Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IIK 138/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2018 r.

Sąd Rejonowy w Mrągowie, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Patrycja Abel-Mordasewicz

Protokolant: st. sekr. sądowy Marzena Białocerkowiec

w obecności prokuratora Prok. Rej. Adama Maurycego Popka

po rozpoznaniu w dniach 12.09.2017 r., 23.11.2017 r. i 29.05.2018 r. sprawy

P. K. syna J. i H. z domu S.,

ur. (...) w M.,

oskarżonego o to, że:

I. W dniu 01 lipca 2013 roku w M. przywłaszczył powierzony mu z mocy umowy nr (...) z dnia 21 listopada 2012 roku o przeniesienie prawa własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości walec wibracyjny (...) o wartości 170.000,00 złotych na szkodę Banku Spółdzielczego w M.,

tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.

II. W dniu 28 maja 2015 roku w M. przywłaszczył powierzony mu z mocy umowy nr (...) z dnia 21 listopada 2012 roku o przeniesienie prawa własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości koparkę kołową (...) 170ES-6K o wartości 120.000,00 złotych na szkodę Banku Spółdzielczego w M.,

tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.

III. W okresie od dnia 10 maja 2016 roku do dnia 14 czerwca 2016 roku w M. przywłaszczył powierzony mu z mocy umowy o przeniesienie prawa własności pojazdu mechanicznego podlegającego rejestracji z warunkiem zawieszającym o numerze 14/12 z dnia 21 listopada 2012 r. samochód marki T. (...) nr rej. (...) o wartości 30.000,00 złotych na szkodę Banku Spółdzielczego w M.,

tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k.

O R Z E K A :

I. Oskarżonego P. K. uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów i za to:

a) za czyn opisany w punkcie I na podstawie art. 284 § 2 k.k., przy zastosowaniu art. 37a kk, skazuje go na karę grzywny w rozmiarze 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość stawki na 10 (dziesięć) złotych;

b) za czyn opisany w punkcie II na podstawie art. 284 § 2 k.k., przy zastosowaniu art. 37a kk, skazuje go na karę grzywny w rozmiarze 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość stawki na 10 (dziesięć) złotych;

a) za czyn opisany w punkcie III na podstawie art. 284 § 2 k.k., przy zastosowaniu art. 37a kk, skazuje go na karę grzywny w rozmiarze 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość stawki na 10 (dziesięć) złotych;

II. Na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. wymierza oskarżonemu jedną łączną karę grzywny w rozmiarze 120 (stu dwudziestu) stawek dziennych ustalając wysokość stawki na 10 (dziesięć) złotych;

III. Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. J. K. kwotę 588,00 zł oraz 135,24 zł podatku VAT tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu wykonywaną wobec oskarżonego;

IV. Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych w całości.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił, co następuje:

Oskarżony P. K. prowadził działalność gospodarczą pod nazwą (...) Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w M..

W dniu 21 listopada 2012 roku P. K. zawarł z Bankiem Spółdzielczym w M. umowę kredytowej linii hipotecznej nr (...), na mocy której bank udzielił P. K. oraz A. K. kredytu w kwocie 2.900.000,00 złotych, z terminem spłaty przypadającym na dzień 31 października 2022 roku. W celu zabezpieczenia należności banku, wynikających lub mogących wyniknąć z powyższej umowy, zawarto umowy dodatkowe tj. umowy o przeniesienie prawa własności (przewłaszczenia) rzeczy oznaczonych, co do tożsamości. I tak P. K. przeniósł na Bank prawo własności pojazdów, maszyn i urządzeń:

- samochodu marki T. (...), rok produkcji 1988, numer rejestracyjny (...);

- samochodu marki T. (...), rok produkcji 1992, numer rejestracyjny (...);

- samochodu marki T. (...), rok produkcji 1992, numer rejestracyjny (...);

- samochodu marki T. (...), rok produkcji 1989, numer rejestracyjny (...);

- spychacza gąsienicowego (...),

- walca wibracyjnego (...),

- walca ogumionego (...) 10,

- walca K. K20-II,

- koparki (...),

- koparki kołowej (...) 428c,

- koparki kołowej (...).

Zgodnie z postanowieniami powyższych umów P. K. zatrzymał przewłaszczone rzeczy w swoim władaniu, nie mógł ich jednak, bez zgody Banku, zbyć ani też oddać ich w użytkowanie dla innych osób. Oświadczył nadto, że jest świadom, że wskazane rzeczy stały się, z chwilą podpisania umów, własnością banku, dobrowolnie pozbył się więc prawa do zastawiania lub innego obciążania tych rzeczy, a także ich zbywania (d. umowy bankowe k. 8-24; wniosek o zmianę zabezpieczenia k. 2; umowa kredytowej linii hipotecznej nr (...) k. 32-35).

Pomimo tego oskarżony P. K. w dniu 01 lipca 2013 roku sprzedał walce wibracyjny (...) na rzecz firmy (...) P. G. (1) z siedzibą w L. za kwotę 190.650,00 złotych, zaś w dniu 28 maja 2017 roku sprzedał koparkę kołową (...)6K na rzecz firmy P.W. (...) R. P. z siedzibą w miejscowości T. za kwotę 60.270,00 złotych (dowód faktury VAT k. 7 , 91-92; wypowiedzenie umowy kredytu k. 55-55v; zeznania świadków S. P. k. 52, 157-158 ; R. P.- odezwa o przesłuchanie świadka przed SR w Nakle nad Notecią; P. G. (2) - odezwa o przesłuchanie świadka przed SR w Lidzbarku Warmińskim).

Wyrokiem z dnia 25 października 2016r. Sąd Okręgowy w Olsztynie w sprawie I C 471/16 zasądził na rzecz Banku Spółdzielczego w M. kwotę 2.955.140 zł z tytułu niespłaconej umowy kredytu i umowy kredytowej linii hipotecznej nr (...) ( d. odpis wyroku k. 94-98).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów oraz pozostałych dowodów ujawnionych bez odczytywania, a zawnioskowanych aktem oskarżenia oraz dowodów przeprowadzonych przez Sąd i ujawnionych w toku rozprawy głównej.

Oskarżony P. K. przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Wyjaśnił, że działał ze względów ekonomicznych. Dodał, że było to sprzęt ruchomy, który ulega zniszczeniu. Wcześniej miał wypadek, złamał strasznie nogę i groziła mu amputacja stopy. Próbował szukać ratunku po wszystkich placówkach medycznych, łącznie z prywatnymi, co niosło za sobą duże koszty, by uratować nogę. Nie miał na to funduszy, musiał pożyczać pieniądze od znajomych, żeby ratować swoje zdrowie. W jego firmie też nie działo się za wesoło, był kryzys. Te maszyny uległy zniszczeniu, w koparce spaliła się instalacja. Walec wibracyjny miał uszkodzenie mechaniczne. Wyjaśnił, że nie było go stać na naprawy. Stwierdził nadto, że samochód marki T. był bardzo stary, kilkunastoletni, w ogóle nie był on ekonomiczny. Jeżeli trafił mu się klient, to się ucieszył, że mógł sprzedać ten sprzęt. Przez to mógł kontynuować leczenie, żeby można było pracować i zarabiać pieniądze dla banku. Częściowo pieniądze te przeznaczył na spłatę rat kredytowych banku. Dodał, że nie chciał nikogo oszukać. W zamian za to wystąpił do banku z dodatkowym zabezpieczeniem koparki, którą już spłacił, która jest i funkcjonuje w zamian za inny sprzęt. Czuł się zobowiązany, żeby wszystko było w porządku. Stwierdził nadto, że być może nie był do końca świadomy, ze względu na swój stan fizyczny i psychiczny, że sprzęt jest własnością banku. Umowy z bankiem podpisywał przed wypadkiem. Możliwe że wiedział, że to jest własność banku, ale było dużo zamieszania i dużo papierów. Wyjaśnił, że nie zrobił tego celowo. Nie czytał umowy przed podpisaniem, czytał jedynie tytuł umowy. Dodał, że działalność gospodarczą prowadzi od 1995 r. zajmuje się głownie robotami, pracami, nie jest fachowcem od dokumentów. Stwierdził, że zwracał się do banku o zmianę zabezpieczenia i wniosek ten został rozpoznany pozytywnie. Jako zabezpieczenie dał koparkę gąsiennicową. Ta koparka była wartości ponad 200.000 zł. Był w banku, rozmawiał z panem prezesem i wice prezesem na temat swojej sytuacji, lecz było to już po sprzedaży sprzętu. Nie chodził na konsultacje do prawnika ani z nikim innym nie konsultował treści umów. Sądził, że jeśli nie zapłaci kredytu to bank zabierze mu sprzęt, ale mimo tego sprzedał ten sprzęt. Dodał, że sprzęt musiał być sprzedany, bo koszty naprawy przewyższały jego wartość. Działał ekonomicznie, żeby można było funkcjonować. Stwierdził, że kredyt był zabezpieczony jeszcze hipotecznie, była hipoteka na budynku gdzie prowadził działalność i na budynku mieszkalnym (d. wyjaśnienia oskarżonego P. K. k. 156-157).

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, gdyż potwierdzają one ustalony w sprawie stan faktyczny. Z wyjaśnieniami oskarżonego korespondują relacje świadków: P. G. (2)( odezwa o przesłuchanie świadka przed SR w Lidzbarku Warmińskim), R. P. ( odezwa o przesłuchanie świadka przed SR w Nakle nad Notecią)- nabywców sprzętu będącego przedmiotem niniejszego postępowania, a nadto S. P. ( k. 52, 157-158) - wiceprezesa Banku Spółdzielczego w M., który potwierdził, ze oskarżony nie mógł sprzedawać zabezpieczonego sprzętu bez zgody banku. P. G. (2) i R. P. stwierdzili, że oskarżony sprzedawał maszyny nie informując nabywców, że są one zabezpieczone przez bank.

Sąd dał wiarę zeznaniom powołanych wyżej świadków uznając je za spójne i konsekwentne w toku całego postępowania.

Oskarżony P. K. w dniu 01 lipca 2013 roku w M. przywłaszczył powierzony mu z mocy umowy nr (...) z dnia 21 listopada 2012 roku o przeniesienie prawa własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości walec wibracyjny (...) o wartości 170.000,00 złotych na szkodę Banku Spółdzielczego w M.. W dniu 28 maja 2015 roku w M. przywłaszczył powierzony mu z mocy umowy nr (...) z dnia 21 listopada 2012 roku o przeniesienie prawa własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości koparkę kołową (...) 170ES-6K o wartości 120.000,00 złotych na szkodę Banku Spółdzielczego w M., zaś w okresie od dnia 10 maja 2016 roku do dnia 14 czerwca 2016 roku w M. przywłaszczył powierzony mu z mocy umowy o przeniesienie prawa własności pojazdu mechanicznego podlegającego rejestracji z warunkiem zawieszającym o numerze 14/12 z dnia 21 listopada 2012 r. samochód marki T. (...) nr rej. (...) o wartości 30.000,00 złotych na szkodę Banku Spółdzielczego w M..

Zachowanie sprawcy przestępstwa sprzeniewierzenia polega na przywłaszczeniu cudzej rzeczy lub prawa majątkowego, a więc rozporządzeniu nimi przez włączenie do majątku swego lub innej osoby i powiększenie w ten sposób stanu posiadania swojego lub innej osoby. Nie występuje tu element zaboru, ponieważ jego przedmiot znajduje się w posiadaniu sprawcy. Charakterystyczne dla przestępstwa stypizowanych w 284§ 2 kk działanie polegające na zatrzymaniu czy też rozporządzeniu cudzym składnikiem majątku jak własnym (np. przez wyzbycie się go) odzwierciedla odnoszący się do jego skutków cel sprawcy, który - w sposób tożsamy dla celu przyświecającego sprawcy kradzieży cudzej rzeczy - sprowadza się do nieodwracalnego pozbawienia innej osoby mienia i uczynienia z niego swojej własności. Tym samym oskarżony nie mógł rozporządzić maszynami stanowiącymi zabezpieczenie spłaty kredytu.

W tym stanie rzeczy wina oskarżonego nie budzi wątpliwości i została mu w pełni wykazana zebranymi w sprawie dowodami. Działaniem swym wyczerpał on dyspozycję artykułu 284 § 2 k.k.

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd miał na uwadze takie okoliczności wpływające na stopień społecznej szkodliwości jak dobro prawne, w które godzi przestępstwo ( mienie), przemyślany zamiar, ale także motywy działania ( nie przeczytał dokładnie umowy zawartej z bankiem, a sprzęt który jest przedmiotem niniejszego postępowania był zużyty).

Oskarżony P. K. nie był dotychczas karany sądownie (d. dane o karalności k. 121).

W tym stanie rzeczy wymierzone oskarżonemu jednostkowe kary grzywny przy zastosowaniu art. 37a kk oraz jej łączny wymiar jest adekwatny do stopnia społecznej szkodliwości czynu mu zarzucanego, stopnia zawinienia, a także adekwatna do sposobu działania, motywów i pobudek. Orzeczona kara spełni cele kary w tym, przede wszystkim, cel wychowawczy.

Sąd nie orzekł środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody w związku z zapadłym wyrokiem zasadzającym należności z tytułu umowy kredytowej linii hipotecznej nr (...)- wyrok SO w Olsztynie k. 94-98.

O wynagrodzeniu za obronę z urzędu wykonywaną wobec oskarżonego Sąd orzekł na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze.

Z uwagi na fakt, że oskarżony nie prowadzi aktualnie działalności gospodarczej , nie ma też innych istotnych składników majątku, Sad zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych w całości, na podstawie art. 624§1 kpk.