Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 12 września 2017 roku w sprawie z powództwa Gminy O. przeciwko A. K. o eksmisję, Sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił powództwo (pkt 1) oraz zasądził od Gminy O. na rzecz A. K. kwotę 497 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 2).

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona powodowa, zaskarżając go w całości oraz zarzucając:

1.  naruszenie prawa procesowego wyrażonego w art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału dowodowego i błędne przyjęcie, że pozwana przebywała w lokalu mieszkalnym przy ul. (...)
w S. L. z zamiarem stałego pobytu przez okres 12 miesięcy poprzedzających wypowiedzenie umowy najmu w sytuacji, gdy z zeznań świadków oraz samej pozwanej wynika, że pozwana nie przebywała w tym lokalu z zamiarem stałego pobytu przez okres 12 miesięcy, bowiem swoje przyjazdy do lokalu traktowała jako okazjonalne, będąc równocześnie zameldowaną i przebywającą na stałe w lokalu mieszkalnym w W., pobyty pozwanej w S. w celu rekreacyjnym trwały około 3-4 miesięcy w roku, a zintensyfikowały się w latach 2015 – 2016, a zatem wówczas, gdy pozwana otrzymała wypowiedzenie umowy najmu, natomiast zamiar przeniesienia się pozwanej na stałe do S. potwierdził świadek w osobie córki pozwanej oznaczając datę powzięcia tego zamiaru przez matkę na koniec 2015 r., a zatem na datę doręczenia wypowiedzenia umowy najmu, co pozostaje bez związku z przejściem pozwanej na emeryturę 11 lat temu i śmiercią jej męża, która nastąpiła 7 lat temu; nadto wbrew zeznaniom świadka M. T. Sąd ustalił, że pod adresem zamieszkania w W. korespondencję kierowaną do pozwanej odbierała wyłącznie jej córka, co ma potwierdzać zdaniem Sądu w sposób pośredni fakt zamieszkiwania pozwanej w S., w sytuacji, gdy w aktach sprawy znajdowały się tylko dwa potwierdzenia odbioru korespondencji przez córkę pozwanej, a z zeznań w/w świadka, którym Sąd nie odmówił wiarygodności, wynika, że korespondencję odbierała sama pozwana;

2.  naruszenie prawa procesowego wyrażonego w art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 217 § 1 k.p.c. poprzez bezzasadne pominięcie dowodów z dokumentów prywatnych w postaci notatek pracowników Gminy O. z dnia 1 lipca 2015 r., 22 lipca 2015r.
i z dnia 26 lutego 2014 r. jako nieprzydatnych do rozstrzygnięcia sprawy w sytuacji, gdy notatki te, sporządzane w rożnych porach roku, potwierdzają w sposób pośredni brak zamieszkiwania pozwanej przez okres 12 miesięcy z zamiarem stałego pobytu
w S. L..

W oparciu o wskazane zarzuty powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku
w całości i uwzględnienie powództwa poprzez orzeczenie obowiązku opróżnienia przez pozwaną przedmiotowego lokalu mieszkalnego oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu za postępowanie przed sądami obydwu instancji, ewentualnie
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania przed Sądem II instancji.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy w sposób właściwy rozważył wszystkie dowody i okoliczności i na ich podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne,
nie przekraczając w tej mierze zasady swobodnej oceny dowodów i dlatego Sąd Okręgowy przyjmuje te ustalenia za własne.

Zarzucając Sądowi Rejonowemu przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów skarżący w istocie ograniczył się do ogólnikowego stwierdzenia, że brak jest uzasadnionych podstaw do przyjęcia na podstawie materiału dowodowego, że przed dokonaniem wypowiedzenia umowy najmu pozwana przebywała w lokalu w S. L. przez okres 12 miesięcy z zamiarem stałego pobytu. Jednocześnie apelujący przedstawił własną wersję stanu faktycznego, umniejszając znaczenie dostrzeżonych przez Sąd I instancji okoliczności wynikających z materiału dowodowego sprawy. Tak sformułowany zarzut nie mógł być uwzględniony. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd
art. 233 § 1 k.p.c. wymaga bowiem wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej, niż przyjął sąd, wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (tak np. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98, niepubl., por. również wyrok SN z dnia 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/00 OSNC 2000, Nr 10, poz. 189; wyrok SN z dnia 5 sierpnia 1999 r., II UKN 76/99 OSNAPiUS 2000, Nr 19, poz. 732.). Strona apelująca odnosząc się do fragmentarycznie ujętych, wyrwanych z kontekstu sformułowań zawartych w zeznaniach świadków próbuje zwalczać niekorzystne dla niej ustalenia faktyczne, które nie mogły odnieść zamierzonego skutku. Wskazać przy tym należy, iż zasada wyrażona w treści art. 233 § 1 k.p.c. obowiązuje także przy wyciąganiu wniosków przez strony procesowe, które przedstawiając w środku odwoławczym własne stanowisko nie mogą opierać się na fragmentarycznej ocenie dowodów. Skuteczne podniesienie zarzutu wymaga wykazania dlaczego rozumowanie sądu było błędne, w szczególności w konfrontacji z materiałem dowodowym, zakwalifikowanych przez sąd orzekający jako pełnowartościowy. Jedynie przekonanie skarżącego, że dany fragment postępowania dowodowego, z którego wynikają dla skarżącego korzystne wnioski powinien mieć w sprawie zastosowanie, bez odniesienia się do tego postępowania jako całości, nie uzasadnia zarzutu.

Wbrew stanowisku strony apelującej na podstawie przedstawionych dowodów, zasadnie Sąd I instancji uznał, iż w niniejszej sprawie nie została spełniona podstawowa przesłanka wypowiedzenia umowy najmu wynikająca z art. 11 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów. Jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy pojęcie zamieszkania, rozpatrywać należy w kontekście art. 25 k.c., a zatem składają się na nią dwa elementy: fizyczne przebywanie w danej miejscowości (corpus) i zamiar, wola stałego pobytu (animus). Dla ustalenia miejsca zamieszkania nie wystarczy zatem ani samo zamieszkiwanie w sensie fizycznym, jednak bez zamiaru stałego pobytu, choćby zamieszkiwanie trwało przez dłuższy czas, ani sam zamiar stałego pobytu w danej miejscowości niepołączony z przebywaniem w tej miejscowości. O " miejscu zamieszkania" rozstrzyga zawsze całokształt okoliczności wskazujących na zejście się stanu faktycznego przebywania z zamiarem takiego przebywania (por.m.in. S. Grzybowski (w:) System Prawa Cywilnego, t. 1, s. 333- 334; W. Popiołek, glosa do uchwały SN z dnia 24 czerwca 1993 r., III CZP 76/93, PS 1995, nr 3, s. 86- 87; wyroki SN z dnia 21 listopada 1966 r., II PR 512/66, OSNC 1967, nr 7- 8, poz. 136, oraz z dnia 7 czerwca 1983 r., II UR 4/84, OSP 1984, z. 12, poz. 265).

Sąd prawidłowo uznał, że z zebranych w sprawie dowodów wynikało, że przed przejściem na emeryturę pozwana przebywała w S. w okresie letnim przez cały czas trwania swego urlopu oraz dni wolne, a od 3-4 lat od przejścia na emeryturę przebywa na nieruchomości częściej. Z zeznań świadków E. S. oraz T. W. wynikało, że pozwana pomalowała zajmowany lokal w S., odnowiła letnią kuchnię, zrobiła remont komina, położyła papę na pomieszczenia gospodarcze i werandę. Złożyła również wniosek o remont dachu do powoda i wbrew stanowisku strony apelującej czynności te miały miejsce przed wypowiedzeniem umowy najmu. Okolicznością bezsporną było również, że pozwana w dniu 29 stycznia 2014 roku zawarła z (...) S.A. umowę o dostarczenie energii elektrycznej do nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), zaś w dniu 17 października 2016 roku przeprowadziła na własny koszt kontrolę stanu technicznego przewodów kominiarskich, jak również podjęła próbę zameldowania w przedmiotowym lokalu, jednak odmówiono jej tego z powodu nieuregulowanego stanu prawnego nieruchomości. Pozwana w toku postępowania zeznała, że mieszkanie w S. uważa za swoje centrum życiowe i Sąd słusznie uznał je za wiarygodne. Uwadze Sądu nie umknęło przy tym, iż pozwana przez kilka miesięcy w roku przebywała
w W., gdzie była zameldowana i gdzie jest właścicielką lokalu mieszkalnego, który obecnie zajmuje jej córka, niemniej jednak trafnie wywiódł, że sytuacja
ta spowodowana była gorszymi warunkami bytowymi na nieruchomości w S., która nie miała jednak wpływu na wyrażany przez pozwaną zamiar stałego pobytu
w S.. Wskazać należy, że dłuższe przebywanie w określonym miejscu nie wpływa na miejsce zamieszkania, jeżeli jest wymuszone określona sytuacją życiową danej osoby i nie łączy się z uzewnętrznionym zamiarem jego zmiany. W niniejszej sprawie w mieszkaniu położonym w S. pozwana posiada swoje rzeczy osobiste i meble. Zeznający w sprawie świadkowie potwierdzili przy tym przebywanie pozwanej na przedmiotowej nieruchomości w szerszym zakresie, niż w W.. Tym samym prawidłowo Sąd I instancji uznał, iż brak było podstaw do wypowiedzenia umowy najmu na podstawie art. 11 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów. Oceny tej nie zmieniają okoliczności wynikające z załączonych do akt sprawy notatek służbowych,
z których wynika, iż pozwana nie była obecna w domu w dniu kontroli, czy też nie przebywa często w budynku. Należało zgodzić się bowiem z Sądem I instancji, że okoliczności te nie przesądzają o fakcie niezamieszkiwania pozwanej w lokalu. Sąd Okręgowy nie dostrzegł podstaw do zmiany oceny dowodów zaprezentowanej przez Sąd I instancji i dlatego przyjął dokonane przez niego ustalenia za własne. W świetle tych ustaleń, powód niezasadnie wypowiedział pozwanej umowę najmu wskazanego w pozwie lokalu na zasadzie przepisu art. 11 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. i zasądzono od powoda na rzecz pozwanej kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym ustaloną na podstawie § 7 pkt 1 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 z późn. zm.).