Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 224/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2018 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie II Wydział Karny w składzie :

Przewodniczący: SSO Piotr Sikora

Ławnicy: Wiesława Nowak

Alicja Gradek

Protokolant: Edyta Wagner

w obecności Edyty Nowak Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Częstochowie po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13.02.2018 roku

sprawy A. Z., syna E. i U. z domu J., ur. (...) w Z.

oskarżonego o to, że:

w dniu 23 września 2017r w R., woj. (...), poprzez szarpanie, uderzenie pięścią w okolice żeber oraz uderzenie pięścią w lewe oko, spowodował u K. G. (1) obrażenia ciała w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci innego ciężkiego kalectwa, polegającego na ciężkim urazie gałki ocznej lewej w postaci pourazowego pęknięcia gałki ocznej lewej z wypadnięciem tkanek wewnątrzgałkowych, skutkującego nieodwracalną ślepotą oka lewego, rany powieki górnej oka lewego, stłuczenia jamy brzusznej i klatki piersiowej oraz połamania żeber 9 i 10 po stronie lewej

tj. o przestępstwo z art. 156 § 1 pkt 2 kk

orzeka

1.  Oskarżonego A. Z. (Z.) uznaje winnym dokonania czynu opisanego w części wstępnej wyroku, który to czyn wyczerpuje znamiona zbrodni z art. 156 § 1 pkt 2 kk i za to na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 kk wymierza mu karę 4 (czterech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  Na podstawie art. 63 § 1 kk zalicza oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w niniejszej sprawie od dnia 23 września 2017 roku godzina 18.50 do dnia 3 października 2017 roku godzina 18.50;

3.  Na podstawie art. 93 b § 1 kk w związku z art. 93 c pkt 5 kk orzeka wobec oskarżonego środek zabezpieczający w postaci terapii uzależnień;

4.  na podstawie § 4 ust 3 w związku z § 17 ust 1 pkt 2 i § 17 ust. 2 pkt 5 przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. P. kwotę 1107 zł (jeden tysiąc sto siedem złotych) tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego świadczoną z urzędu, która to kwota zawiera należny podatek VAT;

5.  Na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt 224/17

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

K. G. (1) i A. Z. poznali się w czerwcu 2017 roku w L. w ośrodku dla osób bezdomnych znajdującym się w dzielnicy K.. Od lipca pozostawali w związku konkubenckim. Od 14 sierpnia 2017 roku znaleźli zatrudnienie u S. B. (1) w R. na farmie szynszyli. Oprócz pracy mieli również przez pracodawcę zapewniony dach nad głową – mieszkanie składające się z dwóch pokoi, kuchni i łazienki.

(Dowód: zeznania świadków K. G. k. 9-11 (kopia), 136-138, maszynopis k. 142-143; M. B. k. 15-16, 162v-163; S. B. k. 18-19, 163, wyjaśnienia A. Z. k. 36-37, 40-41, 42, 161v; opinia psychologiczna k. 57-59; wywiad kuratora k. 151-152.)

W dniu 23 września 2017 roku K. G. (1) i A. Z. do obiadu pracowali na farmie szynszyli w R.. Spożywali w tym dniu alkohol w postaci piwa. Poszkodowana K. G. (1) wypiła około 2 piw, a A. Z. spożył 4 piwa. Po zakończeniu pracy i zjedzeniu obiadu około godziny 16.00 oskarżony zaproponował pokrzywdzonej współżycie. Pokrzywdzona wyraziła zgodę, jednakże w trakcie stosunku zmieniła zdanie, co wzbudziło złość i agresję oskarżonego. Chwyciwszy K. G. (3) zaczął ją szarpać, następnie złapawszy za nogę ściągnął ją z łóżka, uderzył pokrzywdzoną w okolice żeber i zaciągnął ją do kuchni. Kiedy K. G. (3) wstała i odwróciła się oskarżony uderzył ją pięścią w głowę, w okolicach lewego oka. W wyniku zadanych ciosów pokrzywdzona doznała obrażenia ciała w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci innego ciężkiego kalectwa, polegającego na ciężkim urazie gałki ocznej lewej w postaci pourazowego pęknięcia gałki ocznej lewej z wypadnięciem tkanek wewnątrzgałkowych, skutkującego nieodwracalną ślepotą oka lewego, rany powieki górnej oka lewego, stłuczenia jamy brzusznej i klatki piersiowej oraz połamania żeber 9 i 10 po stronie lewej. Skutkiem ciężkiego uszkodzenia gałki ocznej lewej doszło do nieodwracalnej ślepoty lewego oka.

(Dowód: zeznania świadków K. G. k. 9-11 (kopia), 136-138, maszynopis k. 142-143, 162v; M. B. k. 15-16, 162v-163; S. B. k. 18-19, 163; częściowo wyjaśnienia A. Z. k. 36-37, 40-41, 42, 161v; dokumentacja medyczna k. 71; opinia okulisty k. 73)

Po uderzeniu w głowę K. G. (1) z zakrwawionym lewym okiem w niekompletnym obuwiu uciekła z domu i pobiegła po pomoc do Państwa M. i S. B. (1). Zaalarmowany S. B. wezwał pogotowie oraz policję. W tym czasie M. B. (2) udała się do domu, gdzie mieszkała pokrzywdzona, chcąc dowiedzieć się co takiego tam się wydarzyło. Oskarżony powiedział jej, iż jego konkubina przewróciła się. Również S. B. (1) udał się do oskarżonego chcąc ustalić, co się wydarzyło. Również i on usłyszał, iż K. G. (1) przewróciła się i uderzyła. Widząc, że oskarżony pakuje swoje rzeczy, poinformował go, iż wezwał policję i powiedział A. Z., by ten poczekał na jej przyjazd. Jednakże oskarżony nie czekając na przyjazd policji, spakowawszy swoje rzeczy uciekł z miejsca zdarzenia w kierunku lasu. Przybyłe na miejsce pogotowie ratunkowe zabrało pokrzywdzoną do (...) w C..

(Dowód: zeznania świadków K. G. k. 9-11 (kopia), 136-138, maszynopis k. 142-143, 162v; M. B. k. 15-16, 162v-163; S. B. k. 18-19, 163; częściowo wyjaśnienia A. Z. k. 36-37, 40-41, 42, 161v)

Oskarżony w dniu zdarzenia około godziny 18.00 zadzwonił na policję i poinformował, gdzie się ukrywa. Przybyły na wskazane miejsce patrol policji nie zastał w nim A. Z.. Oskarżony ukrywał się w pobliżu wskazanego przez siebie miejsca, to jest w R. na ulicy (...) w okolicach sklepu, gdzie został zatrzymany przez funkcjonariuszy policji o godzinie 18.50. Przeprowadzone o godzinie 19.48 badanie alkomatem wykazało, iż A. Z. w wydychanym powietrzu miał 1,12 mg/l stężenia alkoholu.

(Dowód: protokół zatrzymania k. 3, protokół badania alkomatem k. 5)

A. Z. w lipcu 2017 roku skończył 49 lat. Z wykształcenia jest ślusarzem. Jest rozwodnikiem. Posiada córkę w wieku 24 lat, z którą nie utrzymuje kontaktów. Miał też syna, który zmarł mając trzy miesiące. Oskarżony leczy się na przewlekłą białaczkę szpiku kostnego. Był wielokrotnie karany, między innymi za przestępstwa przeciwko mieniu (kradzieże z włamaniem, przywłaszczenie), przeciwko działalności instytucji państwowych (fałszywy alarm bombowy) i wymiarowi sprawiedliwości. Po opuszczeniu zakładu karnego w 2015 roku był bezdomny i przebywał w różnych miejscach w kraju, w tym w ośrodku dla osób bezdomnych w L., gdzie poznał K. G. (1). Tam również znalazł ogłoszenie o pracę wraz z mieszkaniem u S. B. (1). Otrzymaną pracę wykonywał sumiennie i uczciwie. Osiągał dochody w wysokości 250,- złotych tygodniowo. Jest osobą uzależnioną od alkoholu. Z tego powodu podejmował kilkukrotnie terapie odwykowe.

(Dowód: dane osobowe oskarżonego k. 36, 40, 161; dane o karalności k. 33, oryginał k. 145-147; opinia psychologiczna k. 57-59; opinia sądowo-psychiatryczna k. 80-82; wywiad kuratora k. 151-152; zeznania świadków K. G. k. 9-11 (kopia), 136-138, maszynopis k. 142-143, 162v; M. B. k. 15-16, 162v-163; S. B. k. 18-19, 163)

W toku postępowania przygotowawczego oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, początkowo wyjaśniając, iż to pokrzywdzona pierwsza go uderzyła, po czym zaczęli się obydwoje szarpać.

Przed Sądem A. Z. przyznał się do zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Zgodził się odpowiadać na pytania. Wyjaśnił, iż nie został uderzony przez K. G. (1), lecz to on pierwszy zaczął ją bić. Wcześniej wyjaśniał inaczej, gdyż taką przyjął linię obrony.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom złożonym przez oskarżonego w zakresie w jakim zgadzają się one z zeznaniami świadków, w tym zeznaniach samej pokrzywdzonej.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, albowiem są konsekwentne i wzajemnie się potwierdzają. Ponadto znajdują potwierdzenie z dokumentacji medycznej i opinii biegłego lekarza okulisty.

Sąd dał wiarę dowodom w postaci protokołów: zatrzymania osoby, badania stanu trzeźwości, które zostały wykonane przez profesjonalnie przygotowanych do tego policjantów.

Sąd dał wiarę dokumentacji medycznej i opinii biegłego dotyczącej obrażeń ciała doznanych przez pokrzywdzoną. Zdaniem sądu powyższa opinia jest miarodajna, rzeczowa, pełna i jasna. Opinia ta została sporządzona przez specjalistę w swojej dziedzinie, a także została wydana po zapoznaniu się przez niego z całością materiału dowodowego. Opinia ta jest pełna i jasna, daje odpowiedź na pytania postawione w postanowieniu o ich dopuszczeniu i została sporządzona przez kompetentną osobę.

Brak jest powodów, aby kwestionować ustalenia tej opinii.

Sąd dał wiarę opiniom biegłych lekarzy psychiatrów oraz psychologa, gdyż są one rzetelne, jasne, zrozumiałe i odpowiadają na wszystkie pytania zawarte w postanowieniach o ich dopuszczeniu. Ponadto opinie zostały sporządzone przez biegłych sądowych z odpowiednim stażem zawodowym.

Biegły psycholog wskazał, iż A. Z. jest osobą uzależnioną od alkoholu. Czyn, którego się dopuścił ma związek właśnie z tym uzależnieniem. Zdaniem biegłego, celem zapobieżenia ponownemu popełnieniu podobnego czynu, istnieje konieczność poddania oskarżonego terapii uzależnień w warunkach ambulatoryjnych.

Biegli lekarze psychiatrzy nie stwierdzili u oskarżonego objawów choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego. Brak jest podstaw do stwierdzenia, iż w dacie czynu miał zniesioną bądź w znacznym stopniu ograniczoną poczytalność, a warunki, o których mowa w art. 31 § 1 i 2 kk, nie zachodzą. Biegli podnieśli, iż A. Z. jest osobą uzależnioną od alkoholu, a czyn którego się dopuścił pozostaje w związku z tym uzależnieniem. Również zdaniem biegłych psychiatrów w celu zapobieżenia ponownemu popełnieniu przez oskarżonego czyny zabronionego w przyszłości, konieczne jest zastosowanie wobec A. Z. środka zabezpieczającego w postaci terapii uzależnień.

Czyn przypisany oskarżonemu wyczerpuje znamiona zbrodni ciężkiego uszczerbku na zdrowiu opisanego w art. 156 § 1 pkt 2 kk.

Ciosy zadane pokrzywdzonej przez oskarżonego spowodowały obrażenia ciała w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci innego ciężkiego kalectwa, polegającego na ciężkim urazie gałki ocznej lewej w postaci pourazowego pęknięcia gałki ocznej lewej z wypadnięciem tkanek wewnątrzgałkowych, skutkującego nieodwracalną ślepotą oka lewego, rany powieki górnej oka lewego, stłuczenia jamy brzusznej i klatki piersiowej oraz połamania żeber 9 i 10 po stronie lewej. Charakter ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, jakiego doznała K. G. (1), wyczerpuje znamiona przestępstwa z art. 156 § 1 pkt 2 kk. Co do tego, Sąd opierając się na opinii biegłej nie ma żadnych wątpliwości.

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd miał na uwadze znaczny stopień szkodliwości społecznej popełnionego przez niego czynu, jak również stopień winy, biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara ma osiągnąć.

Sąd wymierzył oskarżonemu A. Z. karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Jako okoliczność obciążającą wzięto pod uwagę niezwykle dotkliwe dla pokrzywdzonej skutki jego zachowania. Nie tylko została trwale okaleczona co przełożyło się na jej częściową przyjemniej utratę samodzielności ale również została pozbawiona szansy na unormowanie swojego życia. Straciła pracę i mieszkanie wracając do ośrodka dla bezdomnych. Podkreślenia wymaga, że pokrzywdzona podobnie jak oskarżony była sumiennym pracownikiem i miała szansę wyjść z bezdomności. Wymierzając tę karę Sąd wziął pod uwagę fakt, że oskarżony był już wielokrotnie karany, spędził w zakładach karnych prawie 8 lat. Przestępstwa dopuścił się względem osoby najbliższej, wspólnie z nim zamieszkującej.

Przy wymierzaniu kary Sąd miał w polu widzenia, iż uraz jakiego doznała K. G. (1) ma nieodwracalne skutki, a zabieg, jaki po zdarzeniu przeszła na lewe oko miał na celu jedynie zachowanie estetyki wyglądu. Nie było możliwości uratowania wzroku w tym oku. Oskarżony miał świadomość, iż pokrzywdzona ma chory wzrok, na prawym oku ma zaćmę i do czytania musi korzystać z okularów, a mimo to będąc pod wpływem alkoholu zadane pokrzywdzonej ciosy skierował między innymi w okolice lewego oka. Trzeba mieć przy tym na uwadze, iż oko jest organem delikatnym i wrażliwym.

Obecnie wskutek doznanego urazu K. G. (1) nie jest osobą w pełni samodzielną. Albowiem, co należy podkreślić, poszkodowana ma zaawansowaną zaćmę oka prawego, a co za tym idzie ostrość widzenia prawym okiem jest praktycznie znikoma. Oczekuje wprawdzie na zabieg w Klinice (...) w K., ale będzie on możliwy dopiero po wzmocnieniu rogówki prawego oka i osuszeniu torbieli, która w nim jest. Obecnie wykonanie zabiegu operacji zaćmy niesie ryzyko całkowitej utraty wzroku w oku prawym i zupełnej ślepoty. W chwili obecnej pokrzywdzona widzi jedynie na odległość wyciągniętej ręki. Jest zmuszona korzystać z pomocy innych osób, które również pomogły jej dotrzeć na rozprawę sądową.

Oskarżony pomimo swojej przeszłości, otrzymał szansę normalnego i godnego życia. Dostał pracę oraz dach nad głową u swojego pracodawcy. Razem z pokrzywdzoną, z którą pozostawał w nieformalnym związku, mógł stworzyć normalny dom. Nie skorzystał jednak z tego. Wiedząc dobrze, iż jest osobą uzależnioną i znając bardzo dobrze dzięki odbytym terapiom mechanizm tej choroby, sięgnął po alkohol, po zażyciu, którego stał się agresywny i pobił pokrzywdzoną.

Sąd miał również w polu widzenia zachowanie oskarżonego po popełnieniu przestępstwa. Bezpośrednio po zdarzeniu, oskarżony uciekł z miejsca zdarzenia próbując uniknąć odpowiedzialności karnej. Jednakże później oskarżony zadzwonił pod numer alarmowy 997 informując, gdzie się znajduje. Wprawdzie przybyły na miejsce patrol policji nie znalazł we wskazanym miejscu oskarżonego, to jednak to zachowanie można uznać jako pewnego rodzaju refleksję nad tym co się stało i gotowość do wzięcia odpowiedzialności za dokonany czyn.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd wziął również pod uwagę wyrażoną przez oskarżonego skruchę i przeprosiny skierowane na rozprawie zarówno do pokrzywdzonej K. G. (1), jak i do państwa M. i S. B. (1). Sąd miał również w polu widzenia, że A. Z. już na etapie postępowania przygotowawczego próbował przeprosić pokrzywdzoną wysyłając do niej korespondencję na adres pracodawcy. Nie została ona podjęta bowiem nie wiedział o powrocie pokrzywdzonej do ośrodka dal bezdomnych. Również listownie przeprosił S. B. (1), prosząc go jednocześnie o spakowanie rzeczy i przesłanie ich do aresztu, co też S. B. uczynił.

Na wymiar kary miała także wpływ zmiana złożonych przez oskarżonego w postępowaniu przygotowawczym wyjaśnień i przyznanie przed Sądem, iż pokrzywdzona go nie uderzyła, a to on sam zaczął ją bić bez powodu, powodując tak dotkliwie w skutkach obrażenia ciała.

Na podstawie art. 63 § 1 kk Sąd zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w niniejszej sprawie, tj. od momentu zatrzymania w dniu 23 września 2017 roku godz. 18.50 do dnia 3 października 2017 roku godz. 18.50, kiedy to A. Z. wprowadzono do wykonania karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z wyroku Sądu Rejonowego w O.

Sąd mając na uwadze wnioski zawarte w opiniach biegłych psychologa i psychiatrów, jak również zgodę wyrażoną przez samego oskarżonego, na podstawie art. 93b § 1 kk w związku z art. 93c pkt 5 kk orzekł wobec oskarżonego środek zabezpieczający w postaci terapii uzależnień.

O wynagrodzeniu dla obrońcy orzeczono na podstawie przepisów wymienionych w punkcie 4 części dyspozytywnej wyroku, mając na uwadze udział obrońcy w postępowaniu przygotowawczym, które było śledztwem i za rozpoznanie przed Sądem Okręgowym, jako sądem pierwszej instancji. Oskarżonego zwolniono od kosztów sądowych wobec tego, że nie posiada on żadnego majątku ani źródeł dochodu i kosztów tych nie były w stanie ponieść ani w całości, ani w części.