Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 98/15

POSTANOWIENIE

Dnia 27 kwietnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Janusz Kasnowski

Sędziowie: SO Wojciech Borodziuk

SO Aurelia Pietrzak (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2015 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku W. M.

z udziałem (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Rejonowego w Świeciu VI Zamiejscowy Wydział Cywilny w Tucholi zawarte w punkcie 2 (drugim) postanowienia z dnia 20 października 2014 roku, sygn. akt VI Ns 119/13

postanawia:

1)  oddalić zażalenie,

2)  zasądzić od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

II Cz 98/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Świeciu VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Tucholi w sprawie z wniosku M. D. z udziałem (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P. o ustanowienie służebności postanowieniem z dnia 20 października 2014 r. oddalił wniosek i zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kwotę 2.055,56 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 257 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając rozstrzygnięcie o kosztach postępowania Sąd I instancji wskazał, że uznał sprzeczność interesów stron w tym postępowaniu i o jego kosztach orzekł na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. i przepisów § 2 i § 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (punkt 2 postanowienia). Zasądzono zatem od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kwotę wynagrodzenia pełnomocnika uczestnika (240 zł) wraz z uiszczoną oplata skarbową od pełnomocnictwa (17 zł) oraz kwotę 1798,56 zł tytułem pokrytego przez uczestnika wynagrodzenie biegłego.

Zażalenie na powyższe orzeczenie wniósł wnioskodawca. Zarzucał naruszenie przepisu postępowania to jest art. 520 § 2 k.p.c., § 2 i 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych poprzez ich zastosowanie i obciążenie wnioskodawcy kosztami postępowania i nakazanie ich zwrotu uczestnikowi, naruszenie art. 520 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji obciążenie wnioskodawcy kosztami postępowania i nakazanie ich zwrotu uczestnikowi w przypadku braku do tego podstaw, naruszenie przepisu postępowania, tj. art. 102 w zw. z art. 13 § 2 kodeksu postępowania cywilnego, przez jego niezastosowanie, polegające na bezpodstawnej odmowie przyjęcia, że w okolicznościach stanu faktycznego niniejszej sprawy zaistniał szczególnie uzasadniony wypadek uzasadniający nieobciążanie wnioskodawcy obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania, które to naruszenie mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia.

Biorąc pod uwagę powyższe wnosił o: zmianę postanowienia w części tj. w zakresie punktu 2 i odstąpienie od obciążania wnioskodawcy kosztami postępowania, zasądzenie od Uczestnika na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych. Ewentualnie, na wypadek nie uwzględnienia powyższego wniosku, wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji i pozostawienie sądowi I instancji rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego, a w przypadku rozstrzygania o kosztach postępowania przez sąd II instancji, wnosił o zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie wnioskodawcy nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił, że w przedmiotowej sprawie interesy zainteresowanych były sprzeczne i w konsekwencji w zakresie kosztów zastosował przepis art. 520 § 2 k.p.c.

Wykładnia zawarta w art. 520 § 2 i 3 k.p.c. pojęcia sprzeczności interesów może budzić wątpliwości, skoro jednak przepis ten odnosi się do rozliczenia kosztów pomiędzy uczestnikami, tj. osobami, których praw dotyczy wynik postępowania (art. 510 § 1 k.p.c.), to reguły wykładni systemowej i logicznej pozwalają przyjąć, że sprzeczność interesów zachodzi wtedy, gdy postanowienie kończące postępowanie w sprawie może wywrzeć wpływ dla jednych zainteresowanych na zwiększenie, a dla innych na zmniejszenie sfery ich uprawnień, np. w sprawie o ustanowienie drogi pomiędzy występującymi z takim wnioskiem a właścicielem nieruchomości, która ma zostać obciążona służebnością gruntową. (por. orzeczenie SN z dnia 5 grudnia 2012r. I CL 148/12 LEX 1284402).

Stworzenie katalogu spraw, w których w postępowaniu nieprocesowym interesy uczestników są sprzeczne nie jest możliwe. Nie powinno jednak budzić sprzeciwu stwierdzenie, że do tej kategorii spraw, podobnie jak sprawy o ustanowienie służebności drogi koniecznej, zaliczają się sprawy o ustanowienie służebności przesyłu.

Sam fakt, że właściciel nieruchomości obciążonej otrzymuje wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu jest niewystarczający do przyjęcia, że w takiej sytuacji interesy uczestników nie są sprzeczne.

Istotne jest bowiem to, że prawo właścicielskie na skutek ustanowienia służebności przesyłu, doznaje ograniczenia spowodowanego ustanowieniem ograniczonego prawa rzeczowego i to na czas nieokreślony.

Nie bez znaczenia również dla oceny czy w przedmiotowej sprawie zachodziła sprzeczność interesów były stanowiska prezentowane przez wnioskodawcę i uczestnika postępowania. Mianowicie wnioskodawca domagał się ustanowienia służebności przesyłu na swojej nieruchomości za wynagrodzeniem. Natomiast uczestniczka twierdziła, że nabyła tę służebność przesyłu przez zasiedzenie. W sprawie zatem co do tej zasadniczej kwestii zainteresowani prezentowali rozbieżne stanowiska. Kwestia zasiedzenia służebności przesyłu miała w tej sprawie charakter prejudycjalny. Od niej bowiem w istocie zależało, czy wniosek wnioskodawcy zostanie uwzględniony.

Tymczasem nie może budzić żadnej wątpliwości fakt, że do kategorii spraw, w których interesy uczestników są zazwyczaj sprzeczne zalicza się sprawy o stwierdzenie nabycia własności rzeczy przez zasiedzenie. Sprzeczność bowiem co do wyniku sprawy oczekiwanego przez wnioskodawcę i uczestnika postępowania jest wyraźna.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy uznał, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie i oddalił je w oparciu o przepis art. 385 k.p.c. w z. z art. 397 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 520 § 2 i 3 k.p.c., którego zastosowanie w tej sprawie zostało omówione powyżej.

Kwota, którą wnioskodawca winien zapłacić na rzecz uczestnika stanowi wynagrodzenie pełnomocnika za udział w postępowaniu zażaleniowym ustalone w oparciu o przepis § 6 pkt.3 i § 12 pkt 2 ppkt. l rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.