Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 153/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący SSR Magdalena Glinkiewicz

Protokolant st. sekr. sąd. Bożena Czajkowska

Po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2018 r. w Toruniu.

sprawy z

I. M. i S. M.

przeciwko:

J. S. (1)

o:

zapłatę

orzeka:

I.  zasądza od pozwanego J. S. (1) na rzecz powodów I. M. i S. M. kwotę 2.583 zł (dwa tysiące pięćset osiemdziesiąt trzy złote) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 369 zł od dnia 11 marca 2017r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 369 zł od dnia 11 kwietnia 2017r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 369 zł od dnia 12 maja 2017r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 369 zł od dnia 11 czerwca 2017r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 369 zł od dnia 18 lipca 2017r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 369 zł od dnia 11 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 369 zł od dnia 11 września 2017r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza solidarnie od powodów na rzecz pozwanego kwotę 41,85 zł (czterdzieści jeden złotych osiemdziesiąt pięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 153/18

UZASADNIENIE

I. M., S. M., wspólnicy spółki cywilnej, wnieśli o zasądzenie od J. S. (1) kwoty 5.781 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

249 zł od dnia 9 września 2016 r. do dnia zapłaty,

249 zł od dnia 11 października 2016 r. do dnia zapłaty

249 zł od dnia 10 listopada 2016 r. do dnia zapłaty

249 zł od dnia 9 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty

249 zł od dnia 11 stycznia 2017r. do dnia zapłaty

249 zł od dnia 22 lutego 2017 r. do dnia zapłaty

249 zł od dnia 9 marca 2017 r. do dnia zapłaty

615 zł od dnia 11 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty

615 zł od dnia 12 maja 2017 r. do dnia zapłaty

615 zł od dnia 9 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty

615 zł od dnia 18 lipca 2017 r. do dnia zapłaty

615 zł od dnia 9 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty

615 zł od dnia 9 września 2017 r. do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powodowie wskazali, iż pozwany zamieszkuje w lokalu nr (...) położonym w A.. Wobec niego prawomocnym wyrokiem orzeczono eksmisje , którą wstrzymano do czasu zapewnienia przez Gminę lokalu socjalnego. Pozwany został obciążony odszkodowaniem za bezumowne korzystanie z rzeczy w kwocie 500 z plus VAT Do lutego 2017 r. pozwany płacił kwotę 369 zł zaś od marca 2017 r. zaniechał jakichkolwiek opłat.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 9 stycznia 2018 r. Sąd Rejonowy w Toruniu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania.

Pozwany wskazał, iż strona powodowa w żaden sposób nie wykazała wysokości dochodzonego roszczenia. Nie zgłosiła żadnych wniosków dowodowych celem wykazania wysokości czynszu, jaki mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Nie wykazali jaka jest powierzchnia zajmowanego lokalu i jego stan. Zakwestionował ustaloną przez powodów wysokość miesięcznego odszkodowania za zajmowanie lokalu. Podkreślił, iż lokal ten jest w bardzo złym stanie technicznym. Podał, iż pismem z dnia 22 czerwca 2015 r. powodowie wezwali go do zapłaty kwoty 300 zł plus VAT za tytułem odszkodowania. Następnie pismem z dnia 29 lipca 2016 r. bezpodstawnie podwyższyli wysokość odszkodowania do kwoty 500 zł plus VAT. Pozwany kwestionując podwyżkę nadal wpłacał łącznie kwotę 369 zł. Pozwany podniósł, iż powodowie niezasadnie naliczają podatek VAT od odszkodowania za zajmowanie lokalu.

W kolejnym piśmie powodowie podtrzymali swoje żądania i twierdzenia. Podkreślili, iż nieruchomość została nabyta od J. S. (2), który przebywa od kilku lat w Domu Pomocy Społecznej w T.. Przedmiotowa nieruchomość zajęta jest natomiast przez pozwanego i jego rodzinę. Zaznaczyli, iż nieruchomość jest gospodarstwem rolnym i póki jest zajmowana przez pozwanego nie jest możliwe jej wykorzystanie gospodarcze. Podkreślili, iż pozwany wraz rodziną zajmuje dwukondygnacyjny budynek o pow. 167,55 m2. M. nieograniczony dostęp do każdego z pomieszczeń budynku. Zamieszkują natomiast pomieszczenia na piętrze o pow. 68,52 m2. Podkreślił, iż nieruchomość zakupiona została w ramach spółki cywilnej na prowadzenie działalności gospodarczej. Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z rzeczy jest surogatem czynszu na najem i podlega takim samym rygorom podatkowym.

Sąd ustalił, co następuje:

Umową przeniesienia własności nieruchomości z 15 maja 2007 r. I. M. i S. M. jako wspólnicy spółki cywilnej – Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe (...) i (...) s.c. w T. nabyli od J. S. (2) nieruchomość wpisaną w księdze wieczystej nr (...) oraz działkę nr (...) położoną w L.. Działka nr (...) była zabudowana budynkiem mieszkalnym. I. M. i S. M. wyrazili zgodę na dożywotnie zamieszkiwanie przez J. S. (2) w domu posadowionym na działce (...) a także na zamieszkiwanie w tym domu przez inne osoby obecnie tam zamieszkałe do dnia 31 grudnia 2007 r.

Dowód: akt notarialny k. 48-54

J. S. (2) od kilku lat przebywa w Domu Pomocy Społecznej w T.. Dom zajmuje J. S. (1) wraz ze swoją rodziną.

B.

S. M. i I. M. pismem z dnia 22 czerwca 2015 wezwali J. S. (1) do opuszczenia i wydanie nieruchomości. Jednocześnie począwszy od dnia 1 lipca 2015 r. obciążyli go obowiązkiem zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z rzeczy w wysokości 300 zł plus Vat tj. 369 zł.

Dowód: wezwanie z dnia 22.06.2017 r. k. 56

Wyrokiem z dnia 6 czerwca 2016 r. Sąd Rejonowy w Toruniu orzekł wobec J. S. (1), A. M., M. S., S. S. eksmisję. Przyznano im lokal socjalny i wstrzymano wykonanie eksmisji do czasu złożenia przez Gminę L. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Dowód: wyrok k. 8

Pismem z dnia 29 lipca 2016 r. S. M. i I. M. podwyższyli z dniem 1 września 2016 r. wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie z rzeczy do kwoty 500 zł plus VAT tj. 615 zł.

Dowód: pismo z dnia 29.07.2016 r. k. 57

Do lutego 2017r. J. S. (1) płacił kwotę 369 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Bezsporne

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o zaoferowany przez strony materiał dowodowy.

Za wiarygodne uznano zgromadzone w sprawie dokumenty albowiem ich prawdziwość nie budziła wątpliwości i nie została zakwestionowana przez strony.

Sąd oddalił wniosek dowodowy o przesłuchanie świadka A. M. i przesłuchanie stron albowiem okoliczności na jakie miałyby zeznawać te osoby były pomiędzy stronami bezsporne, a prowadzenie tych dowodów doprowadziłoby do przedłużenia postępowania .

W toku postępowania strona powodowa złożyła wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wysokości stawki czynszu należnego za korzystanie z nieruchomości. Przedmiotowy wniosek został cofnięty pismem z dnia 14 maja 2018 r.

Bezspornym miedzy stronami był fakt zamieszkiwania J. S. (1) wraz z rodziną w domu na nieruchomości powodów oraz wydanie wyroku eksmisyjnego. Poza sporem pozostaje fakt uiszczenia przez pozwanego do lutego 2007 r. kwoty 369 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z rzeczy.

Powodowie domagali się zasądzenia od pozwanego odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania lokalu o września 2016 r. do września 2017 r. w łącznej kwocie 5.781 zł.

Pozwani w toku postępowania podnosili, iż zajmowane przez nich lokal jest w złym stanie technicznym, zaś podwyżka czynszu do łącznej kwoty 615 zł była nieuzasadniona

Przechodząc do rozważań prawnych należy wskazać, iż podstawą prawną domagania się przez powodów zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowi art. 18 ust 1 i 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (Dz.U.2018.1234 j.t.), zgodnie z którym osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł.

W przedmiotowej sprawie pozwany zajmuje lokal należący do powodów bez tytułu prawnego, równocześnie na mocy wyroku sądu przysługuje mu prawo do lokalu socjalnego. Pozwany winien zatem uiszczać odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł.

W tym miejscu wskazać należy, iż w myśl ogólnej zasady wyrażonej w art.6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zgodnie z procedurą cywilną nie do Sądu należy zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności spornych dla rozstrzygnięcia sprawy /art. 232 k.p.c./. Obowiązek przedstawiania dowodów spoczywa na stronach /art. 3 k.p.c./ a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne – zwłaszcza gdy strony są reprezentowane przez pełnomocników fachowych.

Spostrzeżenie powyższe ma w niniejszej sprawie takie znacznie, że to na powodach ciążył obowiązek wykazania, iż należy im się odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości w żądanej wysokości.

W ocenie Sądu powodowie jedynie częściowo sprostali temu obowiązkowi. Nie ulega wątpliwości, iż powodowie jako właściciele nieruchomości mają prawo żądać od pozwanego odszkodowania za bezumowne korzystanie z rzeczy. Co do zasady pozwany nie kwestionował uprawnień strony pozwanej w tym zakresie. Niemniej jednak do rozważenia pozostawała kwestia wysokości żądanego przez powodów odszkodowania.

Strona powodowa w ocenie Sądu nie przedstawiła żadnych dowodów mających świadczyć o tym, iż należało jej się miesięczne odszkodowanie za korzystanie z lokalu w wysokości 615 zł. Na uzasadnienie wysokości żądanych kwot powodowie poprzestali na opinii biegłego w formie operatu szacunkowego. Podkreślić należy, iż przedmiotowa opinia nie miała jednak znaczenia dla niniejszego postępowania dotyczyła bowiem gospodarstwa rolnego. Na jej podstawie nie można ustalić stawki odszkodowania za 1m 2 użytkowanego przez pozwanego lokalu. W przekonaniu Sądu ustalenie stawki odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości wymagało przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego w tym zakresie. Strona powodowa takowego wniosku nie złożyła, a wniosek złożony przez pozwanego został cofnięty. Sąd nie znalazł natomiast podstaw do tego, aby dowód ten przeprowadzić z urzędu. Tym samym należało uznać, iż strona powodowa nie wykazała, iż pozwany winien uiszczać na jej rzecz kwotę 615 zł tytułem odszkodowania za okres od września 2016 r. do września 2017 r.

Nie oznacza to, że roszczenie w całości podlegało oddaleniu.

Przy ocenie zasadności roszczenia Sąd miał jednak na uwadze fakt, iż pozwany wpłacał do lutego 2017 r. na rzecz powodów kwotę 369 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu. Kwota ta została ustalona przez powodów w piśmie z dnia 22.06.2015 r.(k. 56). Pozwany wpłacając na rzecz powodów żądaną kwotę de facto uznał, iż jest ona w tej wysokości zasadna.

Wobec powyższego w tym zakresie powództwo było uzasadnione. Powodom należało się więc odszkodowanie za bezumowne korzystania z lokalu od chwili kiedy pozwany zaprzestał wpłat tj. od marca 2017 r. do września 2017 r. (okres objęty żądaniem pozwu) w wysokości 369 zł miesięcznie, co stanowił łącznie kwotę 2.583 zł.

Mając powyższe na uwadze Sąd w pkt I wyroku zasadził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 2.583 zł.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481§1 k.c. przy uwzględnieniu terminu wymagalności odszkodowania za poszczególne miesiące, tj. od dnia następnego po którym odszkodowanie winno być uiszczone (art. 669 § 2 k.p.c.), przy uwzględnieniu wniosku o zapłatę odsetek od daty późniejszej niż następny dzień po wymagalności roszczenia.

W pozostałej części powództwo podlegało oddaleniu ( pkt II wyroku ).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. w myśl zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu.

Powodowie domagali się zasądzenia od pozwanej na swoją rzecz łącznie kwoty 5.781 zł. Powództwo uwzględnione zostało co do łącznej kwoty 2.583 zł. Zatem powodowie wygrali sprawę w 45 %.

Koszty procesu poniesione przez powodów stanowią: 290 zł opłata od pozwu, 1.800 zł wynagrodzenia pełnomocnika oraz 17 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa, łącznie 2.107 zł .

Koszty procesu poniesione przez pozwanego to 1.800 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.

Zatem 2.107 zł x 45% = 948,15 zł

zaś 1.800 zł x 55 % = 990 zł.

Po kompensacji należało jak w punkcie III sentencji wyroku zasądzić solidarnie od powodów na rzecz pozwanego kwotę 41,85 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.