Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I Ns 163/14

UZASADNIENIE

We wniosku skierowanym w dniu 6 lipca 1998 r. do Sądu Rejonowego dlaW. M. I Wydział Cywilny wnioskodawca S. K. (1) wniosła o stwierdzenie, że nabyła przez zasiedzenie z dniem 21 listopada 1990r. nieruchomość położoną w W. przy ul. (...) stanowiącej zabudowana działkę o nr ewidencyjnym 25, o powierzchni 1009 m 2 w obrębie 1-07-06, dla której urządzono księga wieczystą o nr KW (...).

W dniu 10 lipca 1998r. zmarła wnioskodawczyni. Postanowieniem z dnia 10 maja 1999r. Sąd podjął postępowanie z udziałem następcy prawnego M. M. (1) k- 21, k- 36, k- 43, ( I t.)

W piśmie z dnia 14 czerwca 1999r. uczestnicy S. C., H. W., J. M. (1) i E. O. przyłączyli się do wniosku. K- 45.

Uczestnik postępowania Gmina W. – Centrum D. M. w odpowiedzi na wniosek wskazał, że nieruchomość określona we wniosku oznaczona jest w ewidencji gruntów jako działki (...) ( część) wniósł o oddalenie wniosku odnośnie działki nr (...) z uwagi na to, że jest ona w użytkowaniu wieczystym Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w W.. Co do pozostałych działek pozostawia wniosek do uznania Sądu. K- 46-47

Postanowieniem z dnia 19 czerwca 2000r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc Spółdzielnię Mieszkaniową (...) z siedzibą w W.. J. F., A. W. (1), J. W., A. S., M. S., R. C., M. M., Z. Ż., W. Ż., M. W. (1), A. W. (2), M. R., W. P. (1). k- 94

Postanowieniem z dnia 1 grudnia 2000r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc R. R. (1) k- 133,

Postanowieniem z dnia 4 stycznia 2002. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc Skarb Państwa – Starostwo Powiatu (...) k- 168.

Uczestnicy A. i M. W. (1) W piśmie z dnia 20 listopada 2000r. wnieśli o oddalenie wniosku , k- 116,

Uczestnicy Z. i W. Ż. wnieśli o oddalenie wniosku k- 117,

Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2002r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc R. M. k- 239 t.II.

Postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2006r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc I. S. k- 246.

Uczestnik m. st. W. w piśmie z dnia 5 maja 2006r. wniósł o oddalenie wniosku z uwagi na niewykazanie samoistnego posiadania przez wnioskodawcę (...) M. k- 249.

Postanowieniem z dnia 2 czerwca 2006r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc M. Ż. k- 253.

Wnioskodawca w piśmie z dnia 31 maja 2006r. wniósł o stwierdzenie zasiedzenia na jego rzecz z dniem, 2 października 2005r. w uzasadnieniu wskazał, że działka jest cały czas ogrodzona, i jest w jego posiadaniu od śmierci S. K. (1), w tym samych granicach i nikt poza nim nie ma do niej dostępu . k 261

Postanowieniem z dnia 14 lipca 2006r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc P. S. i P. T..

Postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2006r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. odmówił udziału w sprawie I. S., M. S. i A. S.. K- 282

Postanowieniem z dnia 21 września 2006r.. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc M. B. i R. B. ( t. II)

Postanowieniem z dnia 4 grudnia 2007r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc E. Ś. k- 492

Postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2008r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc K. S., K. P. (1) i M. P. k- 512( IV t.)

Postanowieniem z dnia 16 grudnia 2008r Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc B. P. i K. P. (2) k- 610( V t. )

Postanowieniem z dnia 16 grudnia 2009r Sąd Rejonowy dla Warszawy M. zawiesił postępowanie i podjął postępowanie z udziałem J. M. (2) k- 611( V t)

Pismem z dna 16 grudnia 2008r. wnioskodawca sprecyzował wniosek k- 614-616

Postanowieniem z dnia 25 maja 2012r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. wezwał do udziału w sprawie na podstawie art. 510 § 2 kpc spadkobierców H. W. s- M. W. (2) i K. W., oraz A. L. K- 1586, k- 1587( t. IX)

Postanowieniem z dnia 23 września 2013r. Sąd zwolnił od udziału w sprawie Skarb państwa – prezydent m. st. W.. K- 2469/ ( t. XIII)

W toku postepowania uczestnicy Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), M. M. (4), E. Ś., W. Ż., J. F., R. C., A. i M. W. (1), P. S., P. T., R. i M. B. wnosili o oddalenie wniosku podnosząc, że działka (...) została przekazana spółdzielni i od sierpnia 1988r. jest przez spółdzielnię i jej członków użytkowana. (protokół rozprawy k- 312, pismo z dnia 23.1.2006r. k- 319 – 320 ( III t.)).

Na rozprawie dnia 2 kwietnia 2007r. Skarb Państwa Prezydent m. st. W. podniósł, że z 10 księgi Protokółu wynika, ze S. K. (1) była dzierżawcą. (...) położonej przy ul. (...). ( k- 366)

Uczestnik E. O. popierał wniosek ( k- 313)

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Właścicielem nieruchomość położonej w W. przy ul. (...) dla której urządzono księga wieczystą o nr KW (...). na mocy art. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz.U. Nr 50, poz. 279) była gmina (...), a od dnia 13 kwietnia 1950 r. Skarb Państwa. Z tym dniem własność komunalna została przejęta przez państwo (art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 1950 r., Dz.U. Nr 14, poz. 130). Następnie na podstawie ustawy z dnia 10 maja 1990 r. – przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 191 z późn. zm.) w dniu 27 maja 1990 r. nieruchomość przeszła na własność Gminy (...). Następnie podmiotem własności nieruchomości w miejsce Gminy W.-Centrum stało się m.st. W.. (informacja z ewidencji gruntów k- 197,).

Działka stanowiąca przedmiot zasiedzenia początkowo była oznaczona jako działka ew. nr 2 o powierzchni 1044 m 2 przy ul. (...) w obrębie 27. W 1979 r. w wyniku odnowienia operatu ewidencji gruntów dawny obręb 27 otrzymał nowy numer 1-07-06, wpisany nowy numer dla dawnej działki (...), oznaczając 25 oraz wpisano nową powierzchnię 1009 m 2 . Dnia 23 maju 1989r. została zaewidencjonowana mapa pod nr KEM 1.07.05-19-89 „mapa dla celów prawnych”, którą to działka nr (...) została podzielona na trzy nowe działki nr (...) o powierzchni 239 m 2, nr 25/2 o powierzchni 748 m 2 i nr 25/3 o powierzchni 22 m 2. ( rejestr gruntów z 1968 wraz z mapą k- 2569-2571, księga protokółów k 2572-2573 , rejestr gruntów z 1979 r. wraz z mapą k- 2575-2578, księga protokołów k- 2579-2580, mapa sytuacyjna dla celów prawnych wraz z rejestrem k- 2582 – 2587

W oparciu o wniosek z dnia 23 maja 1989r. założono księgę wieczystą o nr (...) dla gruntu o powierzchni 3574 m 2. W granicach tej księgi znalazła się działka o nr (...). Następnie działka ta została połączona z działkami nr (...) w jedną nową działkę o nr (...). ( księga wieczysta KW (...) k- 2595-2600;)

Dnia 11 marca 1994r. została zaewidencjonowana mapa pod nr KEM 1.07.05-32/94 mapa ze scaleniem i ponownym podziałem nieruchomości opisanych w KW (...) i KW (...). w wyniku którego grunt objęty granicami działki o nr (...) został podzielony i wszedł w skład nowych działek, w tym grunt z dawnej działki nr (...) „znalazł się” w granicach nowych działek o nr (...); 35/3; 37/3; 40; 45/1; 51/4. ( mapa k- 2601-2603)

Dnia 28 listopada 1997r. dla działek (...) została założona księga wieczysta (...) ( księga wieczysta KW (...))

Przedmiotowa nieruchomość była w posiadaniu rodziny Państwa P. od połowy lat 30 ubiegłego stulecia. Nieruchomość przy ul. (...) nabyli rodzice S. K. (1), W. i K. P. (3) od pana J. S., tak jak okoliczni sąsiedzi. Na nieruchomości stał budynek mieszkalny (...) izbowy, który został zniszczony podczas Powstania (...). Był również ładny ogród.

Spadek po W. P. (2) zmarłym dnia 12 sierpnia 1937 r. nabyły córki S. K. (1) z domu P., S. C. z domu P. i W. O. z domu P. po 1/3 części całości spadku, z tym, że żonie K. P. (3) służyło prawo dożywotniego użytkowania na ¼ części spadku. Spadek po K. P. (3) zmarłej dnia 16.08.1960 r. nabyły córki S. K. (1) z domu P., S. C. z domu P. i W. O. z domu P. po 1/3 części całości spadku, zaś spadek po W. O. zmarłej dnia 4 lipca 1990 r. na podstawie ustawy nabyły dzieci H. W. z domu O., J. M. (1) z domu O. i E. O. każde po 1/3 części całości spadku. ( postanowienie z dnia 15.03.1993r. K- 13)

Po śmierci W. i K. P. (3) na nieruchomości pozostały S. K. (1) i S. C.. Po wojnie budynek został odbudowany przez panią S. K. (1) o wielkości około 40 m 2. W wyniku rodzinnych ustaleń nieruchomość została przekazana S. K. (1). Siostry pani S. K. (1) po wychodziły za mąż i wyprowadziły się przedmiotowej nieruchomości. S. K. (1) zmarła dnia 10 lipca 1998r. Spadek po S. K. (1) nabył w całości M. M. (1). Po śmierci S. K. (1) nieruchomość przejął spadkobierca M. M. (1). Całość nieruchomości objętej wnioskiem o zasiedzenie jest ogrodzona od 1936 r. do chwili obecnej. Pani K. odprowadzała podatki od nieruchomości. Na nieruchomości został wybudowany budynek, obecnie jest on. Na nieruchomości znajdowała się również studnia. Pani S. K. (1) uprawiała ogródek przydomowy. Na nieruchomości było nasadzonych wiele drzew, w tym drzewa owocowe oraz krzewy. Na działce nr (...) znajduje się woda, doprowadzona dla całej nieruchomości przy ul. (...).

(postanowienie z dnia 18.09.1998r. k- 36, przesłuchanie wnioskodawcy M. M. (1) k 674-675 zeznania świadka L. B. k- 314-315 ( III tom), zeznania świadka W. G. k- 315 zeznania świadka J. G. k- 403-404 III t.księga protokołów ustalenia granic oraz właścicieli lub posiadaczy nieruchomości k- 2573; zdjęcie k- 2574; opinia biegłego geodety S. K. (2) z dnia 3.04.2000r. k- 85-86; opinia biegłego geodety S. K. (2) z dnia 7.04.2007r. k- 503-504; przesłuchanie uczestnika R. M. k- 2174)

S. K. (1) od 3 kwietnia 1951r. do śmierci była na stałe zameldowana w domu przy ul. (...)., jednakże w ostatnich miesiącach życia mieszkała u siostry bo potrzebowała stałej opieki. Przez sąsiadów była postrzegana jako właścicielka nieruchomości. Wnioskodawca M. M. (1) uważa się za właściciela nieruchomości. Wnioskodawca objął władanie działką od 1997r. traktował nieruchomość jako działkę rekreacyjną. Po śmierci S. K. (1) wnioskodawca uiszcza podatki od nieruchomości. Remontował budynek na nieruchomości, ponosząc samodzielnie koszty remontu. Od około 2005r. wnioskodawca uprawia warzyw i owoców, z uwagi na wchodzenie na teren działki członków spółdzielni i niszczenie przez nich upraw, zdecydował się wnioskodawca na trawnik. Wnioskodawca nie mieszka na stale na nieruchomości. Do 2003r. od całej nieruchomości objętej wnioskiem o zasiedzenie opłacał podatek od nieruchomości. Jako jedyny z rodziny posiada klucze i ma do niej dostęp. Jeżeli ktoś z rodziny chce skorzystać z nieruchomości musi prosić go o zgodę. Wnioskodawca został przez S. K. (1) wskazany jako jej następcą. Po jej śmierci nikt z rodziny nie rościł sobie praw do nieruchomości przy ul. (...). Wnioskodawca ani pani K. nie pytali się nikogo o zgodę na remonty, nasadzenia. Bywały okresy, że kilka razy w miesiącu naprawiał ogrodzenie, ale też czasami był przez pół roku spokój. Dowód ; W. z akt ewidencji ludności k- 106, zeznania świadka L. B. k- 314-315 ( III tom), zeznania świadka W. G. k- 315zeznania świadka J. G. k- 403-404 III t. przesłuchanie wnioskodawcy M. M. (1) k- 674-675 V t. uzupełniające przesłuchanie wnioskodawcy k- 2172-2173 , zaświadczenie o płaceniu podatków k- 67;

Dnia 25 sierpnia 1988r. pomiędzy Kierownikiem Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami (...) dzielnicowego W. - M. a Prezesem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) została zawarta umowa dzierżawy gruntu o powierzchni 7900 m 2 stanowiących własność Skarbu Państwa położnych w W. przy ul. (...). Decyzją nr (...) z dnia 15 maja 1989r. grunt o powierzchni 3754 m 2, w tym grunt działki (...), dla którego prowadzona była KW (...) został oddany w użytkowanie wieczyste na rzecz uczestnika Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z przeznaczeniem pod realizację budowy domów jednorodzinnych. Dnia 14 czerwca 1989r. została zawarta umowa użytkownie wieczystego. (umowa dzierżawy k- 55 56 decyzja k- 2615-2617, umowa k- 50-54 )

Od 1989r. rozpoczął się konflikt z uczestnikiem Spółdzielnią (...) S. K. (1), jak i jej sąsiedzi nie zgadzała się z decyzją odnośnie lokalizacji inwestycji Spółdzielni (...) pani K. ani wnioskodawca nie opuścili dobrowolnie nieruchomości, pani K. nie chciała przyjąć oferowanego mieszkania zastępczego. W jej ocenie było to oszustwo by za dom i działkę (...) m 2 zaoferować mieszkanie około 20 m 2. Pani S. K. (1) złożyła do Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa skargę.

Spółdzielnia pomimo sprzeciwu pani S. K. (1) zniszczyła ogrodzenie na nieruchomości, nawiozła materiały budowlane chcąc wybudować stacje trafo. Około 1989r. został postawiony szkielet stacji trafoi, jednakże nie została ona dokończona. Pismem z dnia 1 marca 1990r. pani S. K. (1) zwróciła się do Naczelnika Urzędu W. M. o pomoc. Wskazując, że spółdzielnia (...) zniszczyła jej doszczętnie ogród, oraz ogrodzenie posesji, pomimo wstrzymania robót i toczącego się postępowania wyjaśniającego. Ponadto w piśmie tym wskazała, że spółdzielnia nie respektując wydanej decyzji postawiła bezprawnie na jej posesji budynek trafostacji. Wniosła o nakazanie rozbiórki trafostacji, z uwagi na zbliżający się czas upraw. S. K. (1) postawiła w miejsce rozebranego ogrodzenia przez Spółdzielnię podczas budowy stacji trafo ogrodzenie prowizoryczne z siatki na słupkach stalowych, celem zabezpieczenia posesji przed wejściem osób nieuprawnionych. Ostatecznie stacja została rozebrana. Spółdzielnia poinformowała wnioskodawcę o terminie podjęcia pracy związanych z demontażem trafostacji. Wnioskodawca wyraził zgodę na rozbiórkę. ( ( pismo z dnia 07.11.1989r. k- 14, artykuły prasowe k- 331;)pismo S. K. (1) k- 398 III t, pismo urzędu Gminy z dnia 7.03.1992r. k- 399, pismo Spółdzielni z dnia 28.04.2006r. k- 400, pismo wnioskodawcy z dnia 15.05.2006r. 401 uzupełniające przesłuchanie wnioskodawcy k- 2172-2173 t. XII; przesłuchanie uczestniczki M. M. k- 2344-2345)

Wyrokiem z dnia 30 kwietnia 1990r. Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie o sygn. Akt IV SA 204/90 po rozpoznaniu skargi S. K. (1) uchylił decyzję prezydenta m. st. W. z dnia 21 lipca 1988r. nr (...), w której ustalono lokalizację inwestycji budowlanej polegającej na zabudowie mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami na terenie ul. (...) / przy K. Siekierkowskim/ (wyrok k- 15-17),

Pismem z dnia 25 kwietnia 1991r. pani S. K. (1) została poinformowana przez Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, że decyzją Ministra z dnia 23 sierpnia 1990r. nr UA 82/90 odnośnie ustalenia lokalizacji zabudowy mieszkaniowej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) (...)” teren będący w sferze jej zainteresowań położony przy ul. (...) został wyłączony z granic wymienionej inwestycji. ( pismo Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 25.04.1991r. k- 18 decyzja Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa UA 82/90 k- 1038, postanowienie o odrzuceniu skargi NSA z dnia 19.03.1991 r k- 1039 verte; )

Ogrodzenie przedmiotowej nieruchomości cały czas pozostaje w tych samych granicach od połowy lat 30 ubiegłego stulecia do chwili obecnej. Spółdzielnia w trakcie budowy na gruncie będącym przedmiotem sprawy nie stawiała żadnych ogrodzeń budowy, do czego, jeśli teren ten byłby w granicach lokalizacji budowy byłaby zobowiązana. Incydentalnie było niszczone ogrodzenie poprzez zniszczenie siatki, wykopania słupka. To co zostało przez spółdzielnie zniszczone naprawiała pani K. lub wnioskodawca. S. K. (1) wniosła sprawę o odszkodowani za dokonane przez spółdzielnię szkody i otrzymała odszkodowanie. Na przełomie lipca/ sierpnia 2009r. spółdzielnia postawiła ogrodzenie w liniach o – b1 do werandy budynku aż do c1 przegradzając budynek wg oznaczeń naniesionych na mapie przez biegłego S. K. (2). W 2008r. spółdzielnia zmieniła ogrodzenie i rozpoczęła budowę parkingu na spornej nieruchomości. Na wiosnę 2009r. nawieziono żużel. Spółdzielnia nigdy nie występowała przeciwko wnioskodawcy, ani S. K. (3) o wydanie nieruchomości. ( pismo z urzędu dzielnicy k- 323 ( III t. opinia biegłego geodety S. K. (2) z dnia 3.04.2000r. k- 85-86 oraz z dnia 7.04.2007r. k- 503-504 IV t. ; przesłuchanie uczestnika E. Ś.. K- 675-676 V t. protokół oględzin, w tym oświadczenie uczestnika i biegłego S. K. (2). k 876 zeznania świadka P. G. k- 1080-1081 VII t. zdjęcia k- 2416 – 2418 t. XIII)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dołączonych i wyżej wymienionych dokumentów, zeznań świadków oraz dowodu z przesłuchania wnioskodawcy i uczestników postępowania.

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom przesłuchanych w sprawie świadków oraz przesłuchaniu wnioskodawcy, i uczestnika postępowania R. M... Zeznania wnioskodawcy, uczestnika R. M. są zgodne co do sposobu i czasu wejścia wnioskodawcy i jego poprzedników prawnych w posiadanie przedmiotowej nieruchomości, okresu i charakteru posiadania przez nich. Zeznania się wzajemnie uzupełniają i znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w tym dowodach z dokumentów, które nie były kwestionowane przez uczestników w toku postępowania. Ponadto Sąd dał wiarę przesłuchaniom uczestnikom E. Ś. jak i M. M. (4) w zakresie odnośnie konfliktu Spółdzielni z panią S. K. (1), budowy stacji trafo, sytuacji związanej z ogrodzeniem.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek jest zasadny i zasługuje na uwzględnienie.

Nieruchomość wskazana we wniosku była objęta Dekretem z dnia 26 października 1945r. o własności i użytkowaniu gruntów na terenie m. st. Warszawy (Dz. U. RP nr 50, poz. 279), na mocy którego przeszła początkowo na własność gminy M. st. W., a następnie Skarbu Państwa. Od 27.05.1990r. zgodnie z ustawą z dnia 10 maja 1990r. - przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 159 z późn. zm.) grunty te uległy komunalizacji. W tym miejscu należy podkreślić, że, zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. gmina staje się ipso iure właścicielką określonego mienia państwowego z dniem wejścia w życie tej ustawy, tj. z dniem 27 maja 1990 r. , zaś decyzja wojewody o komunalizacji jest jedynie deklaratoryjną decyzją administracyjną W orzecznictwie eksponuje się znaczenie decyzji komunalizacyjnej, ale tylko w tym sensie, że bez niej gmina nie może autorytatywnie wykazać nabycia mienia w trybie komunalizacji, a przez to nie może rozporządzić tym mieniem. Tego rodzaju konstrukcja prawna jest zbliżona do spadkobrania, kiedy to nabycie spadku zawsze następuje z mocy prawa z chwilą jego otwarcia, natomiast sądowe postanowienie stwierdza deklaratoryjnie te zdarzenie prawne. ( zob wyrok SN z dnia 2 lipca 2009r. V CSK 25/09).

Na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 lipca 1961r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (Dz. U. Nr 32. poz. 159 z późn. zm.) oraz art. 177 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r Kodeks cywilny, nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa zostały wyłączone spod zasiedzenia. Zakaz zasiadywania nieruchomości państwowych został uchylony dopiero ustawą z 28 lipca 1990r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 55 poz. 321, która weszła w życie z dniem 01.10.1990r. Pozwoliła ona na wstępnie zaliczenie na poczet okresu posiadania połowy okresu wymaganego do zasiedzenia.

Sąd Najwyższy uchwałą 7 sędziów z dnia 31.01.2002r. (sygn. akt III CZP 72/01) wskazał, że okres posiadania sprzed wejścia w życie przepisów zakazujących zasiadywanie nieruchomości Skarbu Państwa nie podlega doliczeniu do okresu, o który skraca się termin zasiedzenia nieruchomości państwowej, ani nie uwzględnia się przy ustalaniu czasu posiadania niezbędnego do zasiedzenia takiej nieruchomości.

W świetle powyższego bieg zasiedzenia może być liczony od .01.10.1990r., a jego termin, zgodnie z art. 10 ww. ustawy o zmianie kc, może ulec skróceniu o czas w którym możliwość zasiedzenia była wyłączona, ale nie więcej niż o połowę. Tak więc termin zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości upłynąłby dla posiadacza w dobrej wierze w 2000r., a dla posiadacza w złej wierze w roku 2005.

Zgodnie z art. 172 kc orzeczenie o zasiedzeniu wymaga ustalenia okresu posiadania samoistnego prowadzącego do zasiedzenia, osoby posiadacza, a także dobrej lub złej wiary pierwszego posiadacza.

Z ustaleń poczynionych przez Sąd wynika, że nieruchomość objęta wnioskiem przed wejściem życie dekretu z dnia 26 października 1945r. o własności i użytkowaniu gruntów na terenie m. st. Warszawy była od 1936r. w posiadaniu poprzedników prawych wnioskodawcy W. i K. P. (3) a następnie ich córkę S. K. (1). Posiadanie nieruchomości w czasie obowiązywania dekretu należy traktować jako posiadanie w złej wierze ( zob. postanowienie SN z dnia 25 stycznia 2006r. ICK 233/05

Odnośnie wymaganego przez ustawę okresu łącznego posiadania samoistnego przez wnioskodawczynię, oraz jej poprzedników prawnych, prowadzącego do zasiedzenia Sąd uznał, iż wnioskodawczyni w toku postępowania dowodowego wykazała spełnienie tej przesłanki. Z zeznań przesłuchanych świadków, jak też z wyjaśnień uczestnika R. M. oraz wnioskodawcy wynika, iż od czasu wejście w życie w/w dekretu on i jego poprzednicy nieprzerwanie posiadają nieruchomość położoną przy ul. (...) ( w granicach określonych wnioskiem) do dnia dzisiejszego. S. K. (1) po wojnie odbudowała dom i mieszkała w nim, do roku 1997r. dopóki pozwolił jej na to stan zdrowia. Cały czas zajmowała się zarówno domem jak i ogrodem. Ponosiła wszelkie koszty jej utrzymania, jak i wykonywała remonty. Była uważana za jej właściciela przez osoby trzecie. Od 1989r. walczyła o swoją nieruchomość z uczestnikiem Spółdzielnią Mieszkaniową (...) S. K. (1) zmarła dnia 10 lipca 1998r. Spadek po S. K. (1) nabył w całości M. M. (1). Wnioskodawca objął nieruchomość w samoistne posiadanie jeszcze przed śmiercią S. K. (1). Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego oraz oświadczeń uczestników w szczególności wyrażonych w piśmie z dnia 14 czerwca 1999r, w którym to uczestnicy S. C., H. W., J. M. (1) i E. O. przyłączyli się do wniosku. Sąd uznał, że doszło do rodzinnego ustalenia odnośnie udziałów w nieruchomości będącej przedmiotem zasiedzenie i że siostry pani S. K. (1) przeniosły na nią swe udziały. Tym samym mamy do czynienia z przeniesieniem posiadania na mocy porozumienia stron. Zgodnie z treścią art. 348 kc. przeniesienia posiadania dochodzi do skutku w wyniku zawarcia porozumienia pomiędzy dotychczasowym posiadaczem a osobą je nabywającą [por. np. J. I., w: Z. R. (red.), Kodeks…, s. 811]. Porozumienie to wyraża wolę dotychczasowego posiadacza rezygnacji z posiadania rzeczy oraz zamiar nabywającego posiadanie wykonywania go dla siebie [por. np. J. G., w: E. G. (red.), Kodeks…, 2008, s. 520].należy podkreślić, że przeniesienie posiadania nie jest obostrzone jakąkolwiek formą, istotne jest wydanie rzeczy, tak jak to miało miejsce w niniejszej sprawie. Rodzina ustaliła, że nieruchomość położoną przy ul. (...) obejmie w wyłączne posiadanie S. K. (1) a następnie M. M. (1), który został z resztą powołany przez w/w do spadku na podstawie testamentu. Po objęciu we władanie nieruchomości przez M. M. (1), on również dbał o nieruchomość, dokonywał na niej remonty, dbał o ogród, ponosił koszty związane z jej utrzymaniem. Kontynuował „spór” ze Spółdzielnią. tak jak jego poprzedniczka wnioskodawca czuł się jak właściciel nieruchomości będącej przedmiotem zasiedzenia i tak go postrzegali najbliżsi oraz świadkowie - dawni sąsiedzi.

Na wstępie należy podkreślić, że z uwagi na treść powołanego wyżej art. 10 ustawy o zmianie kodeksu cywilnego Sąd badał jedynie stan posiadania w dniu 27maja 2005r. oraz w 15 letnim okresie poprzedzającym tę datę. Posiadanie samoistne charakteryzuje się wolą posiadania „jak właściciel”, władaniem rzeczy z zamiarem posiadanie jej dla siebie i traktowaniem siebie jak właściciela rzeczy .Na taki charakter posiadania wskazują działania wnioskodawczyni, jak też jej poprzedników prawnych odnośnie swojego udziału w nieruchomości. Jak już wyżej zostało wskazane wnioskodawca jak i jego poprzednicy prawni nieprzerwanie zajmowali się przedmiotową nieruchomością. Opłacali podatki z nią związane. W świetle ww. zeznań i wyjaśnień nie ma zdaniem Sądu wątpliwości co do samoistnego charakteru posiadania zarówno wnioskodawcy jak i jego poprzedników. W ocenie Sądu domniemanie wynikające z art. 339 k.c. nie zostało obalone. Sąd nie dał wiary zapisowi w rejestrze gruntów z 1968, jakoby S. K. (1) posiadała nieruchomość na podstawie umowy dzierżawy. Do akt sprawy nie została przedłożona umowa dzierżawy, zaś w tym samym rejestrze widnieje wzmianką, że pani K. oświadczyła, że nieruchomość została zakupiona przez jej nieżyjących rodziców. Również zachowanie pani K. wyrażone również w pismach wskazanych w uzasadnieniu świadczą, iż pani K. miała animus posiadania samoistnego, który to wyraźnie okazywała i co zostało odzwierciedlone m. in w księdze protokołów ustalenia granic oraz właścicieli (…) z 1978r. gdzie p. S. K. (1) widnieje jako władająca przedmiotową nieruchomością. Na marginesie należy wskazać, ze nawet gdyby istniała umowa dzierżawy to w ocenie Sądu p. K. wyraźnie zamanifestowała przekształcenie swego posiadania z zależnego w samoistne (zob. Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 13 marca 1998 r. I CKN 538/97) Ponadto jak wynika z materiału dowodowego nigdy od posiadaczy nie pobierano opłat czynszowych, ani też nie żądano wydania nieruchomości. Ponadto należy zauważyć, że miasto, czy też Skarb Państwa nie partycypowało w żaden sposób w utrzymanie nieruchomości. Wszelkie remonty były przeprowadzone przez posiadaczy. Oni także odprowadzali do miasta podatek od nieruchomości. Należy stanowczo podkreślić, że o tym czy posiadanie jest samoistne, rozstrzyga stan woli posiadacza i jej uzewnętrznienie. M. N. ani jej poprzednicy nie rezygnowali z samodzielnego władania przedmiotową nieruchomości. Ich władanie nie było nigdy zależne od woli innej osoby. Zawsze sami decydowali o tej nieruchomości. I przez osoby trzecie byli postrzegani jako właściciele.

Odnośnie zaś stanowiska spółdzielni, na rzecz której zostało ustanowione użytkowanie wieczyste na części nieruchomości objętej wnioskiem o zasiedzenie. W ocenie Sądu zawarcie umowy użytkowania wieczystego nie przerwała ciągłości posiadania przez wnioskodawcę i jego poprzedniczkę. Zarówno S. K. (1) jak M. M. (1) nie zgadzali się na przejęcie ich nieruchomości przez Spółdzielnię, zwalczani wszelkie decyzję z tym związane, zaskarżając je i blokując możliwość wejścia spółdzielni w posiadanie nieruchomości. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, spółdzielnia poza postawieniem, przy wielkim oporze ze strony p. K. szkieletu stacji trafo, nie wykazywała większego zainteresowania niniejszą nieruchomością. Zdecydowane czynności, manifestujące fakt posiadania nieruchomości, spółdzielnia podjęła dopiero na przełomie 2008/ 2009r. kiedy to ogrodziła działkę nr (...) od pozostałych działek i wylała żużel w celu wykonania parkingu. Do tego czasu zasiadywana nieruchomość pozostawała w stałym władaniu p. S. K. (1) i M. M. (1). Nieruchomość do roku 2008r. była ogrodzona w tych samych granicach co od lat 30 ubiegłego stulecia. Jedynie czasami było uszkadzane ogrodzenie, które niezwłocznie wnioskodawca naprawiał. Również sąd miał na uwadze pismo spółdzielni, w którym zwrócono się do wnioskodawcy z informacją o planowanej rozbiórce trafostacji, by nie poniósł szkód. Ponadto należy podkreślić, że pomimo wieloletniego konfliktu od momentu podpisania umowy dzierżawy a następnie umowy użytkowania wieczystego Spółdzielnia nigdy nie żądała wydania nieruchomości przed Sądem, ani nie podejmowała żadnych innych czynności umożliwiających korzystanie z przyznanej jej nieruchomości. Czynności podjęte przez spółdzielnie na przełomie lat 2008/2009r. nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, gdyż zostały podjęte już po dacie nabycia prze wnioskodawcę własności przedmiotowej nieruchomości przez zasiedzenie, które to nastąpiło w maju 2005r.

Ustalenie, że pierwszy z posiadaczy nieruchomości objętej wnioskiem objął ją w posiadanie w złej wierze prowadzi do wskazania, iż okres wymagany do zasiedzenia wynosił 30 lat, a jego połowa wymagana do zasiedzenia wynikająca z art. 10 ww. ustawy wynosiła więc lat 15. Dalsze konieczne do zasiedzenia 15 lat upłynęło w dniu 27.05.2005r. Wobec objęcia komunalizacją przedmiotowej nieruchomości należy uznać, iż z dniem 27.05.1990r. nie dotyczył jej już zakaz zasiadywania i następnie po wejściu w życie art. 10 ustawy zmieniającej przepisy kc w 1990r. możliwe było doliczenie do okresu, kiedy zasiedzenie już biegło, okresu posiadania wynikającego z ww. przepisu. (zob. SN z dnia 13.01.1995r. III CZP 174/94, Gniewek E. Zakamycze 2001 Komentarz do art. 177 kc) .

Z uwagi na powyższe Sąd orzekł jak w sentencji w granicach oznaczonych na mapie z dnia 20 maja 2014r. przyjętej do Państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego za numerem 2014. (...), która to stanowi integralną część postanowienia.

.