygrała niniejszy proces, kosztów zastępstwa procesowego za II instancję, obliczonych zgodnie z § 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 14 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 385 i 98 § 1 kpc, Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.