Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ca 228/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lipca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie SSO Joanna Składowska

SSR (del.) Elżbieta Sadowska-Augustyniak

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 25 lipca 2018 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa H. K.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Z.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli

z dnia 20 marca 2018 roku, sygnatura akt I C 239/18

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zduńskiej Woli, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego i znosi postępowanie w zakresie objętym rozprawą z 20 marca 2018 roku.

Sygn. akt I Ca 228/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 20 marca 2018 r., wydanym w sprawie z powództwa H. K. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Z., sygn. akt I C 239/18, Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli pozbawił wykonalności nakaz zapłaty z dnia 31 stycznia 2008 r., wydany przez Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli w sprawie VI NC 33/08 w zakresie odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenie od kwoty 2 718,95 złotych za okres od 1 stycznia 2008 r. do 15 stycznia 2015 r. oraz od kwoty 91,91 złotych za okres od dnia 29 stycznia 2008 r. do 15 stycznia 2015 r.; oddalając powództwo w pozostałym zakresie i nie obciążając powódki obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego stronie przeciwnej oraz zapłaty kosztów należnych Skarbowi Państwa, od uiszczenia których powódka była zwolniona.

Rozstrzygnięcie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach:

W pozwie z dnia 20 lutego 2018 r. H. K. żądała pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli w dniu 31 stycznia 2008 r. w sprawie sygn. akt VI Nc 33/08.

Spółdzielnia Mieszkaniowej (...) w Z. uznała powództwo w części dotyczącej odsetek za okres od dnia 1 stycznia 2008 r. do 15 stycznia 2015 r. od kwoty 2 718,95 złotych i od 29 stycznia 2008 r. do 15 stycznia 2015 r. od kwoty 91,91 złotych, wnosząc o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

Jak ustalił Sąd pierwszej instancji, Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli w dniu 31 stycznia 2008 r. w sprawie sygn. akt V I Nc 33/2008 wydał nakaz zapłaty, zasądzając od H. K. na rzecz Spółdzielnia Mieszkaniowej (...) w Z. kwotę 12 810,86 złotych z odsetkami ustawowymi i kosztami postepowania.

Występując z powództwem na podstawie art. 840 k.p.c. powódka podniosła zarzut przedawnienia roszczenia, jednakże jest on jedynie częściowo skuteczny.

Roszczenia z stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawniają się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. (art. 125 § 1 k.c.). Jednak zainicjowanie postępowania o nadanie klauzuli wykonalności doprowadziło do pierwszego przerwania biegu przedawnienia roszczenia. W dniu 16 stycznia 2018 r., a zatem przed upływem 10 letniego okresu przedawnienia pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Z. zainicjowała postępowanie egzekucyjne, co po raz kolejny przerwało bieg terminu przedawnienia należności głównej.

Zasadne natomiast było żądanie w zakresie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności co do części odsetek, które są świadczeniem okresowym. Roszczenie o zapłatę odsetek za opóźnienie uzyskuje z chwilą powstania byt niezależny od długu głównego i ulega przedawnieniu według własnych reguł, a więc osobno za każdy dzień opóźnienia. Termin przedawnienia wynosi 3 lata.

Mając na uwadze powyższe, Sąd pierwszej uwzględnił powództwo w zakresie w jakim zostało ono uznane przez pozwanego i oddalił powództwo w pozostałej części, jako niezasadne.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o art. 102 k.p.c.

Powódka wniosła apelację od wyroku Sądu Rejonowego, zaskarżając orzeczenie całości i wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy temuż Sądowi do ponownego rozpoznania. Zarzuciła naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 379 pkt 5 k.p.c. w zw. z art. 149 § 2 k.p.c. oraz 133 § 3 k.p.c., poprzez przeprowadzenie rozprawy bez udziału profesjonalnego pełnomocnika powódki, pomimo uwzględnienia jej zażalenia i ustanowienia dla niej pełnomocnika z urzędu, w wyniku czego wystąpiła nieważność postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Jak ustalił Sąd Okręgowy, w toku postępowania przed Sądem Rejonowym powódka złożyła wniosek o ustanowienie dla niej pełnomocnika z urzędu. Co prawda wniosek ten został oddalony postanowieniem z 22 lutego 2018 r., lecz w wyniku wniesionego zażalenia, Sąd Okręgowy zmienił to orzeczenie i postanowieniem z 13 marca 2018 r. ustanowił dla H. K. pełnomocnika z urzędu, którego wyznaczyć miała Okręgowa Rada Adwokacja w Ł.. Pomimo tego faktu, Sąd Rejonowy nie wystąpił o wyznaczenie osoby adwokata mającego reprezentować powódkę i w dniu 20 marca 2018 r. przeprowadził rozprawę, a następnie wydał wyrok w sprawie.

W sytuacji, gdy zapadło postanowicie o ustanowieniu dla powódki pełnomocnika z urzędu, obowiązkiem Sądu pierwszej instancji było odroczenie wyznaczonej rozprawy

i zwrócenie się do właściwej Okręgowej Rady Adwokackiej o wskazanie jego osoby, a następnie umożliwienie mu podjęcia obrony praw powódki, zgodnie z celem dla jakiego został ustanowiony. Przede wszystkim zaś, stosownie do wymogu art. 149 § 2 oraz art. 133 § 3 k.p.c., należało powiadomić pełnomocnika o terminie rozprawy.

Zaniechanie realizacji wskazanych obowiązków przez Sad Rejonowy doprowadziło do pozbawienia powódki możności obrony jej praw i skutkowało nieważnością postępowania (art. 379 pkt 5 k.p.c.).

Powyższe obligowało Sad Okręgowy, zgodnie z art. 386 § 2 k.p.c., do uchylenia zaskarżonego wyroku, zniesienia postępowania w zakresie dotkniętym nieważności

i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Zgodnie z art. 108 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy, pozostawił Sadowi pierwszej instancji rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.