Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Krystyna Mieszkowska

Protokolant: Karolina Żerdzińska – Wydmuch

po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2018 r. w Częstochowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. Ż.

przeciwko (...) w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda M. Ż. na rzecz pozwanego(...) w W. kwotę 4.858,50 (cztery tysięcy osiemset pięćdziesiąt osiem złotych i pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu połowy kosztów procesu odstępując od obciążania powoda pozostałymi kosztami procesu.

Sygn. akt IC 428/16

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 15 września 2016r. (data nadania w urzędzie pocztowym) powód M. Ż. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) w W. kwoty 100 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 lipca 2016r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że w dniu 30 października 2015r. uczestniczył jako pasażer quada w wypadku komunikacyjnym, do którego doszło w miejscowości S.. Sprawca zdarzenia – właściciel quada S. O., kierujący quadem P. (...) o nr rej. (...), nie zachował należytych środków ostrożności podczas jazdy i wyjeżdżając z drogi gruntowej na jezdnię nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu i zderzył się w z kierującym samochodem osobowym marki O. (...) o nr rej. S.C. (...). W wyniku zaistniałej sytuacji S. O. zmarł, a M. Ż. doznał obrażeń ciała. W związku z tym, że posiadacz pojazdu nie był ubezpieczony w zakresie OC, odpowiedzialność za zdarzenie zgodnie z treścią art. 98 ust. 1 pkt 3a ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, ponosi pozwany – (...). Powód zgłosił roszczenia odszkodowawcze pozwanemu, który w procesie likwidacji szkody odmówił przyjęcia odpowiedzialności za zdarzenie i wypłaty należnego świadczenia, wobec czego powód zdecydował się na dochodzenie swoich roszczeń w postępowaniu sądowym. Powód wskazał, że w wyniku wypadku doznał obrażeń ciała w postaci wielofragmentowego otwartego złamania dwukostkowego II stopnia z podwichnięciem stawu skokowego prawego i uszkodzeniem więzozrostu strzałkowo-piszczelowego, odmy opłucnej lewostronnej, stłuczenia płuca lewego segmentów 3 i 6, złamania żeber VII i VIII, rany tłuczonej ze złamaniem chrząstki małżowiny usznej prawej i złamania trzonów Th7/8/9. Doznane obrażenia ciała wymagały leczenia operacyjnego i zachowawczego; powód wymagał pomocy i opieki osób trzecich. Wypadek spowodował szereg różnego rodzaju negatywnych konsekwencji w życiu powoda, zaburzając jego funkcjonowanie; obrażenia ciała skutkowały dolegliwościami natury fizycznej, bólem, jak również cierpieniem psychicznym. Przez długi okres czasu powód odczuwał ból o znacznym natężeniu, który w mniejszym stopniu towarzyszy mu do dnia dzisiejszego. Powód po dniu wypadku został pozbawiony radości życia jaką daje zdrowie, normalna egzystencja, kontakty z otoczeniem, czy dalszy rozwój prywatny i zawodowy. W chwili wypadku miał 24 lata, był osobą w pełni sił i nadziei na przyszłość, natomiast po wypadku musi pogodzić się z własnymi ograniczeniami związanymi z charakterem obrażeń, jakie odniósł, nieodwracalnością skutków wypadku i długotrwałym leczeniem. W związku z powyższym zasadne staje się żądanie zadośćuczynienia o kwotę co najmniej 100 000 zł. (k.- 2-7).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na rzecz pozwanego od powoda zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. Pozwany podniósł, że w toku postępowania likwidacyjnego nie ustalono istnienia polisy na pojazd marki P. (...), którym podróżowali M. Ż. i S. O.. Niemniej jednak, pozwany nie znalazł podstaw do przyznania na rzecz powoda zadośćuczynienia z tytułu krzywd doznanych w wypadku z dnia 30 października 2015r. Pozwany wskazał, że zaspokaja roszczenia z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych, gdy szkoda została wyrządzona w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym, a nie ustalono jego tożsamości lub gdy sprawca szkody nie posiadał ubezpieczenia obowiązkowego. Brak natomiast podstawy prawnej do żądania zapłaty odszkodowania od zakładu ubezpieczeń lub pozwanego Funduszu, w sytuacji gdy poszkodowany sam wyrządził sobie szkodę. Pozwany wskazał, że w toku postępowania przygotowawczego nie udało się ustalić, kto w chwili zdarzenia kierował nieubezpieczonym pojazdem, nie zostało ustalone, która z podróżujących quadem osób była sprawcą zdarzenia. Jak wynika z zeznań świadków przesłuchanych w postępowaniu przygotowawczym, to powód wiedział w jakim miejscu znajduje się quad, gdzie są przechowywane kluczyki, znał właściciela quada, którym był ojciec dziewczyny powoda. Powód już wcześniej przebywał na terenie stadniny koni, gdzie znajdował się pojazd i już wcześniej na nim jeździł. Natomiast drugi z uczestników zdarzenia, S. O., pierwszy raz był w stadninie, nigdy wcześniej nie jeździł na quadzie, nie interesował się motoryzacją i nie jeździł żadnymi pojazdami mechanicznymi, stąd bardzo mało prawdopodobne jest, by to właśnie on kierował quadem w dniu zdarzenia. Pozwany podniósł również, że wydane w sprawie przedmiotowego zdarzenia postanowienie o umorzeniu śledztwa nie wskazuje, że to S. O. jest jego sprawcą, a nie powód M. Ż.. Twierdzenie zaś powoda, że to S. O. kierował quadem w dniu wypadku jest tylko hipotezą i nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym i zawnioskowanym materiale dowodowym. Ponadto, pozwany podniósł, że zgodnie z art. 106 ust. 6 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych (…), Fundusz nie spełnia świadczenia z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych za szkody w mieniu i na osobie wyrządzone posiadaczowi pojazdu mechanicznego przez kierującego pojazdem. M. Ż. bez pozwolenia i wiedzy właściciela S. G., wraz z S. O. dokonał zaboru quada marki P., stając się jego posiadaczem (współposiadaczem). A zatem, odpowiedzialność pozwanego wobec szkód wyrządzonych na osobie posiadacza pojazdu jest wyłączona (k.- 48-58).

Sąd ustalił, co następuje:

Powód M. Ż. i S. O. utrzymywali kontakty koleżeńskie. Od 2013r. powód pozostawał w nieformalnym związku z Z. G., która prowadziła gospodarstwo rolne wraz ze stajnią przy ulicy (...) (C. – S.). W prowadzeniu tego gospodarstwa czynnie uczestniczył też ojciec dziewczyny powoda S. G., który był właścicielem quada marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...), garażowanego na nieruchomości przy ulicy (...). S. G. nie posiadał ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych dotyczącego quada.

Powód czasami przyjeżdżał na teren gospodarstwa, aby pomagać w pracach porządkowych na posesji; raz zdarzyło się, że w trakcie prac powód prowadził quada na długości kilkunastu metrów pod nadzorem S. G..

30 października 2015r. w godzinach południowych powód wraz z S. O. przyjechali na teren gospodarstwa Z. G.celem pomocy w uporządkowaniu działki i stajni. W godzinach popołudniowych (przed godziną 15.00) S. G., będąc na łące, zobaczył jak dwóch mężczyzn jedzie quadem drogą polną. Gdy podszedł do budynku stajni, podbiegła do niego Z. G. i zorientowali się, że quadem poruszali się powód i jego kolega S. O., bez uprzedniego zezwolenia właściciela pojazdu. Z uwagi na pozostawienie przez nich telefonów komórkowych na terenie posesji, brak było możliwości nawiązania z nimi kontaktu i polecenia powrotu.

30 października 2015r. około godziny 15.00 w miejscowości S. na ulicy (...) doszło do wypadku drogowego, podczas którego doszło do zderzenia samochodu osobowego marki O. (...) o nr rej. S.C. (...) kierowanego przez J. W. (1) z quadem marki P. (...) o nr rej. S.C. (...), którym podróżowali M. Ż. jako kierowca i S. O. jako pasażer. Jadący quadem wyjeżdżając z drogi gruntowej, krzyżującej się z ulicą W. pod kątem prostym (stanowiącą drogę publiczną), wjeżdżając na jezdnię nie ustąpili pierwszeństwa i zderzyli się z kierującym samochodem marki O. (...). Na skutek zderzenia użytkownicy quada, po uderzeniu w szybę czołową samochodu i przednią krawędź dachu, zostali „wyrzuceni” z pojazdu na jezdnię. S. O. leżał nieprzytomny na środku jezdni z widoczną, krwawiącą raną głowy, a M. Ż. leżał nieopodal (w odległości kilku metrów) na krawędzi jezdni, był przytomny i uskarżał się na ból całego ciała. Użytkownicy nie byli ubrani w odzież ochronną, ani nie mieli kasków ochronnych.

M. Ż. bezpośrednio po wypadku został przetransportowany do Wojewódzkiego Szpitala (...) im. (...) w C. z rozpoznaniem wielofragmentowego otwartego złamania dwukostkowego podudzia prawego z podwichnięciem stawu skokowego prawego i uszkodzeniem więzozrostu strzałkowo-piszczelowego, odmy opłucnej lewostronnej, stłuczenia płuca lewego segmentów 3 i 6, złamania żeber 7 i 8 po stronie lewej, rany tłuczonej ze złamaniem chrząstki małżowiny usznej prawej, rany tłuczonej okolicy ciemieniowej prawej i złamania trzonów TH 7/8/9. W czasie hospitalizacji przeprowadzono u powoda zabieg operacyjny (30.10.2015r.) polegający na repozycji otwartej i zespoleniu wielofragmentowego złamania dwukostkowego, wykonano także plastykę małżowiny usznej prawej i szycie rany okolicy ciemieniowej prawej. Po operacji powód został przetransportowany do Oddziału (...) tego samego Szpitala, gdzie przebywał do 17 listopada 2015r., po czym przewieziono go do Oddziału (...) z rozpoznaniem stanu po urazie wielonarządowym i łagodnych zaburzeń procesów poznawczych. W dniu 23 listopada 2015r. powód został wypisany do domu celem dalszego leczenia rehabilitacyjnego w warunkach ambulatoryjnych.

W wyniku wypadku z dnia 30 października 2015r. S. O. doznał obrażeń ciała w postaci ran tłuczonych głowy, licznych otarć skóry i krwiaków twarzy, kończyn górnych i dolnych, grzbietu, tułowia, rany kłuto-szarpanej podudzia prawego, stłuczenia prawej okolicy skroniowej, złamania kości sklepienia i podstawy czaszki, biegnącego po prawej stronie bocznej czaszki w tył od strony przedniej głowy, licznych ognisk stłuczenia pnia i półkul mózgowych z szczególnie silnym zagęszczeniem w obrębie półkuli prawej mózgu (w prawym płacie czołowym i skroniowym), złamania otwartego żeber od III do VIII po prawej stronie klatki piersiowej z odmą opłucnową prawostronną, stłuczenia płuca prawego i krwiaka prawej jamy opłucnowej oraz złamania otwartego kości podudzia prawego. Obrażenia mózgowo-czaszkowe spowodowały zgon S. O. po przetransportowaniu go do szpitala w dniu 30 października 2015r.

Powód M. Ż. nie posiadał dokumentu uprawniającego go do kierowania pojazdami; kilka miesięcy przed wypadkiem rozpoczął kurs prawa jazdy, do dnia wypadku uczestniczył jedynie w zajęciach teoretycznych. Zmarły S. O. także nie posiadał uprawnień do kierowania pojazdami.

Quad marki P. (...), którym podróżował powód z kolegą S. O. nie był przeznaczony do przewozu dwóch osób, był to pojazd jednoosobowy, a kierujący nim powinien posiadać strój ochronny i kask

/ dowód: kopia zaświadczenia o zdarzeniu drogowym (k.- 17), kopia dokumentacji medycznej dot. procesu leczenia powoda (k.- 21-33), zapytanie o ubezpieczenie (k.- 41), opinia Biura (...) (k.- 226-259), zeznania świadka Ł. S. (nagranie, adnotacje – k.- 109-110), zeznania świadka R. K. (nagranie, adnotacje – k.-110-111), zeznania świadka K. Z. (nagranie, adnotacje – k.- 111-112), zeznania świadka P. M. (nagranie, adnotacje – k.- 137-138), zeznania świadka T. J. (nagranie, adnotacje – k.- 138-139), zeznania świadka W. O. (nagranie, adnotacje k.- 139-141), zeznania świadka S. G. (nagranie, adnotacje – k.- 141-144), zeznania świadka Z. G. (nagranie, adnotacje – k.- 144-146), zeznania świadka J. W. (1) (nagranie, adnotacje k.- 174), zeznania świadka B. Ż. (nagranie, adnotacje – k.- 175-177), zeznania świadka K. R. (nagranie, adnotacje – k.- 178-180), częściowo zeznania powoda (nagranie, adnotacje – k.- 180-181); dokumenty znajdujące się w aktach Prokuratury Rejonowej w C. 1 Ds. (...) - notatki urzędowej wraz z protokołami oględzin (k.- 1-9), protokołu oględzin (k.- 24-25), protokołu przesłuchania świadka A. O. i Z. G.(k.- 26-27, 34-35), postanowienia z dnia 2.11.2015r. (k.- 37), protokołu przesłuchania świadka S. G. (k.- 64-65),protokołu z sekcji zwłok (k.- 101-107), informacji ze zdarzenia (k.- 131-132), protokołów zeznań świadków (k.- 140, 143-144, 148, 151, 158-159, 161, 175, 181, 184-185, 191, 194, 262, 265, 270-271, 283, 286, 289, 292-293, 295), opinii toksykologicznej (k.- 155-156), opinii biegłego mgr inż. T. B. (1) (k.- 205-236), opinii toksykologicznej (k.- 274-275), opinii biegłego chirurga (k.- 277-280), protokołów oględzin odzieży (k.- 302-305), postanowienia o umorzeniu śledztwa (k.- 317-318), postanowienia Sądu Rejonowego w C. (k.- 345-346), sprawozdania z przeprowadzenia badań genetycznych (k.- 353-358), postanowienia z dnia 10.01.2017r. (k.- 366-367), opinii uzupełniającej (k.- 381-383),protokołu przesłuchania biegłego (k.- 393), opinii biegłego T. B. (k.- 397-425) /.

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2016r., wydanym w sprawie 1 Ds. (...), Prokuratura Rejonowa w C. umorzyła śledztwo w sprawie zaistniałego w dniu 30 października 2015r. ok. godz. 15.00 w miejscowości S. wypadku drogowego, gdzie jadący quadem marki P. (...) o nr rej. (...) S. O. i M. Ż. wyjeżdżając z drogi gruntowej na jezdnię ul. (...) nie ustąpili pierwszeństwa przejazdu i zderzyli się z kierującym samochodem osobowym marki O. (...) o nr rej. S.C. (...) J. W. (2) jadącym w kierunku miejscowości S., w wyniku czego S. O. doznał obrażeń ciała, w następstwie których zmarł w szpitalu w dniu 30 października 2015r., M. Ż. doznał obrażeń ciała, które spowodowały ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.k., a J. W. (2) doznał obrażeń ciała, które spowodowały naruszenie czynności narządów ciała lub rozstrój zdrowia na okres powyżej 7 dni – tj. o czyn z art. 177 § 2 k.k. – na zasadzie art. 322 § 1 k.p.c., wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa. W uzasadnieniu postanowienia Prokurator wskazał, że na podstawie całości zgromadzonego materiału dowodowego można stwierdzić, że do przedmiotowego wypadku doszło na skutek nieprawidłowego zachowania kierującego quadem marki P. (...) o nr rej. (...), który nie ustępując pierwszeństwa przejazdu wjechał na jezdnię ul. (...), gdzie zderzył się z kierującym samochodem osobowym marki O. (...) J. W. (2). Natomiast zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na wskazanie kierującego quadem, co skutkuje umorzeniem śledztwa wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa (k.- 18-20).

Postanowieniem z dnia 8 września 2016r. wydanym w sprawie XI Kp (...) Sąd Rejonowy w C. uchylił postanowienie z dnia 29 kwietnia 2016r. o umorzeniu śledztwa, w celu dalszego prowadzenia śledztwa.

Aktualnie, Prokuratura Rejonowa w C., prowadzi dalsze czynności procesowe

/ dowód: dokumenty znajdujące się w aktach Prokuratury Rejonowej w C. 1 Ds. (...) - postanowienie z dnia 29.04.2016r. (k.- 317-318), postanowienie Sądu Rejonowego w C. z dnia 8.09.2016r. (k.- 345-346); pismo Prokuratury Rejonowej wC. z dnia 8.02.2017r. (k.- 129) i pismo z dnia 14.02.2018r. (k.- 266) /.

Pismem z dnia 24 maja 2016r. powód wezwał (...) w W. do zapłaty kwoty 250 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 445 § 1 k.c. i kwoty 14 580 zł tytułem zwrotu kosztów opieki. Decyzją z dnia 5 lipca 2016r. pozwany odmówił przyznania żądanych świadczeń

/ dowód: zgłoszenie szkody (k.- 34), pismo pozwanego z dnia 5.07.2016r. (k.- 35) /.

Sąd zważył, co następuje:

Poszkodowany w wypadku komunikacyjnym może uzyskać świadczenie (odszkodowanie/zadośćuczynienie) od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w sytuacja przewidzianych w ustawie z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. – Dz.U. z 2018r, poz. 473).

Zgodnie z art. 98 ust. 1 pkt 3 lit. a) cytowanej ustawy, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny zaspokaja roszczenia z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 1 i 2 (w tym ubezpieczeń OC posiadaczy pojazdów mechanicznych), za szkody powstałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na osobie, w mieniu, w mieniu i na osobie, między innymi gdy posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego, którego ruchem szkodę tę wyrządzono, nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny nie jest jednak zobowiązany do spełnienia świadczeń z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych, jeżeli szkody w mieniu i na osobie zostały wyrządzone posiadaczowi pojazdu mechanicznego przez kierującego pojazdem (art. 106 ust. 6 pkt 1 cytowanej ustawy). Taka sytuacja występuje w niniejszej sprawie.

Z opinii biegłego sądowego mgr inż. T. B. (1) sporządzonej w postępowaniu przygotowawczym, z której Sąd przeprowadził dowód także w niniejszej sprawie (k.- 278-279) wynika bowiem, iż odpowiedzialność za spowodowanie wypadku w dniu 30 października 2015r. ponosi wyłącznie kierowca pojazdu P. (quada), który naruszył podstawowe zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Biegły wskazał, że jedyną przyczyną wypadku było nieudzielenie przez kierującego quadem pierwszeństwa przejazdu, w trakcie włączania się do ruchu, kierowcy samochodu O. (...).

Z kolei z opinii biegłych z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych – J. N. i P. N. oraz z zakresu medycyny sądowej – K. N. ( Biuro (...) s.c.), jednoznacznie wynika, że w chwili wypadku w dniu 30 października 2015r. powód M. Ż. kierował pojazdem marki P. (...) (typu quad). Opinię tę Sąd uznał za przekonywującą, jasną i wyczerpującą. Opinia ta została sporządzona przez osoby posiadające wiadomości specjalne w przedmiocie niezbędnym do jej wydania, jak również została poparta analizą dostępnej dokumentacji i śladów rzeczowych zgromadzonych w sprawie karnej oraz przy zastosowaniu symulacji komputerowej.

Biegli w sposób jednoznaczny, rzeczowy, w oparciu o całokształt zgromadzonego materiału dowodowego wyjaśnili, że kierowcą pojazdu P. w chwili wypadku był M. Ż., że pojazd ten nie był przystosowany do przewozu dwóch osób, co miało wpływ na charakter i rozmiar obrażeń ciała doznanych przez pasażera, podobnie jak i brak kasków ochronnych u uczestników wypadku, jak również że brak umiejętności kierowania pojazdem miał wpływ na przebieg i zaistnienie wypadku. Brak znajomości przepisów spowodował wymuszenie pierwszeństwa przez kierującego quadem w stosunku do kierowcy samochodu O. (...). Natomiast na skutek braku umiejętności kierowania pojazdem doszło do wjechania quada wprost pod koła samochodu. Konstatacja biegłych nie nastręcza żadnych wątpliwości i nie wykracza poza ramy przyznanych im kompetencji. W powyższym zakresie Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania dowodu z opinii biegłych z Biura (...). Opinię tę należało uznać za pełną, rzetelną i obiektywnie przydatną do rozstrzygnięcia.

Biegli ustalili, że zarówno na pokrywie komory silnika, jak i na szybie czołowej samochodu O. (...) występowały dwa miejsca uszkodzeń o liniowym brzegu. Miejsca uszkodzeń nadwozia były na tyle od siebie odległe, że nie mogły zostać spowodowane przez kontakt z tylko jedną osobą; jedno z tych uszkodzeń powstało na skutek kontaktu z kierującym, zaś drugie z pasażerem quada. Biorąc pod uwagę małą prędkość quada w stosunku do prędkości samochodu i ułożenie śladów ciała na przedniej szybie samochodu, przy zastosowaniu symulacji komputerowej zderzenia, ustalono, że ciała kierującego i pasażera nie zamieniły się miejscami podczas przemieszczania się w kierunku szyby pojazdu. Kierujący quadem uderzył głową na wysokości połowy szyby czołowej samochodu, a pasażer uderzył głową w przednią krawędź dachu. Podróżujący quadem byli mniej więcej jednego wzrostu, a dla kierowcy przeznaczone było zagłębienie w siedzisku, co oznaczało, że pasażer usytuowany był na pojeździe wyżej w stosunku do kierowcy. Z tego też powodu został wyżej wrzucony na samochód; ponadto, kierowca miał możliwość zmniejszyć wysokość podrzucenia, ponieważ mógł trzymać się kierownicy, a takiej możliwości nie miał pasażer. Jeden ze śladów uderzenia ciała (tj. ten pochodzący od kontaktu z ciałem kierującego quadem) obejmował tylko dolną połowę szyby i kończył się na szybie tzw. „pająkiem” z centrum w postaci otworu. Przednia szyba jest „miększa” od metalowych elementów samochodu, a więc w rezultacie korzystniejszy jest przypadek kontaktu głowy z szybą, niż z metalowym elementem pojazdu w postaci górnej krawędzi dachu. Biegli wskazali, że przednia laminowana szyba poprzez rozbicie się bez tworzenia odłamków i przyjęcie kształtu „pająka” potrafi z reguły na tyle zamortyzować uderzenie, że obrażenia głowy są przeżyciowe. Drugi ślad uderzenia ciała (tj. ten pochodzący od kontaktu z ciałem pasażera) miał swoje centrum w górnej części szyby w okolicy przedniej krawędzi dachu samochodu. Badania i rzeczywiste wypadki dowodzą, że głowa człowieka „nie wytrzymuje” kontaktu z metalową krawędzią dachu i w rezultacie obrażenia prowadzą do zgonu uczestnika takiego zdarzenia. Te ustalenia dają z kolei podstawę do przyjęcia dalszych wniosków, że obrażenia głowy osoby kierującej quadem rokowały nadzieję na przeżycie, w przeciwieństwie do obrażeń głowy pasażera quada, gdyż charakter obrażeń powstałych po kontakcie z przednią krawędzią dachu, przy dużej prędkości samochodu wnosił nieprzeżyciowe rokowanie. Biegli wskazali również, że ślad kontaktu z ciałem pasażera quada na lewej części ramy dachu oznacza, że ciało pasażera po kontakcie z szybą i przednią częścią płata dachu, spadło następnie na lewą stronę w stosunku do toru i kierunku jazdy samochodu. Natomiast co do osoby kierującej quadem, to pozostawiony przez nią ślad zakończony „tzw. „pająkiem” w okolicy połowy wysokości szyby oznaczał, że po kontakcie ciało zostało następnie odrzucone przed samochód. Ponieważ quad przed zderzeniem przejeżdżał przez jezdnię ulicy (...) z lewej strony na prawą w stosunku do kierunku jazdy samochodu O., to na ciało kierującego quadem oddziaływała dodatkowa składowa siła o kierunku zgodnym z pierwotnym kierunkiem ruchu quada. Nałożenie tej siły na siłę zasadniczą pochodzącą od uderzenia samochodem, dało siłę wypadkową skośną w prawo w stosunku do osi jezdni, w efekcie czego ciało kierowcy quada upadło przy prawej krawędzi jezdni. Zatem pasażer upadł z lewej strony pozderzeniowego toru ruchu szczepionego zespołu quad-samochód i mógł upaść w okolicy osi jezdni, a kierujący quadem upadł po prawej stronie toru ruchu, czyli mógł znaleźć się przy prawej krawędzi jezdni. Pasażer doznał silnego urazu głowy w wyniku kontaktu z przednią krawędzią dachu, zaś obrażenia głowy kierowcy pojazdu P. mogły być przeżyciowe, gdyż jego głowa pozostawała w kontakcie centralnie z szybą czołową. Obrażenia ciała, w szczególności głowy, jakich doznał M. Ż. nie były rozległe i miały charakter przeżyciowy. Natomiast obrażenia ciała u S. O. były śmiertelne; przyczyną zgonu był uraz głowy, zwłaszcza stłuczenie mózgu z krwotokami i krwiakami wewnątrzczaszkowymi (k.- 107 akt prokuratorskich). S. O. bezpośrednio po zderzeniu leżał nieprzytomny na środku jezdni, a obok niego była kałuża krwi. Z kolei powód M. Ż. upadł po wypadku po prawej stronie toru jazdy (blisko prawej krawędzi jezdni) zespołu quad – samochód. Biegli wskazali również, że także fakt ujawnienia, po policyjnych oględzinach quada w następnym dniu po wypadku, obuwia sportowego z napisem (...) na prawym podnóżku w jego tylnej części przemawiał za przyjęciem wniosku, że S. O. był pasażerem, a nie kierowcą quada. Z protokołu oględzin rzeczy (odzieży zmarłego S. O.) wynika, że but koloru biało-czarno-granatowego z napisem (...) należał do S. O. (k.- 304-305 akt prokuratorskich).

Z treści opinii biegłych wynika ponadto, że gdyby podróżujący quadem posiadali kaski ochronne, to ewentualne obrażenia głowy M. Ż. byłyby tylko powierzchowne i prawdopodobnie ograniczyłyby się do wstrząśnienia mózgu. Natomiast w odniesieniu do obrażeń głowy pasażera S. O. istniałoby duże prawdopodobieństwo, że ich charakter byłby przeżyciowy.

W świetle ustaleń wynikających z opinii biegłych z Biura (...) twierdzenia powoda, że w chwili wypadku osobą kierującą quadem był S. O. (k.- 180) nie są wiarygodne. Znamienne jest, że kilka miesięcy po wypadku (w marcu 2016r.) w trakcie składania zeznań w postępowaniu przygotowawczym M. Ż. wyjaśnił, że nie pamięta kto kierował quadem, a kto był pasażerem; wówczas ocenił zmarłego kolegę jako rozsądnego człowieka, który nigdy nie jeździłby samochodem bez prawa jazdy (którego nie miał) – k.- 292 akt prokuratorskich. Niewykluczone, że „obecne wewnętrzne przekonanie” powoda o byciu pasażerem w chwili wypadku w dniu 30 października 2015r. stanowi tzw. „efekt wyparcia”; jest mechanizmem obronnym przed trudnym (być może nieakceptowanym) doświadczeniem, połączonym z częściową utratą pamięci: „(….) Parę miesięcy temu zacząłem mieć przebłyski, podczas których widzę, że S. prowadzi tego quada, jedziemy tym quadem i jakieś światło w nas wjeżdża, i urywa się obraz (…)” – zeznania powoda k.- 180. Z kolei z zeznań świadka K. R., kolegi powoda, wynika, że po wypadku powód opowiada o sytuacjach, które nie miały miejsca (k.- 178).

W ocenie Sądu uznać należy, że w niniejszej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia odpowiedzialności pozwanego (...) za szkodę na osobie powoda, którą powód sam sobie wyrządził poprzez prowadzenie pojazdu marki P. (...) bez pozwolenia jego właściciela i bez uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi, z naruszeniem podstawowych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, niezachowując szczególnej ostrożności podczas włączania się do ruchu, co skutkowało zderzeniem się z prawidłowo jadącym kierowcą samochodu O. (...) (art. 106 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych /…/ ).

Skoro więc nie została wykazana jurydyczna możliwość przypisania odpowiedzialności pozwanemu za skutki wypadku z dnia 30 października 2015r. na osobie M. Ż., to zbędne stało się przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych z zakresu medycyny – ortopedii, neurologii i pulmonologii na okoliczność ustalenia uszczerbku na zdrowiu powoda, rokowań, skutków wypadku i ich wpływu na życie powoda . Sąd oddalił wnioski dowodowe powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych lekarzy w/w specjalności albowiem okoliczności (fakty), które miały być wykazane tymi dowodowymi, na tym etapie (tj. w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym), nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (k.- 279).

Z tych wszystkich względów powództwo podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 102 k.p.c., w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów, albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W ocenie Sądu, tego rodzaju wypadek zachodzi na kanwie niniejszej sprawy. Zastosowanie przez Sąd art. 102 k.p.c. powinno być oceniane w całokształcie okoliczności, które uzasadniałyby odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Zalicza się tu fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i fakty dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Przyjmuje się, że okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 1974r., II CZ 223/73, LEX nr 7379; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 stycznia 1999r., I ACz 40/99, OSA 2000, z. 7-8, poz. 33).

W niniejszej sprawie za zastosowaniem art. 102 k.p.c. przemawia charakter sprawy, subiektywne poczucie krzywdy powoda i przeświadczenie o słuszności wyboru drogi postępowania sądowego w zaistniałych okolicznościach faktycznych, a także sytuacja finansowo-bytowa powoda, która skutkowała zwolnieniem go od kosztów sądowych w niniejszej sprawie. Sąd wziął pod uwagę, że powód nie ma stałego zatrudnienia, pozostaje w zasadzie na utrzymaniu matki, uzyskującej dochód w wysokości około 2 500 zł miesięcznie, jak również fakt dotychczasowych doświadczeń życiowych powoda wynikających z wypadku, związanych ze śmiercią kolegi.

Z tych też względów, uznając, że spełniona jest przesłanka w postaci „wypadku szczególnie uzasadnionego”, Sąd oddalając powództwo, obciążył powoda jedynie połową należnych kosztów procesu w kwocie 4 858 zł 50 gr (9 717 zł : 2), tj. wynagrodzenia radcy prawnego działającego za pozwanego w wysokości 3 600 zł / odpowiadającej ½ przewidzianej stawki - § 2 pkt 6) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r., poz. 1804 z późn. zm.) w związku z § 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. zmieniającego rozporządzenia w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2016r., poz. 1667) /, części opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 8 zł 50 gr / 17 zł : 2/ i zaliczki na wynagrodzenie biegłych w wysokości 1 250 zł / 2 500 zł : 2/, odstępując od obciążenia go kosztami procesu w dalszej części (pkt 2).