Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Szczytnie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Joanna Herman

Protokolant: p.o. sekr. sąd. Paulina Rucka

Przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Mrągowie delegowany do prokuratury Rejonowej w Szczytnie Jarosława Pawluczuk

po rozpoznaniu dnia 19 lipca roku na rozprawie sprawy:

P. K., s. D. i G. z d. K., ur. (...) w S.

oskarżonego o to, że:

I. w nocy z 22 na 23 grudnia 2017 roku w miejscowości K. (...), gm. Ś., województwo (...) wypowiadał wobec G. S. oraz D. C. groźby pozbawienia życia i zdrowia, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonych uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne

tj. o czyn określony w art. 190 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

II. w dniu 21 stycznia 2018 roku w miejscowości (...), gm. Ś., województwo (...) wypowiadał wobec G. S. groźby pozbawienia życia i zdrowia, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne

tj. o czyn określony w art. 190 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

I.  oskarżonego P. K. uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, które kwalifikuje jako określony w art. 91 § 1 kk ciąg przestępstw i za to z mocy art. 190 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, opierając wymiar kary o art. 190 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk skazuje go na karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 93 a § 1 pkt 2 kk w zw. z art. 93 c pkt 4 kk orzeka wobec oskarżonego środek zabezpieczający w postaci terapii w (...);

III.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26.05.1982r. Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. P. prowadzącej Kancelarię Adwokacką w S. kwotę 600 zł (sześćset złotych) tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego w postępowaniu przygotowawczym i sądowym oraz podatek od towarów i usług w kwocie 138 zł (sto trzydzieści osiem złotych);

IV.  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w całości.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. K. ma 21 lat, mieszka w miejscowości K. (...), gm. Ś.. Jest kawalerem, utrzymuje się z prac dorywczych, z których uzyskuje dochód w kwocie około 600 zł miesięcznie.

(wyjaśnienia oskarżonego k. 102)

W nocy z 22 na 23 grudnia 2017 roku w swoim domu w miejscowości K. (...), w którym zamieszkuje z matką G. S. i siostrą D. C. P. K. zaczął grozić matce i siostrze pozbawieniem życia i zdrowia. Wobec matki wymieniony mówił, że poderżnie jej gardło, zaś siostrze, że ją udusi. Wymienione obawiały się spełnienia wypowiadanych gróźb, dlatego wezwały policję na interwencję do miejsca zamieszkania.

Następnie, w dniu 21 stycznia 2018 roku również w miejscowości (...), P. K. ponownie zaczął wypowiadać pod adresem swojej matki G. S. groźby pozbawienia życia i zdrowia. Groźby te wzbudziły w niej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, w związku z czym wezwała policję na interwencję do miejsca zamieszkania.

(dowody: wyjaśnienia oskarżonego k. 37 – 39, 102v., dokumentacja Niebieskiej karty k. 6 – 9, 20 – 23)

P. K. wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 26 stycznia 2016 roku w sprawie II K 250/15 skazany został za przestępstwo z art. 280 § 2 kk na karę 1 roku i 9 miesięcy pozbawienia wolności, a za czyn z art. 190 § 1 kk na karę 2 miesięcy pozbawienia wolności, w ich miejsce wymierzona mu została kara łączna 1 roku i 9 miesięcy pozbawienia wolności. Kara ta objęta została wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 13 maja 2016r. w sprawie II K 26/16, w którym wymierzona została oskarżonemu kara łączna 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Karę tę P. K. odbywał od dnia 30 kwietnia 2016 roku do dnia 19 listopada 2017r.

(odpisy wyroków Sądu Okręgowego w Olsztynie w sprawach II K 250/15 k. 56 – 57, II K 26/16 k. 58 – 59, obliczenie kary k. 60, zawiadomienie o zwolnieniu ze sprawy k. 61)

P. K. nie cierpi na chorobę psychiczną ani upośledzenie umysłowe, występują u niego zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem rożnych środków psychoaktywnych. Jego poczytalność tempore criminis nie była zniesiona ani ograniczona w rozumieniu przepisu art. 31 § 1 lub 2 kk. Czyny przez niego popełnione pozostawały w związku z zaburzeniami osobowości o takim charakterze lub nasileniu, że zachodzi co najmniej wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez niego ponownie czynu zabronionego z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej. Aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez niego czynu zabronionego, w tym czynów podobnego rodzaju związanych z występującymi u niego zaburzeniami osobowości zachodzi konieczność zastosowania wobec niego środka zabezpieczającego w postaci terapii w poradni zdrowia psychicznego.

(opinia sądowo – psychiatryczna k. 70 – 74)

Oskarżony P. K. przyznał się do popełnienia zarzucanych czynów. W toku postępowania przygotowawczego wyjaśnił, że w czasie wskazanym w zarzutach faktycznie wypowiadał groźby pod adresem obu pokrzywdzonych. Podkreślił, że żałuje swego zachowania, chciałby pokrzywdzone przeprosić za swoje zachowanie. Na rozprawie oskarżony przyznał, że w nocy 22/23 grudnia 2017 roku groził matce i siostrze pozbawieniem ich życia i zdrowia, a w styczniu 2018 roku ponownie groził matce. Oświadczył, że chciałby, by została mu wymierzona kara.

Wszystkie obecne na sali rozpraw strony tj. prokurator, oskarżony i obrońca zgodnie oświadczyły, że wobec relacji przyznającego się do winy oskarżonego, którego wyjaśnienia nie budzą wątpliwości, wnoszą o ograniczenie postępowania dowodowego i zaniechanie przesłuchania świadków w sprawie. Wobec powyższego, uznając, że wyjaśnienia oskarżonego przyznającego się do popełnienia zarzucanych czynów nie budzą wątpliwości sąd postanowił na podstawie art. 388 kpk ograniczyć postępowanie dowodowe w ten sposób, że odstąpić od przesłuchania świadków w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle wyjaśnień oskarżonego, a także dokumentów dołączonych do aktu oskarżenia uzasadnione jest przekonanie, że P. K. dopuścił się zarzucanych mu czynów.

Podkreślenia wymaga fakt, że po wezwaniu przez G. S. policji w związku z zachowaniem syna P. K. w dniu 23 grudnia 2017 roku sporządzona została dokumentacja związana z procedurą Niebieskiej Karty, sam zaś oskarżony przyznał się do popełnienia czynu zarzucanego mu na szkodę matki i siostry D. C.. Podobnie, po zdarzeniu z dnia 21 stycznia 2018 roku, kiedy G. S. ponownie zgłosiła potrzebę interwencji policji w związku z zachowaniem syna, gdy sporządzona została dokumentacja związana z procedurą Niebieskiej Karty, oskarżony przyznał się do popełnienia czynu polegającego na groźbach pozbawienia życia i zdrowia wobec G. S..

Konsekwentne w tym zakresie wyjaśnienia oskarżonego potwierdził on na rozprawie przed sądem przyznając się do popełnienia obu zarzucanych czynów. Jak wyjaśnił oskarżony na rozprawie, w nocy 22/23 grudnia 2017 roku, w domu, będąc zdenerwowany groził matce G. S. pozbawieniem życia i zdrowia mówiąc, że poderżnie jej gardło, a siostrze D. C., również obecnej w domu, że ją udusi. Jak przyznał oskarżony, zarówno matka, jak i siostra bały się go w tym momencie, dlatego wezwały policję. Podobnie oskarżony przyznał, że w dniu 21 stycznia 2018 roku groził matce G. S. pozbawieniem jej życia i zdrowia mówiąc, że ją zabije, w konsekwencji czego matka wezwała policję na interwencję w miejscu zamieszkania. Jak wskazał oskarżony, nie potrafi on wytłumaczyć przyczyn swego zachowania wobec matki i siostry, żałuje jednak tego, co zrobił, podobne zaś zachowania z jego strony nie powtórzyły się nigdy później.

Wyjaśnienia oskarżonego złożone na rozprawie, szczere i zgodne z relacją złożoną przez niego na etapie postępowania przygotowawczego zasługują zdaniem sądu na podzielenie, nie budzą one wątpliwości sądu co do ich zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. W świetle powyższych wyjaśnień oskarżonego, uwzględniając fakt, że nie zostały złożone przed otwarciem przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej (art. 12 § 3 kpk) wnioski o ściganie, sąd na podstawie art. 388 kpk przeprowadził postępowanie dowodowe tylko częściowo odstępując, za zgodą wszystkich obecnych na rozprawie stron od przesłuchania świadków w niniejszej sprawie. Podkreślenia wymaga fakt, że oskarżony, jak zaznaczył, zamierzał złożyć wniosek o wydanie wobec niego wyroku skazującego w trybie art. 387 kpk, na skutek jednak konsultacji z obrońcą, wobec braku podstaw do orzeczenia środka zabezpieczającego w tym trybie, ostatecznie wniosku tego nie składając.

Okoliczność, iż pokrzywdzone obawiały się spełnienia wypowiadanych przez oskarżonego gróźb wynika nie tylko z wyjaśnień oskarżonego, ale również pośrednio z każdorazowego wzywania przez nie policji w wypadku zachowania oskarżonego, które budziło ich strach. W ocenie sądu obawę pokrzywdzonych uznać należy za obiektywnie uzasadnioną w świetle chociażby uprzedniej, znanej pokrzywdzonym będącym osobami najbliższymi P. K. i wspólnie z nim zamieszkującymi, karalności oskarżonego odbywającego bezwzględne kary pozbawienia wolności, w tym za czyny popełnione z użyciem groźby bezprawnej i przemocy.

Jak wynika z opinii sądowo – psychiatrycznej, oskarżony nie cierpi na chorobę psychiczną ani upośledzenie umysłowe, występują u niego zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem rożnych środków psychoaktywnych. Jak wskazali w swej opinii biegli, poczytalność oskarżonego tempore criminis nie była zniesiona ani ograniczona w rozumieniu przepisu art. 31 § 1 lub 2 kk. Jak podkreślili przy tym w swej opinii biegli psychiatrzy i psycholog, czyny przez oskarżonego popełnione pozostawały w związku z zaburzeniami osobowości o takim charakterze lub nasileniu, że zachodzi co najmniej wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez niego ponownie czynu zabronionego z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej, aby zaś zapobiec ponownemu popełnieniu przez niego czynu zabronionego, w tym czynów podobnego rodzaju związanych z występującymi u niego zaburzeniami osobowości zachodzi konieczność zastosowania wobec niego środka zabezpieczającego w postaci terapii w poradni zdrowia psychicznego. Powyższa pisemna opinia biegłych zasługuje zdaniem sądu na podzielenie w całości, w tym również w zakresie stanowiska o konieczności zastosowania wobec oskarżonego środka zabezpieczającego w postaci terapii w poradni zdrowia psychicznego w celu zapobieżenia ponownemu popełnieniu przezeń czynu zabronionego związanego z występującymi u niego zaburzeniami osobowości, na występowanie których wskazują m.in. słabo wykształcona sfera uczuciowości wyższej, brak zdolności do wyciągania praktycznych wniosków z dotychczasowych doświadczeń życiowych. Opinia powyższa pozostaje zdaniem sądu, jasna i pełna, jest bowiem rzetelna, fachowa, zawiera należycie uzasadnione, jasne i logiczne wnioski.

W tym stanie rzeczy wykazana została wina oskarżonego, która polega na tym, że w nocy 22/23 grudnia 2017 roku w miejscowości K. (...), gm. Ś. groził matce G. S. pozbawieniem życia i zdrowia, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonych uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne, nadto w dniu 21 stycznia 2018 roku w miejscowości (...) wypowiadał groźby pozbawienia życia i zdrowia wobec G. S., przy czym groźby te wzbudziły w niej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne, przy czym czyny te, określone w art. 190 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione zostały w warunkach określonego w art. 91 § 1 kk ciągu przestępstw tj. w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem takiej samej sposobności tj. obecności osób najbliższych we wspólnym miejscu zamieszkania zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z tych przestępstw.

Jak wynika z odpisów wyroków w sprawach II K 250/15 i II K 26/16 Sądu Okręgowego w Olsztynie, a także zawiadomienia o zwolnieniu ze sprawy i dokumentu obliczenia kary, P. K. wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 26 stycznia 2016 roku w sprawie II K 250/15 skazany został za przestępstwo z art. 280 § 2 kk na karę 1 roku i 9 miesięcy pozbawienia wolności, a za czyn z art. 190 § 1 kk na karę 2 miesięcy pozbawienia wolności, w ich miejsce wymierzona mu została kara łączna 1 roku i 9 miesięcy pozbawienia wolności. Kara ta objęta została wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 13 maja 2016r. w sprawie II K 26/16, w którym wymierzona została oskarżonemu kara łączna 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Karę tę P. K. odbywał od dnia 30 kwietnia 2016 roku do dnia 19 listopada 2017r. Z powyższego wynika, że w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne określone w art. 280 § 2 kk – popełnione z użyciem groźby bezprawnej, oskarżony popełnił ponownie umyślne przestępstwa podobne, a zatem działał w warunkach powrotu do przestępstwa określonego w art. 64 § 1 kk.

Wymierzając karę sąd miał na uwadze szczere przyznanie się oskarżonego do winy, okazany żal i skruchę z powodu swego zachowania wobec pokrzywdzonych. Uwzględnić nadto należało okoliczność, że oskarżony zadeklarował, że chciałby, by została mu wymierzona kara, planował również złożenie wniosku o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania postępowania dowodowego.

Dodatkowo, jako okoliczność łagodzącą potraktować należało mankamenty psychiczne oskarżonego, w tym zaburzenia osobowości wyrażające się m.in. w słabo wykształconej sferze uczuciowości wyższej i braku zdolności do wyciągania praktycznych wniosków z dotychczasowych doświadczeń życiowych.

Jednocześnie jednak okoliczność, iż oskarżony dopuścił się w warunkach ciągu przestępstw, w krótkich odstępach czasu czynów na szkodę zamieszkujących wraz z nim osób najbliższych, w niedługim czasie po opuszczeniu zakładu karnego, w którym odbywał karę bezwzględną pozbawienia wolności za czyny popełnione również z użyciem groźby bezprawnej, w warunkach art. 64 § 1 kk, nakazuje potraktowanie zachowania P. K. z całą surowością prawa. W świetle powyższych okoliczności nie ma jakichkolwiek podstaw uzasadniających wymierzenie mu kary innego rodzaju niż kara pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania na okres próby. Uprzednia karalność oskarżonego (k. 46 – 47), fakt, iż wielokrotnie popadał on w konflikty z prawem popełniając różnego rodzaju przestępstwa, za które były mu wymierzane tak kary o charakterze wolnościowym, jak i izolacyjnym, powoduje, że aktualnie na plan pierwszy wysunąć należy cele represyjne i ogólnoprewencyjne stawiane karze przez ustawodawcę. W ocenie sądu jedynie bezwzględna kara pozbawienia wolności pozostaje adekwatna do istotnego stopnia społecznej szkodliwości zachowania oskarżonego, jest też w stanie najpełniej spełnić cele kary w stosunku do P. K..

Na marginesie zaznaczyć należy, że do wniosku prokuratora o orzeczenie wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności w wymiarze 5 miesięcy przychylił się zarówno skarżony, jak i obrońca oskarżonego z urzędu również wnosząc o wymierzenie mu powyższej kary i środka zabezpieczającego w postaci terapii.

Orzeczenie środka zabezpieczającego stało się konieczne w świetle opinii biegłych psychiatrów i psychologa i treści art. 93a § 1 pkt. 2 kk i art. 93c pkt. 4 kk tj. w sytuacji skazania na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za umyślne przestępstwo z art. 190 § 1 kk popełnione w związku z zaburzeniami osobowości o takim charakterze i nasileniu, że zachodzi co najmniej wysokie prawdopodobieństwo popełnienia czynu zabronionego z użyciem przemocy lub groźby jej użycia. Oskarżony wyraził na rozprawie zgodę na zastosowanie wobec niego środka zabezpieczającego w postaci terapii w poradni zdrowia psychicznego, co zwalnia z konieczności wysłuchania biegłych psychiatrów i psychologa w przedmiocie zastosowania zawnioskowanego przez nich środka zabezpieczającego (art. 354a § 2 kpk).

O kosztach za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym w formie dochodzenia i sądowym orzeczono na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( § 17 ust. 1 pkt. 1 i § 17 ust. 2 pkt. 3).

Z uwagi na orzeczenie wobec oskarżonego kary bezwzględnej pozbawienia wolności, co w konsekwencji powoduje utratę możliwości zarobkowania w ramach podejmowanych dotychczas przez niego prac dorywczych sąd zwolnił go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.