Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 27 marca 2013r. Sąd Rejonowy w Świeciu VI Zamiejscowy Wydział Cywilny w Tucholi zasądził od pozwanego Powiatu T. na rzecz powoda S. T. kwotę 850 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 12 grudnia 2012r. oraz zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 240 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 25.02.2005r. powód dokonał pierwszej rejestracji w kraju używanych samochodów m-ki N. (...) i P. (...), sprowadzonych z innego kraju UE. Za wydanie kart pojazdów zapłacił po 500 zł. W dniu 27.11.2012r. wezwał pozwanego do zwrotu opłat uiszczonych za karty pojazdów w wysokości 850 zł, ale pozwany odmówił ich zwrotu. Tak ustalony stan faktyczny był między stronami niesporny i wynikał z przedłożonych w sprawie dokumentów.

Dokonując oceny prawnej tych ustaleń Sąd Rejonowy stwierdził, że pobranie przez pozwanego od powoda S. T. opłat za wydanie kart pojazdów było niedopuszczalne, co szerzej uzasadnił. Nie podzielił twierdzeń pozwanego, że dla dochodzenia ich zwrotu nie jest dopuszczalna droga sądowa i uznał, że pobrana opłata za kartę pojazdu stanowiła świadczenie nienależne pozwanemu, a przez to podlegała zwrotowi na podstawie art.410&2 kc. Dlatego też zasądził na rzecz powoda dochodzona należność w kwocie 850 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia opóźnienia pozwanego z zapłatą (zgodnie z art.455 kc). O kosztach postępowania w sprawie orzekł po myśli art.98 kpc (wyrok wraz z uzasadnieniem - k.27 i 31 -32).

W apelacji od wyroku pozwany Powiat T. wniósł o jego uchylenie w części uwzględniającej powództwo i odrzucenie pozwu, a ewentualnie o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.

Skarżący podniósł kilka zarzutów, a mianowicie naruszenia:

- art. 199 § 1 pkt 1 kpc poprzez jego nie zastosowanie;

-

art 410 § 2 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie;

-

art. 2 § 1 kpc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie oraz art. 2 § 3 kpc poprzez jego niezastosowanie.

W dalszej części apelacji skarżący przedstawił szersze uzasadnienie przywołanych wyżej zarzutów (k. 35-36).

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz od pozwanego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych (k. 43-45).

2

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie podlegała uwzględnieniu. Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w zakresie istotnym w sprawie, niezbędnym do jej rozstrzygnięcia, które nie były sporne. Zatem Sąd odwoławczy przyjmuje te ustalenia także za podstawę swego wyroku i podziela dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę prawną tych ustaleń, jako właściwą.

Istota apelacji pozwanego sprowadzała się w istocie do twierdzenia, że Sąd Rejonowy rozpoznał sprawę, w której droga sądowa do jej rozpoznania przez sądem powszechnym nie jest dopuszczalna (art.199 § 1 pkt 1 kpc) oraz do niezasadnego -zdaniem skarżącego - uznania, że kwoty pobrane tytułem opłat za wydane karty pojazdów, których zwrotu powód dochodzi, nie stanowiły świadczenia nienależnego (w ujęciu art.410 § 1 kc). Takie stanowisko pozwanego jest nieuzasadnione.

Sąd Rejonowy trafnie uznał, że dla roszczeń o zwrot nienależnie pobranej opłaty za wydanie karty pojazdu właściwa jest droga postępowania przed sądem powszechnym, o ile opłata pobrana została przed wejściem w życie ustawy z dnia 27.08.2009r. o finansach publicznych (Dz.U 157 poz.1240 ze zm.), a ta weszła w życie z dniem 01.01.2010r. Nie czyniąc szerszego wywodu wskazać należy, że takie zapatrywanie znajduje oparcie w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 06.06.2012r. w sprawie III CZP 24/12. Udzielając odpowiedzi na pytanie prawne wprost dotyczące tej kwestii, a postawione w sprawie tutejszego Sądu Okręgowego o sygn. II Ca 857/11, Sąd Najwyższy stwierdził, że dopuszczalna jest droga sądowa w sprawach o zwrot nienależnych opłat za wydanie karty pojazdu, pobranych na podstawie rozporządzenia Min. Infrastruktury z dnia 28.07.2003r. w sprawie wysokości opłat za kartą pojazdu (Dz. U. 137, poz. 1310) przed wejściem z życie z dniem 1 stycznia 2010r. ustawy z dnia 27.08.2009r. o finansach publicznych (Dz.U 157 poz.1240 ze zm.). Sąd odwoławczy akceptuje to stanowisko wraz z argumentacją prawną przywołaną w jego uzasadnieniu. W sprawie oznacza to, że skoro opłaty za wydanie karty pojazdów pobrane zostały przez pozwanego od powoda S. T. - zgłaszającego pojazdy do rejestracji, to droga sądowa dla dochodzenia ich zwrotu była dopuszczalna. Zatem nie zachodziły podstawy do odrzucenia pozwu przez Sąd I instancji (w ujęciu art.199 § lpkt 1 kpc), a w konsekwencji podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku i odrzucenia pozwów przez Sąd odwoławczy (w ramach art.386 § 3 kpc). Z tych zasadniczych przyczyn nie znajduje uzasadnienia zarzut pierwszy apelacji.

Za chybiony uznać należy także zarzut drugi apelacji, a mianowicie naruszenia przez Sąd I instancji prawa materialnego, a dokładniej art. 410 § 2 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie. Powtórzyć należy za Sądem Rejonowym, że w kwestii zgodności § 1 ust. 1 rozporządzenia Min. Infrastruktury z dnia 28.07.2003r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz.U. 137 poz. 1310 ze zm.) z prawem wspólnotowym wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który postanowieniem z dnia 10.12.2007r. w sprawie o sygn. akt C-134/07 (Dz. U. UE C 64,

3

poz. 15) orzekł, że art.90 akapit pierwszy WE należy interpretować w ten sposób, iż sprzeciwia się on opłacie, takiej jak ta przewidziana w §1 ust. 1 w/w rozporządzenia, która to opłata w praktyce jest nakładana w związku z pierwszą rejestracją używanego pojazdu samochodowego przywiezionego z innego państwa członkowskiego, lecz nie jest nakładana w związku z nabyciem w Polsce używanego pojazdu samochodowego, jeśli jest on tam już zarejestrowany. W świetle tego postanowienia nakładanie opłaty za kartę pojazdu było sprzeczne z prawem unijnym. Bez istotnego znaczenia w sprawie pozostaje odroczenie obowiązywania przepisów rozporządzenia z dnia 28.07.2003r. o opłacie za wydanie karty pojazdu przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 17.01.2006r. w sprawie o sygn. U 6/04. Powódka zgłoszone w pozwie żądanie zapłaty określonej kwoty oparła na przepisach o bezpodstawnym wzbogaceniu, co pozostaje w zgodności ze stanowiskiem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 02.06.2010r. w sprawie III CZP 37/10 (opublikowanej w systemie informacji prawnej LEX). Podzielając stanowisko wyrażone w tej uchwale i nie czyniąc już szerszego wywodu stwierdzić należy, że skoro powódka wykazała, iż podstawa prawna do pobrania opłat za karty pojazdów odpadła, to świadczenia przez nią poniesione stały się nienależne i pozwany powinien je zwrócić w dochodzonej wysokości (zgodnie z art.410 § 1 kc w związku z art.405 kc).

Na koniec celowe jest poczynienie uwagi bardziej ogólnej natury. Zarzuty podniesione w apelacji są tożsame z tymi, jakie pozwany podniósł już w odpowiedzi na pozew (k.21-22) i jakie zawsze podnosi w tego rodzaju sprawach, w których jest pozwanym o zwrot pobranej opłaty z tytułu wydania karty pojazdu. Dla ich uzasadnienia przywołuje także takie same argumenty. Tego rodzaju spraw Sąd odwoławczy rozpoznał już wiele, a ich końcowy wynik nie był dla pozwanego korzystny. Nie jest zatem zrozumiałe (z punktu widzenia racjonalności działania strony) dlaczego pozwany przyjmuje uparcie taką samą drogę postępowania, choć zarówno kwestia dopuszczalności drogi sądowej, jak i nienależności opłat za karty pojazdów została już wielokrotnie wyjaśniona, Sytuacja, w której organ administracyjny pobiera opłatę za wydanie karty pojazdu, a następnie, po odpadnięciu podstawy do jej pobrania, nie zwraca tej opłaty i to jeszcze mimo otrzymania wezwania do zwrotu, stanowi daleko niewłaściwe działanie organu administracyjnego względem obywatela. Zmusza bowiem obywatela do występowania na drogę sądową i tymczasowego ponoszenia kosztów sądowych, co w demokratycznym państwie prawa nie powinno mieć miejsca, bo narusza choćby podstawową zasadę wzajemnej lojalności. Jeżeli bowiem na obywatelu spoczywa obowiązek uiszczenia odpowiedniej opłaty w związku z dokonywaną czynnością administracyjną i ten opłatę czyni, to po odpadnięciu podstawy prawnej do jej pobrania, opłata powinna być mu niezwłocznie zwrócona, najpóźniej po jego wezwaniu. Inne postępowanie organów władzy państwowej czy samorządowej względem obywatela jest wysoce niewłaściwe i podważa zaufanie obywatela do ich działania.

4

Mając wskazane okoliczności na uwadze i podzielając w pozostałej części argumenty przywołane w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia Sąd odwoławczy oddalił apelację pozwanego Powiatu T., jako niezasadną (na podstawie art. 385 kpc). O kosztach postępowania apelacyjnego należnych powodowi od pozwanego orzekł po myśli art.98jl i 3 kpc w związku z art.108.fl kpc. Wysokość tych kosztów ustalił zgodnie z J 13 ust.l pkt li J 6 pkt 2 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.. .(Dz.U. 461 z 2013r.).