Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Andrzej Struzik
Sędziowie:	SSA Grzegorz Krężołek (spr.) SSA Marek Boniecki
Protokolant:	st. sekr. sądowy Urszula Kłosińska

po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2018 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

przeciwko Przedsiębiorstwu Usług (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

o zapłatę

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 27 marca 2017 r. sygn. akt IX GC 562/14

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Krakowie do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania apelacyjnego.

SSA Marek Boniecki SSA Andrzej Struzik SSA Grzegorz Krężołek

Sygn. akt : I AGa 34/18

UZASADNIENIE

W pozwie skierowanym przeciwko Przedsiębiorstwu Usług (...) - spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. , powódka Orka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B. , domagała się zasądzenia kwoty 117 630 , 46 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu . Wnosiła również o obciążenie przeciwniczki procesowej kosztami procesu.

Jak wynikało z treści pozwu , na kwotę dochodzoną od pozwanej, składały się trzy elementy składowe.

Pierwszy to nie zapłacone wynagrodzenie za prace przy stopniu wodnym Ł. , które w zakresie odmulania miejsca położenia bramy popowodziowej, stanowiącej element tego urządzenia hydrologicznego , żądająca była gotowa wykonać , w ramach łączącej strony umowy z daty 8 listopada 2012r. Nie zrealizowała ich z przyczyn obciążających spółkę (...) , która zdecydowała się powierzyć ten element robót innemu podmiotowi.

Drugi to wynagrodzenie za prace dodatkowe z które z wykorzystaniem zespołu nurków, powódka wykonała przy usuwaniu zagruzowań i mułu , znajdujących się na dnie , pozostających konsekwencją nieprawidłowego wykonywania odmulenia przez firmę , której prace zostały powierzone. Powódka twierdziła , że te roboty dodatkowe były niezbędne dla przejścia do kolejnego etapu prac remontowych , nie mogły być wcześniej przewidziane , a czas ich trwania to 7 dni, ponad czasokres pracy nurków, ustalony w umowie stron.

Trzecim składnikiem dochodzonego świadczenia była równowartość skapitalizowanych odsetek za opóźnienie od obu , wymienionych wyżej należności , na które powódka wystawiła faktury ze wskazaniem terminów płatności. Obydwa te dokumenty zostały jednaki odesłane przez byłą kontrahentkę bez realizacji , ze wskazaniem , iż żadna z tych kwot nie jest należną.

Tym samym spółka (...) uznawała , że tym samym ma podstawę do dochodzenia skapitalizowanych odsetek od tych świadczeń tak za część robót , których nie mogła wykonać jak i za prace dodatkowe.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, wydanym w dniu 16 maja 2014r Sąd Okręgowy w Krakowie uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od niego , obejmując nim pełny zakres rozstrzygnięcia Sądu, spółka (...) domagała się oddalenia powództwa w całości oraz przyznania na swoją rzecz od drugiej strony kosztów związanych z postępowaniem.

W swoim stanowisku procesowym potwierdziła , iż strony wiązała umowa z dnia 8 listopada 2012r , na wykonanie przez powódkę prac bliżej oznaczonych w załączniku nr (...) do niej , stanowiącym kosztorys ofertowy.

Za prace określone w jego punktach (...) spółka wykonawca otrzymała umówione wynagrodzenie , które w odniesieniu do całości świadczenia umownego spółki (...) , miało charter ryczałtowy.

Zdaniem pozwanej żądanie zapłaty za prace określone w punkcie 1 załącznika /odmulanie w wymiarze 480 m ³ materiału wraz z wywiezieniem urobku z miejsca usuwania / , jest bezzasadne albowiem nie tylko nie przystąpiła do tego etapu prac w terminie umownym ale nawet nie podjęła żadnych przygotowań natury technicznej do tego, aby jej wykonać .

Na stopniu wodnym Ł. jej pracownicy pojawili się w kwietniu 2012r, a zatem istotnie później , niż okres w którym zgodnie z założeniami umownymi , ten etap robót miał być już ukończony.

W tych okolicznościach aby dochować terminu zakończenia robót remontowych jako całości , który wiązał pozwaną z inwestorem- Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w K. - musiała ona powierzyć roboty określone w puncie 1 załącznika do umowy stron innej firmie - spółce (...) , która prace te wykonała.

Nie ma też racji O. (...) , gdy twierdzi , że należy się jej świadczenie z tytułu zrealizowania prac dodatkowych .

Po pierwsze dlatego , że uzgodnione w umowie stron wynagrodzenie było wynagrodzeniem ryczałtowym. Tym samym domaganie się dodatkowego wynagrodzenia co do zasady , w odwołaniu się do konstrukcji takiej jego formy , jest wykluczone. Po wtóre twierdzony zakres tych prac , określanych przez powódkę jako dodatkowe , realizowane przez nurków, ograniczały się tylko do realizowanego pod wodą oczyszczenia gniazd zamknięć kozłowo - iglicowych, zupełnie nie wiążąc się z takim nakładem pracy i o takim rozmiarze czasowym do których odwołuje się żądająca , konstruując tę część roszczenia.

W konsekwencji , zdaniem spółki (...) , niezasadne jest także domagania się przyznania stronie przeciwnej kwoty , odpowiadających skapitalizowanym odsetkom od świadczeń pieniężnych, dochodzonych przez byłą kontrahentkę.

Wyrokiem z dnia 27 marca 2017r , Sąd Okręgowy w Krakowie :

- zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 21 740, 35 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 11 marca 2014r [ pkt I ],

- w pozostałym zakresie powództwo oddalił [ pkt II ] ,

- zasądził od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 3617 zł , tytułem kosztów procesu [ pkt III],

Sąd Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :

Strona pozwana Przedsiębiorstwo (...) - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. był , jako wyłoniony w drodze przetargu kontrahent Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K. , związany z nim umową na podstawie której miał wykonać prace remontowe bramy powodziowej , stanowiącej element stopnia wodnego Ł..

Część tych robót, wymagających pracy nurków, na podstawie umowy zawartej przez strony sporu w dniu 8 listopada 2011r , miała wykonać powódka - spółka z ograniczoną odpowiedzialności (...) w B..

Szczegółowy zakres prac został określony w załączaniu nr 1 do umowy , pod nazwą kosztorysu ofertowego.

Część z nich , określoną w punkcie 1 tego dokumentu , obejmującą usunięcie namułów, wykonała na zlecenie zamawiającej pozwanej inna firma , o czym powódka nie była informowana.

O. (...) mimo to przystąpiła do dalszej części uzgodnionych umownie robót , a zakończyły się one odbiorem w dniu 22 czerwca 2013r . Za roboty określone w punktach 2-4 załącznika nr 1 pozwana zapłaciła spółce (...) kwotę 26 250 , 17 zł [świadczenie z tych tytułów nie jest przedmiotem rozstrzyganego sporu stron.

Sad ustalił ponadto , że już po formalnym odbiorze prac , przedstawiciele stron rozpoczęli negocjacje dotyczące wysokości należnego stronie powodowej wynagrodzenia.

W ramach oceny prawnej Sąd Okręgowy stanął na stanowisku , że umowa łącząca strony była umową o dzieło.

Jednak taka kwalifikacja nie może odnosić się do robót określonych w punkcie 1 załącznika nr 1 do niej albowiem usunięcie namułów stanowiło jedynie formę przygotowania frontu robót dla prac remontowych.

Wynagrodzenie za nie miało zatem - także w odniesieniu do pozostałych prac określonych w umowie stron z 8 listopada 2011r - charakteru ryczałtowego ale było wynagrodzeniem kosztorysowym.

Tego jednak strony ostatecznie nie uzgodniły skoro podjęły w tej materii negocjacje dopiero po zakończeniu ich realizacji i odbiorze jako całości. Zdaniem Sądu negocjacje podjęte w tych warunkach , nie mogły skutecznie pod względem prawnym określić wysokości świadczenia wzajemnego zamawiającego za ten etap robót.

Takie stanowisko przywiodło Sąd I instancji do konkluzji , że wynagrodzenie należne za te prace powódce , w odwołaniu się do normy art. 628 kc powinno zostać określone na poziomie zwykłego wynagrodzenia za ten rodzaj robót.

Na podstawie opinii biegłego R. M. (1) , która ocenił jako wiążącą dla określenia wysokości świadczenia należnego powódce za całość rzeczywiście wykonanych prac ustalił , że jego wysokość zamyka się w kwocie 46 667, 06 zł.

Po uwzględnieniu kwoty , którą spółka (...) wypłaciła powódce dotąd , zdaniem Sądu , O. (...) należy się jeszcze dodatkowo 20 416 , 89 zł.

Kwota ta musi zostać powiększona o część świadczenia z tytułu skapitalizowanych odsetek [ kwota 1323, 46 zł ] , liczonych od uwzględnionej części żądania za okres pomiędzy 8 września 2013 r do 10 marca 2014r. Ponadto spółce (...) są należne także odsetki ustawowe za opóźnienie, liczone od daty wniesienia pozwu.

W warunkach uwzględnienia żądania pozwu jedynie w nieznacznej części , Sąd Okręgowy zdecydował , aby na podstawie art. 100 kpc obciążyć spółkę (...) całością kosztów procesu , należnych stronie przeciwnej.

Apelacje od tego orzeczenia złożyły obydwie strony.

Strona powodowa objęła zakresem swojego środka odwoławczego , te części wyroku Sądu I instancji , w ramach których oddalił powództwo oraz rozstrzygnął o kosztach procesu. [ pkt II i III sentencji ]

We wniosku apelacji spółka z B. domagała się wydania rozstrzygnięcia reformatoryjnego i uwzględnienia powództwa w całości oraz obciążenia spółki (...) kosztami procesu oraz kosztami postępowania przed Sądem II instancji.

Apelacja została oparta na następujących zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego , w sposób mający dla rozstrzygnięcia istotne znaczenie , a to :

a/ art. 233 kpc oraz 328 § 2 kpc , w następstwie braku wszechstronności oceny zgromadzonych w sprawie dowodów, co doprowadziło do niepoprawnych ustaleń , na podstawie których Sąd I instancji wydał kwestionowane orzeczenie.

Błąd ten polegał przede wszystkim na wewnętrznej sprzeczności stanowiska Sądu zgodnie z którym z jednej strony przyjmuje , że powódka wyrażała zgodę na odstąpienie od reguł ustalania należnego jej wynagrodzenia określonego w umowie na korzyść wynagrodzenia za prace tego rodzaju , w tym realizowane z udziałem nurków. Wada ta miała także polegać na nieuwzględnieniu treści dokumentu w postaci zapisów rozmów jakie były prowadzone w ramach spotkania z 17 sierpnia 2013r. Wynikało bowiem z nich m. in , że pozwana aprobowała zapłatę na rzecz skarżącej dodatkowego wynagrodzenia , uznając , iż rzeczywiście wykonała roboty dodatkowe, wykraczające istotnie poza pierwotnie uzgodniony ich zakres,

b/ art. 278 kpc wobec wyrażenia błędnego stanowiska , że wypowiedź biegłego R. M. co do wynikającej z treści umowy stawki godzinowej pracy nurków jest opinią biegłego ani nie stwierdzeniem okoliczności faktycznej , która nie przynależy do zakresu zadania eksperta dysponującego wiedzą specjalną w danej dziedzinie,

c/ art. 227 kpc , jako konsekwencji nie przeprowadzenia dowodów w postaci wnioskowanych przez powódkę świadków na okoliczności faktyczne , które spółka wyróżniła w tezach dowodowych,

d/ art. 271 kpc wobec uniemożliwienia przez Sąd I instancji zadawania pytań przesłuchiwanym świadkom,

- naruszenia prawa materialnego poprzez niezastosowanie lub nieprawidłowe zastosowanie:

1/ art. 649 ⁴§ 3 kc w zw z art. 649 ⁵ kc w następstwie czego doszło do niezasadnego oddalenia powództwa, w części , mimo , że skarżąca była gotowa wykonać umowę także w zakresie opisanym przez punkt 1 załącznika do umowy zawartej przez strony, uściślającego zakres świadczenia spółki - wykonawcy ,

2/ art. 65 kkc wobec wyrażenia niepoprawnej oceny , iż roboty oznaczone tym punktem załącznika nie stanowią części świadczenia wykonawcy [ dzieła ] ale są tylko elementem zestawienia planowanych prac i przewidywanych ich kosztów ,

3/ art. 60 kc jako następstwa bezpodstawnego przyjęcia , że strony w sposób dorozumiany doprowadziły do uchylenia postanowienia umownego dotyczącego należnego powódce wynagrodzenia , jako mającego charakter ryczałtowy,

4/ art. 76 i 77 kc wobec sformułowania wniosku ,. że strony uchylając to postanowienie umowne równocześnie nie oznaczyły innego sposobu określenia świadczenia należnego wykonawcy , wobec całkowitej dowolności takiej konstatacji prawnej,

5/ art. 628 kc wobec ustalenia wynagrodzenia na jego podstawie , przy braku ku temu podstaw w faktach ustalonych w sprawie.

Strona pozwana , w swojej apelacji zaskarżyła wyrok z 27 marca 2017r w tej części, w której powództwo zostało uwzględnione , domagając się w pierwszej kolejności takiej zmiany orzeczenia w następstwie którego powództwo zostanie oddalone w całości , a powódka obciążona także kosztami postępowania apelacyjnego,

Jako wniosek ewentualny spółka (...) złożyła postulat wydania rozstrzygnięcia kasatoryjnego i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Apelacja została oparta na następujących zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego w sposób mający istotny wpływ na wynik sprawy :

a/ art. 233 §1 kpc jako konsekwencji nie przeprowadzenia oceny dowodu z opinii biegłego R. M. (1) , przy przyjęciu oczywiście nietrafnego założenia , iż nie może być ona dokonywana.

Wada ta polegała także na nie przeprowadzeniu oceny z zeznań świadków.

Błędy te doprowadziły do ustalenia , że strona powodowa wykonała roboty dodatkowe z udziałem nurków w wymiarze 7 dni roboczych , ponad zakres pierwotnie określony w umowie mimo , że okoliczności te wynikają tylko z twierdzeń spółki (...) i nie zostały pozytywnie zweryfikowane przeprowadzonymi w sprawie dowodami

Nieprawidłowość ta , miała zdaniem skarżącej pozwanej , polegać także na tym , że wbrew stanowisku skarżącej Sąd przyjął za niesporne pomiędzy stronami , iż po wykonaniu prac strony negocjowały wynagrodzenie należneO. (...) i to było m. in. przedmiotem spotkania z 17 sierpnia 2013r. Błąd ten Sąd powtórzył przyjmując jako niesporne pomiędzy stronami , że pozwana powierzyła wykonanie robót w zakresie „ oczyszczenia terenu budowy „ innej firmie mimo , iż co do tych faktów także istniał spór pomiędzy nimi ,

b/ art. 227 i 278 §1 kpc , wobec dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego M. na okoliczności nie doniosłe dla rozstrzygnięcia ,

c/ art. 235 §1 kpc w zw z art. 236 kpc wobec oparcia orzeczenia na treści dokumentu pod postacią zapisów z rozmowy stron w dniu 17 sierpnia 2013r , mimo , że formalnie dowód ten nie został ani dopuszczony ani przeprowadzony.,

d/ art. 227 kpoc w zw z art. 303 kpc , jako konsekwencji odmowy ponownego przesłuchania w charakterze strony powodowej M. K. (1), po odebraniu przyrzeczenia mimo , że istniała ku temu potrzeba , warunkach złożenia przez prezesa zarządu powódki sprzcznych nawzajem wyjaśnień informacyjnych i zeznań w charakterze strony.

e/ art. 328 §2 kpc przez nie podanie w motywach orzeczenia podstawy faktycznej rozstrzygnięcia , nie wskazanie kryteriów oceny dowodów oraz nie określenie podstawy prawnej wyroku,

- naruszenia prawa materialnego wobec nieprawidłowego zastosowania art. 628 §1 kc jako następstwa zastosowania tej normy dla określenia wynagrodzenia należnego stronie powodowej , mimo braku podstaw do tego, skoro wynagrodzenie to i sposób określenia jego wysokości był oznaczony , w sposób nie budzący wątpliwości w postanowieniach umownych stron.

Odpowiadając na apelacje strony złożyły nawzajem odpowiedzi na nie , uznając , że stanowiska przeciwniczek procesowych nie są usprawiedliwione.

Rozpoznając apelacje, Sąd Apelacyjny rozważył :

Środki odwoławcze stron są uzasadnione zarzucając naruszenie przez Sąd I instancji zarówno prawa procesowego jak i materialnego

Trzeba bowiem zauważyć , że Sąd nie tylko nie przeprowadził jakiejkolwiek oceny zgromadzonych w sprawie dowodów ale także oparł ustalenia faktyczne także na okolicznościach , które uznał za niesporne pomiędzy stronami , w warunkach takich kiedy okoliczności tych nie sposób za takie uznać . W tym kontekście za całkowicie niezasadny należy uznać pogląd Sądu co do tego , iż nie mógł dokonywać oceny opracowania biegłego R. M..

Także motywy rozstrzygnięcia są tak skonstruowane , że nie można uznać ,że ta konstrukcja spełnia wymagania o jakich mowa w art. 328 §2 kpc.

Całkowicie chybione jest uczynienie podstawą materialną rozstrzygnięcia normy art. 628 §1 kc oraz art. 629 kc albowiem te przepisy nie mogą posłużyć ocenie roszczenia strony powodowej

Te zupełnie podstawowe i oczywiste błędy Sądu I instancji , w warunkach obowiązywania systemu apelacji pełnej , w ramach której Sąd w granicach apelacji i w granicach jej podstaw , rozpoznaje w dalszym ciągu tę samą sprawę, potencjalnie mogłyby zostać naprawione przez Sąd Apelacyjny o ile dałoby się to pogodzić z konstytucyjną regułą rozpoznania sprawy w postępowaniu co najmniej dwuinstancyjnym / art. 176 ustawy zasadniczej /.

Tym nie mniej ich ranga tych wad jest taka , że daje podstawę do wniosku , iż Sąd Okręgowy tym samym nie rozpoznał istoty sprawy.

Ocena ta prowadzi do wydania przez Sąd II instancji rozstrzygnięcia kasatoryjnego.

Pojęcie nierozpoznania istoty sprawy , którym posługuje się przepis art. 386 §4 kpc , zgodnie z utrwalonym stanowiskiem orzecznictwa sądowego oraz wypowiedzi przedstawicieli literatury , ma miejsce m. in. w sytuacji gdy Sąd zaniechał zbadania merytorycznej podstawy rozstrzygnięcia , nie wnikając w całokształt doniosłych dla rozstrzygnięcia okoliczności.

/ por bliżej dla przykładu postanowienie SN z dnia 12 października 2017r , sygn. IV CZ 57/17 - powołane za zabiorem L. oraz uwagi T. W. w komentarzu do kodeksu postepowania cywilnego t II s 120-121 /

Nieco inaczej rzecz ujmując o nierozpoznaniu istoty sprawy można mówi wówczas , gdy kontrolowany instancyjnie wyrok rozmija się z tym co było przedmiotem sprawy , określonej przez roszczenie procesowe określone w pozwie poprzez żądanie i okoliczności faktyczne przytoczone dla jego uzasadnienia .

Z taką właśnie sytuacja mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Jak , zostało to już wcześniej opisane, strona powodowa domagała się spełnienia świadczenia umownego identyfikując jego podstawy po pierwsze z tym , że była gotowa do wykonania prac związanych z odmulaniem , określonych bliżej w punkcie 1 załącznika nr 1 do umowy zawartej przez strony. Po wtóre tą podstawą było zrealizowanie przez nią prac dodatkowych , wykraczających poza uzgodniony z pozwana zakres robót przy wykorzystaniu pracy nurków.

Nie było przy tym przedmiotem sporu pomiędzy stronami , że wynagrodzenie określone w umowie z 8 listopada 2012 było wynagrodzeniem ryczałtowym , a strona pozwana zapłaciła za prace określone w punktach 2-4 załącznika.

Mimo , że Sąd był związany tak ukształtowanym roszczeniem , całkowicie dowolnie uznał , że strony zdecydowały się na to, aby postanowienia umowne dotyczące charakteru wynagrodzenia za zamówione roboty oraz jego ostateczna wysokość przestały wiązać i stąd , już po zrealizowaniu i odbiorze prac, powódka i pozwana przystąpiły do negocjacji w odniesieniu do tego , jakie wynagrodzenie za nie jest spółce (...) należne.

Co więcej , także zupełnie dowolnie , bez żadnej ku temu podstawy w okolicznościach ustalonych w sprawie uznał , że roboty związane z odmulaniem i wywózką urobku w ilośi 480 m ³ [wynagrodzenie za które stanowiło zasadniczy element świadczenia spółki (...) wobec wykonawcy ] , nie stanowią elementu prac uzgodnionego umownie , za które należna była kwota ryczałtowa.

Zdaniem Sądu były to prace zmierzające do przygotowania frontu robót za które jest należne wynagrodzenie kosztorysowe. Jest to ocena całkowicie dowolna i w sposób rażący, wadliwa .

W nawiązaniu do swojego stanowiska, zgodnie z którym negocjacje co do wynagrodzenia , jakie zostały podjęte już po odbiorze robót , Sąd I instancji uznał , że nie mogły one doprowadzić do skutecznego jego określenia, w warunkach uprzedniego odbioru prac jako całości.

To stwierdzenie było podstawą do przyjęcia przez , że powódce należy się wynagrodzenie odpowiadające , jak stanowi art. 628 §1 kc , wynagrodzeniu zwykłemu za ten rodzaj prac. Sięgniecie po tę normę jako podstawę określenia wysokości świadczenia obciążającego spółkę (...) wobec byłej kontrahentki jest , w sposób oczywisty, niepoprawne , gdy weźmie się pod rozwagę , że strony , co wynika z umowy przez nie podpisanej określiły w sposób jednoznaczny zarówno wysokość jak i charakter wynagrodzenia należnego spółce wykonawcy. To natomiast w sposób oczywisty wyklucza sięganie po ten przepis , jako podstawy określenia wynagrodzenia wykonawcy.

W konsekwencji, sięganie po opinię biegłego dla określenia tego wynagrodzenia było niepoprawne, pomijając już nawet to , że w sposób nietrafny Sąd uznał się za związany opinią eksperta , wskazując , że opracowanie to nie podlega swobodnej jego ocenie.

Pogląd ten jedynie zwiększa skalę oczywistych błędów , których Sąd Okręgowy dopuścił się , rozstrzygając sprawę.

Kolejna wadą było to , że Sąd zupełnie zaniechał poczynienia ustaleń faktycznych oraz nie ocenił tej części żądania, w ramach którego powódka domagała się wynagrodzenia za zrealizowane roboty dodatkowe.

Tym samym usprawiedliwiony jest wniosek , że Sąd nie orzekł o tym co było przedmiotem sprawy , a treść orzeczenia rozmija się z jej istotą.

Dlatego koniecznym było wydanie przez Sąd II instancji rozstrzygnięcia kasatoryjnego na podstawie art. 386 §4 kpc.

W na nowo prowadzonym postępowaniu Sąd Okręgowy uwzględni wskazane wyżej oceny i wnioski , zawracając szczególną uwagę na to , że :

- wynagrodzenie określone w umowie było wynagrodzeniem ryczałtowym , a strony przez cały okres jej obowiązywania nie doprowadziły do jakikolwiek zmiany jej postanowień , w sposób , które same w ramach tej czynności określiły,

- powódka identyfikuje podstawę faktyczną roszczenia w tej jego części , która odnosi się do wynagrodzenia za prace określone w punkcie 1 załącznika nr 1 do umowy z faktem niemożliwości wykonania tych robót z przyczyn za które odpowiada zamawiająca , mimo , żeO. (...) była gotowa je zrealizować,

- twierdzenia zawarte w motywach pozwu oraz wynikające z relacji prezesa zarządu powódki M. K. co do tego o ile [ w ramach robót traktowanych przez żądającą jako dodatkowe ] wydłużona została praca nurków w porównaniu z założeniami umownymi , a tym co na ten temat powódka mówi w odpowiedzi na apelację , są rozbieżne ,

- sąd rozstrzygając sprawę zobowiązany jest do dokonania oceny zgromadzonych dowodów na podstawie kryteriów wskazanych w art. 233 §1 kpc , a także tak skonstruować pisemne motywy rozstrzygnięcia , aby zawierały one dane pozwalające na instancyjną kontrolę wyroku.

SSA Grzegorz Krężołek SSA Andrzej Struzik SSA Marek Boniecki