Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Małoletni A. i N. K. zastępowani przez matkę A. K. (1) wnieśli o zasądzenie od ich ojca T. K. alimentów w kwotach odpowiednio po 700 i 800zł m-cznie, poczynając od 1 września 2015r. Ponadto zażądali udzielenia im zabezpieczenia powództwa na wspomnianą wyżej kwotę ( k. 3 i 79 ).

T. K. zaproponował ostatecznie ustalenie alimentów na sumy po 500zł m-cznie dla każdego dziecka, poczynając od daty uprawomocnienia się postanowienia Sądu Rejonowego w Grudziądzu w sprawie IIINsm 938/15. Domagał się też oddalenia powództwa w pozostałym zakresie, jak również wniosku o udzielenie zabezpieczenia ( k. 49 i 93 ).

Sąd ustalił co następuje:

Małoletni A., ur. (...) i N., ur. (...) rodzeństwo K., są dziećmi A. K. (1) i T. K..

dowód – k. 8 i 10 asc

Rodzice dzieci są małżeństwem, ale żyją w separacji. Od maja 2015r. w ich małżeństwie obowiązuje rozdzielność majątkowa.

dowód – okoliczność niesporna, zob. też k. 9 asc

Prawomocnym postanowieniem w sprawie IIINsm 938/15 SR w Grudziądzu powierzył A. K. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad A. i N., ograniczając równocześnie władzę rodzicielską T. K. do prawa współdecydowania w najistotniejszych sprawach dzieci, w szczególności dotyczących ich zdrowia i edukacji.

dowód – k.162-166 postanowienie

Obecnie małoletni mieszkają razem z matką w wynajętym lokalu, pozostając pod jej pieczą i na jej utrzymaniu. N. jest uczniem II klasy gimnazjum, zaś A. 4 klasy szkoły podstawowej.

Przeciętny koszt utrzymania córki matka określa na kwotę po ok. 500zł m-cznie, natomiast syna na 600zł m-cznie, bez ich udziałów w kosztach utrzymania mieszkania oraz kosztów leczenia córki.. A. choruje na krótkowzroczność, pozostaje pod opieką okulisty i korzysta z okularów korekcyjnych.

A. K. (1) pokrywa wszystkie koszty utrzymania mieszkania, w tym czynsz 900zł m-cznie, gaz 150zł m-cznie., prąd 100zł m-cznie, woda 150zł m-cznie, telewizja z Internetem 66zł m-cznie.

Matka małoletnich pracuje jako pracownik administracyjny - sprzedawca w sklepie spożywczym. Zarabia tam po ok. 1506zł netto m-cznie. Nie ma Możliwości uzyskania dodatkowego wynagrodzenia, np. za nadgodziny.

Jej wynagrodzenie jest obciążone 3 egzekucjami komorniczymi z tytułu długów zaciągniętych wspólnie z ojcem małoletnich . Aktualnie komornik nie zabiera jednak nic z pensji matki dzieci z uwagi na jej niską wysokość.

Na jedno z dzieci A. K. (1) otrzymuje świadczenie 500+. Poza tym nie pobiera innych świadczeń opiekuńczych.

Korzysta z pomocy materialnej swojej matki, której wartość ocenia na 200zł m-cznie. Czasem pomaga też jej siostra, która w razie potrzeby opiekuje się A. i N..

dowód – k.11 faktura, k. 12 czynsz, k. 13 paragony, k. 78 pismo, k. 82

czynsz, k. 84-87 faktury, k. 88-89 zaświadczenia, k. 97-98

zeznania A. K.

T. K. formalnie jest zameldowany w G., w lokalu stanowiącym współwłasność małżeńską z A. K. (1).

Lokal ten jest obciążony kredytem hipotecznym, który płaci pozwany z ratą po ok. 560zł m-cznie. Faktycznie mieszkanie to jest jednak wynajmowane przez pozwanego innej osobie, która pokrywa wszystkie bieżące koszty jego utrzymania.

Do dnia 31 grudnia 2017r. pozwany pracował jako kierowca – magazynier w firmie (...).j, za wynagrodzeniem netto po 2525zł m-cznie.

W opinii biegłych (...) w sprawie IIINsm 938/15 SR w Grudziądzu, datowanej na 5 kwietnia 2017r. podano natomiast ( na podstawie informacji uzyskanych od pozwanego ), że pracuje on jako kierowca w usługach transportowych i zarabia ok. 2900-3000zł netto m-cznie.

dowód – k. 17 raty kredytu, k. 18 czynsz, k. 19 opłaty za lokal, k. 20-24

faktury, k. 25 umowa o pracę, k. 50-54 oświadczenie, a także

akta IIINsm 938/15 – k. 110 opinia (...)

Pozwany nie przedstawił Sądowi żadnych innych informacji na temat swojej aktualnej sytuacji materialnej, w tym dotyczących: przyczyn i sposobu rozwiązania dotychczasowej umowy o pracę, aktualnych źródeł utrzymania po 31 grudnia 2017r., osiąganych z nich dochodów, wysokości bieżących kosztów własnego utrzymania.

Wymieniony nie stawił się też, pomimo prawidłowego wezwania do osobistego stawiennictwa, na rozprawę w dniu 15 maja b.r., na której miał zostać przesłuchany w charakterze strony. Nie wniósł również o ew. przesłuchanie go przed Sądem miejsca swojego zamieszkania. Zażądał równocześnie rozpoznania sprawy w dniu 15 maja b.r. be swojego udziału.

dowód – k. 15 odpowiedź na pozew, k.50-54 oświadczenie, k. 93-94 pisma

Sąd uznał za wiarygodne twierdzenia stron w części, w jakiej były one zgodne z ustalonym stanem faktycznym niniejszej sprawy.

Zeznania te były bowiem stanowcze, konsekwentne w trakcie całego procesu, pozbawione wewnętrznych i wzajemnych sprzeczności. W odpowiednich fragmentach znajdowały one potwierdzenie w treści zaliczonych w poczet dowodów dokumentów. Ich wiarygodność nie została też skutecznie podważona przez stronę przeciwną. Ponadto twierdzenia jak wyżej dotyczyły aktualnych ( por. art.316§1kpc ) okoliczności, istotnych dla prawidłowego merytorycznego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ( szczegółowo zobacz dalej w uzasadnieniu – rozważania prawne ). Nie budziły one wreszcie uzasadnionych wątpliwości co do swojej rzetelności z punktu widzenia zasad doświadczenia życiowego Sądu oraz przesłanek określonych w art.233§1kpc.

Pozostałe twierdzenia stron, jako nie spełniające łącznie wszystkich w/w kryteriów, Sąd pominął.

W szczególności Sąd nie podzielił poglądu matki małoletnich powodów, jakoby pozwany pracował obecnie za granicą ( k. 98 ). A. K. (1) powiedziała wprawdzie, że wiedzę na ten temat posiada od znajomych z najbliższego otoczenia ( k. 98 ), ale nie wskazała żadnych konkretnych nazwisk, nie wspominając już nawet o podaniu takich osób jako świadków. Z kolei sam pozwany nie wypowiedział się wcale na ten temat w swoich pismach do Sądu ( k. 15, 50-54, 94 ).

Dlatego Sąd przyjął, że omawiane twierdzenie matki małoletnich nie zostało dostatecznie udowodnione, zgodnie z regułami wynikającymi z art.6kc i art.232kpc.

Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania treści zaliczonych w poczet dowodów dokumentów. Dotyczyły one okoliczności istotnych dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy. Zostały przy tym sporządzone przez uprawnione do ich wystawienia podmioty, w zakresie przypisanych im prawem kompetencji. Wreszcie obie strony procesu nie zgłaszały jakichkolwiek uwag, czy zastrzeżeń w przedmiocie wiarygodności tych dokumentów.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z treścią art.133§1 w zw. z art.135§1kro, rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, w zakresie odpowiadającym ich usprawiedliwionym potrzebom oraz własnym możliwościom zarobkowym i majątkowym.

A zatem obowiązek alimentacyjny jak wyżej, obciąża oboje rodziców małoletnich dzieci, stosownie do ich możliwości płatniczych w rozumieniu art.135§1kro, z uwzględnieniem oczywiście treści art.135§2kro, który stanowi, że rodzic sprawujący bezpośrednią pieczę nad małoletnimi dziećmi, może w całości lub w części wykonywać swój obowiązek alimentacyjnych wobec nich także przez osobiste starania o ich wychowanie i utrzymanie.

Badając kwestię obecnych, usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów, oraz analizując w świetle przesłanek z art.233§1kpc zgromadzony w tej materii materiał dowodowy sprawy, Sąd w pierwszej kolejności zwrócił uwagę, że na rozprawie w dniu 15 maja b.r. matka małoletnich stwierdziła stanowczo, że aktualne przeciętne koszty utrzymania N. wynoszą po ok. 600zł m-cznie, zaś A. po ok. 500zł m-cznie ( k. 97 ).

Do tego należało doliczyć udział każdego z dzieci w bieżących kosztach utrzymania mieszkania, które na podstawie zebranych w sprawie dowodów, należy określić na kwotę po ok. 455zł m-czniezł m-cznie ( 1365zł : 3 osoby – zob. wyżej stan faktyczny ).

Reasumując, obecne potrzeby małoletniego N. wynoszą ( łącznie z jego udziałem w kosztach utrzymania mieszkania ) co najmniej po ok. 1055zł m-cznie, zaś małoletniej A.

( razem z w/w udziałem ) po ok. 955złzł m-cznie

Rozpatrując następnie zagadnienie zakresu, w jakim każde z rodziców dzieci powinno partycypować finansowo we wspomnianych kosztach ich utrzymania, Sąd wziął najpierw pod uwagę, że matka małoletnich sprawuje nad nimi bezpośrednią pieczę, troszczy się o ich wychowanie i utrzymanie. Prawomocnym postanowieniem w sprawie IIINsm 938/15 SR w Grudziądzu powierzył jej zresztą sprawowanie władzy rodzicielskiej nad nimi, ograniczając władzę ojca do jedynie do prawa współdecydowania w istotnych sprawach dzieci dotyczących w szczególności ich zdrowia i edukacji.

W konsekwencji, A. K. przysługuje przywilej skorzystania z dobrodziejstwa art.135§2kro, a w ślad za tym – prawo odpowiednio mniejszego udziału we finansowaniu bieżących potrzeb dzieci.

W dalszej kolejności Sąd uwzględnił, że powództwo w niniejszej sprawie wpłynęło przed ponad rokiem ( 25 kwietnia 2017r. – k. 3 ), zaś sama sprawa była przez długi czas zawieszona z uwagi na postępowanie w przedmiocie władzy rodzicielskiej ( IIINsm 938/15 ), toczące się przed Sądem Rejonowym w Grudziądzu.

Nie ulegało więc jakiejkolwiek wątpliwości, że aktualne potrzeby małoletnich powodów są na pewno większe od tych, jakie istniały w chwili wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie, przynajmniej w zakresie tej części kosztów ich utrzymania, która nie jest związana z udziałem dzieci w opłatach mieszkaniowych.

Potwierdzeniem takiego stanu rzeczy była zresztą zmiana żądania pozwu, dokonana przez matkę małoletnich w trakcie trwania tej sprawy ( pierwotnie domagała się alimentów po 400zł m-cznie dla każdego z dzieci – k. 3).

Analizując w końcu obecną sytuację materialną pozwanego, a zwłaszcza jego możliwości płatnicze w rozumieniu art.135§1kro, Sąd doszedł do przekonania, że może i powinien on zapłacić na bieżąco każdemu z dzieci alimenty po 600zł m-cznie. Sam pozwany zadeklarował zresztą ostatecznie gotowość łożenia na córkę i syna kwot po 500zł m-cznie ( k. 93 ).

Za przyjęciem rozwiązania jak wyżej przemawiała także ocena zachowania pozwanego w świetle treści art.136kro.

Przepis ten służy ochronie usprawiedliwionego interesu osoby uprawnionej do alimentów przed niekorzystnymi zmianami w sytuacji materialnej i możliwościach płatniczych osoby zobowiązanej, które nastąpiły z winy osoby zobowiązanej w ciągu 3 lat przed postępowaniem w sprawie świadczeń alimentacyjnych. Zakazuje on uwzględniania niekorzystnych zmian w sytuacji materialnej zobowiązanego, które on sam sprowadził bez uzasadnionej przyczyny

( „KRO. Komentarz”, Wyd. Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2006, str. 833, teza 1 ). Sankcja z art. 136 KRO nie dotyka zobowiązanego jedynie wówczas, gdy z ważnych w punktu widzenia zasad doświadczenia życiowego i zasad moralnych powodów, doszło do pomniejszenia jego majątku i źródeł dochodów, obiektywnie niekorzystnego dla potrzeb jego rodziny ( uchwała 7 sędziów SN z 26 maja 1995r., IIICZP 178/94 – OSNC 1995, Nr 10, poz. 136 ).

Przenosząc więc wymienione wyżej zasady na grunt stanu faktycznego niniejszej sprawy i oceniając ten stan z ich punktu widzenia należało przyjąć, że pozwany nie dowiódł w ogóle przed Sądem ( zgodnie z regułami z art.6kc i art.232kpc ), aby utrata przez niego dotychczasowej pracy ( z dochodami netto po ok. 2900-3000zł m-cznie ), nastąpiła z obiektywnych i całkowicie niezależnych od niego przyczyn.

W szczególności zaś pozwany nie przedstawił Sądowi jakichkolwiek dowodów na ten temat, a zwłaszcza świadectwa pracy ze wskazaniem przyczyn i formy rozwiązania stosunku pracy. W ślad za tym pozwany nie podał jakichkolwiek informacji odnośnie aktualnych źródeł utrzymania po 31 grudnia 2017r., osiąganych z nich dochodów, wysokości bieżących kosztów własnego utrzymania ( por. wcześniej stan faktyczny ).

Powyższe, w zestawieniu z nieudowodnioną procesowo tezą matki małoletnich powodów, że pozwany zrezygnował z dotychczasowego zatrudnienia, bo wyjechał do pracy za granicę, uprawdopodabniała co najmniej, iż faktyczną przyczyną rezygnacji przez niego z dniem 31 grudnia ub.r. z poprzedniego, stałego zatrudnienia w Polsce, był właśnie wyjazd do lepiej płatnej pracy za granicą.

Dlatego mając na uwadze wszystkie przywołane przed chwilą okoliczności Sąd przyjął, że w chwili wyrokowania w tej sprawie należało traktować pozwanego jak osobę, która uzyskuje przynajmniej dochody netto po 2900-3000zł m-cznie.

W ślad za tym zasądzono na rzecz małoletnich powodów alimenty w kwotach po 600zł m-cznie od dnia 1 maja 2018r., zaś za okres od wpłynięcia tej sprawy do Sądu, czyli od 25 kwietnia 2017r. do 30 kwietnia 2018r. – w kwotach po 400zł m-cznie ( punkty 1-2 wyroku ).

Matka dzieci nie dowiodła przy tym procesowo ( art.6kc, art.232kpc ), aby z okresu przed wniesieniem powództwa w tej sprawie, a więc z czasu przed 25 kwietnia 2017r., pozostały jakieś niezaspokojone do chwili obecnej, konkretne potrzeby małoletnich, albo długi zaciągnięte przez nią na ich pokrycie i niespłacone do chwili obecnej.

Tymczasem alimentów za okres poprzedzający wniesienie powództwa o ich zasądzenie, można domagać się jedynie wówczas, gdy spełniona i udowodniona zostaje co najmniej jedna z w/w okoliczności.

Dlatego żądania zasądzenia alimentów dla N. i A. za okres od 1 września 2015r., podlegało także oddaleniu ( punkt 2 wyroku ).

Przyznane małoletnim alimenty korzystają z rygoru natychmiastowej wykonalności i klauzuli wykonalności co oznacza, że podlegają one natychmiastowej płatności ( w tym w drodze egzekucji ) niezależnie od złożenia przez strony, a szczególnie przez pozwanego apelacji.

Konsekwencją przedstawionego powyżej merytorycznego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, był sposób rozpatrzenia przez Sąd wniosku małoletnich powodów o udzielenie zabezpieczenia powództwa w niniejszej sprawie ( k. 3 oraz postanowienie z 29 maja 2018r. ).

Zważywszy bowiem na fakt zasądzenia od pozwanego na rzecz powodów alimentów jak w punkcie 1 wyroku z 29 maja 2018r., oraz nadanie z urzędu rozstrzygnięciu w tym zakresie rygoru natychmiastowej wykonalności i klauzuli wykonalności ( punkt 3 wyroku ), upoważniających powodów do niezwłocznej egzekucji przysądzonych im alimentów niezależnie od ew. zaskarżenia wyroku Sądu I instancji przez którąkolwiek ze stron, w tym zwłaszcza pozwanego - zasądzanie dla wyżej wymienionych takich samych sum tytułem zabezpieczenia powództwa doprowadziłoby w istocie do sytuacji, w której w obrocie prawnym pozostawałyby dwa tytuły wykonawcze przeciwko pozwanemu ( jeden z wyroku, drugi z zabezpieczenia ), na podstawie których możliwe byłoby ( do chwili uprawomocnienia się wyroku ) dwukrotne egzekwowanie od niego takiej samej kwoty alimentów na rzecz dzieci.

Dlatego i tylko z tej przyczyny Sąd postanowił oddalić wniosek o udzielenie zabezpieczenia powództwa w niniejszej sprawie.

O kosztach sądowych w sprawie ( punkty 4-5 wyroku ) orzeczono natomiast na podstawie art.96ust.1pkt.2, art.113ust.1 Ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U. 2010, Nr 90, poz. 594 ze zm. ).

Pozwany nie wnosił zresztą o ew. przyznanie mu zwolnienia od obowiązku poniesienia wspomnianych kosztów.