Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2012 r. w Katowicach

sprawy z odwołania B. K. (B. K. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Częstochowie

z dnia 16 sierpnia 2012 r. sygn. akt IV U 784/12

oddala apelację.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA M. Małek-Bujak Sędzia Przewodnicząca Sędzia

Sygn. akt III AUa 2001/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 16 sierpnia 2012 roku Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. i przyznał ubezpieczonemu B. K. prawo do emerytury od dnia
5 października 2011 roku.

We wcześniejszym postępowaniu przed Sądem ubezpieczony wykazał, że
w okresie od 1 września 1968 roku do 31 grudnia 1992 roku wykonywał prace przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych w kanałach remontowych wymienione w wykazie A dział XIV poz. 16 rozporządzenia Rady Ministrów
z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w warunkach szczególnych, a to w oparciu o zeznania ubezpieczonego oraz zeznania świadków E. S. i M. M..

W wyniku apelacji wyrok Sądu Okręgowego z 11 stycznia 2012 roku został uchylony, a postępowanie zniesione w całości z powodu jego nieważności albowiem organ rentowy nie został dopuszczony do udziału w sprawie.

Sąd Okręgowy, po ponownym rozpoznaniu sprawy, na podstawie zeznań świadków S. J. oraz M. M. ustalił, że świadek
S. J. w latach 1967-1979 pracował w (...) w C. jako starszy mistrz na hali, w której odwołujący pracował w brygadzie mechaników przy naprawie samochodów ciężarowych. Świadek spotykał ubezpieczonego przy pracach
w kanałach, miał w nadzorze brygadę, w której pracował ubezpieczony. Świadek ten kategorycznie potwierdził pracę ubezpieczonego w kanałach remontowych w spornym okresie składając logiczne i wyczerpujące zeznania przed Sądem, które ten uznał za miarodajne. Zeznania te podobnie jak zeznania świadkaM. M. znajdują potwierdzenie w dokumentach dotyczących zatrudnienia w (...) znajdujących się
w aktach rentowych świadka. Świadek wykluczył by ubezpieczony zajmował się naprawą motocykli, samochodów osobowych czy remontem nadwozi.

Sąd I instancji uznał, że już tylko zeznanie świadka S. J. wystarcza dla uznania słuszności roszczeń ubezpieczonego i wskazał, że dowodem
w sprawie są również rzetelne zeznania świadka S. i M., do których organ rentowy miał możliwość się w toku niniejszego postępowania odnieść.

W oparciu o dokonane ustalenia, Sąd I instancji uznał, że ubezpieczony wykazał się ponad 15-letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych, osiągnął wiek 60 lat, ma wymagany ponad 25-letni staż pracy i rozwiązał umowę
o pracę 4 października 2011 roku, a zatem spełnia wszystkie warunki dla uzyskania emerytury z mocy art. 184 ustawy emerytalnej.

Apelację od wyroku wniósł organ rentowy.

Zaskarżając wyrok Sądu I instancji w całości wyrokowi temu zarzucił

- naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c., 328 § 2 k.p.c., poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności niezbędnych do rozstrzygnięcia sprawy i ustalenie, że ubezpieczony w spornym okresie pracował stale i w pełnym wymiarze w warunkach szczególnych, ponadto sporządzenie uzasadnienia, które nie pozwala na weryfikację stanowiska Sądu, a w konsekwencji zarzucił:

- naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 184 ust. 1 w związku
z art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy zastosowaniu z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U.
Nr 8, poz. 43 ze zm.), poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych w sytuacji niespełnienia przesłanki wymaganej do przyznania prawa do tego świadczenia, tj. posiadania
co najmniej 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale
i w pełnym wymiarze.

Wskazując na podane zarzuty apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, względnie o oddalenie odwołania ubezpieczonego.

W uzasadnieniu apelacji organ rentowy podniósł, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie spełnia wymogów określonych w art. 328 § 2 k.p.c., co uniemożliwia zweryfikowanie ustaleń faktycznych Sądu oraz dokonanej przez niego subsumcji przepisów pod ustalony stan faktyczny. Trudno także ustalić, jakie okoliczności Sąd
I instancji wyjaśnił, nie sposób wywnioskować z uzasadnienia Sądu w jakim okresie ubezpieczony pracował w warunkach szczególnych.

Nadto, apelujący podniósł, że jeżeli Sąd Okręgowy uwzględnił do pracy
w warunkach szczególnych cały sporny okres od 1 września 1968 roku do 31 grudnia 1992 roku, to zeznania świadka S. J. nie mogą go potwierdzać, bo pracował on w Zakładzie (...) w C. od 1967 roku do 1979 roku.

Podniesiono również, że postępowanie przed Sądem Okręgowym w sprawie sygn. IV U 1253/11 zostało zniesione w całości, jako nieważne. Zeznania świadków
w tym postępowaniu nie mogą stanowić dowodu w postępowaniu niniejszym, albowiem pełnomocnik organu rentowego nie mógłby się zatem w żaden sposób do nich odnieść skoro nie został dopuszczony do udziału w sprawie, co stanowi istotę pozbawienia strony możliwości obrony swych praw.

Dlatego apelujący wywodzi, że ubezpieczony nie wykazał posiadania
co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej w pełnym wymiarze czasu pracy, co jest niezbędną przesłanką do przyznania emerytury na podstawie art. 184 ustawy cytowanej na wstępie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie podlega uwzględnieniu, choć niektóre zarzuty są zasadne.

Po uzupełnieniu postępowania dowodowego i wyeliminowaniu błędów popełnionych przez Sąd I instancji należało stwierdzić, że ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki konieczne do nabycia emerytury wcześniejszej z art. 184 w zw.
z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2009/153/1227 ze zm.) i w związku z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze (Dz. U. 1983/8/43 ze zm.).

Uszło bowiem uwadze Sądu I instancji, że wyrokiem Sądu Apelacyjnego
w Katowicach z dnia 29 marca 2012 roku w sprawie III AUa 418/12 uchylony został wyrok Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie
z dnia 11 stycznia 2012 roku z powodu nieważności postępowania i zniesione zostało w całości postępowanie przed tym Sądem w sprawie emerytury ubezpieczonego B. K..

Powołanie się zatem w uzasadnieniu wyroku, po ponownym rozpoznaniu sprawy, na dowody z zeznań świadków przeprowadzone w nieważnym postępowaniu jest oczywiście bezskuteczne.

Sąd Apelacyjny, uzupełniając postępowanie dowodowe, ponownie przesłuchał świadków E. S. (k. 117 a.s.) i M. M. (k. 118 a.s.),
a także przeprowadził dowód z przesłuchania stron, ograniczając go do przesłuchania ubezpieczonego (k. 118 a.s.). Oceniając zebrany materiał dowodowy wraz z dowodem z przesłuchania świadka S. J. (k. 86 a.s.), przełożonego odwołującego w latach od 1967 do 1979 doszedł do przekonania, że ubezpieczony pracując w okresie ponad 24 lat jako mechanik samochodowy przy naprawie samochodów ciężarowych w Zakładach (...), pracował w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na jego stanowisku przy pracy określonej w załączniku do rozporządzenia RM z 7 lutego 1983 roku w wykazie A, dziale XIV poz. 16 czyli pracach wykonywanych w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych. Wprawdzie świadek J. nabył prawo do emerytury w wieku powszechnie obowiązującym, zatem nie musiał powoływać się na świadectwo pracy w warunkach szczególnych, tak samo jak świadek M., który uzyskał prawo do emerytury w oparciu o przepis art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS, niemniej jednak, treść zeznań wszystkich świadków
w przekonujący sposób uzasadnia przyjęcie, że odwołujący pracował w kanałach wymontowując elementy i urządzenia pojazdów ciężarowych i dokonując ich napraw
i montażu w tychże kanałach remontowych. Zarówno wielkość zakładu, w którym świadkowie i ubezpieczony byli zatrudnieni jak i charakter tego zakładu przeznaczonego do remontów taboru dużych, ciężarowych samochodów świadczą
o wiarygodności zeznań świadków. Nawet gdyby okresowo zdarzało się, że ubezpieczony nie wykonywałby pracy w kanałach, to razem z zaliczonym okresem pracy w warunkach szczególnych (także praca w kanałach remontowych)
w (...) w K. w Wydziale (...)
w C. posiada ponad 29 lat jednorodnego zatrudnienia, z którego
z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością 15 lat pracy w warunkach szczególnych można przyjąć do daty 31 grudnia 1998 roku.

Należy także podkreślić, że okoliczność, iż mechanik w czasie obowiązujących go 8 godzin pracy, wychodzi z kanału na przerwę po konieczne do naprawy narzędzie lub w celu zdemontowania części naprawianego pojazdu poza kanałem po to, aby tę część ponownie zamontować w pojeździe w kanale, nie jest niezgodna z normą przepisu § 2 ust. 1 powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów. Celem ustawodawcy było bowiem przyznanie szczególnych przywilejów pracownikom, których główne i jedyne zadanie koncentrowało się na wykonywaniu prac o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości. Specyfika pracy
w dużych jednostkach naprawczych taboru transportowo-spedycyjnego, w halach naprawczych sprawiała, że praca mechanika odbywała się w kanałach, ale czynności pomocnicze do wykonania zadań w kanale musiał wykonać sam mechanik, stąd mógł spędzać poza kanałem konieczną ilość czasu, nie wpływającą jednak na pojęcie pracy w warunkach szczególnych w pełnym wymiarze czasu pracy.

Mając na uwadze wielkość bazy remontowej pracodawcy ubezpieczonego
i ilość kanałów naprawczych (od 8 do 10) oraz fakt, że naprawy dotyczyły samochodów ciężarowych nie ulega wątpliwości, że praca ubezpieczonego odbywała się w kanałach.

Oceniając zebrany materiał dowodowy, z zachowaniem zasady z art. 233 kpc oraz zasad logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego, Sąd Apelacyjny ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy, uznając go za wiarygodny.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji, na mocy art. 385 kpc.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA M. Małek-Bujak Sędzia Przewodnicząca Sędzia

JR