Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 155/15

POSTANOWIENIE

Dnia 27 kwietnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Janusz Kasnowski

Sędziowie: SO Wojciech Borodziuk

SO Aurelia Pietrzak (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2015 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Z. S.

przeciwko J. P.

o odwołanie darowizny

na skutek zażalenia powódki na postanowienie Sądu Rejonowego w Szubinie zawarte w punkcie 2 (drugim) wyroku z dnia 11 grudnia 2014 roku, sygn. akt I C 104/14

postanawia:

1)  oddalić zażalenie,

2)  zasądzić od pozwanej na rzecz powódki kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

II Cz 155/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Szubinie oddalił powództwo Z. S. przeciwko J. P. o odwołanie darowizny i zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Na koszty składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej w kwocie 2400 zł i 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Na postanowienie o kosztach procesu zawarte w wyroku zażalenie wniosła powódka, podnosząc, że jest osobą schorowaną, pobiera rentę w wysokości 951,17 zł miesięcznie i nie stać jej na pokrycie tych kosztów.

W odpowiedzi na zażalenie pozwana wniosła o jego oddalenie i zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych. Pozwana podniosła, że powódka wytoczyła przeciwko niej już kolejny proces, a drugi z kolei o odwołanie darowizny, przy czym oba przegrała i w każdym, mimo zwolnienia od kosztów sądowych, nałożono na nią obowiązek zwrotu kosztów procesu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie jest zasadne.

W pierwszej kolejności należy przytoczyć treść art. 108 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2014.1025 j.t. ze zm.), zgodnie z którym zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.

Z treści zażalenia powódki wynika, że wnosi o odstąpienie od zasady ponoszenia kosztów procesu przez stronę przegrywającą (art. 98 k.p.c.) na rzecz zasady słuszności (art. 102 k.p.c.). Zgodnie z tym ostatnim przepisem w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Do kręgu okoliczności uzasadniających zastosowanie art. 102 k.p.c. należy zaliczyć zarówno fakty związane, jak również niezwiązane z przebiegiem procesu. Do pierwszych zaliczane są między innymi: podstawa oddalenia żądania, przedawnienie, zgodność zamiarów stron w sprawach dotyczących stosunku prawnego, który może być ukształtowany tylko wyrokiem, szczególna zawiłość lub precedensowy charakter sprawy albo subiektywne przekonanie powoda co do zasadności zgłoszonego roszczenia - trudne do zweryfikowania a limine, a ponadto sposób prowadzenia procesu przez stronę przegrywającą. Zalicza się do nich także niewspółmierność wysokości kosztów pomocy prawnej poniesionych przez stronę wygrywającą proces do stopnia zawiłości sprawy i nakładu pracy pełnomocnika. Drugą grupę okoliczności wyznacza sytuacja majątkowa i życiowa strony (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2012 r. II CZ 95/12). Zatem muszą być spełnione jednocześnie wymienione powyżej przesłanki, podstawą zastosowania art. 102 k.p.c. nie może być jedynie zła sytuacja finansowa strony przegrywającej proces.

W ocenie Sądu Okręgowego, w niniejszej sprawie nie ma podstaw do zastosowania art. 102 k.p.c. i nie obciążenia powódki kosztami procesu poniesionymi przez pozwaną. Podkreślić bowiem należy, że postawa powódki w trakcie procesu, jak i przed, nie daje podstaw, by przychylić się do treści jej zażalenia.

Powódka bowiem po raz kolejny wytoczyła przeciwko pozwanej proces o odwołanie darowizny, podnosząc, że pozwana nie dostarczyła jej opału na zimę (pozwana zakupiła opał w trakcie procesu). Z akt sprawy wynika, iż nieruchomość, którą zajmuje powódka, jest własnością pozwanej, a powódka zamieszkuje tam na zasadzie służebności osobistej. Pozwana zobowiązała się (wówczas z mężem – nieżyjącym już synem powódki), by budynek był ogrzany i oświetlony. Pozwana musiała wyprowadzić się z tego budynku, by znaleźć opiekę nad ciężko chorym mężem, nie znajdując oparcia w powódce. Ponadto, powódka zamieszkuje obecnie w tym domu z wnuczką i jej rodziną.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu Okręgowego, powódka nie miała podstaw do wytoczenia powództwa (skoro raz już przegrała sprawę o odwołanie darowizny), a argumenty zawarte w pozwie, które miały świadczyć o nowej rażącej niewdzięczności pozwanej, niewątpliwie na takie miano nie zasługują.

Sąd odwoławczy uznał zatem, że zażalenie powódki nie podlegało uwzględnieniu i na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł o jego oddaleniu.

O kosztach postepowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. i § 13 ust. 2 pkt 1 w zw. z § § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tj. Dz.U.2013.461 j.t.).