Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 kwietnia 2016r.

Sąd Okręgowy Warszawa- Praga w Warszawie Wydział I Cywilny

W składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Eliza Nowicka - Skowrońska

Protokolant: Jakub Flaga

po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa C. M.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.

o stwierdzenie nieważności, uchylenie lub stwierdzenie nieistnienia uchwał walnego zgromadzenia spółdzielni nr (...), (...) i(...)

I.  oddala powództwo w całości;

II.  zasądza od C. M. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. kwotę 540 (pięćset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 876/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 lipca 2014 r. C. M. wniósł o stwierdzenie nieważności, ewentualnie o uchylenie uchwały nr (...) Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 17 czerwca 2014 r. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok 2013 oraz uchwały nr (...) Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 17 czerwca 2014 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania Rady Nadzorczej Spółdzielni za rok 2013. Ponadto powód wnosił o ustalenie nieistnienia uchwały nr (...) z dnia 20 czerwca 2012 w sprawie zmian w statucie spółdzielni, jak również uchwały nr (...) z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie pokrycia powstałej straty, a ewentualnie o stwierdzenie ich nieważności (k. 7 – 12).

W uzasadnieniu pisma powód wskazał, iż na walnym zgromadzeniu członków pozwanej spółdzielni mieszkaniowej (...) w dniu 13 czerwca 2013 r. oraz 17 czerwca 2014 r. podjęto uchwały z naruszeniem przepisów ustawy oraz w sposób sprzeczny z postanowieniami statutu i dobrymi obyczajami. Odnosząc się do uchwały nr (...) podniósł, że zgodnie § 28 ust. 1 statutu oraz z treścią zawiadomienia o walnym zgromadzeniu członków spółdzielni z dnia 13 maja 2014 r. i z dnia 21 maja 2014 r. miejscem wyłożenia wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które miały być przedmiotem obrad, był adres siedziby (...) sp. z o.o. i strona internetowa (...) Zdaniem powoda, między dokumentami znajdującymi się na stronie internetowej i wersją papierową przedstawioną członkom spółdzielni wystąpiły istotne różnice. Ponadto wersja papierowa sprawozdania, którą ostatecznie zatwierdzono, została wyłożona mieście Z. – kilkanaście kilometrów poza W., co znacznie utrudniało członkom spółdzielni zapoznanie się z tym dokumentem. W ocenie powoda, gdyby członkowie spółdzielni posiadali wiedzę i świadomość co do odmienności treści sprawozdania w wersji papierowej i elektronicznej, mogliby nie podjąć ww. uchwały. Zaskarżona uchwała nr (...) stoi także w sprzeczności z art. 8 ^{( 3)} ust. 6 i 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Powód wskazał także na szereg wad sprawozdania finansowego podnosząc, iż spółdzielnia wykazała stratę w ujęciu narastającym na wyniku pozostałej działalności operacyjnej w wysokości 289.243,55 zł, a także niedobory w gospodarce zasobami mieszkaniowymi za rok 2013 w wysokości 26.803,05 zł, a w ujęciu narastającym – 122.895,05 zł. Ponadto wskazał, iż sprawozdanie finansowe w informacji dodatkowej zawiera błędy, nieścisłości i nieprawidłowości rachunkowe, w szczególności w zakresie wysokości wpisowego (6.352,61 zł, gdy tymczasem spółdzielnia posiada 138 członków) oraz rozliczeń związanych z funduszem remontowym terenów zewnętrznych, który został uszczuplony o kwotę 17.566,38 zł. Zdaniem powoda rachunek zysków i strat został sporządzony niezgodnie z ustawą o rachunkowości.

Odnośnie do uchwały nr (...) powód podkreslił, iż sprawozdanie rady nadzorczej nie spełnia przesłanek z art. 46 § 1 pkt 1), 2) i 7) Prawo spółdzielcze. Nie zostały bowiem uchwalone plany gospodarcze w postaci planów remontowych rocznych i wieloletnich, ani nie zbadano sprawozdań finansowych. Powód zarzucił także i to, że protokoły z obrad Rady Nadzorczej nie zostały umieszczone na stronie internetowej spółdzielni, co pozbawiło członków możliwości zapoznania się z nimi. Powyższe zaś miało wpływ na przyjęcie zaskarżonej uchwały i zatwierdzenie sprawozdania finansowego Rady Nadzorczej za rok 2013. Powód zarzucił, iż zapis w § 67 pkt 7 statutu został wprowadzony uchwałą nr (...) Zwyczajnego Zgromadzenia Spółdzielni z dnia 20 czerwca 2012 r. „po cichu” , tj. bez podjęcia uchwały w tym zakresie.

Odnosząc się do uchwały nr (...) powód podniósł, że z udziałów byłych członków spółdzielni o łącznej kwocie 20.800 zł zostały pokryte straty powstałe na działalności zasobami mieszkaniowymi za lata 2007 – 2012. Uchwała jednak nie zostałaby podjęta, gdyby kwotę 9.200 zł zaliczono w przychody roku 2013. W ocenie powoda uchwała ta narusza art. 90 § 1 ustawy prawo spółdzielni oraz statut (§ 64 ust 2).

W odpowiedzi na pozew pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powoda kosztami procesu i zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k.66 – 75).

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwana przyznała, iż doszło do omyłek w obu wersjach uchwały dotyczącej przyjęcia sprawozdania finansowego (papierowej i elektronicznej), niemniej jednak różnice te były drobne, nie wpływające na ogólny wynik finansowy spółdzielni. Natomiast okoliczność, że dokumenty na stronie internetowej były nieznacznie różne od dokumentów wyłożonych u administratora została wyjaśniona członkom bezpośrednio przed podjęciem uchwały zatwierdzającej sprawozdanie finansowe. Treść uchwały była bowiem wyświetlona na ekranie, a wszyscy głosujący mieli zatem świadomość, jaką treść uchwały przyjmują w głosowaniu. Pozwana podniosła, iż powód nie wykazał takiego naruszenia przepisów natury formalnej, czy też merytorycznej, które pozwalałby na ustalenie nieistnienia, stwierdzenie nieważności lub uchylenie zaskarżonych uchwał.

Na rozprawie w dniu 13 października 2015 r. powód cofnął powództwo o ustalenie nieistnienia uchwały nr (...) z dnia 20 czerwca 2012 r. Pozwana wyraziła na powyższe zgodę, wobec czego postanowieniem z dnia 27 października 2015 r. postępowanie w tej części zostało umorzone (k.219, k.224).

Na dalszym etapie postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska (k.151 – 153, k.197 – 199, k.206).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód C. M. jest członkiem spółdzielni mieszkaniowej (...) (okoliczność bezsporna).

Pismem z dnia 13 maja 2014 r. członkowie spółdzielni mieszkaniowej (...) zostali zawiadomieni o terminie walnego zgromadzenia planowanego na dzień 12 czerwca 2014 r. Materiały, tj. sprawozdania finansowe i projekty uchwał, które miały być poddane głosowaniu, zamieszczono w wersji elektronicznej na stronie internetowej (...) oraz pozostawiono w formie papierowej w siedzibie administratora – firmy (...) sp. z o.o. w Z.. Obie wersje dokumentów były tożsame, z wyjątkiem pkt I A załącznika do uchwały nr (...) (przychody netto ze sprzedaży 1.112.350 zł i 1.122.350 zł) i pkt II A ppkt 2, w którym określono odmiennie wartość środków trwałych w roku 2012 (54.546 zł i 100.164,40 zł). Zebranie walnego zgromadzenia ostatecznie odbyło się 17 czerwca 2014 r. W spotkaniu tym uczestniczył powód i zgłosił szereg zarzutów, m.in. w zakresie rozbieżności między wersją papierową i elektroniczną projektów uchwał. Wobec powyższego przewodniczący zebrania odczytał uchwały (...) i (...) i zaprezentował ich treść na ekranie rzutnika (dowód: zawiadomienie z 13.05.2014 r. i 21.05.2014 r. – k.47 – 48, k.143; uchwała nr (...) – k.84; sprawozdanie z działalności rady nadzorczej – k.89; protokół z zebrania – k.126 - 130).

Podczas zebrania w dniu 17 czerwca 2014 r. zwyczajne walne zgromadzenie spółdzielni mieszkaniowej(...)podjęło uchwałę nr (...) w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok 2013 i nr (...) w sprawie przyjęcia sprawozdania Rady Nadzorczej Spółdzielni za rok 2013. W uchwałach tych wskazano, że w roku 2013 r. nadwyżka kosztów nad przychodami z gospodarki mieszkaniowej wyniosła 194.891,95 zł, zaś nadwyżka przychodów nad kosztami – 71.996,90 zł. W konsekwencji powyższego pozwana poniosła w 2013 r. stratę w wysokości 163.501,47 zł. Według sprawozdania finansowego fundusze spółdzielni stanowiły na dzień 31 grudnia 2013 r. wartość 12.351.833,43 zł, a zatem były niższe od posiadanych zasobów w poprzednim roku. W rachunku zysku i strat określono wartość przychodów „z naliczeń 2013 r.”, m.in. w zakresie inwestycji w tereny zewnętrzne. Wysokość wpłat z tytułu „wpisowego” wyniosła zaś 635.261,53 zł. Wydatki dotyczące przeprowadzonych remontów na terenie nieruchomości przy ul. (...) wyniosły odpowiednio 12.866,04 zł i 9.959,58 zł, a na „tereny zewnętrzne” – 35.764,04 zł. Zaplanowano również naprawę dachów i tym samym podwyższono zaliczkę na fundusz remontowy do 2,10 zł. Podstawą takiego działania była uprzednio podjęta uchwała nr (...) z dnia 20 września 2013 r. w sprawie zmiany zaliczek na fundusz remontowy dla nieruchomości przy ul. (...) i ul. (...) w W.. Przyczyną podwyższenia stawek był planowany remont dachu. Stawki miały obowiązywać od 1 stycznia 2014 r. Dokonano także zmniejszenia funduszu udziałowego o 9.200 zł z uwagi na konieczność pokrycia strat z lat poprzednich. Podobne rozwiązanie zastosowano w roku 2013 r., gdy na podstawie uchwały nr (...) z dnia 13 czerwca 2013 r. powstałe straty za okres od 2007 r. do 2012 r. pokryto z kwoty 20.800 zł stanowiącej udziały byłych członków spółdzielni. W spotkaniu, na którym podjęto uchwałę nr (...), aktywnie uczestniczył powód, nie zgłaszał jednak zastrzeżeń do omawianego wówczas projektu. Wątpliwości powoda wzbudzała wyłącznie kwestia pobierania opłat za użytkowanie terenów zewnętrznych (dowód: uchwały nr (...) i (...)– k.15 – 16, k.18 – 35, k.123 – 124, k.144 - 147; sprawozdanie z wykonania uchwał – k.50 – 51; uchwała (...) – k.49, k.115, k.139 - 142; uchwała nr (...) – k.108; protokół obrad – k.115 – 119; zawiadomienie z 18.05.2013 r. – k.138).

Zgodnie ze statutem spółdzielni mieszkaniowej (...), przyjętym w brzmieniu nadanym uchwałą nr (...) z dnia 20 czerwca 2012 r., do zakresu działań rady nadzorczej należał m.in. nadzór i kontrola działalności spółdzielni poprzez badanie okresowych sprawozdań o raz sprawozdań finansowych. W § 64 statutu wskazano, że strata bilansowa spółdzielni pokrywana jest w pierwszej kolejności z funduszu zasobowego, a następnie z funduszu udziałowego, a ostatecznie z funduszu remontowego. Wedle znowelizowanego w dniu 20 czerwca 2012 r. § 67 ust. 7 statutu koszty inwestycji w tereny zewnętrzne (tj. tereny wspólne) zawierały się w kosztach eksploatacji i utrzymania nieruchomości wspólnej. W związku z zastrzeżeniami członków odnośnie do użytego w statucie pojęcia „terenów zewnętrznych” zmodyfikowano § 67 ust. 7 w ten sposób, że do kosztów eksploatacji zaliczono ulepszenia w nieruchomościach przeznaczonych do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące na osiedlu (dowód: uchwała nr 9 – k.17, k.120; statut – k.36 – 41, k.226 - 251; korespondencja e – mail – k.82 – 83; protokół z zebrania – k.121 - 122; zeznania świadka D. K. – k.219).

Sprawozdanie finansowe za rok 2013 sporządzała firma (...) sp. z. o.o. (obecnie (...) sp. z o.o.) prowadząca wówczas księgowość w spółdzielni na podstawie umowy cywilnoprawnej z dnia 5 lipca 2012 r. W wyniku podjętych na walnym zgromadzeniu uchwał pozwana zleciła biegłemu rewidentowi weryfikację ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowego spółdzielni za rok 2013 r. Z raportu sporządzonego przez rewidenta wynikało, że wszelkie nieprawidłowości mogą zostać poprawione i skorygowane w sprawozdaniu finansowym za rok 2014 r., zaś sytuacja majątkowa i finansowa pozwanej spółdzielni jest dobra. W dniu 23 września 2014 r. spółdzielnia mieszkaniowa (...) wypowiedziała spółce (...) sp. z o.o. umowę o zarządzanie i zleciła usługi (...) s.c. (...) (dowód: raport – k.90 – 102, k.166 – 183; umowa – k.109 – 114; protokół – k.184 – 188; uchwała nr (...) – k.208; uchwała nr (...) – k.209 - 215).

W dniu 5 stycznia 2015 r. pozwana zawarła ze Związkiem Rewizyjnym Spółdzielni Mieszkaniowych RP umowę, w ramach której zleciła wykonanie lustracji działalności spółdzielni mieszkaniowej (...) w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2013 r. Uprzednio taki audyt wykonywany był w 2006 r. i dotyczył lat 2000 – 2005. Koszty lustracji wyniosły 7.920 zł – 15.200 zł (dowód: umowa z 5.01.2015 r. i 17.03.2006 r. – k.85 – 88).

Na podstawie przeprowadzonej w dniach 26 stycznia 2015 r. – 27 marca 2015 r. kontroli związek rewizyjny m.in. ustalił, że pozwana nie przestrzegała terminowości badań lustracyjnych, nie wykonywała wymogów, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, nie prowadziła ksiąg rachunkowych zgodnie z przyjętą polityką prowadzenia rachunkowości. Wątpliwości komisji wzbudził również przyjęty sposób finansowania powstałej nadwyżki kosztów nad przychodami gospodarki zasobami mieszkaniowymi (dowód: raport ZRSM – k.154 – 165).

Wprawdzie w toku lustracji nie badano sprawozdania finansowego za rok 2013 r., lecz nie jest to uchybienie, które w jakikolwiek sposób wpływa na jego prawidłowość. Pozwana nie miała przy tym obowiązku weryfikowania takiego sprawozdania zgodnie z art. 64 ustawy o rachunkowości. Dokonane zaś przez spółdzielnię „przeksięgowanie” niezwróconych udziałów byłych członków na rzecz „pozostałych przychodów operacyjnych” w istocie stanowiło utworzenie dodatkowego przychodu, a nie bezpośrednie finansowanie straty. Do 2012 r. pozwana nie podejmowała decyzji co do sposobu pokrycia starty, która pozostawała w księgach rachunkowych jako niepodzielony wynik z lat ubiegłych. Podstawą zapisu księgowego, na mocy którego zmniejszono przychód funduszu zasobowego, była uchwała nr (...). Pokrycie straty z dodatniego wyniku bieżącego roku, bez pozostawienia przychodów z udziałów w ewidencji spółdzielni, mogło być niewłaściwym działaniem, niemniej jednak nie skutkuje to wadliwością ustalonego wyniku finansowego. Przedmiotem zatwierdzenia sprawozdania finansowego był rachunek zysków i strat wskazujący na bilans między kosztami i przychodami pozwanej. Zaprezentowana w dokumencie odmienna wartość przychodów netto ze sprzedaży i środków trwałych miała związek z błędem rachunkowym wynikającym z przepisywania informacji znajdujących się w wersji papierowej do wersji elektronicznej. Natomiast wysokość funduszu udziałowego 635.261,53 zł jest tożsama z wartością wykazaną w zestawieniu obrotów i sald. Kwota przychodu z tytułu inwestycji w tereny zewnętrzne zaksięgowana została w ramach działalności eksploatacyjnej i nie jest powiązana z funduszem remontowym. Sprawozdanie finansowe objęte zaskarżanymi uchwałami jest rzetelne i zgodne z przepisami powszechnie obowiązującymi oraz statutem pozwanej. Ewentualne nieprawidłowości są możliwe do wyeliminowania w przyszłych okresach sprawozdawczych. Według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. – przy zachowaniu zasady ciągłości bilansowej i poprawności sprawozdania finansowego za 2013 r. – prezentowany wynik narastający (nadwyżka kosztów) jest prawidłowy (dowód: opinia biegłego – k.254 – 276).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych do akt, powołanych wyżej, które w całości uznał za wiarygodne i które okazały się być niezbędne do ustalenia stanu faktycznego oraz na okoliczności uznane przez Sąd za bezsporne, bowiem albo zostały przez strony wprost przyznane, bądź też nie zostały zaprzeczone. Sąd jednak nie uwzględnił dokumentów znajdujących się na kartach: k. 192 (dokument zbędny, biegły odniósł się bowiem w swojej opinii do problematyki wysokości ujętych w sprawozdaniu finansowym za 2013 r. przychodów z funduszu zasobowego), k.193 (okoliczność poniesienia przez pozwaną w 2007 r. kwoty 1.900 zł wynikała z umowy zawartej w dniu 17 marca 2006 r., wedle której kwota ta stanowiła drugą część raty, jaka miała zostać zapłacona po wykonaniu audytu).

Przy ustaleniach stanu faktycznego Sąd wziął pod uwagę również dowód z zeznań D. K., niemniej jednak miał na uwadze, że świadek zeznawał na okoliczności związane z istnieniem zapisu o kosztach inwestycji terenów zielonych w § 67 statutu, a tym samym odnoszące się do treści zaskarżonej uchwały nr 9 z dnia 20 czerwca 2012 r., w stosunku do której powód cofnął powództwo.

Sąd dał wiarę opinii biegłego sądowego ds. rachunkowości. Opinia nie była kwestionowana przez strony, a ponadto sporządzona została w sposób rzetelny i zgodny z postanowieniem Sądu, a zawarte w niej wnioski – jako prawidłowe i logiczne, mają znaczenie dla wyniku niniejszej spraw.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie powód żądał stwierdzenia nieważności, ewentualnie uchylenia uchwały nr (...) z dnia 17 czerwca 2014 r. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok 2013 oraz uchwały nr (...) z dnia 17 czerwca 2014 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania Rady Nadzorczej Spółdzielni za rok 2013, jak również wnosił o ustalenie nieistnienia uchwały nr (...) z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie pokrycia powstałej straty, a ewentualnie o stwierdzenie jej nieważności. W zarzutach, mających na celu uzasadnienie jego stanowiska, wskazywał na nieprawidłowości w sporządzonym i zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym pozwanej spółdzielni za rok 2013 r. Odnosząc się do poszczególnych twierdzeń powoda Sąd doszedł do przekonania, że argumentacja będąca podstawą zainicjowanego powództwa, pozostawała bezzasadna.

Mając na względzie, że powód żądał ustalenia nieistnienia uchwały nr (...), a ewentualnie – stwierdzenia jej nieważności, należało określić, które z roszczeń najpełniej realizuje prawo podmiotowe powoda. Dopiero, po ustaleniu, że uchwała została ważnie podjęta i istnieje należało badać jej treść i skutki, jakie wywołuje.

Uchwała może być uznana za nieistniejącą wówczas, gdy występują takie podstawowe uchybienia w zakresie elementów konstruujących uchwały, jak niezwołanie walnego zgromadzenia oraz brak wymaganej w ustawie lub statucie większości głosów do podjęcia uchwały. W przypadku żądania ustalenia nieistnienia uchwały na podstawie art. 42 § 9 ustawy z 1982 r. - Prawo spółdzielcze w zw. z art. 189 k.p.c. chodzi zatem o tak rażące uchybienia w procesie podjęcia uchwały, że wykluczona jest możliwość stwierdzenia, że powołane organy wyraziły swą wolę w danym przedmiocie (por wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 czerwca 2013 r., I A Ca 1562/12, LEX nr 1339408).

Uchwała walnego zgromadzenia spółdzielni jest nieistniejąca w szczególności wtedy, gdy posiedzenie organu zostało samowolnie zwołane przez grupę członków bez zachowania wymaganej procedury, uchwałę podjęto bez przewidzianego w statucie quorum albo bez wymaganej większości głosów, bądź w sprawie nieumieszczonej w porządku obrad, czy też w sytuacji, w której wyniki głosowania zostały sfałszowane, zastosowano przymus fizyczny wobec członków, uchwała miała charakter pozorny, zaprotokołowano uchwałę bez podjęcia głosowania albo treść uchwały jest niezrozumiała i nie można ustalić jej sensu w drodze wykładni. W katalogu przyczyn nieistnienia uchwały mieści się również sytuacja, gdy uchwała została podjęta przez organ nieistniejący.

W świetle powyższego oraz ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd nie można podzielić stanowiska powoda, że zaskarżona uchwała w sprawie pokrycia powstałej straty nie istnieje.

Zgodnie z art. 8 ³ pkt 9 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie lub statucie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu. Jedynie w sprawach likwidacji spółdzielni, przeznaczenia majątku pozostałego po zaspokojeniu zobowiązań likwidowanej spółdzielni, zbycia nieruchomości, zbycia zakładu lub innej wyodrębnionej jednostki organizacyjnej do podjęcia uchwały konieczne jest aby w posiedzeniach wszystkich części walnego zgromadzenia, na których uchwała była poddana pod głosowanie, uczestniczyła łącznie co najmniej połowa ogólnej liczby uprawnionych do głosowania, chyba, że statut stanowi inaczej.

Powód nie twierdził, ani nie wykazał tego, że np. nie zwołano walnego zgromadzenia, czy też nie odbyło się głosowanie nad uchwałą nr (...), bądź - że nie uzyskała ona wymaganej w ustawie i statucie większości głosów. Argumentacja powoda sprowadzała się do twierdzenia, że doszło do naruszenia art. 90 § 1 ustawy Prawo spółdzielcze oraz statutu (§ 64 ust. 2), co – jego zdaniem - świadczy o nieistnieniu tej uchwały.

Z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić, bowiem czym innym jest procedura podjęcia uchwały, a czym innym – ocena jej treści. Skoro zaś zostały spełnione wszystkie warunki podjęcia uchwały, to nie sposób uznać, że ona nie istnieje. Powód nie dowiódł istnienia naruszeń proceduralnych związanych ze zwołaniem, obradowaniem i głosowaniem nad zaskarżoną uchwałą. Zarzuty powoda sprowadzały się do badania, czy pokrycie strat powstałych na działalności zasobami mieszkaniowymi w sposób wskazany w uchwale (...) było prawidłowe. Zdaniem Sądu brak jest podstaw do stwierdzenia, iż uchwała ta narusza przepisy prawa i tym samym uzasadnia ustalenie jej nieważności.

Uwagi kontrolera w raporcie polustracyjnym dotyczyły bieżącej działalności spółdzielni, nieznacznych uchybień, które mogą być przez pozwaną konwalidowane w toku prac jej organów. Wprawdzie lustrator poddał w wątpliwość sposób finansowania strat (z udziałów byłych członków), nie wyjaśnił jednak, na czym nieprawidłowość ta ma polegać. Ponadto zgodnie z § 23 ust. 1 statutu pozwanej w razie ustania członkostwa spółdzielnia zwraca udziały byłemu członkowi lub osobie przez niego wskazanej. Taka czynność następuje na wniosek zainteresowanego, jednakże nie wcześniej niż 14 dni od daty zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok, w którym ustało członkostwo i pod warunkiem, że udziały te nie zostały przeznaczone na pokrycie start spółdzielni. Spółdzielnia mogła zatem zagospodarować udziałami byłych członków i przeznaczyć je na pokrycie wygenerowanej straty. Uchwała nr (...) realizuje statut i wolę członków spółdzielni, a jednocześnie pozytywnie wpływa na kondycję finansową pozwanej, gdyż zmniejsza stratę bilansową, którą – w przypadku braku zaskarżonej uchwały – musieliby pokryć członkowie w kolejnym roku obrotowym. Pozwana posiadała bowiem deficyt budżetowy już w 2012 r., a jednocześnie w jej zasobach znajdowały się nierozliczone wpłaty z tytułu udziałów z byłymi członkami. O ile biegły sądowy wskazał, że pokrycie straty z dodatniego wyniku bieżącego roku, bez pozostawienia przychodów z udziałów w ewidencji spółdzielni, mogło być niewłaściwym działaniem, o tyle nie skutkuje to niejako automatycznie wadliwością ustalonego wyniku finansowego. Dokonane przez spółdzielnię przeksięgowanie niezwróconych udziałów byłych członków na rzecz pozostałych przychodów operacyjnych stanowiło de facto utworzenie dodatkowego przychodu, a nie bezpośrednie finansowanie straty. W tej sytuacji trudno zatem podnosić naruszenie § 26 ust. 5 statutu, skoro kwestionowana uchwała stanowi jeden ze sposobów pokrycia straty, jak również zarzucać niemożność jej wykonania w sytuacji, gdy realizacja uchwały polega wyłącznie na dokonaniu odpowiednich zapisów księgowych. Podkreślenia wymaga, że kwestionowanie przez powoda uchwały nr (...) nie wynika z ewentualnego zagrożenia naruszenia jego indywidualnych interesów, realizacja uchwały nie wywiera również skutków w jego sferze majątkowej. Nie sposób było zatem przyznać, aby posiadał on interes w żądaniu stwierdzenia jej nieważności lub stwierdzenia nieistnienia. Uchwała ta sprzyja prawidłowemu zarządzaniu nieruchomością wspólną i nie narusza przepisów prawnych, w tym wewnętrznie obowiązujących w spółdzielni (...), a tym samym brak jest podstaw do stwierdzenia jej nieważności.

Odnosząc się do uchwał (...) i (...) Sąd uznał, że powód nie wykazał takich uchybień formalnych, czy też merytorycznych, które pozwalałby na stwierdzenie nieważności lub uchylenie ww. uchwał.

Wpierw należy podnieść, że zarzuty proceduralne sprowadzały się do zasygnalizowania omyłek pisarskich w obu wersjach załącznika do uchwały nr (...) (papierowej i elektronicznej). Zaprezentowana w dokumencie odmienna wartość przychodów netto ze sprzedaży i środków trwałych miała jednak związek z błędem rachunkowym wynikającym z przepisywania informacji znajdujących się w wersji papierowej do wersji elektronicznej. Różnice te były jednak drobne, nie wpływające na ogólny wynik finansowy spółdzielni. Pozwana nadto wskazała, iż miejsce wyłożenia dokumentów przed walnym zgromadzeniem było wyraźnie oznaczone. Członkowie spółdzielni mogli zatem zapoznać się z oryginałami materiałów, a umieszczenie dokumentów na stronie internetowej było jedynie czynnością pomocniczą, dodatkową. W toku procesu również ustalono, że podczas walnego zgromadzenia przewodniczący zebrania odczytywał treść spornych uchwał i umożliwił osobom obecnym na spotkaniu zapoznanie się z ich treścią na ekranie rzutnika. Powód podkreślił również i to, że protokoły z obrad rady nadzorczej nie zostały umieszczone na stronie internetowej spółdzielni, co pozbawiło członków możliwości zapoznania się z nimi. Sąd jednak miał na uwadze, iż żaden przepis prawny nie obliguje spółdzielni mieszkaniowej do przekazywania swoim członkom odpisów takiego protokołu, a w przypadku zainteresowania przez któregokolwiek z nich, spółdzielnia ma co najwyżej obowiązek udostępnić ten dokument do wglądu.

Analizując zarzuty merytoryczne do skarżonych uchwał Sąd zważył, iż kwestionowane przez powoda sprawozdanie finansowe wprawdzie nie zawiera propozycji co do sposobu pokrycia straty, niemniej jednak pozwana przewidziała sposób działania zmierzający do jej pokrycia, co odzwierciedla uchwała nr (...). Nie sposób również uznać błędów formalnych dotyczących treści sprawozdania finansowego za naruszenie przepisów ustawy o rachunkowości skutkujące możliwością ustalenia nieważności uchwały zatwierdzającej to sprawozdanie. O ile nadwyżka kosztów nad przychodami z gospodarki zasobami mieszkaniowymi powinna być pokryta w następnym roku kalendarzowym, o tyle decyzja co do wysokości zaliczek na opłaty eksploatacyjne na kolejny rok należy do kompetencji rady nadzorczej, nie zaś walnego zgromadzenia. Okoliczność, w jaki sposób nadwyżka kosztów nad przychodami gospodarki zasobami mieszkaniowymi występująca w danym roku będzie rozliczona w przyszłości, nie jest przedmiotem uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za dany rok. Brak było zatem podstaw do twierdzenia o naruszeniu przez pozwaną art. 6 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Niezasadny pozostawał także zarzut odnoszący się do kwoty składającej się na fundusz zasobowy. Wpłacane przez członków spółdzielni „wpisowe” - zgodnie z § 22 ust. 4 statutu - nie podlegały zwrotowi i zwiększały ten fundusz. Nieprawidłowe jest tym samym porównywanie stanu środków na funduszu zasobowym z aktualną na dzień sporządzenia bilansu liczbą członków spółdzielni, gdyż znajdują się na nim również środki wpłacane przez byłych członków, którzy uiścili wpisowe i jednocześnie przestali być już członkami pozwanej spółdzielni z różnych przyczyn. Podobnie za chybiony należało uznać zarzut co do połączenia „inwestycji w tereny zewnętrzne” z „funduszem remontowym terenów zewnętrznych” i w konsekwencji uszczuplenia któregokolwiek z funduszy, co też potwierdził biegły sądowy.

Dokonując dalszej analizy sprawozdania finansowego pozwanej spółdzielni Sąd ustalił, że wyższa stawka funduszu remontowego mieszkańców przy ul. (...) została przyjęta podjętą i niekwestionowaną uchwałą z dnia 20 września 2013 r., przy czym mieszkańcy obu nieruchomości zgodzili się dobrowolnie na wprowadzenie jej od 1 października 2013 r., a nie jak błędnie założył powód - od września 2013 r. Wskazana w sprawozdaniu finansowym wartość naliczeń jest zatem prawidłowa. Natomiast według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. – przy zachowaniu zasady ciągłości bilansowej – prezentowany wynik narastający (nadwyżka kosztów) jest poprawny. W ocenie biegłego sądowego sprawozdanie finansowe objęte zaskarżanymi uchwałami jest rzetelne i zgodne z przepisami powszechnie obowiązującymi oraz statutem pozwanej. Ewentualne nieprawidłowości są możliwe do wyeliminowania w przyszłych okresach sprawozdawczych.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd uznał, że brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności uchwał (...) i (...), jak również ich uchylenia. Powództwo C. M. podlegało zatem oddaleniu.

Wprawdzie powód cofnął pozew w części odnoszącej się do żądania ustalenia nieistnienia uchwały nr (...) z dnia 20 czerwca 2012 r., nie wypowiadając się co do roszczenia ewentualnego, lecz uwzględniwszy to, że żądanie zostało zgłoszone na wypadek nieuwzględnienia roszczenia głównego, jego rozpoznanie stało się bezprzedmiotowe. Na marginesie można jednak wskazać, że argumentacja powoda odnosząca się do treści uchwały nr (...) i tak pozostawała bezzasadna. Poza lakonicznym twierdzeniem powód nie dowiódł, aby dokonano jakiejkolwiek nieuprawnionej manipulacji prowadzącej do wprowadzenia nowych zapisów do statutu. Nie wykazał również i tego, że uchwała nr (...) powinna być uznana za naruszającą którykolwiek przepis prawa powszechnie obowiązującego.

O kosztach sądowych Sąd rozstrzygnął w oparciu art. 98 k.p.c. oraz w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 490) zasądził od powoda, który przegrał niniejszy proces w całości, na rzecz pozwanego łączną kwotę 540 zł, na którą składa się: wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 180 zł x 3.

Zarządzenie: (...)